3 Eylül 1932 Tarihli Milliyet Gazetesi Sayfa 5

Herkesi oturdu isem, bundan maksadım ki Siz Mikeyin babasr | Walt Disney'i tanır mısınız? Harhalde tanırsmız, Çünkü si- Semaya beni görmeğe geldiği- İ Diz zaman, beyaz perdede onun İsmini mutlaka okumuşsunuz. « Gayet sevimli ve daima tebessim bir çehresi vardır. alt şimdi otuz bir yaşımda, da doğrusu 5 kânunuevvelde o- tuz bir yaşında ciscak, Kendisi Şikagoludur. Tahsilin bir kısmı Ni orada yaptı. Babası Kanada» Ya gelmiş İrlandalılardan, ana- “ Amerikaya gelmiş Almanlar dandır. Ondan sonra Kansos in İ #ity'ye gitti, On altı yaşında y'ye gi m il, fakat genç bir ri sıfatile Fransaya git! İ ne kaldı. Muharebeden sonra İ tekrar Kansas City'ye döndü. Fakat artık hayata atılmak ve | Para kazanmak lâzım geliyor- » Daha o zamandan beni dü- Yünmüştü. Bunu iftiharla söyle İ Yebilirim, Walt Şikagodaki gü- İ #l san'atlar enstitüsünde hay- İ Vi çalışmıştı. Bilhassa gazeteler İ de “Karton” dedikleri yazısız kâye kabilinden seri halinde Pesimler neşretmek istiyordu. İ Bu hikâyelerde — bilirsin ın vardır. Bu kahrama- | Win başından her gün bir çok ko Mik alar geçer, bu macera arı da gazete karileri seve seve İ takip ederler, İşte Walt de böy karton resimleri neşretmek | isin yüksek âyarda bir san'at rdı. Resim kendisini çok meş İ #ul ediyordu, sinema da... Hal uki canlı resimler o Amerikan İ Hremalarnda evvelden | Ta akat o za- İ Banlar her film için dört bin | Kadar resim yapılıyordu. Halbu İ ki bugün en aşağı on. on iki bin film yapılıyor. Hattâ başkaları Yu canlı resimlerin bir de sesli- | sini bile tasavvur etmişlerdi. | Meselâ Mac Cay bunlardan biri | dir. Evvelce yaptığı bir kaç Sanlı resimler perdede gösteri- irken kendisi de perdenin ar- kasma geçer ve resimlerin icap taki kilde muhtelif seslerle taklitler yapardı. Walt kendisi- Ni tanıtıncaya kadar hayli zah- Metler çekti. Çünkü bu vadide ilk yetişen adam değildi. Ken- dizinden evvel gelenler canlı re timleri filme çekmiş bulunuyor ardı. Walt evvelâ biraz para lamak lâzım geldiğini anla- *. Bunun için ötekine berikine i lâm resimleri yapmağa baş- adı. Biraz para toplayınca bir ük firma vücude getirerek film tecrübelerine girişmek is- tedi, Fakat muvaffakıyet henüz hülgp etmemişti. Küçük firma, 9 kadarcık sermaye ile ne yapa bilir? Bittabi kısa bir zamanda is etti. Walt cebinde kırk do İt olduğu halde kardeşi Roy ile irlikte Hollyvood'a gitmeğe Roy eski | | | Büne şile biraz sıhhat kazanaca İlnr ümit ediyordu. Böyle de “idu. Fakat güneşe gittikçe ta- fan bir faaliyeti de ilâve etmek İzm geliyordu. Roy'an karde a emniyet ve itimadı vardı. atta kardeşinin işlerine ser- Maye temin eden de o idi. Beş "ne uğraştılar. 1923 ten 1928 * kadar, İşler o kadar iyi gitme i. Benden evvel doğanları tez Yil edecek değilim. Walt evvelâ r küçük kızı filmlerine kahra pan yapmak istedi. Anladı ki, Naler sizin tahaminki ödemeye #iniz bir âlemin mensupları- 2. Walt 1927 de iki büyük il ma kapıldı. Evvela doğrud doğruya selefim Oswald'i ya- Attı. İkinci ilhamı da Miss Li- de Meric Bounda ile evlenişi- - Az sonra, yani 1928 de ben ödüm, nasıl mr? Vallahi, onu alt şöyle anlatıyor: ihgz Bim başka bir mahlüka mz vardı, Zaten ortada öy mevcuttu. O zaman ak | nasıl geldiğini Bugün masanızın üstüne çı- | Ktp kitaplarınızın bir kenarma | size beni yaratan adamdan bah | ... eğlendiren meşhur Mickey dünyaya Müteharrik resimler musihili film haline konurhen.. tabii olarak fare geldi. ilhassa çocuklar gayet çük o mahlâklardan çok hoşlanırlar. Sonra Walt ile ben Charlie Chaplin'e de medyunuz, Şarlo aşağı yukarı benim mânevi pe- derimdir. Maamafih gene be- nimle alay edenler çoktu, Dağ- lar kadar dolarlar arfederek, bü yük büyük filmler vücude geti- riyorlardı, Walt hiç sarsılmadı. Düşündü ki. benim filmlerime ses le ilâve ederse iş mükem- mel olacak, ah azizim, işte o za man nasıl intikam aldık? Bütün Mickey'in babası Valt Disney Amerika. bütün Asya. bütün Hattü lar?. Şeker dükkânma gidiniz. benim porselenden çeşit çeşit ezim görüm öğ cakları bana benzettiler, Göğse asmak icin rozetler yaptılar. Na mıma cilt cilt kitaplar yazdılar. Hattâ kulüpler açtılar, Bugün Amerikada sekiz yüz Mickey Mouse kulübü ve bu kulüplerin bir milyondan fazla azası var. Walt hesabıa memnun ve mes'- birer birer anlatıyor Mickey'in yaratılışında Şarlo'nun da mühim rolü olmuştur. | dum. Emin olsun ki. kendisin- den hiç bir zaman haftalığımın tezyidini isteyecek (değilim. Şimdi belki de filmlerimin sır- rını öğrenmek isteyeceksiniz. Zaten bunun artık sır denile- cek tarafı kalmadı. Fakat biz şimdi yeni teşkilât yaptık. Her iki haftada bir, müvezzilerimi. ze birer film mevzuu veriyoruz. Bu filmlerin ikmal ve seslendi- rilmesi sekiz hafta kadar sü: yor, mevzularımın hemen hepsi ni de bulan Walt'tir, Bir mevzu ucu bulundu mu, derhal bir kon ferans aktediliyor, Walt'in et- rafında yirmi; otuz mesai arka- daşı var, Walt soruyor: — Eğer Mickey ayaklarile piyanonun dişlerine fazla vurur sa ne olur?, Biri cevap veriyor: — Piyano isyan eder, deli o- lur, Haydi Walt piyanoyu de- lirtiyor. Biraz sonra meselâ mutbah masasının yanındayım, Hiddetle masaya birkaç tekme vuruyorum. Walt soruyor: — Mickey'den birkaç tekme yiyen mutbah masası ne yapar? Erkânı harbiyeden bir diğeri cevap veriyor: — O da birkaç tekme vurur. Aman Allahım, benim za: zayıf ve nahif vücudüme koca masanı arından gececek tekmeyi bir düşünün. Bazan Walt'in bana karşı merhameti yoktur amma, onun sebepleri! ben bilirim de, onün için kendi- sine bağışlarım, Wali birgün bana anlattı. Birgün bir küçük kız nasılsa stüdyoya girmiş. — Mickey nerede? diye sor- muş, — Peynir almak için bakka- la gitti, demişler. O sırada yerde oyuncak bir otmobil görmüş: -— Neye otomobiline binme- di? demiş. — E, şimdi o şişmanladı, O- tomobile sığmıyor. Doktoru da hafiflesin diye kendisine çok yol yürümesini tavsiye etmiş. Meg Lemonier »lâida Onun için Mickey şehrin öbür ucundaki bakkala yaya gidip ge liyor. O günden itibaren stüdyo Bun kapılarını girip çıkanlara daha sıkı tutmuşlar, Ha, ne an latıyordum? Walt ve arkadaş- ları mevzuu tamamladılar mi, Bu sefer kalemler harekete ge- çiyor. Başlıca'devreler çiziliyor ve bu resimler o muzikacılara gönderiliyor. Bütün hareketle- rim bir notaya uygun düşecek tarzda filmin musikisi yapılı- yor, Walt filmlerine yalnız se | si ve musikiyi idhal etmekle kalmadı, notaları "da harekâti- İ ma uydurdu. O suretle ki her no ta ve benim her hareketim hem âhek bir kül teşkil eder, bütün bu işler bittikten sonra bir ta- Mickey Mouse raftan resimlerimin filmi alı nır, bir taraftan da musiki an- rejistre edilir, Bu anrejiste- man atelyesi çok tuhaf bir yer- dir, Bir orkestra vardı, mikro- fonlar vardır. Tahsisler vardır. Muhtelif âletlerle köpek, inek, kuş. kedi taklitleri Yy e 2 E ; ş ta 3 â ettiler, Bu suretle bir resim ve bir de ses filmi vücude gelir. Her şey bittikten sonra bu film de bütün dünyaya yayılır, her kesi elimden geldiğ kadar eğ- lendrmeğe çalışırım. Beynelmilel hava şirketleri kongresi 2 (AA) — İtal, VENEDİK, 2 ( Balbo, bezi Nevyorkta bir haydutluk NEVYORK, 2 (A.A.) — Mü- sellâh 6 şahıs, dün öğleden sonra Brokiynde Benson and Huret Na- tional Bank mücssesesine taarruz. etmişler ve nakit olarak 6000 lar çalıp kaçmışlardır. Dördüncü Karısı Amerikalı Don Juan lâkabı- nı alan John Gilbert karısı İna Claire'i boşadıktan sonra $im- di yine evlenmek istiyor. Bu. dördüncü karısı olacak. Söylen | diğine göre, bu defa sinemanın yeni o yıldızlarından Virginia Bruce ile evlenecekmiş. Bu son şay kimse inanmamıştır. Herkes ilk üç tecrübenin artık kifayet edeceği zehabına düş- müşlerdir, Kim bilir daha dü- gün günü tesbit edilme den belki de John bu sefer bir başkasına gönül verebilir. Geçenlerde saat beşedoğru Virginia makyajlı olduğu hal- de, bir çöpçü kızmı temsil ede rek film çeviriyormuş. Bittabi kıyafeti perişan., Tam o sırada John görünmüş. — Virginia. demiş. haydi ba kalım, Gt ali GM kı yılacak, Dördüncü mü: itirazda bulunma! — Fakat John nasıl olur? Joht kat'i bir sesle: — Saat altıda! demiş, — John .0 kadar çok yapa- cak işim var ki, saat altıda dün İ yada hazır olamam. — Saat altıda, benim köşk- te.. Sakın gecikme... John bu son cümleyi söyler | söylemez çıkıp gitmiş... Ve hakikaten de Virginia ne yapıp yapıp vakit bulmuş. ge- Tin elbis, evvel köşke varmış. Hazır bulunan papas nikâhı kıymış, Şahitler koca için İr- ving Talberg. gelin için Norma Shearer, Lehistan Maurice Chevalier'yi İstemiyor Maurice Chevalier'nin her memekette bir çok perestişkâr ları vardır. Tabii Lehistanda da var. Fakat Lehistan hükü- meti Maurice (o Chevalier'nin Lehistana girmesi için pasa- portunu vize etmemiştir. Bu sebepten Varşovalılar maruf Fransız şantözünü kendi sahnelerinde (o göremiyecekler dir. Dahiliye nazırı kararında gayet musirdir ve ( Paristeki Lehistan konsolosuna Maurice için vize salâhiyeti vermiyor. Vakıa Lehistana beynelmi- lel şöhret olan artistler gidip gelmiyorlar değil, Fakat da- hiliye nazırı Maurice Chevalier nin nihayet bir müzik hol ve si nemi isti olduğunu ve dev rimizin büyük artistleri | gibi ayni muameleye tabi olamıya- tağını söylemektedir. Hattâ Lehistan o hükümeti ecnebi kumpanyaların turmele- rini son derece tahdit etmiştir. Hükümet bunların Leh parası- nı alıp götürdükleri o nisbette halkın zevkini tatmin etmedik- leri mülâhazasındadır. Silva Sidney ço kbüyük filmler çe bunlar. i ile hattâ saat altıdan | nasıl sinemaya girdi? Daha altı yaşında iken film başlamıştı çevirmeğe Mag Madge Evans yirmi bir ya- şındadır. vardır. Anası, babası o Nevyorkta oturuyorlardı ve küçük Madge Emile ChautardEvansın ailesini yakın den birinin sahne vazıı j dan tanıyordu ve bir gün film- | lerinden birinde küçük bir kıza | ihtiyacı o olduğu için. derhal Madge aklına geldi. Kızın ana sı babası teklifi memnuniyet- le kabul ettiler. Bu o suretle Madge Evans hattâ o farkında bile olmaksızın bir sinema yıl- dızı oldu. Birinci filmden sonra Emile Chautard kızı daha bir çok fi- İmlerde oynattı.. Artık bütün dünya kendisini tanıyordu. He le Amerikada küçük (© Madge Evans pek popüler olmuştu. Diyor ki: — Bu pek eğlenceli idi. Ben film çevirdiğimin farkında de- ğildim., Kendimi yeni bir eğlen ce bulmuş farzediyordum. Bu eski stüdyoları şimdi pek o ka- dar hatırlayamıyorum. Fakat bol ışık, bilhassa muhtelif renk lerdeki akisleri bende o büyük tesir bırakıyordu. | Madge Evans bunu (takip eden beş sene içinde bazan film çevirdi, bazan reklâm için fo- toğraf poze etti, Elinden geldi ği kadar mektebede gidiyor. du. Fakat bu şerait | içinde bittabi çok bir şey öğreneme- di. Onun için on bir yaşına gel diği zaman annesi terbiye ve do- | layan bu.yıldız Paramount şirketine | göreceğiz, “İdam Gecesi” bu artiş- tin şaheseridir. Evans tahsil görmesi için kızını sine Sinemadaki ilk (o hayatıbu suretle bitti, Bütün kaybedil. miş seneleri (o kazanmak için Madge çok o çalıştı. Umumi derslerinden masada © ayrıca dans ve musiki dersleri de alı- yordu. Onun için artık sinema dan ayrıldığına değil kederlen- mek, hattâ onu düşünecek bile vakti yoktu. Fakat © her şeye rağmen, istidadı — anlaşılmış- tı, Der ki; — On beş yaşına geldiğim zaman, ailem müstakbel mesle ğim hakkında projeler hazır- lamağa başladılar, ben tekrar stüdyoya dönmeğe kat'i karar vermiş olduğum için , hakkım- daki projelere aldırmıyordum bile... Yalnız imkânları arıyor dum. Annem tasavvuruma kati surette muarız değildi. Fakat başka bir mesleğe © intisabımı tercih ediyordu. O tarihlerdedir. ki Evans Avrupaya altı aylık bir seya- hat yaptı. Bu seyahatte tek rar sinemaya girmek © arzusu büsbütün şiddetlendi. Nev. yorka döner dönmez ilk işi es- ki sile dostu sahne vazıını ziya ret etmek oldu. e Adamcağız ın bu ziyaret hoşuna gitti ve kendisine elinden geldiği kadar yardım edeceğini vadetti, Bir ay sonra Madge Evans a Brodvey tiyatrolarından biri bir piyeste rol vermişti. Bunu takip eden dört sene zarfında Miss Evans bir çok tiyatrolar da oynadı. Hattâ bazı defalar kendisine mühim roller de ve- riliyordu. Fakat onun istediği bu değildi. Böyle olmakla be- raber, sahne hayatında san'atin pratik taraflarını öğrendi ve kendisini tanıttı. Artık Madge Hollyvoda git mek istiyordu. Lâkin korkuyor du da... Çünkü stüdyolardaki yeni usuller hakkında hiç bir tecrübesi yoktu, sonra Nevyor- ku seviyordu.. Orada, kendi e- vinde gibi idi, Son zamanlarda Metro Gold win kendisine bir mukavele tek lif etti. Madge uzun müzake- relerden sonrâ annesi ile bera ber iforniyaya hareket et- ti.. Stüdyoya © muvasalatının ertesi günü herkes kendisini , herkes kendisinden tak Ayni mavi göz, ayni çene ay- hi açık ten..