14 Eylül 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

© Tarihi tefrika: 111 # Yıldızdan Ordu Köş Yazan:” $.M. Sultan Aziz ve 2 Yusuf Kâmil Paşa ve © Sultan Azizin, Zeynep Hanım: altın tepsi içinde Sultan Azize © Sultan Aziz, Fuat ve Âli paşalar © aleyhindeki sözlerden ve dolayısi- “le ucu kendisine dokunan dediko- © dudan gazebe gelerek Mustafa Fa- “zil paşayı “Divanı Ahkâmı Adliye,, 'Nazırlığından o azledince, yerine © Prenses Zeynep Hanımefendinin zevci ve Fazıl paşanın eniştesi Yu- suf Kâmil paşayı tayin etmişti. Yusuf Kâmil paşa da ağniyadan. dı. Gerek kendisi , gerek zevcesi ashabıservet ve sâmandan, erbabı- hayır ve hasenattan idiler. Ayni * zamanda Yusuf Kâmil paşa, çok © değerli, âlim, fazıl, münşi, şair ve © gerçekten kâmil bir zat idi. Dört ay evvel Şurayıdevlet reisliğinden infisal etmiş, konağında Padişahı zamandan iltifat bekliyordu. Her- nedense, bu aileimuhtereme, şan, ve şöhret, makam ve mevki ikbal, © mesnet düşkünü.olduklarından em- © niyelerine nailiyetten aşırı derece- de neşeyap ve küçük bir sükuttan fevkalhat duçarnstırap olurlardı. Yusuf Kâmil paşa merhum, sa- © dareti uzma makamına da yüksel- miş ve yedi sekiz ay kadar “dev- Jetli fehametli,, teşrifat elkabını ta- şımıştı. Sultan Aziz, bir ramazanışerifte, © cuma selamlığı alaymı Beyazıt ca- mişerifinde yapıp ikindi namazına kadar mahfelihümayunda kalarak hafızları, vaizleri dinledikten son- ta Vezneciler, Şehzadebaşı tariki- le Fatihe doğru bir gezinti yapmış © ve dönüşte, şimdi Fen fakültesinin işgal ettiği meşhur Zeynep Hanım konağını teşrif ile (o Yusuf Kâmil paşa ve Zeynep Hanımefendinin iftarlarında kalmıştı. © Padişahın mabeyincileri, yaver- ler, sair bendegânı yüzlere kişi teşkil ettiği ve evvelden haber ve- 'rilmemiş bulunduğu halde, iftar sofrası tertibatı ve yemekleri, © ya bir gün evvelinden hazırlıklı gi M bi şam sokeyecsde İzaz ve ikram ” olunmuştu ki bu hâdise, İstanbul. da senelerce yadedile gelmişti, — İftardan ve teravvih namazın. dan sonra Yusuf Kâmil paşa ve Zeynep Hanımefendi, iki altın tep- 8i üstüne, malik ve mutasarrıf ol- ” — dukları bütün emlâk ve akaratın tapularını, temessüklerini koyarak Padişahın kabulünü istirham etmiş lerdi. i Sultan Aziz Sultan Azizin “Cünbüş takımı' Üç profesör Daha geldi Kadro ikmal edildi, bugün, yarın ilân edilecek gede da ün Ti rn m, Se ve 3 ün aarif vekil vekili dokter Refik B. saraydaki dairesinde > meşgul ei b Haber aldığımıza göre, üniversite tamamen ikmal iü şam BK elesin; e ıavinler ve asistanlar için bir vazife | tnamesi hazırlamağa başlamıştır. a ey sonam kadar ik- i yanında bir pavyon inşasına ınmıştır. Burada Tıp ve Hukuk ta. tıbbı adli derslerini müştereken ceklerdir. — Balkan Tip Haftası başladı SOFYA, 13 (Milliyet) — Ti Yunanistan, Romanya ve Bu #landan gelen murahhasların i Yarın: başmabeyin cisi Hafız Mehmet Bey. —. İl | ! — Hidivle Padişah uygun. | küne | Her hakkı (Milliyet) indir. Mısır Prensleri Prenses Zeynep Hanım. — konağında iftar etmesi. — İki takdim edilen emlâk, akkar “tapuları. — Yusuf Kâmil Paşanın Sultan Azize hediyeleri. Sultan Aziz, işbu takdimeiu- budiyeti görünce: — Memnun oldum. Aldım, ka- bul ettim. Gene sahiplerine ver- | dim, safayıhatırla kullansınlar! Demiştir. Zeynep Hanıfemendi, Üsküdar- da kâin Zeynep Kâmil hastahane- sini yapan; İstanbulda; binlerce fukaraya bakan; Yakacık, Kartal yollarını açan ve daha bir çok ha- yırlar en muhterem kadındır. Yusuf Kâmil Paşa, meşhur “Tel mak,, mütercimidir. Eski tarzda in- şası çok çetin olmakla beraber mü- kemmeldir. Şiirlerinde bazan yeni edebiyatı andıran sadelik letafeti görülür. Sultan Aziz merhumu Mısır se- yahatine tergip eden kendisidir. Sultan Azizin Mısırdan avdetinde İstanbulda yapılan yedi gün, yedi gecelik büyük şenliklerin yalnız halkin arzu ve ihtiyarile yapıldığı işae olunmuş ise de müşarüniley- hin elaltından teşvikte bulunduğu ve lütuf ve inamini gören mensup- larını bu işte kullandığı malümdur. Yusuf Kâmil Paşa, Sultan Azize çok temellük göstermiş, çok kıy- Sultan Azizden intikal edip Sul- tan Hamidin kullandığı nadide in- <ili tespihi ve Yıldız saraymın or- ta kat salonunda bulunan gayet musanna büyük saati, elli mumluk gümüş o avizeyi, müşarünileyhin takdim eylediği bu meyanda tezkâr olunabilir. Yusuf Kâmil Paşa, 1220 de A- rapkirde doğmuş ve İstanbulda bir müddet amcasının yanında kaldık- tan sonra Mısıra gitmiştir. Güm- rükçü Osman Paşanın birader zade | sidir. Mısırda hazinei Mısriye kita- | betinde bulunup Mehmet Ali Paşa- nın takdirine mazhar olarak mai- yet kâtibi olmuş ve askere kaydil. beş senede mirliva rütbesi iğ ve alak syeme İP Kİckmet Ali Paşa vefat edince, Yusuf Kâmil Paşa Saide çekilmiş ve oradan hac tarikile 266 da İstan- bula gelmiştir. 1293 O ramzanmın yirmi ikisinde vefat ederek Üskü- darda, zevcesile müştereken yap- turdıkları mesi itti. saline defnolunmuştur. Bir kaçse- ne sonra vefat eden zevcesi Pren. ses Zeynep Hanımefendi de, zevci yanında metfundur. ? (Bitmedi) j İ Mısır Prensleri | Georges Leygues'in Ölümü. ANKARA, 13 (A.A.) — Fransız Bahriye nazırı M. Leygues'in vefatı e Hariciye vekili Tevfik üştü Beyefendi ite Fransa Harici; nazırı M Paul Boncour biribirlerine a #ağıdaki telgraflar, göndermişlerdir: MİLLİYET PERŞEMBE İ4EYLOL 1933 HARICI HABERLER| Almanyada Yeni bir teşkilât Ayda bir yemekten tasarruf parası teşkilâta verilecek BERLİN, 13, A, A. — Volff ajan- sı bildiriyor : Propaganda nazırı M. Goebbels, dün yapılan büyük bir toplantıda "Kışın a İığa ve souğa karşı mücadele” hareke nin başlaması münasebetile söylediği bir nutukta, bu mücadeleye ait teşkilat hakkında etraflı malümat vermiştir. ki milyon kişilik bir azalma görüldüğü- nü hatırlatmış ve demiştir ki: “ Hüleümet, herşeyin yapılıp bitmiş olmadığını pek iyi biliyor, Şimdi asıl iş, işsizliğe karşı mücadelenin ikinci safha sent açmaktır. Bu mücadele şimdiye kadar elde edi- len neticelerin korunup kuvvetlenmesi maksadını gözetecektir. Bununla beraber hükümet geriye kalan işsizleri sefaletle rile başbaşa bırakacak değildir. Hükü- | inet büyük bir yardım teşkilâtı hazırla mıştır. Bu teşkilâtın temeli şu düşünce dir : Sınıf ve meslek farkı gözetilmeksizin bütün millet gelecek kış mevsiminde hiç bir kimsenin souktan ve açlıktan sıkın. W çekmemesini temin edecek surette ha reket ederek bu yardım işine karışma- sı gerekliğidir. Bu cümleden olarak her Alman, hey ayın ilk pazar günü 50 fenik tutarmun bir bap yemekle iktifa edecek ve bu su retle tasarruf edeceği parayi bu yardım teşkilâtına verecektir. Bu teşkilât, bir milli komite ve mahalli heyetler tara- fından idare edilecektir. Muayyen günlerde toplanacak tane- ler ve yapılacak eşya teberrüleri birik» tirileçektir, Ayrıca bir piyango tertip 0- lunacak, bir iaşe servisi yapılacaktır. Ti- yatrolar, konserler, sinemalar için yok sullara bodava bilet verilecektir.” M. Goebbels, bu tafsilâtı — verdikten sonra sözünü şöyle bitirmiştir “ Milliyetçi sosyalistlik, — gerçekten bir sosyalist fekası olduğunu, bu su- retle göstermektedir. Bununla beraber onun sosyalistliği kuru laflar çerçevesi işinde kalmıyan, çalışan bir sosyalistlik- tir. Her fert, herkes için ve herkes her fert için. * ğ Bizim çalışma düstürumuz ve remizi- menlaatten üstündür. M. Herriot Pariste ii ea pi wi - memnun olduğunu söyledi PARİS, 13 (A.A) — Balkanlarda gelmişi Sosyalist fırkası reisi, Chautemps tarafından herhangi bir beya tememiş, kısaca şunları söyl “Biliyorsunuz ki, Bulgaristanı, Türki- yeyi ve Rusyayı gezip gördüm. Bu se- yahat hakkında her gün malümat al- dınız. Gayet iyi bir surette karşılandı ğı, gerek benim ve gerek refakatim deki murahhas heyet azasının bu çok ei lamadan ve ziyade mem- mun kal mızı söylemekten ne diyebilirim?” ki PARİS, 13 (A.A.) — M. Herriot Parise geldiği vakit sağ cenah tehasına mensup oldukları zannedilen birkaç nümayişçi düşmanca bağrışıp sağrış a başlamışlardır. Halk bu gığlıklı ki protesto ile mukabe- İ işleri nazırı M, Cot'ı Rusyaya götür- Fransız Hava Nazırının seyahati M. Cot dün tayyare ile Moskovaya hareket etti PARİS, 13 (A.A.) — Havas Ajan- sından; Hava mezaretinin bir tebi M. Cot'un dün 15,30 da Doret re ettiği bir Devoitine tayyaresile ha: reket ettiğini bildirmektedir. Seyaha- te iştirak eden öteki tayyareler Rus- yaya sabahleyin hareket etmişlerdi Moskovaya ayın 15 inde varacaklar- dır. Hava nazırı dün 17 de Strasburg- ta kalmıştır. Paristen kalkarken büyük bir kalabalık nazırı alkışlamıştır. Sov- zarı Rosemberg yol - ventzo yoldaş ken disini selâmlamışlard LİVOY 13 (A.A.) — Fransız hava mekte olan ve Pilot Doret tarafından idare edilen üç motorlu tayyare saat on buçukta Livov'da bir müddet eğ Tenmiş, ondan sonra Varşovaya gi mek üzere 12,25 de yeniden havalan- mmaşlar, 1: . Yeni bir teklif Fransızlar yeni proje teklif ediyorlar PARİS, 13 (A.A.) — Ere Nouvelle yazıyor: Fransız hükümeti silâhları bırakma meselesinin halli için yu tek lifte bulunmuştur: Bir taraftan hali hazırda mevcut olan silâhların şimdiki mikdarda b rakılmak ve muayyen bir müddet i- çin tahdidi, diğer taraftan teslihatın ve askeri bütçelerin daimi surette bey 1 bir kontrole tâbi tutulması. niyetimizi bir daha göstermek te olan bu teklif, açıktır. Bu teklif karşısında artık bir takım saçma sa- pan deliller ileri sürmeğe mahal yok tur. Füvaki hakikaten sulhperver ©- lan bir hükümet için bu teklifin ne- resinde stlumıtı verecek bir şey var- dır? Ve bu teklifi kabulden imtina e- denler umumi bir itimatsızlık uyan- dırmış olmalarından dolayı nasıl olup ta hayrete düşüyorlar? Bugün ya sul hun lehinde veya aleyhinde bulun - İ mak lâzımdır, hem de bir takım nu- tuklar söylemek suretiyle deği sibi mısfet kaidesine muvafık olan ve ancak tatbikinin müesisr olup olmıya cuğınn meydana — çıkarılması lâzım gelmekte bulunan kontrol sistemini ka bul ve ya reddetmek için beynelmilel bir akit vücude getirmek | suretiyle. Maattesasüf Hitlerin ve dostlarının nu tukları, Almanyanın yeni baştan silâh lanması ve Almanyadaki galeyan, bü Elin "vetreğelmekle" olan birer cevap teşkil etmektedir. Paris görüşmeleri PARİS, 13 (AA) — İngiliz hari- iye nezaretinin parlamento müsteşa ri M. Eden ile hariciye nezaretinn — pi tler a ni şefi M. adoğan'ın 18 eyli Parii K e eee örn pm Edenin Pariste kaldığı müddet muhtelif Fransız devlet a- bilhassa M. Daladier ve M. cour ile Milletler cemiyetine z — azaltma konferansı» pa ait muallak işler hakkında görüşe- ceği evvelce bildirilmişti, . Eden Cenevreye gitmeden ev- slim ziyaret edecektir. Diğr ta ie ayal yamanlar Panya ie Me Eğe şünezk M. Edenin MA: Norman Devir t önce geleceği zannojun- le etmiştir. Hâ Si ise, şarçabuk kapama Kutup yıldızı çalındı! 33 1/4 karat vezninde olan bu kıy- yi ee teşhir edilmişti. Bu Enyet şik bir o- Hariciye nazırı M. Paul Bonc Hazretlerine Pari Bahriye na; büyük bir , SOFYA, 13 (Milliyet) — Bul, ristanın “Esirlerin isyanı ilk sesli, sözlü ve şarkılı filmi Bulgar mejeğrü V. Gendov Gospodin tarafın lan Viyananm Tobis Klang stüdyosun da çevrilerek ikmal edilmiştir. Bu film, Bulgarların Osmanlılar zama - sındaki İstiklâl mücadelelerini tasvir etmektedir. Baş rol de meşhur ihtilâl. <ilerden Vasil Zevski'nin hayatı tem. — api Filmin yalnız tabii hanzaraları Bulgaristanda çekilmiş - tir. Filmin Osmanlı idaresi i olduğu zannedilmektedi.. “e hinde — İlim gi li e Kübada vaziyet VASHİNGTON, 13 AA: — Mpa Pi lap haco'da süngü hücumları LA PAZ,IZ. A.A. — iye! üreaz. Erkâni harbiye OE Gallardo, Şilve, Arce ve Fen. detli bir tazyik yapmaktadırlar. Bile cephede süngü hü 'arağuylılar muvakkaten Bolivya cepke sini bazı yerlerde ü Dee yerlerden yarmışlardır. Zayiat Sandalla devriâlem NİGA, 13. A. A. — Alba ibi sandalla yalnız başma aralar çıkan Albert Kriszt ismindeki Macar Plymouth'dan Niza'ya gelmiştir. o Bu Macar seyyah bundan sonra Lizbon'dan Memi yana'ya gitmek Panama kanalımı geç hilini takip ederek vetindediz. dolaşıp Afrika sa Breme'ye dönmek ni (50,000 faşistin geçit resmi Lerrouks kabinesi zi riyet kazanabilecek MADRİT, İ3. A.A — ” sapları eöce Larson Kabine ri be Georges Laygues « kruvazörü PARİS, 13.4, .Cüm! A. — Havas ajansın. üzreisi M. Albert Lebrüm' diği eibi hüyük harpten sonr yala İonanmasının yeniden Yenimesinde halli br Sen lı Ka fa başvekil ve bahriye hazır Georger Layguos'in hatırasına bir hürmet eseri olmak üzere, Châtesuronault ismi altını da yeni yapılmakta olan kruvarör Georges Laygucs adınm takılacağı bak, riye nezareti tarafından bildirilmiştir. ROMA, 13. A. A. — Dün Romada Yine genç e namzedi, M. Mussoli- Cümhuriyet bayramı sabahı 701 pare top atılacak ANKARA, 13 (Telefonla) — Cümhuriyetin onuncu yıldönümü münasebetle 29 Teşrinievvel sabahı sekiz buçukta memleketin her (9- rafında 101 pare top atılması İcra Vekilleri heyetince karar altına alın maştır. Düyunu umumiye mukavelesi ANKARA, 13 (Telefonla) —- Düyunu umumiye mukavelesi mui: bince mukavelenin meriyete girme: te girmiş bulunuyor. şimdiye kadar öğrenilmemiştir. Istanbulda toplanmakta olan tütün konferansı mesaisine devam etmektedir Konferansa iştirak edecek olan Bul- gar murahhası henüz gelmemiş oldu- kundan, kat'i kararlar benüz ittihaz © dilememiştir. Bulgar murahl sabah gelmesi beklenmektedir. rans'a Yunanistanı temsil etmekte o- lan Yunan başmurahhasr ve sabık na zırlardan ve ayan azasmdan Anastas Bakalbasis dün bize konferansın meş gul olduğu meseleler hakkmda şu şa yanı dikkat beyanatta bulunmuştur: — Konferanım movzuunu iyice an- layabilmek için, tütün meselesinin ta rihçesinden biraz bahsetmek fayda) olur. Balkan konferanslarının verdiği Şark tütünlerinin in Türkiye, Yunanistan, arasında müşterek komis- yon teşi konferansında, Balkan yasi, Balkan iğeri devletleri te- gel a Münüriümeğei giç, k iktisadi meseleler hakkında © hi projesi kabul edilememiştir. vaki konferansta zahire ve zirai mah sulâtm himayesi tetkik edilmiştir. Fa- t hsulât meyanında şark tütünleri müstesna bir chemmiyeti ha iğdir. Bu tütünlerin himayesi mesele- si evvelâ 1927 de Atinada toplanan sulh konferansında mevzuu bahis ol. muştu. Konferansta bu mesele ilk de- fa olarak Türkiye murahhası Siirt mebusu Mahmut Bey, Bulgar murah hası M. Kiroff ve Yunanistan murah- hası olan ben tarafından ortaya atıl - mmıştı. O zaman bu mesele hakkında hazırlanan ilk râpor Atinada topla - nan birinci Balkan konferansına veril mişti. Fakat Şark tütünlerinin hima- yesi meselesi ancak İstanbulda topla. nan ikinci Balkan konferansında mü- zakere edilebilmiştir. O zaman mu- rahhaslar Türkiye namma İnhisarlar müdür muavini Mithat, Nemlizade Mithat, Bulgaristan namına M, Niko- loff, Yunanistan namına ben idik. Konferansta şark tütünlerinim hima; ye si için e büro teşkiline karar rekabeti kaldırmak, (vu olan 2 — Tütün ziraatini istimtâke gö tanzim etmek, a Mİ günlerinin şöhretini ve vküimi piyasalarında di tütünlere karşı müdafan etmek. > £““ bul Pi, itlâf geçen martta Cenevrede hulınduğumuz zaman işimizi çek ko , Siresa konferansı toplandığı zaman Jeti Bulgaristan ve Yü di. Geçen martın yirmi birinde miteye 'iştirake davet edildik” Paker gitmezden üç mem. leket murahhasları Atinmda kli larmda toplanarak taleplerini birleşti diler ve müşterek bir talepname şeklin de hazırladılar. Bu suretle Cenevrede müşterek ve müttehit bir halde hare ket ediyorduk. Bu battı hareket Ce. nevrede çok iyi bir tesir bıraktı. Kon. feransta Balkan devletlerinin teşekkü ilk defa olarak üç mem- k menfaatlerini hep diyorlardı. Her bi. lerken i memleke değil, mümessilini temsil ediyorduk. ir, M. Mussolinini nında ü. tün hazırlar vardar > da hemen bü: Cenevredeki bu komitede üç m. ieketten başka 15 müstehlik memler in hâmillerin kupon bedeli «.- mak suretile iltihaklarını bildirmeleri ve bildirenler mikdarının da mukaveledeki nisbeti doldurması lâzmgelmekte idi. Paristeki komi- serlikten Maliye vekâletine gelen telgrafta bu nisbetin mukaveledeki hadde baliğ olduğu bildirilmektedir. Bu suretle yeni mukavele meriye İran kabinesi istifa etti TAHRAN, 13 (A.A.) — Kabine istila etmiştir. İstifanın sebebi Müşterek tütün bürosu nasıl çalışacak? Yunan başmurahhasının beyanatı Tütün konferansında bütün pürüzler ayıklandı, Bulgarlar bekleniyor.. Yunan Başmurahhası M. Anastas Baka!basis köt te temsir ül, Hasene Kornit; uzun süren hararetli çalışmadan son ra, şark tütünü yetiştiren memleket. lerin vaziyetini kolaylaştıracak bazı kararları, ancak iki şartın kabulü take dirinde verebileceğini tebliğ etti. Bu şartlar da şunlardır; | — Tütün ziraatini istihlâke göre tanzim etmek, 2 — Şark tütünlerini himaye müşterek bir büro teşkil etmek. Müstehlik memleketler, bu iki şar & kabul ettiğimiz takdi işin mensup oldukları darelere tavsiyede bulunacaklarını, va istihsalât, istihlâkâta göre tanzim e- dildikten sonra da fazla istihsal vaki iğim izahattan sonra, buradaki vazifemizin esası kolaylık. ia anlaşılıyor. İstanbulda toplanan ko: tan maksat, Cenevrede ve- rilen kararları Milletler Cemiyeti ler elde edeceği cile Va meselenin pürüzleri esasen a: lanmış ve Bulgar dostlarımızın vü. ruduna inti ürlü lir ai el ie her in hazirlik. ———— e. . Bir Bulgar köyünde kanlı kâvga SOFYA, 13 (A.A.) — Narngena- gs civarında Deniz köyde çıkan bir kavga yeni bir karı kocı boşanmış koduna mesaimizden müsait ne- Moskovadaki tayyare kazası VARŞOVA, 13 (4:4) — vadaki Pat pal li ek Lewoniewakini netice. sinde öldüğünü bildiriyor, Paraşütle atlamış olan asap sarsmtısından kaldırılmışt Bir hastaneye mustariptir, & Bir. gi