10 Haziran 1933 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 8
Loit Corç ve Yunan taarruzu | | Milletin maküs talihini yenen bir hareket — İkinci İnönü! Ankara; 3 - Nisan- 1921 Londradan dönen murahhasla- rımız henüz yoldadır. Bekir Sami Bey, Londra konferansının Anka- raya yaptığı teklifleri telgrafla ver- mişti. Londraya, İtilâf Devletleri- ne düşen şey; bu tekliflere tarafı- mızdan verilecek cevabı beklemek olmalı idi. Hafbuki öyle oolmadı. Loit Corcun tahrikile — bu tahri- kâtın istinat ettirildiği bol bol va- itlerle — Yunan ordusu taarruza kaldırıldı. Bir hafta evvel bütün cephelerimize karşı umumi bir ta- arruz başladı. Cephelerde şakır- dıyan silâh sesleri; müzakere, kon- feransı ve politika gürültülerini boğdu. Muharebe nasıl başladı? Yunan ordusu iki gurup halinde idi. En mühim grup Bursa ve şar kında bulunuyordu. Diğer bir gru- bu da Uşak ve şarkında bulunuyor- du. ordu da iki grup halinde i inde, diğeri. Dumlupmar ve şarkinda... Düşmanım ileri harekâtı 23 mart- ta haşlamıştı. Garp Cephesi Ku- mandanı İsmet Paşa; (kıtalarını Eskişehirin şimali garbisinde top- lamıştı. Verilen karar, İnönü mev- zilerinde muharebeyi kabul etmek- mış, her türlü tedbirl: vel almış bulunuyordu. 28 Martta bütün cephe, düşman- la temasa gelmişti. 30 Mart günü çok şiddetli mu- harebeler oldu. Hattâ mevzii bazı mubharebelerin neticesi, Yunan or- dusunun lehine tecelli ediyordu. Fakat taarruz sırası artık bize gelmişti. Garp Cephesi kumanda. nı, mukabil taarruz anmın geldi- ğini tam vaktinde takdir etti. Bu ânı kaçırmamak için şiddetli | bir mukabil taarruza geçti.Bu taarruz muvaffak oldu. 31/1 gecesi Yu- nan ordusu ric'ate mecbur oldu. Nisanın birinci günü, Garp Cep- hesinin asil kumandanı şu talgra- file Ankaraya; Erkânıharbiyei U- mumiye Reisliğine meydan muha- sebesinin vaziyetini anlattı: Metristepe 1/4/337 Saat 6,30 sonrada Metristepe- den gördüğüm vaziyet: Gündüz- bey şimalinde, sabahtanberi sebat eden ve dümdar olması muhtemel olan bir düşman müfrezesi sağ ce nah grupunun taarruzile gayrımun tazam çekiliyor. Yakından takip e- diliyor. Hamidiye / istikametinde temas ve faaliyet yok... Bozüyük yanıyor.. Düşman, binlerce mak- tüllerile doldurduğu o muharebe İkinci İnönünde İsmet Paşa meydanını silâhlarımıza terket- miştir, Garp Cephesi Kumandanı İSMET * İnönünde kazanılan zaferin tesi- rişAnkarada emsalsiz bir heyeca- nın tezahürüne vesile oldu. Evet yalnız Büyük Millet Meslisi değil, Ankarada umumi meydanlar, 50- kaklar bu tezahürata heyecanlı bir sahne oldu. Türkiyenin mukadderatı nokta- inazarından siyasi ahvalin, harici siyasetin henüz tebellür etmedi- ği şu günlerde askeri bir zafer; siyasi ve manevi ufuklara yeni bir keşayiş vermesi tabiidir. Filhakika den İnönü zaferleri; bütün dünya- ya öğretecek ki, Milli (— Türkiye; yalnız nazari ve insani düsturlara dayanarak milli haklarımı istemi- yor, elinde, bu haklarını teyit © decek mümtaz, kahraman bir or- dusu da var! Büyük Millet Meclisi Reisi Mus- tafa Kemal Paşa; çektiği tebrik telgrafında, Garp Cephesinin mu- zaffer kumandanı İsmet Paşaya: “Siz orada, yalnız düşmanı değil, milletin maküs talihini de yendi- niz!..,, Diyor. Şimdi herkes,bundan bir ay evvel, İsmet Paşanın Mecliste, birinci yi nönü münasebetile, lan teza- hürat esnasındaki, ni, kürsüde söyledi sözleri hatr;lryor. Demek İsmet Pa- şa, o gün kuru bir edebiyat yapma- mış, hakikatin kendisini ifade et- mişti, Tam bir ay oldu.. Senebaşı “mar tın biri,,... Büyük Millet © Mec Reisi Mustafa Kemal Paşa senelik nutkunu okumuş... Riyaset mevki- inde, Divanıriyaset intihabını ida- İ met Paşa bugün aramızda bulunur | re ediyor... Mazhar Müfit Bey kür- süye geli : Mazhar Müfit Bey — Efendiler, bizi yıkılmış, ezilmiş bilen Avru- panın bu batıl zehabını İnönünde fiylen tekzip eden muhterem ordu- muzun muhterem kumandanı İs- l yor. İnönü kahramanlarının bu kahraman kumandanına şu kürsü | den bir defa daha teşekkürlerimizi takdime beni tevkil buyurmanızı İ rica ediyorum. Mazhar Müfit Beyin bu teklifi; sürekli alkışlarla kabul edilmiş, bü: tun başlar; cepheden zafer ve ü- mit getiren bu kahraman kuman- dana dön yi. İsmet Paşa, gali- Deki ki, böyle bir vaziyete maruz kalacağını düşün- memiş, fartıtevazuundan biraz şa- şırır gibi olmuştu. Nihayet şiddetli alkışlar arasında kürsüye çıkmış, kısa, fakat toplu beyanatta bulun- muştu: İsmet Paşa — Arkadaşlar, iki | üç ay aranızdan ayrıldıktan sonsa size cephelerden daha berler, daha hayırlı liyorum... Bundan bir mütareke veya müsaleha müzale- resine başlandığı zaman dünyanin | insafına merhametine istinat eden vaziyetten başka bir şey yoktu. Bu- gün murahhaslarımız Londrada, ordularımız cephelerde (olduğu halde müzakereye girmişlerdir. Cephelerimiz vardır, ordularımız vardır, müdafaa ediyoruz ve mü- dafaa edeceğiz. Bir nefere tenezzül etmiş olan bu mü h kuvveti; dahilde ve hariçte ehem- miyet verilecek bir haşmet ve inti zam ile, siz, Büyük Müllet Meclisi yapmıştır. Büyük Millet Meclisi- nin orduları, dahilde vehariçte, her cephede herkese hürmet telkin &- decek bir azamettedir. Ordumuzu teşkil eden efrat ve #abitanın, bü- tün dünyanın milletlerine, bütün dünya tarihlerine heybet salan ce- lâdet ve besaleti maaziyadeten ha- iz olduklarını size temin ederim (alkışlar,var olsunlar..JEmir dinler ler, düşmana karşı dururlar,hiç bir seyden sakınmazlar. Bundan son- ra da vazifelerini yüzaklığile ya- pacaklardır. Yakında, daha seme- reler iktitaf edeceğiz....,, İşte Garp Cephesi Kumandanı İsmet Paşa; bu sözlerini söyledik- ten bir ay sonra idi: ü ve meclisine ikinci rini vermek suretile verdiği sözü | tutmuş oluyor! MİLLİCİ — Eski hamam, mumun | İski tas! 4 — BOURLA BİRADERLER. Ş* | olmak üzere tediyat 12 veya 18 agi 4213 İSTANBUL —İZMRI da gapılabilir. a İm m '. a : . . Fiatlarda yeni hiç bir değişiklik yok.. ANKARA, 9 (Milliyet) — Oktru- nın kalkmasına rağmen hâlâ havayiç fiatlerinde ufak bir fark olsun memektedir. Esnaf şimdiye kadar mal ların pahalılığından bahsederken se- bep olarak başta oktruvanın fazlalığı- nı söylüyorlardı, fakat simdi de fiatler zerrece oynamamıştır. Kumaş, tuhafiye ve sair ufak tefek eşya fintlerinin inmemesine bahane 0- İsrak dükküncilar eldeki malların oktruvan verilmiş partiler olduğunu söylemektedirler. Fakat sebzeciler için bu bahane de varit olmadığı halde hâlâ (eski tas, ssl? hamamdır. Belediye, bu işler cid- di sürette uğraşmıya karar vermiştir. Oktruva resmi lâğvedilir (o edilmez belediye ekmeğin azami fiatlerinden yirmişer para tenzil etmişse de fabri- ka sahipleri müracaat ederek ellerin- deki malın oktruvası verilmiş olduğu- nu söylemişler, bunun üzerine beledi- ye de bu istoklar bitinceye kadar bu tenzilât farkını tekrar zammetmiştir. Bugün Ankarada vaziyet şudur gümrüğe oktıtrva karşılığı olarak be- | lediyelere verilmek üzere xammedilen yüzde onların nüfusa nispetle tevziine | göre Ankara Belediyesi senevi iki yüz | bin lira zarar etmekte, halk ise, gene havayici hâlâ eski fiatle tedarik et- mektedir. Aradaki fark ta tamamen tüccar ve esnafın cebine girmektedir. Belediye pek yakında bu işle de alâkadar olmıya başlaymen © farkın halk Iohine balledileceği ve fiatlerde tenezzül olacağı muhakkaktır. Meyva bolluğu Şu gün! lerde bir meyva hücumu başladı ANKARA, 9 (Milliyet) — Bir kaç gün evvel a gelen ğin iki yüz, domatesin üç yüze on beş ile ar 'mi beşe, kiraz yirmi yedir. Hiyarın tanesi de iki kuruş- tan otuz kuruşa kadardır. Hal ve manavlarla mahalle ara- larındaki sebzecilerden ve dükkân cılardan maada her sokak yar meyve satıcılı do sene meyvenin pek ziyade ucuzla- yacağı anlaşılmaktadır. |Ankaradafikir hareketleri Ankara, yalnız hükümet merkezi değil bilgi, fikir ve kültür merkezidir de! ANKARA, 9 (Milliyet) — Ankara, Milli mücadelenin merkezi ve memleket Eileriyatının mihrakı olduktan sonra; yal nız hükümet merkezi olmakla kalmadı. Vakıa tarihte her hükümet merkezi, ayni zamanda memleketin medeniyet derecesine, milletinin yaratma kabiliye- tine göre bir kültür ve fikir merkezi de olagelmiştir. Fakat Ankara, hükümet merkezi olduğu kadar ve ondan ziyade bir kültür merkezi, bir bilği kaynağı, bir bız alma yeri, bir i inan kâbesi olmuştur, Bir hülüm Ankara, bir inkılâp merkezidir. ilerden tekki lere kadar her yerde çarpışan bir ih lin kafatası, Ankaranm sehri ve dimağ Ankaranın sakinleridir. Eşsiz, orijinal ve örnek Türk inkılâp larının ana fikirlerinin izahı etrafımda Ankarada sevinçle seyredilmeğe değer fikir hareketleri, heyecan kalkınmaları vardır.. Cümhuriyet Halk Fırkası ber söyle- diği zaman ve Halkevinde her topluluk olduğu gün, Ankara, Ankara has, açık, güzel ve cesur bir eda ile konuşmaktır Ankarada bunlardan, bu resmi ve mü him müesseselerden başka, bir düşünüş te akla gelmiyen, bir bakışta göze çarp- miyan kıymetli fikir hareketeleri var- dır: Bu fikir hareketlerini idare eden mü €sseselerden biri de Hakimiyeti Milliye- dir. Hâkimiyeti Milliye gazetesi, her memleket davası, her memleket bahsi ve iktısattan sanata kadar her inkılâp mevzuu üzerinde öyle olğun düşünüş- lerle öyletek ve güzel hükümler ve rir ki: bunları bir araya toplayıp bir ki- tap halinde nöşretsek; İstanbul Darül fünununun yıllardır bekliyen inlelâp © rl e inkılâp fikriyatiyle Milli mü- tma ait kitaplar için tahsis ta taş çıkartacak bir eser Bu; bir iki cümlenin ve bazan beylik olarak, *öz sırası gelmişken gibi kulla mlan bir iki takdir kelimesinin çerçeve- sine girmekten müstağni > varlıktır. Sonra; bir çok sanat v rma, düşünce ve duyğu kemiyelien doğa da melihim bir keyfi. yet olabileceğini gösteren “Kadro” cu- lar neşriyatı vardır; (Bir mecmua, tab ve matbaa demek olmadığı için, bunu da Ankarada çıkan mecmualardan sayma- mız tabiidir). Burada beş olğum kafalı vE üyamik &W) Tr MEME nie bın engin ve orijinal cephelerinden yal. nız birisine dayanarak ve bütün hâdise- leri asrm bökim unsuru olan iktisat gözüğiyle görerek ve iktesat mehengine vurarak yazmakta ve yazmaktadırlar. Bu beş kafanın tam encam- h bir mahsulü, bes fikrin bir tek meyve si olmak itibarile memlekette doğacak elm mecmunlara iyi hir dere ve örnek» tir, Hâkimiyeti Milliyeden ve Kadrodan sonra neşrine barlanan ve bütün zı etrafında toplamak üzere olan “Uk kü” mecmuası vardır. Halkevlerinin mecmuası olan Ülkü, bir kaç yazı neslinin mensuplarma ayni dil çeşnisini, ayni ülkü, inanmı, ayni fikir hamlesini vermeğe çalışın ve bi sahadaki mevkiini gün geçtikçe meyda" na çıkaracak olan bir mecmundır; Ülkü deki her yazı, ilk defa ülkünün; Halkevleri mecmuası, yazılarıma | part vermemek bakımından da dijer Halke" vi mecmualarma örnek olacak: hir olüun ve ihatalı bir düsünceye sahiptir. sir İki gencin tek başına hare ve devamlı teşebbüslerinin ortaya koyduğu bir gazete. ve bir mee mua daha vardır: Ankara Haftası v& Bunlarda da inkılâbımızın gençlik, köycülük, halkçılık mevzularına dair he yecanhı ve gör; düşünceler. ileri sü“ rülmekte; yeni istidatlar meydana ke başta yine © olduğu halde; şili i ve RE ile bütün dünyaya ve gi kendine anlatmaktadır. UÜ Temaları en büyüğü Sokrat'ın w doğru hikmet olarak söylediği sözü hak kiyle değiştirerek, Ankara, eski şehir” ler #İbi sür içinde olsaydı, kayısına söy” le hir levha halinde asıldı: “Kendimi biliyorum”. Behçet KEMAL Belediyeler bankası ANKARA, teşkili hakkındaki lâyiha ve İzmir rıli” tam şirketinin imtiyazı ile tesisatın $a* tan alınması hakkındaki lâyiha ruznamt ye alınmışlardır. Tesisatın satın alınma muamelesinin ikmalinden sonra mezküf idare İzmir körfez ve liman şirketine devredilecektir. Oktruva taksimatı ANKARA, 9 — Oktruvanın kal dırılamsı ve yerine gümrüklerden alınacak belediye hisselerinin be- lediyelere nüfusları esas tutularak taksimi hakkındaki kanuna hü- kümler ilâvesine dair bazı meb'us- lar bir kanun teklif edeceklerdir » Bu meyanda Ankara, İstanbul v8 İzmir belediyeleri gibi yeni vazi- yetten mutazarrır olan belediyele- re gümrük yüzde onları taksim e dilirken bu belediyeler nüfusunun üçer misli üzerinden hesaplanma- sının teklifi mubtemeldi, Umumi ebat ve Yaz İşleri Müdürü ETEM İZZ Gazetecilik ve Matbaacılık T. A. Ş: FRIGIDALIRE Mayıs iptidasından itibaren Mutedil fiyet ve tediyatta azami suhulet göstermek Şartile muhtelif cesamette-; ki yeni soğuk hava dolaplarını taktim etmektedir. Yeni FRIĞIDAIRE'i 'mutlaka görmelisiniz, Bu soğuk hava dolapları yalnız yiyeceğinizi daima taze; bir halde günlerce muhafaza etmekle Karmaşa ayni zamanda sıhahatinizi temin, konforunuzu Itmam ve zevkinizi de tat. | FRIGIDAIRE ismini taşıma: yan her soğuk hava dolabi min edeceğine ,emin olabilirsiniz. Türkiye için umumi acentesi hakıkı FRIGIDAIRE değildir Evinize layık büşük ve kücük bi Fsigidaire mevcuttur ve kolaylik, ti sonr onu yazmış olanındır. Anksvada çıkan — Belediyeler Bankas En e e e re e ar e e e e al mşaaalayala 3 e
