18 Ekim 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 2

e Mİ ağ emmeye Eli a me 2 Spor Balkan Olimpiyatları devam ediyor ATINA, şa A, — 50.000 > Olimpiyatların son gününde ir bulunmak üzere — Atina stadyo- alkışlamışlardır. E Mierimziye meticeleri şunlar- 400 metre devir: | Birinci Mines (Romanya), Sİ saniye 2/10, İkinci Passis (Yunanistan), Üçüncü Trens yak Ea b 100 metre maninlı: Birinci Man- (Yunanistan), 14 saniye 9/10, Uzun atlama. Birinci Papanichali (Yunanistan), 6 metre 86. İkinci Bu radvie (Yugoslavya), Üçüncü Koki nis (Yunanistan). muna gelmiş olan İngiliz amirali ile | yabilerini gayet hararetli bir suret. | bu san oyuncu, adımlarını Bayrak yazşanda kaçıncılığı aldık, diğer. lerinde vaziyetimiz nedir? İkinci Romen takımı , Üçüncü Türk ml, Maraton (42 kilometre 75 Ometre mesafede yapılan koşu müsabakası: Musabakaya iştirak edenler, Mara ton kasabasından hareket etmişler i- di. Atina stadyomunda bulunan aba li, Maraton ile Atina arasmdaki yo- handa inubtelif merhalelerde vücude getirilmiş olan telefon in den verilen ve oparlörlerle bildirilen haberleri heyecanla dinliyorlardı. 22 inci kilometrede Yunanlı Tri- calis (1 saat 29 dakika, 58 saniye koştuktan sonra) başta o geliyordu. Kendisini sıra aşağıdaki oyuncular Penait (Rorınnya), Manta (Ro- manya), Tsoumas (Yunanistan), Priftis (Yunanistan), Gall (Roman ya). O ane kadar kuvvetini idare eden açmağa ve parlak bir gayretle bütün yarışçıları ) | takip ediyorlardı İ birer birer geçerek en öne gemekte e va Üçüncü | gecikmedi. 28 kiometraden sonraki vaziyet: Birinci Gali: (Romanya, İkinci Ma- nea, (Romanya, 2 saat, 2 dakika 25 saniye; Üçümcü Yunanlı Grumas 2 saat 6 dakika, 15 #nmiye Pikevni kasabasından geçerken Bayrak yarışı (100 X4 metre). Bi | Romanyalı Pemsit setrk ilerliyemiye rinci, Yunan takımı (43 saniye 2/10, ' ceğini beyan etmişti Cemal Hüsnü B. in Stresa kon- feransı hakkında beyanatı CENEVRE, 17 A.A. — A- nadolu Ajansının hususi muha biri bildiriyor: İktısadi ve mali teşkilâta ait işlerle uğraşan i-| kinci komisyonda murahhası- mız Cemal Hüsnü Bey. Stresa konferansı raporu hakkında söz alarak demiştir ki: ariciye vekilimizin bu me rüm. Türkiyenin de iktisadi bünyesi cenubi Avrupa memle- ketlerinin' iktısadi bünyesine müşabih olduğu halde memle- ketim Stresa konferansına işti- rake davet edilmemiştir. Bu raporunda sürülen tedbirler ve bu tedbir. lerin muhtemel şümulleri hak- kında fikir ve tekliflerimizi esa sen bütün raporu tetkik etme- Zednvet edileni beynelmilel. > tısadi konferansta izah ve be- yan etmek hakkımızı muhafaza ediyoruz. Gene ayni ir buhrandan mütevellit işsi mümkün metrcbe tahfif ek için Cemiyeti Akvam muavene tiyle muhtelif memleketlerde yapılacak nafia işleri hakkında beynelmilel mesai bürosu tara- fından hazırlanan proğramın da diğer iktisadi raporlar gibi beynelmilel iktrsadi konferan rantın tetkikine arzedilmesini teklif eden İrlanda murahbası- nmn beyaatından sonra Cemal Hüsnü Bey tekrar larak i sai bürosu ta | tetkik edilmesini İrlanda murahhasının teklifini takviye etmiş ve esbahı muci. be olarak beynelmilel iktisadi konferansa davet edilen memle ketlerden bir çoğunun nafin iş- leri hakkında beynelmilel me- fından yapılmış bu proğramın ihzarı mesaisine, meselâ Türkiye gibi iştirak et- memiş oldukları proğramın bir kere bu konferans. tarafından istihdaf edi. len maksadı daha fazla leshil e deceğini ve proğramın tatbiki imkânlarını çok kuvvetlendire- ceğini söylemiş ve proğramın iktısadi koferansa götürülme- sinde ısrar etmistir. Komisyon teklifi kahul ede- rek proğramın beynelmilel ik. tısadi konferansa arzedilmesini milletler cemiyeti meclisine tek Yif etmeğe karar vermiştir. Hrsemeddin P. CENEVRE, 16 A.A. — A- nadolu A'ansınm bu: biri bildiriyor: Milletler cemiyeti ha teşkilâtı komitesine Sıhhiye vekâleti müstesarr Hü- | samettin Bey komitenin en mü him subesi olan malarya sube. sine intihap edilmiştir, H Bey, komitenin umumi toplanışmda Türkiyede verem mücadelesi hakkında mufas- sal malömat vermiş ve bu ma- lâmat bilümum murahhaslar ta rafından büyük slâka ve takdir le dinlenmiştir. MİLLİYET Fransada | Yeni âyan İntihap neticeleri fakıyeti sayılıyor PARİS, 17. A.A nin El âzalığının tecdidi için yapı: lan intihabatının kat'i neticeleri şan lerdir; Mahafazakrlar 6 Cümhuriyetçiler u Sol cenah cümhuriyetçileri 26 Radikaller 1s Radikal sosyalistler 0 Cümhuriyetçi sosyalistler s Sosyalistler lakaksznkirlarla ötedir el çenahın ve bilhassa radikallerin men faatine olarak birkaç özülik kaybet- mektedirler. PARİS, 77. A.A, — Dünkü intiba sus bir surette | de bir muvaffakiyet İyi etmektedir. Bazı ra Sular ümveliakizeil astar. Sağ cenah gazeteleri sosyalistlerin olduklarını kaydetmektedirler | | Jatihabatın fayanı o dikkat diğer rağ ge intihap e- dilmiş olmasıdır. Titulesco Geri dönecek —e— Tekrar Londra sefaretine avdet ediyor BÜKREŞ, 17 A.A. — M. Vaide ile M. Titulesco | arasındaki ihti- lâfı hal için Sinala'da müzakerele mektedir. Vaida, harici siyasete müte- olan noktai nazarında israr lermeyan ettiğinden mumai- tekrar Londra sefaretini i- fa etmek üzere Pazartesi günü ©- Hükümetin istifa edeceğine da- ir olan haberlerin katiyen asıl ve esası yoktur. BÜKREŞ, IT A.A, —Dün si- nai'da kralın yıldönümü tes'it edil miştir. Milli çiftçi fırkası reisi M. Maniu ile M. Vaida ve M. Titules co arasında vuku bulan mükâle- #melerde her iki devlet adamı nok tai nazarlarında israr eylemiş ol- duklarından dolayı ber türlü iti- ݆ihtimalinin kalmamış olduğu zamnedilmektedir. Maamafih Dahiliye nazırı M. ihalach'ın M. Titulesco'nun nok zarını kabul etmesi dolayı- | hi sile milli çifçi fırkasının dahilinde vukuu tahmin olunn nifakın ö-| Va dünkü mü- kâlemelerde krakn o müdahelesi ile ibtlâfın halledilmesi ihtimali | i vardır. İM. Grandi Londrada LONDRA, 17. A.A. — Yeni İtal ya sefiri M. Grandi dün gece buraya vasıl olmuştur. Bir kilise yandı LOSS"EMOUTMH, 17. A.A. — Buradaki Angiikan klisesi bir yan- gin neticesinde temamen harap ol- muştar, hükümetin muvaf- | — Ayan meclisi | bat, öyan medlisinin simasını mah | tahmin bilâfma bir azalık kaybetmiş | SALI mz, TE RİNİEVVEL | Basarabya | Meselesi M. Litvinoff'un Tas ajansına beyanatı MOSKOVA, 17, A. A. —Tas A İ iansı, Rus-Romen ademi teravüz mi sakına müteallik müzakereler hakkın da M. Litvinoff'dan bir mülüleat ta- lebinde bulunmuş ve bunun üzerine rilmiştir. Bu tebliğde © müzakeratn bir tarihçesi yapıldıktan sonra, ihti 16fl: meseleler hakkında şöyle denil- mektedir. Romanya mümessili, misaka «iki taraf arasındaki münazrüünfik me selelere temas edilmemiş olup her i- ki hükümet de bu meseleye dair olan vaziyetlerini tamamile muhafaza et mektedir.» Cümlesinin ithaline itiraz ve protesto etmiştir. İ O Romanyanı nbu protestoları ta mamile esasizdır. Çünkü bizzet Ro- manya müzakeratın arifesinde bu mütenkaddim şartı ileri sürmüştür. Münazüünfih meselelere | gelince, bu meselelerin ve bilhassa Besarab- ya emselesinin mevcudiyeti Obülün dünyaca malümdur. Romanya, Besarabya işgalinin Sov yet Rı tarafından dolayisile ta- nınması suretinde tefsir o edilebile- cek bir takım taarruzdan ferağat for mülleri teklif etmiştir. Biz, bu for- tmülleri kat'i surette reddettik ve di ğer bir takım formüller teklif eyle- dik. Bizim teklif eylediğimiz formül lerde Sovyet hükümetinin o müns- | zülünfih meseleleri halletmek için hiçbir zaman cebir ve şiddete müra- cant etmemeği teahhüt eylediği ifa de olunuyordu Bu formül hiçbir zaman Rusya- nın ademi tecavüz misakımı herhangi bir surete iblâl etmek maksadile Be- sarabya ihtilâfendan — istifndeye kı- demi tecavüz misaki akdinden ziy: de Sovyet hükümetinin dolayi veya zimni olarak Besarabyanm galini tasması tedine | çalışmış ol- dukları anlaşılınaştır. Üçüncü devletler tarafından tavas süt teşebbüslerinde bulunulmuşsa da Romanya teklif olunan bütün for mülleri birbiri arkası sura reddet- miştir. M. Litvinof€, Temmuz ayında Ce növrede bulundukları sırada M. Ti- taleseo ilk mözekeratta bulunmuş ol duklarını külliyen inkâr etmektedir.” M. Titulesco (M. Litvinoff ile doğrudan doğruya müzakerede bu. lunmaktan imtina eteniştir. Londra'da bir nümayiş LONDRA, . A.A. — Sıhhat işle. hükümetçe yapıl ei teşkilâtı vücude getirilme sini istemek eker üm ve sas- ençlik vücude geti- in komünist ve birkaç yi Hayd Park'ıns gitmişlerdir.” Birçok sutuklar söylenmişti lis kuvvetleri tarafından kuşatılan nü | mayişçiler, hadisesiz dağıtılmaştar. Alman-Avusturya itiihadı VİYANA, 17 A. A. — Alman Avusturya ittihadi kulesi, Almanya ve Avusturyanın ber tarafmdan gel. miş olan talebe tarafından O Linzde resmen küşat edilmiştir. Bu münase betle hu ittihat rami ve Lausanne protokolu aleyhinde bir takım ne- tuklar söylenmiştir. mezkür Ajansa aşağıdaki tebliğ ve | İ lunuyor. Alrnanya, si z İ yor, fakat Fransa buna râzı ölme HARİCİ HABERLER | Cenevreden Dönüyorlar Milletler mec 13 üncü içtima devresini bitirdi CENEVRE, 17. A. A. — Millet ler cemiyeti büyük meclisi, Milletler cemiyetinin 33 milyon altın frangı bulan bütçesini ve kâtibi umumilik kadrosunun tensiki hakkındaki yeni tesviye suretini kabul ettikten sorira 13 üncü içtima devresinin şimdiye | kadar yapılan içtimalar arasında en | az alâka uyandıran toplantılardan bi | ri bey gibi göründüğünü beyan et | Mİ El, oğlan. ir eyle is kukü meseleler hakkında alınan | ka- | rarları kısaca hatırlattıktan sonra de- miştir ki « İktisadi işler sahasında büyük meclis yakında toplanacak mali ve iktisadi konferansa ait programına na hatlarını çızmıştrr. Belli başlı iki iş ,yani milletler ce miyeti kâtibi umumilik kadrosunun tensiki ve efkârı umumiyenin terbi- yesi ve tenviri meseleleri bu içtima. dn başarılan izler arasında bariz bir surette göze çarpmaktadır? * yüzlü Meclis Lloyd George mil- letler mecli- sine hücum ediyor BERLİN, 17. A. A. — Volff ajan # tebliğ ediyor: Sabık İngiliz başvekili © M. Lloyd dermiş! rşrlaşmış bu vletlerin ilâhlarını azaltmalarım israrla yor. Mançuride Japonya bütün dün yaya meydan okuyor, « Ümitsizlik altında ezilen, acze düşen Cenevre müessesesi ise elleri vü oğusturup duruyor. « Birçok memleketlerde sulu se Saz miz Mei bağlamış oldukları milletler cemiye- milletler cemiyeti misakını imza e den büyük devletler Cenevreye evve k kendi mili maksatları için mües- sir bir vasıta nazarile. lar, fa kat ondan istifadeye imkân bulama. dıkları saman onu her. görmüşler. İri . İnhisarlar Vekili geliyor ANKARA, 17 (Telefon) — İN “ DAKIK. Öz türkçe milli k dil yaratılacak En güzel, en ahenkli türk; bağlı kalmak düsturu gözden uzak tutulmıyaca İSTANBUL, 17 A.A. —T.| C— Garp dillerini D. T. C. Uraumi kâtipliğinden ! den aşağı olmamak ü gönderilmiştir. lardaki yüksek mefhu T.D. T.C, merkez heyetinin | latacak keskinliği, ka beyannamesidir: çıklığı haiz olmak Birinci Türk Dili kurultayı | dilimizin belkemiği şu köklü işlerin yapılmasını ka | lahları tesbit etmek. rar altına aldı; buna da T. D. | D— Bütünbunları T. C. merkez heyetini memur | “en güzel, en âhenkli etti, bağlı kalmak” düsti Söyle kir, kah | sözden uzak tutmam Çi imi, milli kültü |; i e eri gr iş yer e tası haline getirmek. « İniş, ne güç olduğunu Türkçemizi, muasır medeni- | putmanmk snrtile, ald yetin önümüze koyduğu bütün | csas dahilinde bütün £İ ihtiyaçları karsılayacak bir mü | fe çalışmak azminde kemmelliğe erdirmek. İ yız. Bu büyük ve ştlm 1 — Bunun için. bugün vazı | “ir çam mvaftalevet dilinde, e Caz p ması bütün illetin w mış unsurları atmak. Hslker iderenin istediği şekilde halk | ön milletim elâkmn ile le münevverler arasında - bi birinden mahiyetce | avr - dil varlığını ortadan kaldırmak temel unsurları #z türkce olan | milli bir dil yaratmak. TU — Ru işi başarmak üze- e tele on parlak miwvaff le en büvük neticelere ike gal emniyet vermelidi Bize en büyük» | verineli özkan çekim 8 | veetmmakikçiu hair m yük bir Türk lügati yapmak, | Kivvet erreret Ve em Büldun büklen > bükün Türke | dilinin > cenlerdir;lmdk lehçelerini içine alacak bir Leh | de başımızda bulun çeler lügati vücude getirmek. | yüksek delâlet ve ii B — Dilimizin yapısını. tâbi | rehberlik etmesi sl duğu“ teşekkili kapımlarmı | vemraffalayekin en kat maydime “köyarak © tü/lepenim | Hidir, rramerile sentaksmı ortaya çız | karmak, re: A) — Yazılı vesikaları, halk Türk Dik Te miyeti Mi Uşakta kuraklık ve zelze UŞAK, 17 (A.A.) — Yedi aydan beri yağmur yağr Bu yüzden güzlük ekilemiyor. Buna rağmen zahire fiya isteksizlik ve düşüklük vardır. UŞAK, 17 (A.A.) — Kasabamızda sıcaklar fazla « dan mektepler öğleden sonra tatil edilmektedir. UŞAK, 17 (A.A.) — Dün akşam hafif bir zelzele muştur, “Ziraat Bankası alacağına m “bil üzüm, incir vepamuk alı ANKARA, 17 (A.A.) — Aldığımız malümata naz tısat vekâletinin teşebbüsü üzerine Ziraat bankası 2 matlübatına mukabil rayiç fiyat üzerinden üzüm, incir vi almağa karar vermiştir, Banka bu hususta bir teşkilât getirecek ve zürradan alacağı bu mahsulleri hariç piy satacaktır. Bu suretle banka tarafından verilmiş olan tahsili imkânı temin edilmiş olmakla beraber diğer tar yasada mal arzını azaltarak tutmuş olacaktır, Bankanır mahsullerin hariç piyasalarda satılması için İktisat vek Gümrük ve İnhisarlar vekiliRa na Bey İstanbula an evvel halletmek için onları ara- mederim ki şüphesizdir. Bu cümle pek kolayca aynen ter- yöre Kitabı © Haftalık Edebi Musahabe Fikirler ve insanlar “Bir tercüme hakkında | 'erdede olacak. Yeni Türk Mecmu- P ası'nın iyi bir mecmua olacağın: u- si ealat İyimaya Yam MM e ein a My ra arr ye sag ayanineni Yi Ez ik hissi barak. Ondan niçin hoşlan. | ger” siniz ayse madığrmı henüz iyice tahlil edeme- Si iş i bir iddi at dim; içinde tahmin ettiğim imzaları (| Tee yenen YEM eme ğe buldum, yazılarının içinde sevdikis er km Ön ağ e rim ve sevmediklerim oldu. Fakat bu | Çi o mocmuanın bir havası, sırf kendine e PE © mahsus bir “atmesphöre” i yok. Muh- | EN İN yese mke ii | içinde en ziyade alka ile karşılana- © öemm böyle dursun, mubarrirleri mra- || Çesme e senda bile bir tanışıklık yok. Bu bi | un “Les dex sourcesla morale et rinci numarayı dolduran yazılar bir | de la religion” isimli yeni eserini tek elden geçip tasnif odilmişe ben: | “Ahlâk ve dinin İki kaymağı”. diye k rada biribirine kenetlenmemiş, | tercüme etmiş; Yeni Türk Mecmuası biribiri üzerine yığılmış. O kadar ki | bunu karilerine ötuz ikişer sayfalık bir genç mubarririmizin Mahmut Ye- | özler hâlinde verecek. © sari ile Edebiyat gazetesi için yaptı Türk dili şimdi tarihinin €n buh- © ğı bir mülâkat hiç değiştirilmeden | yanlı devrini geçiriyor. Yeni ihtiyaç- vermiş. larımızı tatmin edemediği söyleniyor; ütün bunları, yeni çıkan bir mec- ipi ğa 27 ud. a) mak, onlara karşı gitmek lâzımdır. Bugünkü dilimizin meziyetleri gibi kusurları da Avrupa dilleri ile karşı laştırılınca gözükür; o hâlde Avru- pa dillerinin eserlerini tercüme et- meliyiz. Dilimizi kurtaracak olan şey, tercümede karşılaşacağımız zor lakları yenmek için göstereceğimir gayrettir. Dilimizde bulunmıyan ve bize lüzumlu olan cümle şekillerini, kafamızı ve, kendilerine ifade vası- tası arayıp, dilimizi zenginleştirecek yeni mefhumları Avrupa dillerinin eserlerinde bulacağız. Bu son zamanlarda bir haylı ki- tap tercüme olunuyor. Fakat henüz Meselâ Mehmet Emin Bey, hem fikirleri, bem de dilinin pek ince ve pürüzsüz olması ile meşhur Bergson un eserimi öyle bir mecmuaya versey di türkçe metnin karşına fransızca metni de bastırır ve ikisi arasında bir fark bulunan yerleri işaret edip asıl metinden niçin ayrıldığını da söylerdi. Yazık ki o mecmua hâlâ çı kamadı! Maamafih Mehmet Emin Beyin tercümesini aslı ile karşılaştırmak çok kimsenin aklına gelecektir; bu, ahi bir eğlenceden çok başka bir şey olacaktır. İki metni karşılaştır. mak hevesine ben de kapıldım ve böylece tercümenin birkaç sayfasmı, her cümlenin fransızcasına da müra- caat ederek okudum. Türkçede derhal anlaşabilecek u- zun cümlelerle yazı (o yazmak pek zordur; bunun için her mütercim a- sıl metinde uzun bir cümleye rasge- Unce korkar, Fakat bazı muharrirle rin yazılarında asıl zorluk kısa, ilk bakışta sade gibi görülen cümleler dedir. Les deur sources de la morale ğ raştırmak, mütercimin türkçe- et de la region da böyle bir cümle ye ilâve ettiği kelimeleri ve cümle | ile başları saliltenini önahif abune wa hamlenin ij alleni ii cüme edilebilir: «Beşeriyetinkinde o olduğu gibi herbirimizin hafızasında da en eski “şey, memnu meyva hatırasıdır.» Fakat bu cümlede hiç olmazsa iki bata vardır. Türkçede «hafıza» keli- mesi, fransızcada olduğu gibi, me- cazen etarih» manasma gelmez; be- des de bunu söylemiyor mu? Bittabi bunu Bergson'un nin tam tercümesi diye tel yorum; bu bir tahlildir, £ tercimin yazacağı cümle de mak için bunun bir terkibi mecburdur. Mehmet Emin Bey, bu ları göstermemiş; hattâ asla, şu bizim cümlede ile sadık değil. “Memnu & terası insanlığın olduğu gib müzin hafızasında da pek demiş. i” yi epek esl dirmenin ne lüzumu van son'u mübalâğa ile ittiham | hihe mi kalkıyor? Mütercin he ne hakkı vardır? (1) İkinci cümle: “Nows nows cevrions si ce sotveriir n'âi vert par d'aatres, süxguels ir şeriyetten, insanlıktan ayrılmış gibi oluyor; halbuki fransızcasında böy- le bir manasızlık yoktur, çünkü comme dans celle de "humanitön ke- limeleri cümlenin sonuna bir virgül ile ilâve olunmuştur ve yukarıdaki türkçe cümlede o virgül ifade edil- memiştir. «Le sowvenir du fruit dö- fendu est ce geril y a de plırs ancien dans la mömoire de chacun de nous» tam, yani bütün hükmü ihtiva eden bir cümledir, ecemme dans celle de Uhumanitös ancak © hükmü biraz daha izah için konulmuştur. Muhar- i ismin öüediğe ie 3 niz tercüme edilmiş yazılar neşrede- bah- (1) O cümle türkçe olara İştar; ... “İnsanlığın olduğu g rimizin hafızasında da... yalılız. «herbirimizin» ds Zi” müzafünileybinin de © hâlde “da, odatınm ondan mesi lâzımdır. Ya: «insanlığ gerek onun haricinde çıkacak ter- cümelerin tenkidi bulunacaktı. Ter- cüme tenkidi: türkçe metni asıl me- tinle karşılaştırmak, arada bir mâna farkı varsa bunun neden ileri geldi- £ HES li enişlemesi, birtakım Senlik de-