22 Mayıs 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

İ İikke n stanbuldaki münhal meb- usluk için cuma günü inti- hap yapılması geldi. için emir Sahip ve Başmuharriri : Siirt Meb'usu MAHMUT Cenubi Amerikaca : o ivyaile Paraguay arasında barp olan- ca şiddetile tedir. devam etmek- İATİ 5 KURUŞTUR ae Ö - Bulgaristandaki Hükümet darbesi Muşanof'un istifasında kabine uhr dan daha şümüllü bir ma- na görenlerin — Bulgaristan'daki Vaziyeti iyi takdir ettikleri anlaşıl- dı. Yeni bir hükümet teşkiline mahal kalmadan yapılan bir darbe ile Bulgaristan'ın siyasi manza - rası değişmiştir. eni vaziyeti anlamak için Mu- şanof hükümetinin sukutuna sebep olan buhranı hatırlamak lâzımdır. 1931 senesi haziranından beri ikti- darda bulunan Muşanof hükümeti üç demokrat, üç çiftçi, iki liberal, bir radikal ve bir de müstakil na - zırdan terekküp eden bir milli te- merküz kabinesi idi. Çiftçi Fırka - sının hükümete dahil olan nazırla- rı üçten ibaret — olmakla beraber, mecliste demokratların 42 ve libe- rallerin 30 meb'uslarına karşı bu fırkanın 59 meb'usu vardı. Bunun için Çiftçi Fırkası hükümette Sob- Yuncu sene No. 2973 SALI 22 MAYİS 1934 Tel: ir Müdür : 24318, Yazı işleri müdürü : 24319, 10, Idare ve Matbaa : 243 Raame a ae <a Mali kanunlar bütçeden evvel müzakere ediliyor Lâyihalar Mecliste ihtısas encümen- , leri tarafından tetkik edilecek İstimlâk Kanunu görüşüldü ANKARA, 21. AA. — B. M. Meclisi bugün reis vekili Hasan Bey'n tindi l ştır. Celsenin açılmasını müteakip re's, hükümetten verilmiş bazı mali ka- nun İâyihalarının Meclise geldiği- ni, bunların bütçe müzakeresinden evvel tetkik edilmesi icabeylediği- ni bildirmiş, tensip edildiği takdir- de kür lâyihaların ihtisas en- rTıy ranyadaki ekseriyeti ile mütenasip bir temsil hakkı istiyor ve nazırla- rının adedini dörde iblâğ etmeğe çalışıyordu. Çiftçilerin bu ısrarları dolayısile Muşanof hükümüeti bir kaç defa tehlike atlattı. Kab cümenleri tarafından müşterek- ten tetkik edilmelerini — teklif et- miştir. Meclis, gerek,bu teklifi ve gerek l:ıuııdnııı sonra her gün saat 14 de * | nihayet istifasına sebep olan hadi- se kabinede Radikal Fırkası mü - Messili olan — Münakalât Nazırı Kusturof'un Çiftçi Fırkasını gü - tendirmesi ve bu nazırm kabineden atılarak yerine — kendi fırkalarına Mensup birinin tayinini temin için Yapılan teşebbüstü. Filhakika bu, em Çiftçi Fırkasını memnun ede- Miyen bir nazırın kabineden çık - Masını temin, hem de hükümette- ki çiftçi nazırların adedini dörde iblâğ edeceğinden, Çiftçi Fırkasını tatmin edecekti. Muşanof bu te - şebbüsün doğurduğu buhran içinde istifa etti ve tekrar bir kabine teş- k_iline çalışırken bir darbe ile va - ziyet büsbütün değişti. ., Bulgaristan'ın dahilen elim bir iktısadi buhranın zebunu olduğu, âricen de siyasi yalnızlık içinde bulunduğu bir zamanda fırkalar arasında — bu sandalya kavgasını oş görmiyen bir faşist grupu or - lunun yardımile bir hükümet dar- vesi indirerek krala meclisi feshet- tirmiş ve fırkalar haricinde hükü - Met teşkil etmiştir. Binaenaleyh bu darbe her şeyden evvel, fırka hükü- Metine, daha doğrusu parlmante - rizmin suiistimaline karşı bir gale- Yanın ifadesidir. . Yeni başvekilin Zveno grupu de- nilen ve — Yugoslavya ile uzlaşma Siyaseti takip — eden bir zümreye Mensup olması, Bulgaristan harici Siyasetinin yeni bir istikamet ta - p edeceğine delâlet ettiği söyle- Niyor. Bulgaristan'ın düne kadar nasıl bir harici siyaset takip ettiği Mmalüm — olmak İlâzımdır-ki şimdi takip edilecek siyasetin ne nokta - larda değiştiği anlaşılsın. Esasen uşanof hükümeti — hakkındaki Memnuniyetsizlik amillerinin biri harict siyasetindeki vüzuhsuz - h- Bu hükümetin — her halde Ugoslavya ile bir anlaşmıya var - Mak için her çareye baş vurduğu İnkâr edilemez. Şimdi Yugoslavya tluğuna daha büyük kıymet ve $Hemmiyet verdiği bildirilen yeni ümet bu hedefine varmak için nap? bir takım teşebbüslerde bulu- ;'h'ıir ve belki de nihayet muvaf - İ olur, Fakat Yugoslavya ile uz- $mak başka, Yugoslavya'yı Bul- llı Tistan'ın bir takım — emellerine Y“ €tmek başkadır. Bulgaristan Ugoslavya'nın dostluğunu ister - :? fugoslavya'nın harici siyase- zeteleri e EE A tine uymalıdır. — Yugoslavya'nın tarafından yeni hükü- asla met hakkındı hakkında gene riyaset makamınlan ileri sürülen ani | teklifi tasvip etmiştir. Bund sonra r ye Ş geçi. lerek do- ücbir ve zarurt sebep Refik Şevket ve H. Fehmi Beyler layisiyle takip v.:a tahsiline mahal veya imkân bulunamıyan 340.892 Hranm terkini hakkındaki bütçe batası l al:tı,ı—' Şükrü Kaya Bey vip edilmiştir. Tahlisiye umum — müdürlüğü 1934 bütçesi müzakeresinde söz alan Sırrı Bey (Kocaeli) tahlisiye idaresinin maksat ve hedeflerine benziyen hizmetler için t et- HLA — İsmet Paşa Hazretlerinin beyanatı TÜKKİNKIKIRIIN Meclise teklifi kararlaştırılan Mev- duatı Koruma Lâyihasının metni Başvekil, beyanatında: “ Efkârı umumiyenin bu hu- susta tamamen mutmain olması lâzımdır,, diyor ANKARA,21. A.A. — Başvekil İsmet Paşa | Hazretleri atideki bey larının neşrine Anadol Ajansını tavsit buyurmuşlardır: Mevduatı koruma h da yapılacak ta-| vil k dilât üzerinde gazetelerdeki bilir bilmez neşr'ya-| faatlerine binaen ve isterlerse k 4 K n t tashihi'içini Maliye Vekili -ark bissediyorum. Hükümet, senelerdenberi rağmen müuvaffak olmuştur. mutmain olması lâzımdır. miş hayır müesseselerine yardım olmak üzre bütçesine tahsisat koy- duğu halde kendi idaresi için müs- takil dotor kullanmıyarak mahal- lerindeki hükümet veya belediye doktorlarını istihdam etmesinin doğru olmadığını söylemiş ve bu tahsisattan bir kısım ayırmak su- re:îjyle idaren'n müstakil doktor is- etm İ« tir. (Devamı 7 inci sahifede) Diktatörlük Bulgaristandaki siyasi fırkalar lâğvedilecek Bulgar Hükümeti Sovyet Rusya ile de hüsnü münasebet tesisi emelindedir SOFYA, 21 (Milli - yet) — Müstakbel par lamentoda 274 mebus yerine 100 mebus bu - lunacaktır. Bunlardan yetm'ş beşi tayin, 25 i intihap ile ayrılacak tır. Hükümet haliha - zırdaki bütün siyasi fırkaları da dağıtmak niyetindedir. Zaten hü kümet beyannamesin- den de bu sarahaten anlaşılmaktadır. Fırkacılar ne diyorlar? SOFYA, 21. AA — Bulgar ajansı bildiri- yor : Liyapçef demokrat antantı kabinesi sabık nazırlarından M. Pet- ko Staynof sabah ga- muhabirleri kendi- b.htll'iıtm’. y solamaz. Çünkü buna ne Yu - go'.l'le'mn Balkanlardaki vazi - ne 4, ne Küçük İtilâf ile olan mü - Psebeti, ne de büyük devletlerle olan daha geniş münasebetleri mü- S2it değildir. le“lslrînnn'ın yalnız Yugoslav- sine sorulan süale cevap olarak de- miştir ki : “ Siyasi fırkalarımızın şimdiki Yeni Bulgar Başvekili M. Gheorghietff —x şekilleri ve şimdiki parlamento kuvvetli ve müstekâr bir bükümet (Devamı 7 inci sahifede) k ile değil, bütün Balkan memle- ı;“enl_e arasındaki ihtilâfları hal- ye:n.”' şok arzu edilecek bir vazi- ol tir. Simdiye kadar buna mani H.'.'l:_eheİDmiyetli bir amil Bulgar k; Kümetlerinin zafı idi. Filhaki- z: :""' taraftan fırkalarla daimi pa- l'n" ık, diğer taraftan da gizli ce - iyetlerle daimi mücadele halin - ke bulunan bir hükümet — harice kî"" Zayıf vaziyette idi, Şimdi ŞVvetli bir hükümet iş başına ge- FiYor demektir. İlk adımda fırka- &rın tahakkümünden kurtulmuşa benziyor. — Şayanı temennidir ki ikinci bir adımda da gizli cemiyet- lerin kuvvetlerini kırsın ve gerek dahilde, gerek hariçte Bulgar mil- letinin refahını ve aynı zamanda da Balkanlarda sulhü ve müsalemeti temin edecek bir siyaset takibinde serbest olsun. Biz Bulgaristan'daki hadiselerin inkişaf ve tekemmül seyrini tetkik vaziyetindeyiz. Bu komşu milletin her müşkülü yenerek sulh ve müsa- rı JAnkarad-ki Rüşvet hadisesi Metr Salem'in oğlu Anka- | " raya gitti, teeyyüt etmiyen bir şayia Metr Salemin oğlu istasyonda.. Rüşvet hâdisesinden dolayı An- karada tevkif edilmiş olan Metr Salemin oğlu M. Raphael Salem (Devamı 7 inci sahifede) yapmıştır. Kezalik bu sebeple milli paranın kı;'metî üzerinde de hassasiyet uyandırılmak milli paranın kıy- metini korumak ve mevduatın emniyetini muhafa- za eimel_ı için d kkatle ve fikri takip ile hareket et-| lundurmayi hem banka menfaati hem tedavüldeki miş ve bir çok memleketlerin türlü sarsıntılarına | paranın darlığa düşmemesi noktai nazarından vak- tile teklif etmiş bulunmalarıdır. Kâmilen tahvil yerine kanun lâyihasiyle aza- mi yüzde 50 şeklinde ve ancak Maliye Vekâletinin Hükümet için, vatandaşın mevduatını kati bir emniyet içinde tutmak ve milli para- ran kıymetini mutlâka muhafaza etmek, her zamandan ziyade sağlam ve sabit bir esastır. Efkârı umumiyenin bu hususta temamen Mevduatı koruma kanununda büyük Meclise teklifi kararlaştırilan kanun lâyihasını aynen efkâ- iyeye arzediyorum. Lâyi'ta şudurt * Bankalar, kasalarında b lund—maya mec- AŞAADCACARLLAYOĞAKİKAYACIANARIAAKCAĞAKNANAOAYDTOAIAAYOADAAKANLARDDAYK DDD KİKON AAA YANANDADOUDAKL YNK LIK II KKTATANANDOYANLAKANCAK z istendiğini | tahdit etmez.” Lâyiha budur. esasen yerli ecnebi, yedi sekiz büyük bankanın kar- şılık ihtiyatı kâm'len esham ve tahvilât olarak bu- dabil muvafakat bur oldukları mevduat karşılığı yüzde 50 sini Mal'ye . Vekâletinin muvaffakatını almak şartiyle faiz getiren kıymeti menkuleye tah- i muhtardırlar. Bankaların kendi men- mevduat sahiplerinin icabında mevduat- larmı nakden geri almak haklarını ihtiyatın- azamt yapabilecekleri bu hiçbir suretle Bulâyihayi bize hatırlatan, ği cinsten kıyı kule üze- mış oluyor. mukarrerdir. yecek kadar açıktır. rinde mevduatın emniyeti lehine i Milli paranın kıymetine gelince, m_eı.nlelıeti? ithalât ve ihracatını ve tediye müvazenesini gözö- nünde tutan siyaseti dikkatle takip etmek tabil ve Bu beyanatım hiç bir tefsire ihtiyaç göstermi- emi bir tahdit yapıl- *Yeri sefir sgeldi Dost İrak'tan Türk Milletine selâm Irak; Büyük Gazi'nin her safhadaki ya- ratıcı eserini hayranlıkla takip ediyor İrakın Ankara sefirliğine tayin edilmiş olan Naci Şevket Bey şeh- rimize gelmiş ve dün akşamki tren le Ankaraya gitmiştir. Naci Şevlcet y leketimi ş bir gimadır. Bundan üç dört sene ev « vel de İrakın Ankara sefiri idi. Kırk dört yaşında olan Naci Şev- ket Bey 1913 te İstanbul Darüifü- nunu Hukuk fakültesinden mezun olmuş ve İrakta bir kazada müddei umumi muavinliğinde bulunduğu sırada umumi harp çıkmış ve Nar:ı Şevket Bey de ihtiyat zabiti sıfati- le Türk ordusile harp cephesine git miştir. İrakta İngilizlerle vuku bu lan muharebede hizmet etmiş ve yaralanmıtşır. İrakın Osmanlı im - peratorluğundan ayrılması ile Na ci Şevket Bey de kendi vutın!nd:ı hizmet almış, İrakta müteaddit li- (Devamı 7 inci sahifede) Yeni İrak sefiri Naci Şevket Bey İzmir'in imarı İçin hazırlık İzmir Belediye reisi panayır ve şehirde yapılacak işler hakkında izahat veriyor İzmir Belediye Reisi Behçet Sa lih Bey iki günden beri şehrimizde : Bi bulunmaktadır. . Behçet Salih Bey şehrimizde bu se 'ne beynelmilel bir şekil almış bulu - * nan İzmir dör - düncü 9 Eylül pa nayirine ait işler- le meşgul olmak- tadır.Dün kendisi le görüşen bir mu harririmize Beh - çet Salih Bey 9 Eylül panayiri ve İzmir Şehir işleri hakkında şu ma lümatı vermiştir: : — İstanbula bu sene beynelmilel bir şekil almış olan 9 Eylül Pana - yiri işlerile meşgul olmak üzere u R. Behçet Salih Bey lemet içinde refaha — kavuşması Türklerin — kalbine yakın olan bir emeldir. Ahmet ŞÜKRÜ gün de sergi işleri iç'n İktısat Vekâletile ve Şehir işleri Paris Belediye Meclisi Reisi ve arkadaşları Sirkeci istasyonunda Paris Belediye Meclisi re- isi geldi ve Ankaraya gitti Türkiye - Fransa arasındaki dostluk biraz daha kıymetini arttırıyor Şehrimizi ve Ankara'yı ziyaret edeceğini yazdığımız Paris Beledi- için de diğer vekâletlerle temas et (Devamı 7 inci sahifede) ye Meclisi Reisi M.Figuet ve refi- kası, refakatinde bulunan zevat ile birlikte dün sabahki ekspresle Pa- (Devamı 7 inci sahifede)