5 Kasım 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 6

MILLIYET PAZAR 5 TEŞRINİSANI 1935 Türk suları ve Türk kaplıcaları Avrupanınkine faiktir Bursa, Yalova, Muğla, Çeşme kaplıcalarında hangi çeşit hastalıklar iyi oluyor? Doktor Müderris Raşit Tahsin Beyin gazetemize izahat ve be Memleketimizde son zaman - larda Avrupa su şehirlerine teda - viye gidenlerin beyhude bir zah- met ve seyahate katlandıkları yo- lundaki cereyânlar kuvvet bul- maktadır. Bu cereyan doktorlar arasında da başladı. Doktorlar hastalarına Bursa, Yalova, ve sair Türk kap - larını tavsiye etmekte ve mem miz sularının Avrupa suları- na daha mütefevvik olduğunu is- bata çalışmaktadırlar. Tıp kong - resinde de bu bapta münakaşalar olmuş ve Doktor Müderris Raşit Tahsin Bey kongrede Türk suları ve kaplıcaları üzerinde uzun be - yanatta bulunmuş ve bizzat ken - dişinin geçirdiği tecrübelerden de bahsetmiştir. Raşit Tahsin Beyin kongrede suların ve su şehirlerimizin faide- İerini, tedavi usullerini, hangi has- talıklara iyi geldiklerini izah eden beyanatı berveçhi âti neşrediyo- ruz: Bursa: Elli dört senedenberi tanıdığım bühava, manazırı latife, ova ve zümrü- din dağlarıyla mevaksi coğrafiyesi ve mebzul meyveleri meşhudumuz olan bu yeşilşehri dilaranın ılıcaları gibi mena- bii meyahiyci meadini dahi vardır; bu sular kismen kaplıca sularında bulun- duğu gibi kısmen dahi vilâyetin muhte- lif dağlık ve mülhakatında bulunmak: tadır. Karamustafa suyunun sübuneti 42-45 olup radyo activitesi 6-8, yeni kaplıcanın sühuneti 88,0 radyo activitesi 235, çekirge sularının ise bühumeti 42-45, radyo activitesi 4-5 dir; bu sula- rın tahlili hemen yekdiğerine müsavi melayici vermişse de bazılarında çelik ziyadece ve bazılarında kükürt kısmen bulunmaktadır. Her halde radyo activi telerinin esasını teşkil eden helium mâ- deni oldukça mebzuldür. 1243 tarhinde ibbiyein küşadı zamanmda İstanbula erlbedilen Viyanalı Dr. Katil Bernar ta- rafından mezkür kaplıca sularını, ba- busus yeni kaplıca suyunun tahlili ya: pılmış, muahharan Sıhhiye vekâleti ce- dilesi zamanında kimyager Muallim Feh- mi Rıza ve muallim Dr. Cevat Tahsin beyler tarafından dahi yapılan tahliller netayici, daryo setivite ve sair husuzat bertaraf edilirse hemen ayni dı bulunmaktadır. Bizim bu #öhretgiri âlem olan ve tarafımdan on beş defa kadar fartı semene, müzmin romatizma gibi ahvali maraziyemden na şi ziyaret eylediğim Karlıspat, Maryen-. bat kaplıcalarna ezher cihet ruçhaniyeti boyanatı atiyemle tebeyyün eder, Evve-. ii mikyası harareti ma Karlıspatta 62-65 Maryenbatta 42-45 derecelerinde olup suların ihtiva eylediği omlahı mâdeinye ise senelerdenberi azalmakta olduğun- dari Karlıspatı ziyaret eden senevi 60 415, 80 bin arasındaki züvvar ile keza Miaryenbatı ziyaret oden 35-45 bin ka- 'dar mürezaya bu menabii meyahiyenin kuvvet ve mıktarını azalmasından mez- kür menbilar civarındaki fabrikalarda istihzar edilen adi sıcak sular ilâvesiyle banyolar ve sair müda' tatbik edil- mektedir. Memleketimizin yesara malik ehalisinden bir kısmı ve bâzıları biz 2- #ihbbanın bu gibi tavsiyeleriyle mezkür şehirlere gitmekte ve serveti milliyemi- Zin mühim kısımları oralarda dökmek- teyiz ki bu meyanda acizleri de bulun- makta idi. Mezkür ılıcaların şehrimize bu diyeti masarifi rahiyei teksiri ve is- tihmam, tedavi için sarfolunan mebaliğ ve zahmeti meşakkatin burada zikrine hacet görmiyorum. Vatanımızda olup ta lâyıkıyla istifade edilmiyen bu ve bu- na mesil ılıcaların tercihini arzedeceğim. Son senelerdeki iktisat buhranından ye sıhhati acizanemin bu gibi büyük se yahatlere müsait olmadığından bilisti- İuşu, semanet ile 90-110 na kadar smatizma başladığım. dan bir hafta zarfında hâli salah gös- terdi. Tedavi usulüm her sabah saat 6 terelfü, ve müzmin ro- tedavi; İeriyle bu mediko-mekanik alât Avrupa- ya sipariş edilmiş ve mübayaa ettiril- #miştir) ki, bu alâtın me gibi müesseseler den almabileceğini ve tenevvüatını aciz leri dört adet yazdığım hususi tavsiye- mamelerimle tensip edilmiştir. Munhha- ran 8 den 9 za kadar yarım santi banyo Ye yarım saati dahi istirahate tahsis e- dilip banyolar bidayotte hususi hamam cıklarda ve sonraları büyük havuzda alınmıştır. Dereceleri 36 dan 38 2e ka- dar olup esnayı istihmamda her üç dak kada bir değiştirilmek şartiyla başıma 'cöngestiona mani olmak için soğuk kom presler konmutşur. Keza banyo esnasın. da aslan ağzından skan temiz, saf ve de. eoeni harareti 12 ola sudan dahi ki bar- dak içilmiştir. Rejim dal li 10-15 gün zarfında ahv i zail olma derecelerine geldiğini, sikleti- min rıçta dört gün zarfında bir la iy ğ Bursada yeni kaplıcanın büyük havuzunda son günlerinde on buçuk kilo kadar te mezzül ettiğini ve son dördüncü balta zarfında bilumum arâzı maraziyemin kay bolarak meşiy ve harekötimin bastonsuz ve tabii yürüyebilecek bir hâlde oldu- | ğunu ve tansiyonumun dahi dört derece indi (13 olmutşur), Rejimdeki itina mü- şahedatımca son zamanlarda pek haizi kıymet olmayıp metabolizm hazretleri- hemmiyeti şayanı arz ise de keza rejimin cüzi külli tesiri bulunmaktadır. Mezkür ılıca sularının içimi gayet kolay olduğu gibi başlangıçta muhtelif şahıs. ! larda husule gelen kabızlık bir kaç gün sonra kendinden zail olmakta veya hut Bursamızn gayet lâf ve enfes meyveleriyle bu kabızlığa yardımı da bu- lanmaktadır. Her türlü vesaiti nakliye ye malik ve Türkiyemizin her köşesine yakın olan bu şehirdeki kürümün neta- yici ve istifadei azimesi moydanda iken Karlıspat ve Maryenbat gibi Avrupa kap lıcalarına gitmek ve o gibi ılıcaları tavsi- Dr. Müderris Raşit Tahsin B. ye ederek sarfiyatı nakdiye ve müşkül seyahatten vazgeçilmek sıraları hulül €ylediğini arza mecburum. Şahsımdaki bu tecrübe ve tedaviden başka müessese dahilinde kırk beşi mütecaviz tedavi ey- lediğim zükür ve ünas, askeri muvazzaf ve mütekait zabıtan ve ümeta ile mülki zevat adedi dahilde 45 ve hariçte 170 şi tecavüz eder. Hastalarımın esami ve mü şahedeleri nezdimde mukayyeden mah- fuzdur. Hastalarda aynı netyaicin tebel- lür ettiğini mucibi şükran olarak ityana mecburum. İşte bu tafsilâtten anlaşılacağı üzre servetimizi ve zahmetler ibtiyariyle Avrupa kaplıcalarma gitmek ve gönder. inek vesarfettirmekten tevekki sıraları artık katiyen gelmi bakisi felci tıfli dahi dahil olduğu hal- de salah ibraz etmiştir. Bursa kaplıca sularmın isteril Ove harareti Omah- susayi haiz olmaları ve emlâhı muhteli- fei maadini ihtiva etmelerinden bu mües- yanatı Bursada kükürtlü kaplıca sesedeki etibbanın suni serum yerine ılı- ca sularını tatbikatı tedavide istimal ey- lediklerini ve mezkür hastane operatö- rü Dr. Naki Bey tarafından gösterilen müşahede ile tebeyyün eylediğine naza- ran amik fnkrüddeme müptelâ, nasuru şerçli ve hayatından katı ümid edilerek brankarla hastaneye getirilmiş bir kadın- cağızm göbeği altındaki nasurdan ve ge- rek şercinden yevmiye bir kaç defa ya- pılan mezkür kaplıca suları hökne ve te- davisi neticesinde on beş gün zarfında kadıncağızın hastalığı şifayı tam ile ne- ticelendiği ve yürüyerek yardımsız gitti- Zâni arza mecburum, Urla menabii meyahiyesinin de su mev kii ve Gülbahe plâjr içiminin kolay olup te inde maynesi kâlcine esasın- dan olan işbu Omaden suyundan bir bardak içildimi filini süly- İetle ve ağrısız az bir zaman zarfında ifa ettiği, haziran , temmuz, ve ağustos ay- larında işbu menbâ yanında oturmak için sekiz on odalı zemin katı üzerine yapıl- mış yekdiğerine muttâsıl kârgir odacık» lar bulunduğunu, Karlıspatın şurprudeb zals dedikleri o acı ve gayet tuzlu ve içi- mi çok güç kasvetengiz dağlar Ve tilâl a- rasında bulunan Karlıspat mevkiine ve sularına Urlamızın içmeleri erher cihet hai zi rüçhandır. İşte bu beyanatımdan an- laşılacağı üzre ahalimizin buraya tedavi için sevk ve izamı büyük neticeler hasıl Rumların her sene bir kaç defa oraya gittikleri ve Atinadan arasıra tek tük gelmekte oldukları tebeyyün etmektedir. Çeşme ılıcalarına gelince kâfi derecede | iyi oteller ve hususi haneler derunünda banyoları bulunan ve gayet lâtif hemen dünyanın hiç bir yerinde olmıyan plâ- jina girildiği zaman yarı belden aşağıda- ki suyun, denizin dibinden fışkıran ılık Çesme kaplıca suyu olduğunu ve müteba kı yarı belden yukarı kısmını ihata eden suyun soğuk deniz suyundan ibaret bu- lunduğunu hayretlerimle beyan ederim. Merhum Gazi Ahmet Muh! Avrupada gezdiği ve tedavi ğu kaphcalara ven mi tercih eyledi şimdi anlıyorum. Meslekdaşlarım şu kısacık beyanat ve bizzat şahidi bulunduğum vakayı ıı. || ca ve mâden sularımızın cüzi mıktarının İl fevkalhât memnun neticeleri artık bizle- ri hastalarımızı Avrupa kaplıcalarma göndermekten azade kılmalıdır. Bizler etibba Avrupa kaplıcalarna hastalarımı- zı göndermeyip usulü mahsusuna tevfi- kan tıbbi müdavatımızı kendi memleke- timizde yapmalıyız, artık Avrupa kaplı- Salarma ihtiyacımız yoktur. Servetimiz memleketimizde kalmalı, ve menabii ser. vetimizden bihakkm istifade etmeliyiz. Türk Sigorta Şirketi 4 Üncü Vakıf İstanbul İhtiyat ve Sermayesi: (1.000.000) Türk Lirasıdır. Nama muharrer kisse senetlerinin (5 60)ı Türkler elindedir. Türkiye İş Bankası tarafından teşkil olunmuştur. İdars meclisi va müdürler heyeti ve memurları kâmilen Türklerden mürekkep yeyâne Türk Sigorta Şirke- tidir. Türkiyenin her tarafında (200) ü geçen #centalarının hepsi Türktür. Tür- kiyenin en mühim müesseselerinin vebankalarının siyortalarını icra etmektedir. Yangın, Hayat, Nakliye, Kaza, Otomobil sigortalarını en iyi şeraitle yapar. Hasar vukuunda zararları sür'at ve ko aylıklı ödar, Telgraf: İMTİYAZ - Telefon: İst, 20531 Dana 2 iRİK Ti ARAT EDER 4067 Gazetecilik ve Matbaacılık Türk Anonim Şirketi (MİLLİYET MATBAASI) HER NEVİ Duvar afişleri Kâğıt, Zarf Mecmua Mektep kitapları Roman Kartvizit Fenni kitaplar Fatura , El ilânları TABEDİLİR Defteri kebir, Yevmiye ve Kasa defterleri mevcuttur Her müesseseye elverişlidir. Kitap ve mecmuaya ait klişeleri Klişehanesinde yapar Adres: ANKARA Caddesi Gazetecilik ve Matbaacılık T. A. Ş. Kitap kısmı Telefon: 24310