25 Temmuz 1942 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1

a N h SNSNY NUNUN LU UUU UU UKUN UU UUU UUU UURULUUULULULULUULULUUUULUUUUUULULURUULUU UUKU LA RUKAUURLAKAU” S a 7 8 | CUMARTESİ i ee Cankırı Caddesi Ankara ll | / | 1 | 25 Yangın - Hayat - Kaza TEMMUZ B“’mŞ!xIGİCfDD ) Tn Sigorta Şirketi Ankara Acentası T9dAZ2 | yazı İsleri Müdürü — 1061 HALİL NACİ MIHÇIOĞLU Müessese Müdürü Yışa T od : 1230 EKURUŞ Yazı İşleri 106 Ana_tanalz;:fâ'ıddıesı No, 95 İdare 10RA Telgrat : ULUS Anğıkara BASIMEVİ ÜNYON Yurt içindeki seyahatlerine İstanbul istikametinde devam etmek Üüzere Milli Şef'imiz dün aksam Ankara dan harekel elliler Milli Şef, Reisicümhur İsmet İnönü memleket da- ! Şal Fevzi Çakmak, şehrimizde bulunan vekiller, Cum- hilindeki seyahatlerine İstanbul — istikametinde devam T huriyet Halk Partişi Genel Sekreteri ve Umumi İdare ;xt"::;: aü RE e Aobarada Hactkçet : Heyeti âzaları, mebuslar, generaller, Ankara Valisi ve Reisicumhurumuz Ankara garında Büyük Millet £ Gamizon Komutanı, Ankara Emniyet Müdürü ve Mör- Meclisi Reisi Abdülhalik Renda, Başvekil ve Hariciye E kez Komutanı ve diğer askeri ve mülki erkân tara - Vekil Vekili Ş. Saracoğlu, Genelkurmay Başkanı Mare- * fından uğurlanmışlardır. (a.a.) N Rusya ve Anglo - Saksonlar Falih Rıfkı ATAY kan yazılar, hemen hemen 1940 ha- tür ; Mareşal Timoçenko — otdula Tinın Volga ve Kafkasya'da — bile tutunabileceğindi öngiliz 2 da ve Atlantik ötesinde şüphe edildi- Sini gösteren haberler geliyor. Gene ay- Ti kaynaklara göre alman — taarruzunuA Sürücü ve ezici baskısı, ancak Almanya- Ya karşı garpten büyük bir taarruzla ön- ilir: fakat bu taarruzu şimdi yuap- Mıya, teşebbüs edilse bile başarmıya im- kân yoktar. , Almanlar, 1942 yılında, Avrupa har- birin son mubharebelerini bitinmek için Olanca — kuüdretli Tei iktadırlar Bu abiköl ». “Emlbed Gıda maddeleri satışı serbest bırakıldı Fiyat mürakabe komisyonları, fiyat mürakabe heyelleri, vilâyeller iaşe feşkilâlı ve subaşı Vurgunculukla belediyeler savaşacak Ticaret Vekili Doktor Behçet Uz Yöketmek veya ondan bilecek ehem- Miyetsiz kuvvetleri Avrupa dışına atabil- Mek, ve Anglo-Saksonları Akdeniz, Or- l ve Yakım-Şark'tan çıkanmakla bitebi- lirz. Bunun birinci kısmı için almanların Önünde iki buçuk ay, ikinci kısımı — için dîhıumnlp'ı_mödılavırdır.om ve “Yekın-SASE N Hlülümnerü'de — kazeniariya falışan ingilizler, eğes Rusya'da cenup taarruzu bu hızla gelişmekte devam ede- Cek olursa, aynt tehlike ile bu sefer Kaf- ya'da — karşılaşacaklardır. — Mateşal Rommel'in umulmaz zaferi Anglo-Sak- Son cephesimi yalnız Mısır'da zayıflat - Makla kal, : Kafkasya J bir taarruza karşı, esaslı hazırlıklarda da $ “— Aziz Yurttaşlarım, teşkilâfı kaldırıldı mize de sırasiyle geleceğimizi söylemiş- tim, Bugün 'de müstehlik ve müstahsili çok yakından ilgilendiren — ve bilhassa Senkeda-! Bönü eeei doğu şehirl. AAA diyi Geçen hafta hububat hakkındaki ka- rarlarımızı anlatırken, diğer meseleleri- DLULULDLLLL Ticaret Vekâletinin tebliği Ticaret Vekâletinden tebliğ edilmiştir: PABF'D Ğİ d İ (Sonu 4 üncü sayfada) ll * n i ve vilâyetler 1 — Fiyat iaşe teşkilâtı kaldırılmıştır. 2 — Ticaret Vekâletince elkonmuş elkoyma hükmü kaldırılmıştır. Gıda maddeleri satışları serbest olacal eleye' aöt ealibi bulunülmasının da önüne i: Kı » Tilordu işgallerinin, İran ve Mezopotam- Ya halkını memnun etmiş olduğu iddia edilemez. Kızılordu işgali aitında bulu- fan topraklar halkı, Kafkasya'ya varan flman ordurlarını dundunmak için, işcal kıtaları ile saf safa çarpışmıya pek az heves edeceklerdir. Rus dayanışını tesirk — olmaktan çı- karmak, başlı başına büyük bir neticedir: fakat bu ,netice, Avrupa kıtası Akdeniz Meselelerini halletmek için kati bir adım Ja olacaktır. Rusya'da dayanan — yalnız Kızılordu değildir: bu ordunun yıkıla- Maz olduğuna ve onun yıkılmazlığı Anglo-Sakson zaferinin başlıca dayana- Bini seşkil ettiğine inananlar ve bu ina- TRıştan doğan pobitikalar da, aksi cereyan- lara karşı, belki de son mukavemet im- Nhanlarını vermektedirler, Ancak bugün dahi Rusya'nın elinde, üz dok b cepheler, milyonl ©a asker ve bir yığın hava ve kara silâ- bulunduğunu unutmamak doğrü olur. Alman orduları, şark seferinin tehlike- kerinden kurtulmak için dahi, daha bir- Sok fedakârlıklarda bulunmak zorunda- dırlar. Nihayet insan gücüne dayanan herHangi bir muharebe devam “hâlinde iken, onun şu veya bu türlü bitmek üze- Te olduğu zannını veren hâdiseleri bile ölçü He muhakeme etmek, devam hâli - din bütün zuhuratlarını hesaba katmak doğru olur. Bilinen iki şey vardır: şark tephesinde ikinci alman taarruz yılı bü- Yük başarı ile gelişmektedir; ruslar bir bölgede katt bir meydan muharebesi kaybetmişlerdir; alman orduları dur - Maksızın ilerlemektedirler, Bundan baş- ka, 1942 taarruzunum hedefi Kızılordu- Yü bir yere kadar sürüp vurmak değil, Onu tamamen zararsız kılmak, —Avrupa kıtası ile omu tamamlıyan — bölgelerdeki Siyasi ve askeri duruma, — yeni nizamın Uruluşu ve cihan harbinin denizler öte- Sinde uzun yıllar devamı — bakımından, emniyet şartları sağlamaktır. Bu bir zin- tirdir: küçük büyük bütün — harcketler Ve zaferler, onun halkalarıdır. -Avrupa Muharebesini bitirmek safhasının nere - Sinde olursa olsun durmak veya durak- , 1942 kışından çok daha ağır bir kışın felâketlerini önlemek için olanca Rayretlerini sarfeden YAlmaı n asla afzu etmediği bir şeydir. Çünkü 1942 - 1943 kışında kendi milletini ve Avrupa Milletlerini doyurmak, Karadeniz ve Ak. deniz yolları ile yeni kaynaklardan isti t bunları, zeçen kis ade etmek, ve bi İ muharebe baskıla- Olduğu gibi. tüke Almanya için, şark ehemmiyetli Pt altında yapmamak Seferini kazanmak — kadar Olduğuna şüphe edilemez. yıl Herhalde ikinci cihan harbinin Yi meraklılığı artan hâdiselerinin bütün dikkatleri üstünde topliyan en canlı ge Satış hareketleri, millf korunma kanunu hükü fından takip ve kontrol edilecektir. 3 — Subaşi teşkilâtı kaldirilmiş ve yerlerine tahmin heyetleri ikame' edilmiş - tir. (aa.) bulunan her nevi gida maddeleri üzerindeki leni belediye encümenlerince kullanılacaktır. fiyat ik, ancak iaşe fiyat mürakabesinin ihtikâr- lerine tevfikan belediyeler tara- Alman hareketlerinin gelişme şeklini ve almaıglarııı Kerç'ten itibaren muhtemel taarruzlarını gösterir lıart:ı ( Şark cephesi hareketlerinin bir izahını bugün üçüncü sayfamızda HARBE DAİR Londra'ya göre aA Sovyet dayanışı arttı Çok daha şiddetli savaşlar bekleniyor Moskova: 24 a.a. — Bu sabah nes- redilen sovyet tebliği : ) Dün gece rus kıtaları - Voronej, Tsymlianskai, Novçekarsk ve Ros * tof kesimlerinde savaşmışlardır. Baş- ka kesimlerde ehemmiyefli hiç bir değişiklik olmamıştır. Moskova, 24 a.a, — Söovyet teb- liğine ektir : Düşman, kaybettiği mevzileri ge- ri almıya teşebbüs etmek için Vo - ronej çevresine ihtiyat — kuvvetleri | nüz devamdadır. ya bayrak çekilmiştir. Bunu heyecan- | Ner alayı yapılmış ve vali, konağında Düşman uçakları ve den .. (Sonu 3 üncü sayfada) (Sonu 3 üncü sayfada) h bir hitabe ve her sınıftan sskerleri- İ 800 kişilik bir gardenparti verilmiştir, Sean £ indi a . x j K ) deadain . a AY i ddkll ilam üeü Bdi izüke üi sütunumuzda bulacaksınız) Berlin'e göre Almanlar Rostof'u aldılar Şehirdeki sovyet kıtaları temizleniyor Berlin, 24 aa. — Resmi tebliğ: Ha- va kuvvetleri tarafından tesirli sürette desteklenen alman ordusu kıtaları, hu - susi — Kkıtalar ve slovak teşkiller, Ros- tof'un, kuvvetle ve derinliğine dereceli olarak tahkim edilmiş olan müdafas mevzilerini yararak miünakale merkezi! bakımından olduğu kadar llman olarak da önemli olan bu şehri çetin savaşlar- dan sonra hücumla almışlardır. SŞehrin düsşman bakiyesinden temizlenmesi he- Dün Halkevinde Lozan günü dolayısiyle yapılan törende bulunanlar Heyecanlı törenlerle Lozan yurdun her tarafında kutlandı Bu münasebetle Ankara Halkevinde yapılan tören de çok güzel oldu Lozan sulh antlaşması imzasının 19 uncu yıldönümü, dün yurdun her tarafında heyecanlı törenlerle kut- lanmıştır. Yer yer yapılan — toplan- tılarda Lozan'da kazandığımız zafe- rin büyük mânası anlatılmış ve Lo- zan zaferini kazanan Milli Şefimiz İsmet İnönü'ye karşı milletçe duy- duğumuz şükran ve minnet hisle- rinin tezahürüne bir vesile teşkil etmiştir. Bu münasebetle Ankara Halk- evinde yapılan tören de çok güzel olmuştur. Salon erkenden — yüzlerce yurttaş tarafından dol- muş bulunuyondu. Törene tam saat 18.30 da İstiklâl Marşiyle başlanmış- tır. Bundan sonra Talim ve Terbiye Heyeti âzasından B. Faik Reşit U- nat, Lozan sulh antlaşmasının mâ- na-ve mahiyetini tahlil eden bir nu- tuk söylemiştir. B. Unat nutkuna, “aziz milletimi- zin, en büyük mânevi serveti olan istiklâlini, eski bir ecdat — tâbiriyle, yedi düvele tanıttığı ve tasdik ettir- diği tarihi bir günün şerefli hâtırası- nı anmak ve kutlamak için burada toplanmış — bulunuyoruz. On dokuz yıl önce bugün — coğrafi arz fark- ları bertaraf edilirse — şu anlarda Lezan'da imzalanan barış antlaşma- | sının her hatırlanışının, onu yara- tan ve kazanan büyük İnsanı gözle- rimizin önüne getirmemesine, onun bakan göze ışık, duyan kalbe güven veren sevimli varlığı karşısında hürmetle eğilinmemesine imkân var mıdır? Mitolojik devirlerdenberi be- şeriyetin tanıdığı sulh semhollerin- den daha yakın bir bağlılıkla onun adı barışın ve Lozan'da imzaladıfı ve imzalattığı antlaşmada Türk'ün ebedi istiklâlinin birer remzi değil midir? Ti içinde bu mutlu devrini ileride tetkik edecek olanların bir noktada, ittifakla du- racaklarında hiç şüphe edilemez. Bu nokta da İsmet İnönü ile sulhçu ve müstakil Türkiye dâvasının — birbi- rinden ayrılmaz beraberliği olacak- tir.” eümleleriyle başlıyan hatip, “Har- biye Nezaretinin genç müstesarı mi- ralay İsmet beyin şerefli vazife ha- yatını safha safha takibederek 1919 yilının bir bahar günü Mustafa Ke- mal'le aralarında geçen konuşmayı ve sözlerine, Türkiye Büyük Millet Meclisinde Edirne mebusu ve Hari- ciye Vekili İsmet Paşsa'nın, Lozan konferansına gitmeden önce, 30 bi- rinciteşrinde Mecliste söylediği bir nutku naklederek devam — eylemiş- tir. Milli Şefimizin istiklâl savaşımızın bir şemasını çizdiği bu nutkunu 0- kuduktan sonra hatip sözlerine şöy- le devam etmiştir: İnönü harplerinde — düşmanı ve milletinin maküs talihini yendikten ve garp çephesi orduları komutanı sıfatiyle büyük zaferin kazanılması B. Faik Reşit Unat nutkunu verirken . dâvasındaki şerefli, ödevini — yaptık- tan sonra silâhlarin kazandığı bü- yük zaferi tamamlıyacak yeni bir fikir ve irade sa na Atatürk ta- rafından memur edilen bu kahra- man askeri, Milli Şefimizi Lozan'a giden Türk murahhas heyetinin ba- şında görmekteyiz. 20 ikinciteşrin 1922 den 4 şubat 1923 e ve 24 nisan 1923 ten 17 temmuz 1923 e kadar sü- ren ve istiklâl savaşı kadar çetin ve yorucu olan iki devresi içinde müza- kerelerin safhalar inkişaf eden olay- larm mahiyeti ve bunlar üzerinde İnönü'nün dakma üstün ve başarılı tesirleri her hatırlandıkça ve okun- dukça Türk kalbini yüksek bir gu- rur ve — heyecanla kabartacaktır. Kendilerinin konferansın açılış gü- nü nutuk söylemek için aldıkları karar ve bu nutukta kullandıkları kati lisan ve ifade ettikleri fikirle- rin sağlamlık ve kudreti Lozan mü- zakerelerinin nasıl bir zihniyet ve enerjiyle yürütülmüş olduğunun en canlı delillerinden biridir. ğ B. Faik Reşit, nutkuna, antlaş- manın Lozan'daki imza merasimini tasvir eden ve muhtelif — yerlerden iktibas eylediği hatıralarla devam (Sonu 4 üncü sayfada) Bir fank manevrasında bulundukfan sonrâ Almanya'daki Türk gazelecileri cepheye gidiyorlar Berlin, 24 a.a. — Türk basın he- yeti Berlin civarında zırhlı kıtaat mektebini zi et gimiş ve büyük bir tank tecrübe manevrasında has zır bulunmuştur. Mektep komutani lerine bir öğle ziyafeti ver- t muhtelif cepheleri zere dün — sabah dolaş- Berlin'den leri Berlin'de geçir- ün zarfında gerek aske- rek siyasi makâm v ahfiller tarafından çok nazikane: hüsnü ka«- bul görüşmüşler, izaz ve ikram edil. mişlerdir. Heyet relsi * Necmeddin Sadak bu dostane kabulden dolayı buradan ayrılırken alman makam- larına teşekkürlerini bildirmiştir. Yüksek Ziraat Enstitüsünden bu yıl 134 talebe çıktı Bu sene Yüksek Ziraat Enstitüsü . nün orman, siraati ve veteriner fakiüile telerinden 184 talebe diploma almağa hak kazanmışlardır. Orman fakültesinden mezun olarak yüksek orman mühendisi akademik ünvan ve diplomasını almıya hak ka- zanan 40 yüksek orman mühendisi şunlardır : Ali Karaağaç, Ömer Özen, Rahmi Toker, Sabahattin Albayrak, İsmall (Sonu 3 üncü sayfada) Son «karara göre Mahsul nasıl alınacak ? — Talimatnamenin özünü yazıyoruz Hububat fiyatının arttırılması ve muayyen bir kısmının Hükümete tes lim edilmesi hakkında bir talimat- name hazırlandığını haber vermiş -« tik. Bu mühim talimatmamenin ana hatlarım bugün ikinci sayfamızda bulacaksınız. KAH(RE’YEGÖRE İngilizler her yerde ilerlediler Almanlar inafla dayanıyorlar Marsa - Matruh 6 defa bombalandı Londra, 24 a.a. — Mısır'daki ha- rekâta General Auchinleck tarafın - dan büyük ölçüde girişilmiştir. İlk neticeler ingilizlerin umumiyet iti- bariyle bütün bölgelerde ilerledik - lerini, fakat almanların gösterdik - (Sonu 3 üncü sayfada) Amerika Hariciye Nazırı Mr. Cordell Hull M. Hull diyor ki : Harp ancak taarruzla Hatay, kurtuluşunun yıldönümünü eşsiz bir törenle kütladı Antakya 24 a. a.- Hatay'ın ana yur- da katıldığının üçüncü yıldönümü dün canlı ve emsalsiz tezahüratla kutlan - mıştır. Şehir baştan başa donanmış Ebedi ve Milli Şef'in büstlerine çe- lenkler konmuştur. Antakya'da fransız bayrağinın indirilerek yerine şanlı bayrağımızını çekildiği an olan saat 7 yi 40 dakika geçe atılan bir topla tören başlamış İstiklâl Marfgı ile kışla- mizin geçit resmiyle esnaf ve halk te- şekküllerinin sembholik geçişi takibet - miştir. Törende valimiz Şefik Soyer, Tuğgeneral Şükrü Kanatlı, mebuslar, askeri ve mülki erkân ile 10 binden fazla halk hazır bulunuyordu, Törenden sonra Şşehitlize gidilmiş, âbideye çelenkler,konularak nutuklar söylenmiştir. Akşam muazzam bir fe. kazanılır Geçen büyük harbin hataları bu sefer tekrarlanmıyacak Vaşington, 24 a.a. — Amerika ha- Ticiye nazırı M, Hull, dün akşam| radyoda amerikan milletine hitaben söylediği nutukta bilhassa demiştir ki: Müharebe ancak düşmana taar- MİHVERE GÖRE MA Savaşlar devam ediyor İtalyanlar Siva vahasını aldılar — Hava faaliyeti geniş ölçüde oldu Berlin, 24 aa. — Bugünkü resmi tebliğe göre, Mısır'da — Elâlemeyn mevzii dolaylarındaki şiddetli savağ- lar devam etmiştir, Siva vahası ital yan kıtaları tarafından işğal edil « miştir. Alman ve italyan hava kuvvetleri bilhassa tesirli bir muvaffakıyetle kera harekâtına müdahale etmişler- dir. Çöl üzerinde yapılan hava Ba « (Sonu 3 üncü sayfada) VÖN Sayın halka Ankara Belediyesinden : 1 — Taksi ücrerlerine ya - pılan yüzde 60 zamma göre tanzim edilen listeler şoförle - re dağıtılmıştır. 2 — Taksimetreleri açık bu- lunduran ve bozuk taksimetre kullanan ve istenilen yere git- miyen ve her ne suretle olursa olsun talimatname hilâfına hâ- reket eden şoförler için derhâl ruz etmekle kazanılabilir. Hudutla- rımızın içine çekilmek ve “düşman taarruzlarını püskürtmekle muhare- beyi kazanamayız. 2890 - 2960 ve 2713 numafâalı telefonlara malümat vermeleri ayın halktan rica olunur; ” Iıııı.ııııııııııııııııııııııııııııııııı!. v PE Y AN K