25 Temmuz 1942 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 1

— —— HER YERDE 5 KURUŞTUR * POSTA KUTUSU: 24 — ISTANBUL Milli Bugün şehrimizi şereflendiriyorlar Şef Ankara, 44 (AA,) — Millt — Şef, Reisicümhur İsmet İnönü memıe'ke_r. dahilindeki seyahatlarine — İstanbul istikametlerinde devam etmek üzere bu akşam saat 22 de Ankaradan hareket buyurmuşlardır. Reisicümhurumuz Ankara garında Büyük Millet Meclisi reisi Abdülha. lik Renda, Başvekil ve hariciye vekâ. Relsicümhur, memleket dahilindeki seyahatlerine Istanbul istizametinde devam etmek üzere dün gece Ankaradan ayrıldılar leti vekili Şükrü Saraçoğlu, genel . kurmay başkanı mareşal Fevzi Çak. mak, şehrimizde — bulunan vekiller, cümhuriyet halk partisi genel gekre. teri ve umum! iİdare heyeti azaları, mebuslar, generaller, Ankara valisi ve garnizon komutanı, Ankara emni. yet müdürü ve merkez komutanı ve diğer askeri ve mülki erkân tarafm. dan uğurlanmışlardır. Her akşam : Birleşik Amerika Hariciye Nazırının Beyanatı — HüseyinCahid YALÇIN İRLEŞİK Amerika Hariciye nazırı Kordel Hal galib ge- linceye kadar dövüşeceğiz diyor. Galib gelmenin de memleket hu - dudları içine kapanmıp hücumları defetmeye çalışmakla temin edile- miyeteğine kanji bulunduğu için düşmanı gidip kendi yerinde ara. yacağız ve ezeceğiz demeyi unut. muyor, Galebeye ancak bu suretle erişilebileceğinde şünphe yoktur. Bunlara ne zaman başlanacağı an. | cak bir hazırlık meselesidir. Çalış- malarm devam ettiği muhakkak olduğuna göre müttefiklerin her halde nihüyet gelecek sene içinde ciddi bazı hareketleri ümid edile.- bilir. Birlesik Amerika hariciye mazı- rınm asıl alâkaya Geğerli sözleri is tikbale aid olanıdır. Görülüyor ki müttefik devlet adamlarında şim. diki dünya nizammı değiştirmek hususnda ciddi bir kanaat tebellür ttmeye başlamıştır. Hattâ Kordel Hal istikbalden bahsederken vak. tiyle Milletler Cemiyeti teşkilâtma iştirak edilmemesinden ve millet. ler arası nizamm müuhafazasma kâ fi dereceda chemmiyet verilmemiş olmasından duyduğu esefi bir de- Teceye kadar hissettirmiştir. İstikbakde miltetlerin tahakküm Ve İstilâ hırslarma kapılmalarının önDüne geçmek için bir adalet mah kemesi kurulmak — tasavvuru mev. cud olduğunu görüyoruz. Bu teş. kilât bugünkü Mihver yani üçüzlü ortakları daimi bir. mürakabe al. tmda tutacak ve onların hattı ha- reketlerini takibden vez geçmiye- tektir, Almanya ile İtalya ve da. ponya diünya sulhunti ve mevcud nizamı âalt üst etmeye kalkmaya- caklarına dair etrafa kanaat telkin edinceye kadar bir nevi vesayet akltında totulacak demek oluyor, Böyle bir tasavvurun muvaffak olabilmesi için her şeyden evvel büyük halk kitlelerini memnmn et mek lâzımdır. Mağlüb memleket. lerde halk- kendisi İçin şeref ve haysiyet içinde hür ve rahat yaşa- mak iİmkânmm — verilmesini ister, Bundan mahrum — bırakıldıkları takdirdedir ki muharrik ve müşev. vikler meydanı serbest bulurlar ve bir intikam davası uğurunda halk kitlelerini arkaları sıra sürükliye. bilirler. Amerika hariciye nazırının be. yanatmdan harbden sonraki devir. de milletlerin açlıktan, sermaye. sizlikten, işsizlikten muztarıb ol. birlerden — bahsolunduğuna bılm rak mağlüb milletlerin izzeti nefis. ne Serbest çalışmak ve mesud bir hayat kurmak imikânı verileceğini iümid etmek iktiza eder. İngiltere hariciye nazırı Eden tarafımndan Rostof düştükten sonra Almanlarda Stalingrada doğru ilerliyor Moskova radyosu Rostof müdafaa hatlarının henüz yarılmadığını bildiriyor Londra, 35 (AÂA) — Rus cephe, gsindeki busuet muhabirimiz, Rosto . fa taarruzun üç istikamettlen yapı. dığını ve bu gehrin Don nehrinin şi. mal kıyısında bulunmakta — tehlike, nin 'daha fazla arttığımnı bildirmekte. dir. Şinliyeskada Alman tazyiki kuv , vetlHidir. Bu kuvvetler nehri geçmek için teşebbüslerde bulunmaktadırlar, Nehri geçmeğe muvaffak — olan bir piyade alayı çevrilmiş ve imha edil. miştir, Vöronejde üstünlük Rustarm elin . Bu sabah Moskova radyosu, — Rus uçaklarınm Königaberk şehrini bom. bardrman ettiklerini bildirmiştir. San günlerde bu gehir 3 kere uı.rruıı uğranıştır. Londra, 25 (AA.) — Moskovada neşredilen Rus geceyarısı tebliği: Rostof, Novoçerkes, Şinliyeska ve Voronej — kesimlerinde çarpışmalar devam etmiştir. Rostofda Almanlar kuvvetli tank teşkillerile hatlarrmıraı yarmağa Câ- lrşmışlar fakat muvaffak olamamış. Jardır,. Lâkin vaziyat d.ü(#du' (Devamı 3 ınılldı) vuku bulan beyanat da bunu te- eain ediyordu, Kordel Halmm düşüncelerine a- meli kıymet temin eden cihetler- den biri devletler arası nizamı mu- haza etmek için vücude getirile- cek teşkilâta icabında arzusımu zorla kabul ettirebilmek İmkânmı veren bir kuyvetin temini 1â- zım geldiği hakkmdaki mütalea. sıdır, Cenevredeki milletler cemiyeti bir kollektif emniyet sistemi tesis ederek her milleti mütenarrıza karşı harekete geçmek vazifesiyle mükellef tutmuştu, Fakat, faraza Avrupadaki bir küçük devletin U- zak Doğuda Japonyayı Çine saldır maktan men etma teşehbüsüne ne &nretle iştirak edebileceği anlaşı- famryordu. Bunun gibi İtalya Ha- beşistana taarruz ettiği zamanda Milletler Cemiyetinin kararlaştır- dığı cezri tedbirleri tatbik vazifesi hemen hemen yalnız İngiltereye düşmüştü, İcabında harbe gir- mek İâzım gelse yalnız İnciltere harbedecekti. Milletler Cemiyeti teskilüâtmda göze çarpan bu esaslı mahzur müstakbel teşkilâtın an- cak her devlete arzusunu kabul et tirmeye kâfi bir kudret sahibi ol. kârdır. T AKŞAM POSTASI ADRES: ANKARA CADDESİ VAKIT YURDU — İSTANBLL Ticaret Vekili Behçet Uz Taağ'T El konan g leri serbest bırakıldı Ekmeklere soğuk damga vurulacak (Yazısı ? nelde) yıda madde- Taşe teş<ilâtı, mürakabe “Tacirlerimizin zekâ, memelidir. Resmi ve hususi senelik ihtiyaçlarını derhal mübayaaya kal kabiliyet ve menfaatleri herhangi bir buhran doğma. sına daima manidir. Arz ve talebi en iyi ayarlıyacak belediye ve ticaret odaları. dır. Halkımız ilk haftalarda hiçbir ihti. yaç maddesi karşısmda tehalük göster. |: müesseseler iko nisyonları kaldırıldı,gıda maddeleri serbest satzlacak ——— Ticaret Vekili diyor ki: kışmamalıdırlar. Bir iki ay sonra ihtiyaç. larını daha bol ve daha kolay bulacak. lardır. Her vatandaş, mahsulün hemen toplanıp yurdun sıkışık yerlerine sevkin. deki isticalin sebeblerini köylüye anlat. malrdır: Önun merhametli bir yüreği var. dır, duyarsa dayanamaz, kendi yiyeceği. ni dahi verecek kadar cömerttir.. Karar bu sabah Vilâyete tebliğ edildi YENİ KABİNE PROGRAMINI l AGUSTUSTA OKUYACAK Basvekilin hevanamıda iktısadi vazil. yotlııılıo gonlş bir yer ayrılmış bulunduğu tahınin ediliyor Ankaradan bildirildiğine parken kararlaştırdığı veçhlle 3 8- Bustosta toplanacaktır. Başvekil Şükrü Saracoğlu, Meclim sin 7 ağustos cuma günü aktedece | göre,! Büyük Millet Meclisi, yaz tatili ya | ramını okuyarak Meclisten ği celsede hükümetin mesali progs itimal istiyeceği anlaşılmaktadır. Aldığımız malümata göre, yemi hükümet mesai proğramını hazırla (Devamı 8 üncüde) Lozan günü Dün yurdun her yanında heyecanla kutlandı Üniversitede hukukçu, avukat ve gazeteci yözile Lozan izatı edildi Lozan sulh zaferinin 19 uncu yıl- dönümü dün bütün yurtta coşkun tezahüratla kutlanmıştır. Şehrimizdeki bütün Halkevlerin: de ve üniversitede toplanlılar ya- pılarak bugünün ehemmiyetini te - l:jerüz ettiren nutuklar söylenmiş - r, Üniversitedeki toplantıya, şehri- mizde bulunan Maarif Vekili Hasan Âli Yücel, Vali Lütfi Kırdar, rektör profesörler ve talebe iştirâk etmişa tir. Merasime saat İ7 de şehir ban» dosunun çaldığı İstiklâl marşile baş lanmıştır, Evvelâ üniversite rektö - rü Cemil Bilsel kürsüye gelerek bir hitabe ile merasimi açmıştır. Relie tör kısaca demiştir ki: “— Lozan barış günü, istiktâ (Devam; 8 üncüde) Mısırda sükünetvar! Muhtelif kesimler- de topçu düellosu oluyor Londra, 25 (AA,) — B.B,C: Mısır çölündeki Harp muhabirle rinden gelen en son telgraflara gÜ- re dün garp çölünde, karada sükü- net hüküm sürmüştür, Harp faali - yeti, muhtelif kesimlerde top alesi» ne inhisar etmiştir. Almanlar vâs' mayın tarlaları vücude getirmek'e ve geceleri İngiliz istihkâm mühet- disleri bu maynları temizlemekte- dir. İngiliz tayyareleri Eddabaya iki ağır hücum yapmışlar; takriben 24 mihver tayyaresini tahrip eylte mişler ve büyük yangınlar çıkar « mışlardır, İngiliz hafif deniz kuvvetleri Erzincan Mebusu iskender Ârtun vefat etfi Cümhuriyet halk partisi umumi i. dare heyeti azasnıdan Erzincan mebü su ve Ulus gâzetesi imtiyaz — sahibi İskender Artun hayli zamandanberi mübtelâ olduğu hastalıktan kurtula. mıyarak tedavi ve istirahat için gel. diği Yeşilköyde vefat etmiştir. Cenazesi 26.7.942 pazar günü Teş. vikiye camisinde öğle namazı kılin. dıktan gönra Asri mezarlıkta hazır. . (Devamı 8 üncüde) dün gece de Mersa Matruhu yeniden bombardıman eylemişlerdir. Son günlerde Mersa Malruha karşı yüs pılan allı bombardımanda yüksek infilâklı 2.000 gülle atılmıştır, Vekâletin tebliği Ankara, 24 (a, a.) — Ticaret vekâletinden tebliğ edilmiştir: 1 — Fiat mürakabe komisyon ları, fiat murakabe ve vilâyetler iaşe teşkilâtı kaldırılmıştır. 2 — Ticaret vekâletince el konmuş bulunan her nevi gıda maddeleri üzerindeki el koyma hükmü kaldırılmıştır. | Gida maddeleri satışları ser.- best olacak, ancak iaşe fiat mu. rakabesinin ihtikârla mücadeleye | ajd selâhiyetleri belediye encü- menlerince kullanılacaktır, Satış hareketleri milli karun. ma kanunu hükümlerine tevfi- kan belediyeler tarafından takib ve kontrol edilecektir, 3 — Subaşı teşkilâtı kaldırıl-. mış ve yerlerine tahmin heyatle . ri ikame edilmiştir . Yunan çeteleri faaliyet yösteriyor Londra, 25 (ALA,) — — Vaşington. dan baldirildiğine göre, Yunan istih. barat nazırı Makelopulos, Elân Yu. nanistan dağlarında ve Girit — adası dağlarında çetecilerin çarpıştıklarını ve baltalama hareketlerinde bulün . duklarını ve batlama hareketlerinde bulunduklarını bildirmiştir , Ankara, 24 (ALA.) — — Ticaret Vekili doktor Behçet Uz bu akşam radyoda aşağıdaki konuşmada bu- lunmuştur!: — A!âi meı Geçen hafta hububat hakkında- ki kararlarımızı anlatırken diğer meselelerimize de sırasile gelece- Bimizi söylemiştim. Bugün de müs. tehlik ve müstahsili çok — yakm- dan ilgilendiren ve bilhassa şehir. lerimizde fena sıkıntılar doğuran sebeplerin giderilmesi maksadile hükümetimizin düşündükleri ve al- dığı yeni kararlar üzerinde dura- cağım, Hububat hakkmda alman son karar, umumi! efkârda ve o- nun kıymetli mümessili matbuat. ta güzel ve ümit verici akisler yaptı, Memleketin dört köşesin- de çıkan gazetelerimiz, beğendik- leri bu kararın ebemmiyet ve şiü- mulünü köylüye anlatmak için gü- zel yazılar yazdılar, Hükümete her | taraftan bir çok vatandaşlardan ve cesitli teşekküller mümessille- rinden bir cok teşekkür ve tebrik telgrafları geldi ve bu kararımn hal km umumi tasvibine mzhsr oldu- ğu anlaşıldı. Biz de sevindik, Şimdi sizlerden beklediğimiz, memleketin ekmek davasını halletmek maksadiyle a- tılan bu mühim adımdan iyi neti- celer almak için istisnasız her Tür- kün vazife alması, elbirliği yap- masıdır. Ekmek sikmtısı memleke- tin her yerinde devam etmekte - dir. Bu umumi sıkmmnti, mahsulünü çabuk istihsal ederek devlete olan borcumu verinceye ka- dar da devam edecektir. Her Türk çocuğundan istediğimiz ciftçiye (Devamı 3 üncüde) ——— n — ae l aa a z Ğ — A bi FPELEFON: YAZI İŞLERİ: 28872 (DARE: 24870 * sium: ı2 ;, j d t | Ş ğl - E| çL ü a e ŞA ğ Zai özelslü 26 M T gi 5 Te Ca ,_.—İ)LI?J B 3 ; K ' B « —— z O 5 n ee LA Üsküdar Halkevi kışın ” fakirlere yardım edecek Para topsanması için müsamereler hazırlanıyor Dünkü yüzme- müsabakalarında birinci — gelenlerle ve halkevi reisi ile bir konuşma Yazan: NERİMAN KURTBAY 24 temmuz Lozan zaferimizin yıl dönümü dün Türkiyen'n her ta- rafında büyük heyecan ve tezahi- ratla kutlulandı, Üsküdar Halk Partisi ve Halke vi de bu mutlu güne tertib ettiği yüzme müsabakaları ile iştirak et- ti. Saat o nbirde Halkevi reisi Re-, gat Kaynarm nutkunu müteakip yarışlara başlandı, Müsabakalar - - BilA! Solgundal da Beylerbeyi kulübünün ve Üskü- vardı, darın sporcuları 50 metrelik mesafede birinciliği on beş yaşıda orta okul talebele. rinden Ercümend Göktumur kazan | dan genç bir çocuk çıktı, Bu Orhün _*;_ : dı, 100 metre serbest yüzmeye ge- Kurbalama birincisi Atlama &rlnı:l | Doğan ._ SA Addlir d a çifteinin - — lı'nCe bu biraz uzun sürdü. Nibayet “yaşa var ol" sesleri arasımda &- (Devamı 3 üncüde! ; '