21 Mayıs 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 3

Minare!.. Dün akşam havanın birdenbire «sınması yüzünden uykum kaçmış- tı. Kaçan uykuyu yakalamak ka - çakçı tutmaktan güçtür. Yatak ada- ma dar gelmeye başlar. Dön bire ön! Eğer aklınızı başka bir şeyle oyatayıp (neden uyayamtyorum?) | #ualini zihninizden uzaklaştırmaz sanız sabaha kadar nöbet bekler - siniz. Bunu bildiğim için gece şöy- ie hülyalara da'dım. Aklıma türlü türlü şeyler getirdim. Meselâ iki gün evvel gazetelerde okumustum. ir memur zimmetine 667 kuruş Eeçirdiği için bir seneye mahküm olmuş. Paranın azı çoğu olmaz. Bunu zimmete geçirenlerin de ce - zalanması tabüdir. Kendi kendi - me sordum. Esnaf Bankasında hol ve millete ait yüzbinlerce para heder oldu. Hari! bunun cezası? ve cevabını verdim. “ Bakalım ba işi: | suç var mı yok mu?,, ve tekrer sordum, “400 bin lira uçar da bun | da suç olmaz mı?,, ve cevap ver - 'dim. “Işin içinde hüsnü niyet var. sa ne diyebiliriz?,, ve tekrar sor - dum. “Böyle 400 bin lirayı uçu - ran niyete hüsnü niyet denir mi?.,, ve cevap verdim bu bir telâkki ve içtihat (O meselesi- dir. ”Bu cevap “üzerine he pı yuttum. Fakat minareyi çalan kılıfını hazırlar darbı meseli akir ma geldi. Derken efendim zihnim minareye saplandı. Daha doğrusu minare zihnime saplandı. Minare de çalınır mı?.. Demek çalınıyor ki bu darbı meseli söylemişler.. E mi- nare kılıfı ne olabitir?.. Ne olacak ıyu gibi bir şey olur. Böylece mi nare hakkında düşünmeye. başla — dım. Düşündükçe -şaştım, şaştıkça düşündüm.. Bakınız aklımdan ne - er geçti... Kendimi bir imtihan o - dasında farzettim ve sorulan su - «llere şöyle cevaplar verdim. Gel bakalım Felek Efendi! Şöyle otur! Sıkılma evlâdım. Söy - İc bakayım minare neye derler? — Efendim minare ince uzun ku le gibi bir şeydir. — Peki minare ne ise yarar? — Üstüne çıkılır. — Ne için çıkılır? — Yükselmek için, — Neden yükselinir? . — Yükselenin sesini herkes iyi işitsin diye. . — Demek insan yükseldikçe se si daha iyi işitilir? — Evet efendim. — E bu minareye nasıl çıkılır? — Merdivenle. — Bu merdiven nerededir, dı - sında mı, içinde mi?, — İçinde efendim. Döne döne Sıkılır, — Tamam. Şimdi sana bir saal İ daha.. Minareye çıkanları neden ulak görürüz? — Yükselir de ondan. — Bilemedin oğlum. Bizden u - zaklaşır da ondan... Ve uyumuşum. Rüyada hep mi- nareler, minare kılıfları ve müez - Zinlerle uğraştım durdum. Kibrit inhisar: fabri 'da imal edilen Kibritler kadar Romanyadan getiriliyordu. Bu cihet hükümetin nazarı dik- katini celbetmiş ve bizim ağaç - | rrmızdan tecrübeler yapılma kete bildirilmiştir. Aldığımız ma- ç ta nazaran yapılan tecrübe - lerle bizim ıhlamur, kızılca ve gü &en ağaçlarımızın kibrit çöpü Pılmağa çok uygun olduğu anla - #lmıştır. l BORSA l “İş Bankasından alınan cetveldir) 19 Mayıs 934 AKŞAM FİYATLARI MA ŞTİKRAZLAR 20 Teviçre 1 Peretn İ MAHKEMELERDE © EKONOMI Buzhane ücret- leri yüksek! İkinci Umumi Müfettişlik bunun sebebini soruyor Trakya tacirleri, — İstanbulda buzhane ücretlerinin fahiş bir $e- kilde olmasından dolayı İstanbul piyasasında fena bir vaziyete dü « şen Trakya peynir, yoğurt ve sa- ir mamulâtının bugünkü vaziyet - ten kurtarılması için Trakya ikin.) © <i umumi müfettişliğine müracaat &tmişlerdir. ,, Umumi müfettişlik bu işi tet - kik etmiş ve-müracaatı haklı gö - rerek İstanbul ticaret müdürlü - ğüne yazdığı bir tezkerede bu s6 ne geçen seneye nazaran buzha - ne ücretlerinin neden daha yük - sek olduğunu sormuştur. Bundan iki ay kadar evvel de bu hususta İstanbul tacirleri şikâ- yette bulunmuşlar ve Ticaret oda- sı meseleyi tetkike başlamıştı. Fakat o vakittenberi tetkikat- tan hiç bir netice çıkmamıştır. Mü- fettişi umumiliğin bu suali üzeri - ne orada gerek tüccarın, gerek buz hane sahiplerinin bulünacağı bir iç tima yapılması zaruri görülmüş - tür. Oda idare heyeti bugün içti - ma ederek bu meseleyi görüşecek tir, Romanyadan hububat ihraç edilecek Romanya hükümeti kuraklık. tan dolayi hububat ihracını me - neden kararını son yağmurlardan sonra kaldırmıştır. z Almanyaya yumurta ihracı Aldığımız malümata göre yu - murta ihracatımız üzerinde Al - manya ile aramızda cereyan eden müzakerat çok müsait bir saf- hada gitmektedir. Müzakerat bugünlerde netice- lenecektir. Irak'ın Ankara sefiri geldi İrak sefirliğine tayin edilen Naci Şevket Bey, dün Belgrattan şehrimize gelmitşir. Naci Şevket Bey, Emir Zeyitten evvel İrakın An kara sefirliğinde bulunmuştu. Ye- ni sefir, birkaç gün şehrimizde kal dıktan sonra Ankaraya gidecek - tir. Adliyenin tefrişi En az parâ ile en mükem- | mel mefruşat temin edi'di senllmö Bağlabıldiysir e ökhilmme ki koltukları sipariş edilmiş! keme bönülari misali oi e dar bir araya toplanılmıştır. Mübaşir ve hademelere yeni el. biseler ısmarlanmıştır. Mahkeme salonlarının mefruşatı ikmal edil- mek üzeredir. İstanbul müddeiu - mumisi Kenan Bey mahkeme sa - lonlarının tefrişinde çok şayanı dikkat bir muvaffakıyet göstermiş- tir. Bütün mahkeme salonları “kul- lanılmıyacak hale gelmiştir,, diye devlet daireleri mahzenlerine atıl- mış olan masa, banko, yazıhane ve kürsü gibi eski mobilyalar tamir edilmek ve bunların enkazı kulla- nılmak suretile ve adeta bedava de nilecek bir fiatla tefriş edilmiş - tir, Meselâ ağır ceza salonunun kürsüsü , zabıt kâtibi mahalli, maz nun. şahit yerleri, avukat kürsüle- ri-ve gazeteciler mahfeli, sami $i- raları da dahil olduğu halde 30 li- ra gibi gayet azbir para sarfile tefriş edilmiştir. Yeni mahkeme sa lonları cidden güzel olmuştur. cen neşriyat davası açılmıştır. Üçü de serkest bırakıldı Ayayorgi köylüleri ile Osman Bey arasındaki arazi'ihtilâfı de - vam etmektedir. Dün de Mehmet, Tevfik, Ramiz isminde | Şamlılar köyü 3 kişi jandarma tarafından Bir kadın Şehremininde iki kadm ara - sında bir kavga olmuş, neticede Leylâ hanım, Münire hanımın saç- Jarmdan çekerek ölümüne | sebep olmuştur. Ölen Münire hanım rejide ça - lışmakta olan Süleyman efendi - nin karısıdır. 12 yaşında Makbu - le, 10 yaşında Hayriye isminde i- ki kızı vardır. Bu aile Şehreminin- de Pazar tekkesi sokağında otur - maktadır. Katil Leylâ hanım da Münire hanımın evinin yanında 22 numa- rada oturmaktadır. Akıl hastasıdır. Bir kaç defa timarhaneye girip çık- , komşusu Zafer erek konuşurlar - ken sokakta iki çocuğun kavga et- tiğini işitmişler, Münire © hanım pencereden çocuklara uslu otur - maları için biraz söylenmiş ve ge- ne lâfa dalmıştır. Aradan bir müddet geçmiş, ço- <cuklar bir daha kavgaya tutuşmuş lar, bu sefer çocuğun biri Münire hanımın evine kaçmış. ünire ha- Şehir Meclisi tekrar yer İtanbul umumi meclisi dün öğ rına devam etti. Dünkü içtimada 1934 bütçesine ait tadilât görüşük dü. Tadilât birçok fasıllara ait inuh telif maddeleri Tadil edileni her madde okunduk - tan sonra, bütçe encümeni mazbs- İ ta muharriri Abdülkadir Ziya Bey izahat veriyordu. aralık azadan Mehmet Ali — Izahat kâfi değil, dedi. , Abdülkadir Ziya Bey— Buniarı iŞ daha mı fazla izah edelim, de i. Maddeler sıra ile müzakere olur du. Şehir yatı mektepleri bütçesi - ne ait maddenin tadil edildiğine dair olan izahat mecliste bazı mü- nakaşaları mucip oldu. Hâkimiyeti Milliye ve Dumlupı- nar şehir yatı mektepleri talebesi- ne harçlık olarak verilen ve büt - çede 3 bin lira bir yekün tutan fa- sıl yeni tadilâtta tayyadelimişti. Bu is tayyedilmesi arasında teessür uyandırdı. Adalı Avni B.: — Bu tahsisat kaldırılmamalı - dır. Yatı mekteplerindeki yavru lar anasız, babasız çocuklardır. Bayramları bu çocukların eline beş on kuruş harçlık vermek içtimzi ahlâki ve vicdani bir vazifedir. Bu çocuklardan bizden başka kim seleri yoktur, Bu tahsisatın konrna sında da kanuni bir mahzur yoktur dedi. Bütçe encümeni mazbata muhar - riri Abdülkadir Ziya Bey cevap ve rerek bülçenin çok dar olduğunu, az imkân bulunmadığını söyle- Neticede bu maddenin müzake- resi ikinci celseye bırakıldı. Mu - addel bütçenin diğer maddelerinin müzakeresine devam olundu. İkinci celse Ikinci celse açıldığı vakit Abdül mma iye girdikleri suçile müğdeiumu- si ik ticvap edildikten sonra her üçü de m ği in mıştır. 4 yaşında Fatma adlı bir | Neft Sindikat'la yapılan mukavele tastik edildi Bütçeden çıkarılan 3 bin lira leden sonra fevkalâde toplantıla - | ihtiva ediyordu. | en | j Katil Leylâ Hanım, ve kocası, çocuğu Adliyede . « katil oldu! Saçları çekilen bir kadın derhal öldü | nımın evine kaçan çocuk, kadın - cağızım hemşiresinin, diğer çocuk ta komşusu Leylâ hannam çocu - gudur. Kız kardeşinin çocuğunu da- yak yemiş bir halde gören M hanım dayanamamış ve dışarıya çıkarak Leylâ hanımın çocuğunu Bir temiz pataklamıştır. Çocuğu - nun dövüldüğünü gören Leylâ Ha- nrm da sokağa fırlamış ve hemen Münire Hanımın üzerine hücumla saçlarından yakalamış ve bir iki defa savurduktan sonra diğer kom şular yetişmiş ve kavgacıları a- yırmıştır. Münire hanım, yarı baygın bit halde evine dönmüş ve çabuk bir su verilmesini istemiş, vermişler, içmi ve beş dakika kadar geçtik - ten sonra da ah beynim diyerek ye- re yıkılıp ölmüştür. Vak'adan haberdar edilen za - bıta vak'a mahalline yetişmiş ve İ Leylâ hanımı yakalamıştır. Münire hanrmın £ tepesindeki saçlarının çekilmesile öldüğü anla- şılmış ve daha fazla tetkikat ya- pılmak üzere cesedi bu sabah mor- İ ga naklolunmuştur. ine kondu | kadir Ziya Bey tekrar söz aldı ve evvelki fikrinde ısrar etti. Azadan Nurettin Münşi, Sadi,İsmail Şevket | Beyler paranın bütçeye konmasını bu meselenin vicdani bir iş oldu - “Tunu söylediler, Bütçe encümeni reisi Galip Bahtiyar Bey söz ula - rak dedi ki: — Arkadaşların bu nâzik mese- le hakkında gösterdikleri hassas yet yerindedir. Ben de kendilerile beraberim. Ancak hakiki hâdiseleri| iyi tetkik etmek lâzimdır. Bütçe - de imkânsızlık vardır. Bundan sonra İsmail Şevket B. tekrar söz alarak dedi ki: — Üç bin lira gibi az bir tahsi- satı, bütçede bir kombinezon bula- rak temin etmek herhalde mümkün dür. Bu kimsesiz çocukların baba- ları biziz, başka kimseleri yoktur. Herhalde bu yavruları düşünmek i vazifemizdir. Neticede bu madde reye kondu. Üç bin liranın tekrar bütçeye kon- ması kabul edildi. Mukavele için imza salâhiyeti verildi. Müteakıben Suyuz neft şirketi mukavelenamesinin tadili teki müzakereye kondu. Tadilât şeklini İ tetkik eden iktisat, kavanin ve mül İkiye-encümenleri mazbata muharrir leri birer birer izahat verdiler. İk - fısat ve Kavanin encümenleri tadi- lâtın muvafık olduğunu, Mülkiye encümeni ise muvafr kolmadığmı bildiriyordu. Mülkiye encümeni na ii eren mazbala r zade Feridun Bey ye ni belediyenin aievhinde sunu söyledi. Makam namına berapmene yre > Earl z hat verdi. Tadilâtın aleyhe olma - dığını söyledi. İsmail Şevket Bey de Hâmit Beyi tasvip etti. Netice- de mukavelename tadilâtı reye kon du. Kabul edildi. Ve imza edilmek özere belediye riyasetine salâhi - yet ve akla Meclis salı günü fevkalâde içli- m na devam eç ar, 4 BELEDİYEDE Heyelân Tahakkuk etti Kayan toprağın önüne bir set çekilecek Beykozda Sehviburmunda İs - tandar Ovil Amerikan gaz şirketi depolarının bulunduğu sahilin ar- kasındaki toprakların kaymakta ol- duğunu dün yazmıştık. Belediye fen heyeti mahallin - de tetkikat yapmış ve bir rapor ha- zırlamıştır. Rapora nazaran he - yelân vakidi Fen heyetinin noktai nazarına göre buradaki gaz tanklarını kal- dırmağa lüzum yoktur. Ancak; kay makta olan toprağm önüne, bazı hususi tertibatı haiz kalın bir du- var inşa etmek lâzımdır. Belediye bu hususta şirkete fen ni müzaherette bulunacak şirket, derhal bir duvar inşasına başlıya- tır, İki abide yapılacak .Cümhuriyet meydanı adı ve - rilen Beyazıt meydanına, onuncu yıldönümü hatırası olmak üzere dikilecek âbidenin hazırlıklarına başlanmıştır. Bundan başka 16 mart şehit- leri için de Şehzadebaşında vücu - de getirilecek âbide projesi de ik- mal olunmuştur. Belediye bütçesi tasdik edilir edilmez#'ilk iş olarak bu âbidele - rin inşasına başlanacaktır. MAARIFTE Kıdem zamları Verilecek İlkmektep muallimlerine Haziranda tediyat yapılacak İstanbul ilk mektep muallim - lerinin kıdem zamları tahsisat ol. |) madığı için bu sene verilemiye - cekti, Bütçede bulunan yeni bir for - mülle zamların, 1934 mali sene- sinden itibaren verilebilmesi te - min edilmiştir. miversilede imtihanlar Taş adı|| Üniversite fakültelerinde dün- den itibaren imtihanlara başlan - mıştır. İmtihanlar haziran sonu- na kadar sürecektir. İnkılâp tarihi enstitüsü imti - hanları, fakülte imtihanlarını mü- teakip yapılacaktır. ldman şenlikleri provası bugün Bazı sebepler dolayısile geçen cuma yapılamıyan jinmastik şen - likleri önümüzdeki cuma sabah - leyin saat onda Fenerbahçe stad - yomunda yapılacaktır. Şenliklerin provaları bugün öğ- İeden sonra saat üçte ayni mahal. | de icra edilecekti | Manialı at Müsabakaları Cuma günü stadyomda yapılıyor Sipahi Ocağının tertip ettiği 934 likbalfar er sişi önümüz - stadyomunda ya- pılacaktır. Kon - kur heyeti Sipahi Ocağı ve C. H. F. İstanbul merkezi idare heyeti reisi Cevdet Kerim Beyin riyasetinde teşekkül etmiştir. Memleketimizin umumi alâka uyandıran ni spora gerek İstanbuldan gerek Tür kiyenin sair yerlerinden sivil ve zabit ber binici iştirak edecektir. 25 Mayıs cuma günü yapılacak mü sabakalar dört kısımdır. Birinci müsabaka merhum muallim yüz - başı Avni Bey mükâfatı, diğerleri sırasile Gazi Antep mükâfatı, Sa - karya mükâfatı ve İstanbul vilâye- ti mükâfatıdır. Pazar günkü müsa- bakalara çocuklara mahsus göste- riş binişi ile başlanacaktır. Bundan başka teşvik, Sipahi O- | İ mu kaça idi. | bir bakalım.. Tramvay lüksü! Tramvay şrketinin uzun müza » kerislerden sonra tramvay ücretle » rini indirmeğe rıza gösterdiğini ga zetelerde okuduk. Bu, İstanbul şeh rinde ötedenberi hissedilen bir za- ruretti, Çünkü tramvay bu pahal: ücretlerden dolayı bir halk vesai i nakliyesi olmaktan çıkıyor, âdeta otomobil kadar Kiks oluyordu. Dünyanın hiç bir şehrinde bız ka dar pahalı bir halk vesaiti nakli - yesinin mevcut olduğunu zannet miyoruz. Filhakika Pariste de me- selâ tramvaylar ve otobüsler pa - halıdır. Fakat buna mukabil goyet ucuz fiyata yeraltı şimendiferleri “Metro” lar vardır. Metro i': ufak bir ücret mukabilinde Parisin dört köşesine gitmek kabildir. Burada tramvayların ve o obüslerin olmasının sebebi başkadır yerlerde bu servisleri il tadan kaldırmış. Ve kaldırmadığı yerlerde de fiyatların yükrek ol - masına rıza göstermiştir. Berlinde de vaziyet aynidir. ij Diğer taraftan “Metro”dan mah ram olan büyük Avrupa şehirlerin de tramvay ücretleri fevkalâde u- cuzdur. Ve meselâ bizim paramiz- Sa üç dört kuruşa bütün bu şehir - leri baştan aşağı katetmek kabil - dir. Bu suretle belediyeler her yer de halkın ucuzca seyahat edebil - mesi için lâzımgelen vasıtaları te- min etmişlerdir. Halbuki meselâ İstanbulda me - selâ Şişliden Edi'nekapıya gidip gelmek isteyen vasali kazançlı bir ru İK ye iyesini ze i şirke'ine verm. meci m. dir. Çünkü şirket mıntaka hesabı - nı daima muhafaza etmekle bera- ber ayni biletle “aktarma” ya ya - naşmamıştır. Şirket belki bize itiraz olarak diyecektir ki: Ne yapalım, muka - velemiz var. Bizim tarifelerimiz maayyen zamanlarda toplanan bir tarife komisyonu tarafından bir Baröme'e tebaan tesbit edilir... a Doğru... Fakat maalesef bur mu kaveleler hiç bir zaman bir İncil değildir. Akvam cemiyeli bile dev letler arasında muahede ahkâmı - nın zamanla değiştiri'ebileceğini kabul ettikten sonra. artık Tramvay şirketinin mukav. Jâyeteşayyer telâkki o edemeyiz. Bundan on sene evvel kömürün (0. Bugün kaçadır, ona Bizim bu satırları yazarken €c - nebi sermayesine karşı b: vaziyet aldığımız zannedilmemelidir. Et bette bu bir şirkettir. Ki maksadile teşekkül etmiştir. bu kârın da bir haddi vardır. Ve bu kâr halkın zararına olmameli, şirket kendi menfaati için halkın menlaa'ini ihmal etmemelidir: A rada mütekabil vaziyetler ve şart- lar vardır. Tramvay şirketinin bağlı bulas- duğu sofinanın İspanyada, Belçi - kada Rio - de - Janeiro'da ve diğer başka yerlerde vücude getirdiği vesaiti nakliyenin ücretleri de «ca ba bu kadar pahalı mıdır? İstanbul şehrinde ise bugün itam vay, bütün balık istiflerine, bütün izdihamlara, rağmen otomobille - rin rekabetine maruz kalacak de - recede lükstür. Halbuki tramvay bizde evvelemirde lüks olmaklun çıkmalı ve halk vesaiti nakliyesi haline sokulmalıdır. Mümtaz FAİK VİLAYETTE Vergi tahsilâtına ehemmiyet veriliyor Mali sene sonu olması dola - yısile maliye şubeleri tahsilâta fazla ehemmiyet vermektedirler. Tahsil müdürü Ali Rıza Bey kazalardaki tahsil şubelerini kon « trol ederek vergilerin geri kalma: ması için sıkı tedbirler almıştır. Matbuat kadrosu Matbuat memurluğu kadrosu gelmiştir. Bir memur ve bir dak « tilo alınacaktır. Takas vizi İhraç edilen mallara mukabil ithal için verilen takas şahadet - pamelerile gelen malların vize muamelesi dün bitmiştir. cağı ve Dumlupınar mükâfatları vardır. 1 Haziran cuma müsabakaların- da ise Halkevi , İnönü, Cümhuriyet Halk fırkası kupası mükâfatları ie gin koşulacaktır. ğ