26 Ağustos 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2
w Çemberlayndan sulh teklifi bekle- © savi şartlar içinde konuşmak dava. YAN: M. Zekeriya Sertel, Almasyanih bu defa da Süldet slmanları mese- İnsinde oynadığı oyunu tekrar et- tiğini, mevomin ayni mevsim, yâ, nİ hasat toplanmış, lekliğin wyni taktik, yani Polonyada Almanlara omozalim yapıldığı, metodun Ayni; ni hudutlara asker yığ - 4, Hitlerin tıpk: green sene olduğu gidi Bavyera dağla -| İ rındaki tenha köşküne çekilerek > diğini ve ikinci bir Münihle kansız zaler kazanmak emelinde olduğunu sö; Fakat, sulh cephesibin kararmın > kat'i olduğunu, ikinci bir Münihe demokrat devlitlerin yanaşmıya- © cuklarımı kaydederek diyor ki: “Hitler işin yapacak iki gey kal. — miştir; Ya Amerika Cumhurrelsi- . nin veya Papanm uzlaştırına tekli, flni kabul ederek Polonya İle mü- / sınt sulhen halletmek, veyahut bir taraftan tecavüze geçerek garb devletlerine bu defaki hareketinin blöf olmadığını isbat etmek ve on. ları korkutmıya devam etmek. * Birinci şıkkı kabul ettiği takdir- © de harbin önünü almak imkânı ver- > dır, Fakat ikinci yola girerse, bir © defo kınından çıkan #ilâbın tekrar > kınma girmesi ihtimali azdır ve o vakit dünyanm emsalsiz bir facla- ya atılması mukadderdir. Hitlerin, Alman , Sovyet mlsa. kmüen cesaret alarak bu İkinci hayat sahası adı altında Katadeni- 2€ ve İran topraklarına kadar tza nan sohalar Üzerinde emelleri bu . tunduğunu açıkça flün ederi bir dev let old mu düşünmez mi? Fazla olarak bu devlet şimdi oimaaladığı dir munledeyi üç beşay sonra bazmak, kendisine siyasi rejim ola. | rak kabul ettiği tolşevizm düşman- | Uğmı bir gün Işinde İnkâr ediver. mek gibi hareketleri meydanda o , lunca yarin Rus petrolleri ve ben- ! zinleri ile zafere erdikten sonra bugün imzalanan ademi paktınm tekrar parçalanabileceğini akıllarma getirmezler mi? tecavüz Bunlar şüphesiz kuvvetli ve man tıki mülâhazalardır; fakat siyaset Âleminde bir takım hâdiseler olu - yor ki mantıki mülâhazalarla izah edilemiyor, Onün için Alman . Rus | ademi tecavüz paktının yarın mey dana getireceği ihtimaller üzerin . de kehanette bulunmak mantıksız- lik teşkil ediyor. En doğrusu her türlü ihtimalleri gözönünde tuta - rak müteyakkız bulunmaktır.,, CUMHURİYET: Yunus Nadi, "Balkanlar elddi ka. rar günlerindedirler,, başlık: baş. makalesinde, istiklâline sadık bir milleti hiçbir kuvvetin esir edemi- yeceğini, fakat her şeyden evvel #$li$ istiklâli müdafaada o herhangi sebeble olursa olsun gösterilecek ihmalin neticesinin ağır ve acı o - Iâcağını, onur İçin Balkanlılarn bir taarruz karşısmda vatanlarını be . 4» torelh etmesi ihtimali dabs «olur. Bu defa biğfü iflâs ederse, bir daha tehdit ile davasını yürüt - wönin de "okânı kalmıyacaktır. Bü yük dava” inde topladığı ordu- larmı da hiçbir zafer kazanmadan rlerine göndermek onun için bir Jâbiyet olacaktır. Binaenaleyh şimdi bir çıkmazdadır. m mi pe © YENİ SADAM Hüseyin Cahid Yalçın, bugünkü| “orada, Çemberlaynın hâlâ tümit- i vini kaybetmemiş olmasma rağ - “mn bugün için sulh ümidinin he, wen hiç kalmadığını ve harbin mu- © kazkak olduğunu söyliyerek bir korb vukuunda Türkiyenin vaziye- tini söylese izah ediyor: “Kopacak bu kıyamet içinde Tür; kiyenin vaziyeti ne olacaktır? Eğer vakaylin sevk ve idaresi üzerinde umumiyetle, #ulh b veya Ditaraf müfekkireleri hâkim olcaydı hiçbir zaman harb zuhur etmezdi, Fakat harb behemo Kel çıkara göre, Türkiyenin de icab eden tedbirleri alması ve her ihtimale karşı bazır bulunması pek tabiidir, Türkiyenin siyasi otaahhüdlerine gelince, bunda her şeyden evvel temin ve ilân edilmesi lâzim olan nokia Wfrkiyenin bütün taahkütle- Tina sadık kalacağı ve er mucibince yüklendiği min ve düd etmiyeceği keyfiyetidir. Tür - Kiye hiçbir macera aramıyor, hiç - hir istilâ hurst Obeslemiyor, yalnız hakkını ve vatanımı müdafaa etme. yi düşünüyor. Bazı siyasi taahhüt, lere girişmişse bu da sırf müdafaa makaadilsdir, sulh ve sükünu mu. hafaza gayesile yapılmıştır. Türkiyenin siyasi taahhütleri a-| İrarlar, harb hailesini geriletebile - raberce müdafaa etmek üzere hir, leşmede aöele etmeleri lâzımgeldi- Şini söyliyerek diyor ki: “Avrupayı kana boyayacak ve kan içinde boğacak harb beheme - hal patlıyacak mı? Belki evet, bel ki hayır. Fakat küçük milletler, bil. nasa Balkanlılar, işlerin ceroyanı- na nazaran en fena ihtimali göz ö- nünde tutmak ve ona göre de ka - rarlarını ve hattâ fill tedbirlerini uy bulunmak zorundadırlar, E - ğer müstakil mil hayatlarına hati- me çekildiğini görmek istemiyorlar sa ve hattâ eğer sulhün vaziyete bükim kalmasını istiyorlarsa... Çün kü milletlerin kerdilerini müdafaa | hususunda almış olacakları kat'i ka | cek tek tesirli çaredir. Balkanların bütünlüğü ile ve Bal ksnlar statükosunun mahfuziyetile tâkahı Antant devletleri, işlerin . den herbangi birini hedef tutacak tecavüzlere karşı ayr! maksatta birleşmiş umumi bir lesanütle şim, diden umumi ve kat'i bir müdafaa kararını vermiş bulunmalıdırlar. Havacılık haftası 30 nğuslostan 5 eylüle kadar de- vam edecek havacılık haftasında bü- tün kaza ve nahiyelerdeki hava ku- rumu şubeleri tarafından müsamere- İer terlip edilmesi kararlaşmıştır. Tophane rıhtımı | genişletiliyor Yolcu salonu karşı- sındaki binalar Jan dile evvelki g ün bo a donatılmış ve vopurlara yüklenişi, imanda Öğretmen karşılamak İçin Bazı yardımcı öğretmenler asli kadroya alınacaklar Orta okul öğretmen ibtiyacmı karşılamak üzere maarif vekil, liği bu yıl menşe vaziyetleri ve teftiş raporları müsait olan 100 kadar yardımcı öğretmeni orta tedrisat kadrosuna almaya ka - rar vermiştir, Bu karar üzerine orta tedri - sat müdürlüğü öğretmenlerin fiş ve raporlarını tetkik etmektedir. Yakında kendilerine tebligat ya. pacaktır. Yazılı imtihanı kazanan ilk okul öğretmenleri de sözlü im. tihana girmek üzere eylülün 21 inci günü Ankarada : bulunmük metburiyetinsedirler Sözlü imtihanda doğrudan doğ rTuyg orta Okul öğretmeni olma- ya muvaffak olamıyanlar Gazi Terbiye enstitüsüne girecekler - âir. Diğer taraftan Obher sene ol. duğu gibi bu sene de açık bulu. nan orta okul öğretmenliklerine yardımcı öğretmen almacaktır. Buna ait yeni talimatname ya - kında tatbik edilecektir, Bu yıl yardımcı öğretmen öl. mak üzere 1500 kişi vekâlete mü rTacant etmiştir. Cüzi mikdarda yardımcı öğretmen almacağı İ- çin bunların mühim bir kısmı. »n arzuları yerine getirilemiye. cektir, senenin ilk incir ve &ü kamyonlarla rıklıma indirilerek vapurlara yükletirmiş! “Kadeş. geldi Almanyada daha dört vapurumuz Var Almanyanın Rostok lima- nından hareket etmiş olan Ka» deş vapuru 15 gün süren bir yolculuktan sonra nihayet dün saat İ4 te İlmanımıza gelebil. miştir. Bu yeni vapurumuz 3500 tonluktur ve Mersin hattı için ısmarlanmıstır. yıkılacak rasında en evvel Balkan misakmı düşünmeliyiz. Balkan misakı Bal . kan devletlerinden birinin diğerine tecavüzü takdirinde bizi harekete gtçmeğe sevkeder,,, VAKIT: 'Töphânede Beşinci Şube'nin bulunduğu Duzünkü yolcu salo. nunun karşısına düşen binala- rm istimlâk edilmesi ve burası nın rıhtım, ilâve edilmesi bele. diye ve münakele vekâleti tara- Asım Us, bugünkü başmakale. | fından kabul edilmiştir. sinde Alman - Rus ademi tecavüz paktınn ameli neticesini tebarüz «tirrek Rusyanın Almanya İtalyaya petrol vermesinin sonra- dan kendisine çok pahalıya mal o. labileceğini kaydederek diyor ki: Cadde üzerinde olan binala- rı iman İşletme umum müdür. lüğü, arka tarafa düşen binala- e da belediye istimlâk edecek- . Buradaki binâlar kısa bir “Sulh cephesine iltihak etmek | Zamanda yıkılacak ve bu suret- için binbir türlü şartlar ileri süren |le hem cadde, hemde rıhtım bir devletin bu defa İngiltere ve | genişletilmiş olacaktır. Dün ak. Pam şirine are kadar gide, |$am Vali ve Belediye Reisi Lüt.İrun te Kadeşin de gelmesiyle bu- gün Almanyada aficak dört va. purumuz kalmış olmaktadır. Bunlarm üç tanesi 5300 ton- luk Doğu, Savaş ve Egemen i- simlerinde en büyük 've bir ta. nesi de yine Kadeş tipinde lom vapurlarıdır. Siyasi vaziyetler karışmazsa bunlar da iki ay içinde tama. men memleketimize gelmiş 6 'asaklardır. Ankara radyosunda sabah neşriyatı Ankara, 76 — Ankara radyosu. evvelden itibaren sa- hilesek bir şekilde Almisnya ile bir- | fi Kırdar ile limanlar işletmesi| bâhları da neşriyat yapması ka. Iösmiş oteeamı hatıra gelir mi? Son İumum müdürü Rawfi bu iş üze. | rarlaşmıştır. Hazırlıklar yapılmak mw Ruwer Almanyayı düne kadarrinde görüşmüşlerdir. tadır. Program hazırlenm-* üm mahsulünün iler, ilk mehsuller bayrak ir, Möhsulün bulunan bütün vaptorların dakikalarca süren düdük seslerile kuğlanmıştır. İlk ihraç edilen mallar şunlardır: ihtiyacırı Pasif korunma iş'erinde vazıfe alacaklar Pasif korunma komisyonu dün toplanmış, mahallelerde yapılacak yangın söndürme teşkilâtı etra. fında kararlar vermiştir. 46 . 47 yaşındaki erkeklere kaymakamlar tarafından © vazife ler verilecektir. Bu vazifeler pa. sif korunma ( talimatnamesinde izah edilen hizmetlerdir. Çorumda selin zararları Hayvz.:! ve mahsul zayıatı fazla... Çorum, 25 (A.A.) —Sal: gü. nü burada husule gelen sel neti- cesi 130 haneli Duğabağı köyü tamamiyle harap olmuş ve bu köy | halkının ev eşyaları ve hârman mahsulâtı sel tarafından götürül. müştür. Bu meyanda bir de ço- cuk ölmüştür. Hayvan zayiatı mühimdir. Teslim köyünde 200 hayvan te. lef olmuş, Mühürler köyünde bağ ve bahçe tamamiyle hasara uğra- muştur. Türkaişe, Çalkışla köylerinde de ehemmiyetli hayvan ve mahsul zayiatı vardır, Kayı köyünde 4 ev sular tarafından götürülmüş ve| dört kişi ölmüştür. Dört kişide ağır yaralıdır. Mahsul ve hâyvan zayiatı mühimdir. Bu köydeki za, rar miktarı on beş bin lira tahmin edilmektedir. Ovasaray köyünde çay kenarın daki harmanlar tamamiyle mahvol muş ve bir çocuk ölmüştür. Umu- mi zayiat miktarı kat'i olarak tes. bit edilmektedir. Felâkete uğra- yan yurddaşlar tamamiyle açıkta. dır. Vilâyetçe ilk yardım olarak felâketzedelere yeyecek gönde - rilmiştir. 335 Doğumluların muayeneleri Sarıyer askerlik şubesinden: Şubemize kayıtlı 33$ doğumli | ve bunlarla muameleye tâbi olan. ların muayeneleri. eylül 939 ta- rihinden itibaren birinciteşrin 939 Alman bandırak Ankara vaptırı ile Anverse allı ton, Fele bandrrakt Pigmalyan vapuru ile Amsterdama on ton incir ve Feli bandıralı Letolet vapuru ile de Belcikaya üçyüz kasa üzüm. Yukariki resimlerde üzüm piyasasının açılışı ile incir ikracalt nasebetiyle donallan bir mavna ve bayram yapan ameleler gör ZEM W 26 Ağustos taar-| ruzunun İ7inci yıldönümü Bugün, Türkü zafere ve istikbale kavuşturan büyük taarruzun başla dığı günün on yedinci yıldönümü dür. Bundan on yedi yıl evvel, 26 & Kustos sabahı Afyonkarahisar ova" iarında şahlanan Mehmetçiğin sün- güsü, arkasında tek bir kalb gibi şarpan yurdun bütün gözlerini top flayarak düşman siperlerini delip İ geçmişti. Türk ordusu bir tarihi, bir mille ti, bir ülküyü temsil eden Ebedi !Şel Atatürkün, yurda saldırania rm “vatanın harim ismetinde,, bo ğulacağı günün geldiği Oemrini ve müjdesini büyük batkumandanın- dan buğün almış ve insan oğulları" nım bulun maceralarını “aylara gesiren eski tar'hi süratle bu emri yerine getirmek için bugün ileriye atılmıştı. scak bir ağustos akşamının ağir llmda uyuyan ovalar, tepeler, sah p'eri arasında ikr İş Bankasının bugün 15 inci dö- nüm yılıdır. On beş yıl evvel Ebe- di Şef Atatürk, Milli Şef İsmet İnönü ile beraber bankanın teme. lini atmıştı. Bugün: kadar iktr sadiyatımızda nayan İş Bankasının kuruluş ser- mayesi ancak 1 milyon lira idi, Bugün yıl dönümü münasebeti. le bankanın bütün şubeleri kapalı- dır. Kumbara ikramiyesi Ankara, 25 (A.A.) — Türkiye İş Bankasının 15 inci yildönümü münasebetiyle kumbaralı ve kum. barasız küçük tasarruf hesapları arasında tertip eylediği ikramiye- nin keşidesi bugün banka umu. mi merkezinde ve noter huzurun- da yapılmıştır. Yekünu sekiz bin lira olan ikra. miyelerden iki bin liralık birinci ikramiye İstanbulda 49.309 numa» ralı hesap sahibi Yaniye, bin lira. lik ikinci ikramiye Bursada 8.163 numaralı hesap sahibi İsmaile isa- bet etmiştir. İki yüz ellizer lira kazananlar: (Faruk 4260 Ç(Animra, Şadiye 16298 (Ankara), Yorgi 2647 (Er. zurum), Erik 4853 (Kadıköy,. I gayesine kadar cumarteti ve pa.| Yüzer lira kazananlar; Leylâ zardan maada çift günlerde sa. 35130 (Ankara). Hamdi 18388 bah 9 dan akşam beşe kadar yapı-| Ankara, Gündoğdu 40 (Edremit), lacağından yukarıda yazılı olan.| Mehmet Paracı 3081 ların mezkür günlerde Yeniköy .|lâtife 961 (Ordu), Sabiha 1078 de Sarıyer askerlik şube merke- (Kayseri), | (Uşak), Zeki 6300 (Karhköy), A.! zine gelmeleri ilân olunur, Gelmelli 46908 (İstanbul). Rafael 59568 venler cezaya çarpılacaklardır. Cistaribul). Şerife 61603 o Çİstan-İctktir. e şaşırtan bir) de ' Jş Bankasının 75 inci dönüm yılı Bu münasebetle Ankarada küçük tasarru! hesap büyük bir rol oy.) ili İağustor gecesi radyoda Pik lan 26 ağustas s9'ahı gö! ük topla sesile yurdun arısda doğr zaler güneşini < ve uclâmlamığa davet mişti. il Ebedi Şefip “İleri! emri Tİ atlısına kanat, o Türk piyade kuvvet, Türk topuna ses old? & Oymarında gizli bif tma gibi toplanan Türkü bir # Zi ha inde valçıı Kayaların ağ” dperlerm üüerinden aşırıp ulaştırdı. Bu büyük çürür yıldönü dün merlexete züfer ve zandıran, bugün. de ayni ünü öperek bu mesut Y münü Kuvulayın menleketit sevincini duyan ve duyura” ber,, okuvucularını tebri amiye keşidesi yapıld! bul), Nihad 22156 (Beyoğlu) şad 23223 (İzmir), Yusuf 7 (İzmir), Sara 19875 (İzmir) tiye 22859 (İzmir), Bundan başka 25 taliliy€ SÖ taliliye 'de yirmi bet ra isebet etmiş > Zaler bayramın hazırlık Kolordu Kumandan'ğ' mârasim proğramı" hazırladı. «f Kolordu kumandanlığı ii ğastos Zafer bayramının mizde kutlulanması için bif Fg ram hazırlamıştır. Merasi | yerid meydanmda yapılacak” Her sene 30 Ağustos (iy) edilen ordu terfi Hstesi reisimize arzedilmiştir. K ş Dumlupınarda yapılaca! | sim programı da bazarlanı ff | 30 Ağustos günü saat pe” da merşsim başlıyacaktır. luprmardaki meçhul asker ö ne Büyük Millet Meclisi, kâlet, vekâletler, ordu *€ partisi tarafından çelenkl€" lacaktır. 19 vilâ ye şer kişilik heystler tafından bir konfer:ns V“ Ha api” lerinde toplantılar ?
