12 Mayıs 1934 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 1

j te, “Bugün Belediye su şirketi tesisatını tamir ettireceğin - den şehir saat 8 ekiz buçuk- tan akşama kadar susuz ka- lacaktır. mama m nema am ME TEEN RAM ba ŞA ŞE FİATİ 5 KURUŞTUR Tarama Derneği Osmanlı cemiyetinden Türk cemiyetine intikalde harf inkil harf inkılâbından beklenen netice meydana gelemezdi. Bunun için - dir ki büyük şefin emrile harf in - kılâbı başarıldıktan sonra her in- kılâp hareketinin öncüsü olan Ga- zinin işaretile Türk dilinin özleş - tirilmesi ülküsü ortaya atıldı. Ev- velki senenin sonbaharda İs - tanbulda toplanan birinci dil ku - rultayınım müzakereleri dünkü bir hâdise gibi hepimizin hafızasında canlıdır. Bir buçuk senedir Türk milleti bu inkılâbın heyecanı için- de yaşarken, umumi merkez he - yeti metodik bir çalışma ile bu in- kılâbı başarmak yolunda mesai sarfetmektedir. Türk Dili Tetkik Cemiyetinin Şalışması iki kısma ayrılır: 1 — İlmi sahada çalışma ki Türk dilinin menşe'leri , başka dil- lerle olan münasebeti, Türk söz - erinin Türk gramerinin tarihi g İemik mesai uzun senelerce sürecek olan ve ilim der- meklerinin günlük işlerini teşkil eden meselelerdir. Türk Dili Tet- kik Cemiyetinin bu mesaisi aka - demi mesaisidir. 2 — İkinci vazifesi dilimizden yabancı kelimeleri atarak onu öz- İeştirmek yolunda Yazı yazanlara Yardımcı olacak eserler hazırla - mak, Cemiyetin ameli sahada in- kılâba yardımcı olan bu çalışma » 81 ilk semeresini vermiştir. Cemiyet Osmanlıcadan Türk- Şeye söz karşılıkları . gösteren bir tarama derneği neşretmiştir. İlk sekiz on harflik kısmı basılıp dağıtılan bu tarama derneğinde Osmanlıca kelimeler alfabe sıra - sile © dizilmiş ve karşılarına da Türkçe karşılıkları o konmuştur. a — derneği adı verilen bu fakat çok ehemmiyetli eser Üç membaa dayanıyor. a — Evvelâ söz derleme sefer- . Dil cemiyeti en küçük köy- lere kadar muallimleri, devlet me- Murlarmı, ordu zabitlerini , zira - At, orman, tapu gibi halk ile t e olan memurları seferber ha- Ie koymuş, bunlara dağıttığı söz Serleme kılavuzlarile! sözler top - lamıştır. Sekiz ay devam eden bu Mferberlik cemiyete 126 bin ka - be “iş getirmiştir. Bunlar alfa Sirâsma konul, sonr; Yetler tarafından süzülmüştür. b — Bu çalişma devam eder - ken cemiyet dilimizde kullanılan yabancı sözlere öz türkçe karşı - hklar bulmak için okur yazarlar arasında bir dil anketi açmıştır. Üç büçuk ay devam eden bu an - et ile bin dört yüze yakın Arap- $a ve Farsça kelime ortaya kon - Muş ve bunların karşılıkları ajans, #azete ve radyo ile istenmişti. Ge- ,, sevaplar anket komisyonu ta- afından gözden geçirilerek süzül- Müştür, € — Üçüncü mesai de lügat - rin ve kitapların taramasıdır. hu azife dil mütehassısları tara» dan deruhte edilmiş ve kar - tlıklar toplanmıştır. Kitapları ta- Jyan zatların isimlerile taranan kitapların ve lügatların isimleri ta- 4ma derneğinde gösteriliyor. örülüyor ki Türk Dili Tetkik eti bu eserini hazırlarken #5 bir vasıtayi ihmal etmemiş - T. İlim adamları kitapları tara - yeşlar, okur yazarlar ankete iş- ayak etmişler. Sonra geniş bir ilât ile memleketin her ta- nda vatandaşların kullandık - 1 sözler de toplanmış ve sü - dülmüştür. Bununla beraber, dil İğiyeti tarama tamam te - ü etmiyor , Filhakika az bir çan içinde başarılması lâzim veldiğine göre belki . yanlışlıklar silgesikler vardır. Fakat bu ek- a, ET eserin ameli fayda nokla- şıdan büyük kıymetini asla ek - « Hepimiz böyle bir ese - A, üzumunu - çoktan hissettik. pbça veya Farsça bir kelime 'P kalemimizin ucuna takılı - » Onu beğenmiyoruz. o Fakat Vor, Sahip ve Başmuharriri : Siirt Meb'usu MAHMUT 9 uncu sene No. 2963 CUMARTESİ 12 MAYIS 1934 Arttırma ve eksiltme kanunu e e e e Bütçe encümeninin kabul ettiği mühim esaslar e Encümen hükümetin teklifine iltihak ederek mebusların arttırma ve eksiltme işlerine gir- Şarkta Umumi Müfettiş Tetkik seyahatin- den avdet etti i i aydanberi Siirt, Muş, Van ve Ba- DİYARIBEKİR, 11. A.A — Bir Hariciye vekilimiz Köstencede Silahsizlân ra meselesi et- rafında M.Hönder&ğiün Pa- riste yaptığı tavassut müsbet bir netice vermemiştir. Fransa noktai nazarında musirdir. » ( Müdür: 24318, Yazı işleri müdürü: 24319, O * 1 İdare ve Matbaa: 24316. i Tel Türkiye - Romanya Tevfik Rüştü Bey hara- retle istikbal edildi Dobriça müslü. manlarından mürekkep bir heyeti Habul ede- sarfedenlerden beher kilovat saati —— —— 2.5 yezit — vilâyetler: melerinin menolunmasını muvafık bulmuştur. | dabilinde tetkik ANKARA, 11 (Milliyet) — e iz seyahatı yapan bi- “Arttirma, ilme (ve ihale rinci umumi mü- kanunu,, lâyihası üzerinde Maliye encümeni tarafından yapılan ta - dilleri esas tutarak bütçe encü - meni de tetkikatmı bitirmiştir . Lâyiha üzerinde maliye encü - yaparken önce bir nokta üzerine parmağını baş - mıştır. Bu ıslah hamlesinin , bil - devlet alımlarının birleşti - esi, ve müşterek ihtiyaçların bir elden ayni vasıfta temini şek- linde tecelli etmesini kizumlu gö - ren encümen bunun yakın bir za- manda tahakkukunu ( bekliyerek, hiç olmazsa merkezde mülki dai- | relerden başlamak üzere alımın bir leştirilmesi için bir komisyon teş. kilini temenni etmiştir. Esas tadiller Lâyihanın tatbik sahası hükü. metin teklifine göre biraz daha genişleten encümen, teminat şe - i Mustafa Şeref Bey killerini kolaylaştırmış, ceza hü - kümlerini de çoğaltmıştır. Bilhas - (Devamı 5 inci sahifede) Elektrik istihlâk resmi Lâyihanın son şeklinde tespit edilen esaslar ANKARA, 11. (Milliyet) — | üzerinden 2 ve hâvagazi sarfeden» Elektrik istihlâk resminin tahsi - bindeki müsavatsızlığı giderecek ve ayni zamanda hazineye. 1933 senesinde 350,000 lira tahmin olu- nan bu vergiye mukabil bu yıl bir milyon lira gibi fazla bir irat temin edecek olan lâyıha üzerinde meclis encümenleri tetkiklerini bitirmiştir. Lâyihanın bütçe encümeninden çı- kan &on şekline göre, (elektrik ve havagazi tesisatı olan yerlerde w- mumi şebekeden alarak elektrik i lerden beher metremikâbı üzerin- den 1 kuruş istihlâk resmi alına» caktır. Umumi tenvirat olan yörler- de makine ile hususi elektrik istih- sal edenler de doğrudan doğruya bu resme tâbidir. Elekirik ve havagazi kontörü konulmamış yerlerde bu öâletler ko nuluncaya kadar yahut gi mikyasta götürü satışlarda sarfiyatı bedelinin yüzde o- nu nisbetinde olacaktır. (Devami 6 mcı sahifede) Arabistanda harp Şimdi de bizzat İmam geçti! Yahya taarruza Bir kaç günden beri Arabistan. da devam eden kuvvetlerinin lehine inkişaf ediyor du. Hicaz Kralı Yemenin payıtah- tı olan San'd'nın iskelesi Hüdeyde- yi işgal etmiş ve müteakiben San'a ya doğru ilerlemeğe başlamıştı. Bu vaziyetten mağlüp olduğu neticesini çıkar- mak mümkündü. Halbuki son ge- len haberlerden öğreniyoruz ki İ- mam Yahya bir tabiye usulü kul- lanmış ve geri çekilmiştir. Şimdi or dusunu yeniden tensik ettikien son ra ileri harekâtına başlamıştır. Bu hususta gelen telgraflar şun- lardır.: ADEN, 1. A.A. — Röyter ajan- sından : Sanadan gelen gayri res- mi haberlere göre bizzat İmam Ya. hyanın kumandasında olan 200 (Devamı 6 ıncı ifede) karşılığını da di Tarama derneği böyle bir vazi - yette her yazıcının yardımcısıdır. Dernekteki karşılıklarin da müş- külü halletmediği zaman olabilir. Fakat ekseriya halledeceğine ka - niz. Hemen söyliyelim kibiz kendi hesabımıza bundan ist de etmeğe başladık ve tarama der- neğine şimdiden kıymetli bir ar- kadaş nazarile bakıyoruz. Türk Dili Tetkik Cemiyeti bu karşılıkları ileri sürmekle bun- larm yazıcılar tarafından mutla « ka kullanılmasında ısrar etmi - yor. Fakat Türk dilinin özleşti - rilmesi mefküresine bağlı olan her yazıcı tarama derneğinden istifa- de etmeği vazife bilecektir. Bu ke- limelerin bir çoğu belki de şim - harp İbnissund VT © Imam Yahyanın | r bulamayız. “di ahenksiz ve cansızdır. Fakat bunlara can vermek yazıcıların vazifesidir. Güzel yazı yazan bir muharrir her hangi bir cümlesi i- çine bu kelimelerden beğendiğini alıp ta işlerse ve bu işleyişte bir sanat varsa, o kelime derhal canlanacaktır. Bakacağız ki bugün gözümüze ve kulağımıza yabancı gelen o söz, kullanıla kullanıla munis ve ahenkter olacaktır. Ta- rama derneğinin neşri dil inkılâ - bında ileriye doğru bir hamledir. Cemiyet için bu, iyi bir başlan - gıçtır. Türk Dili Tetkik Cemi - yetini tebrik eder bu faydalı 6s€- ri bize verdiklerinden dolayı da kendilerine şükranlarımızı suna- 5 Ahmet ŞÜKRÜ fettiş Hilmi Bey refakatlerindeki müşavir ve müfet- | tişlerle beraber av İ det etmiştir. Mü- fettiş Bey bu se- yahatı esnasında halkla ve köylü- lerle yakından te- mas ederek dilek- lerini ve hakiki ihtiyaçlarını din- lemiş, Siirt, Muş ve Vanda başla: (Devamı 6 mer sahifede) Hilmi Bey Müflis Banker Amerikada alâyü Vâlâ ile karşılandı Kendisini 4 vapur dolusu gazeteci 6 tayyareden mürekkep bir filo karşıladı Banker İnsuli CHİCAGO, 11. A.A. — İstinaf mahkemesi İnsulün tahliyesi için bidayet o mahkemesince konulan (Devamı 7 inci sahifede) Bugün su yok Belediye su şirketi anâ tesisatı tamir ediliyor Belediye Su Şirketinin bir müd- 'dettenberi şehre (o gelecek su için yeniden tefriş ettirdiği ana su bo- ruları şehir dahiline girmişti rular Silahtarağa üz. lerek Eyüp yolile dar getirilmiştir. Diğer taraftan es- ki tesisatın da tamirine devam 0: | İunmaktadır. Bugün ara tesisat ta- mir olunacağından saat 8,5 tan ak- şama kadar şehre terkos suyu veril- miyecektir. Tayyare Piyangosu On yedinci tertip tayyare piyan- gosunun birinci keşidesi dün mu- tat veçHile Üniversite konferans- salonunda yapılmıştır. Piyangonun iki günde çekilmes mutattır, Fakat bugün salonda sa- bahtan akşama kadar ders verilece Zi için piyangoya iki gün sıra de vama imkân bulunamamış ve i- deye dün başlanarak, dün bitiril- miştir. ELE Dünkü keşidede büyük ikramiye 730 numaraya isabet etmiştir. Bu numaralı biletin onda birine sahip olanlar 2 bin lira alacaklardır. mortide (8) ve (84) rakamların. sabet etmiştir. Ellerindeki biletin son rakamları (08) ve (84) olanlar ikişer lira omorti alacaklar. er, Di. ğer kazanan numaralar (yedinci) rek kendileriyle uzun müddet görüşmüştür .. > bu sabah saat yedide vapurdan M. Titülesko'nun Türkiye seyyahatinden bir intiba KÖSTENCE, 11. A.A. — Türki- | çıkmış ve Türkiyenin Bükreş sefi” ye hariciye vekili Tevfik Rüştü | ri Hamdullah Suphi B. ile Roman- beyle zelakatinde bulunan zevat | ya hükümeti müeeel ün gece vapurla Köstenceye gel- | dan karşılanmışlır. mişlerdir. Türkiye Hariciye Vekili | Bey kendisini Köstencede karşıla» (Devamı 5 inci sahifede) Sayısız biten maç Galatasarayla Fener sıfır sıfıra kaldılar Fenerbahçe iki oyuncuya itiraz ettiğinden Beşiktaşın şampiyonluğu henüz şüphelidir Mühim bir spor günü: Evve - | lerken, bir tarafi $ I& Fenerbahçe » Galatasaray kar -| Galatasaray küçükleri ezani Şa şılaşıyor. Sonra bu maçın neticesi | pılan maçı seyrediyorlar, İstanbul şampiyonunu tayin ede- Beşiktaş küçükleri kategorile- i cek: Yani Fenerbahçe kazanırsa | rinin hiç bir gol yemeden şam - | Beşiktaşla bir maç daha yapacak, | piyon olmuş bir takımı; Galata « kazanamaz veya berabere kalır - | saray küçükleri de ayni katego * ü Bagitsş sampiyon olacak. rinin ikincisi.. Stadyom daha erkenden hınca Küçüklü ibu mi hınç, Bu senenin en kalabalık bir | hayli m oldu. maç günü. Alti bin veya bu raka. | Bu sene hiç gol yemeden Beşik - mı aşan seyirciler mühim maçı bek (Devamı 7 inci sahifede) inü maçta bir penaltı çekilirken: —T'yyare piyangosu bana çıkarsa halim ne olacak diye düşünüyorum. — Neden? — Neden olacak, o alacaklılarla yankeseciler beni rahat bırakmıya-