26 Ağustos 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Harbiyede B E L V Ü Bahçesi Alaturka kısmında her akşam : Ses Kraliçesi llikmet Rıza Muazzam saz, Çalıkuşu LÜTFiYE, millî oyunlar. Yağmurlu havalarda saz salonda devam eder. Suriye dans kraliçesi Seanslarına başlamıştır. Melike Cemal f4u0 UnâltinCI yil S&yi '. ü 4 b t umhuri Telefon: BaşmuharrlrTOevl: 32366 Tahriı heyetl: 24298. tdare r Uorunmege RUMELİHİS Necip Bey 26 AğUSÎOS 1939 rı İSTANBUE CAĞALOĞLU Telgraf ve mektuls adresl: Cnmnurly«t. tstanbul Posta fcutusu: tstanbul No 248 ve matbaa fcısmı 24299 24290 Yeni caz, müterre^^rî&yvanat, nefis bağ üzümleri, konsma^yjin 15 kuruştur. Müskirat ehvendir. Beynelmilel vaziyetin inkişafı Ingiltere ile Lehistan arasında dün karşılıklı yardım paktı imzaland1 Ingilterede İmparatorluk Müdafaa Komitesi iki defa toplandı, mekteb çocukları Londradan uzaklaştırıbyor. Daireler muhafaza altına alındı. Polonyada Hudud hâdiseleri şiddetleniyor, askerî tahşidat hızlandırıldı, Danzig Âyan Meclisinin son kararları şiddetle protesto edildi. Italyada On sınıf birden silâh altına çağırıldı, otuz beş milis taburu da hizmete davet olundu. Harb tedbirleri genişletiliyor. Fransada Ordu kumandanları vazifelerine başladılar, Parisin tahliyesi devam ediyor, istasyonlar muhtelif vilâyetlere dağılan halkla dolu... Almanyada Gazeteler, Lehistanîn Danzig'i istilâya hazırlandığını yazıyorlar, Fransa, Belçika ve Lüksemburg hududlarına asker yığılıyor. Japonyada Sovyet Alman paktı protesto edildi, hükumet, Nürenberg'de Nazi kongresine murahhas göndermemeye karar verdi. ^"^^^^^^^^^^^^^^^•^P^^^^P^^™4^^^™^^^^^^^^^^^^^^^^^^^^B^^^^^^P^™^^P^^^^P^^'a^^^™^^™^™^^P^^^^P^^^^^*"^Hf^™^^^a^™^^a^™^™^a^™^^a^™^™^^^^™^^^™^^B^™^^^^™^™* Balkanlılar ciddî karar günlerindedirler Millî istiklâli müdafaada her hanği sebeble olursa olsun gösterilecek ihmal ve teseyyübün neticesi ağır ve acıdır e bu karar iki rürlüsü düşünülemiyecek kadar basittîr: Her ne pahasına olursa olsun istiklâlden zerre feda etmemek, esirlik tehlikesine karşı kayıdsız, şartsız ve amansız mücadeleyi göze almak. Bu dünyada, nekadar küçük olursa olsun istiklâline aşkla bağlı bir milleti yenebilecek hiçbir kuvvet yoktur. Henüz vaziyet tamamen tevazzuh etmemiş olmakla beraber Alman Sovyet anlaşmasından sonra artık ideolojiden bahsetmeye dahi yer olmaksızın dünyada kuvvetin hakka hakimiyeti hesabına uluorta bir anarşi hayatı ikame olunmak yolunda yürünüldüğünü ve ilerilendığini açık olarak görüyoruz. Bu kuvvet, nisbî olan büyüklüğüne güvenerek küçük milletlerin müstakil hayatlarını hıçe sayan bir pervasızlıkla harekette ısrar ettiği takdirde kendılerini müdafaaya karar vermiyen memleketlerin ÇekoSlovakya akıbetine uğramaları tehlikesi açıktır. Sulh cephesi bu tehlikeyi karşılamak için kurulmuştur. Bir kere millî şuurunu idrak etmiş hiçbir milletin böyle bir akıbete uğramağı miskince bir tevekkülle karşıhyamıyacağı muhakkaktır. Sonra bu küçük milletler bu kutsî müdafaada koca bir insanhk cihanının kendilerile beraber olduğunu daima gözönünde tutarak mücadeleleri ilk bakışta şeklen nispetsiz bile görünse hakikatte hakkm ve hakkı tutan insanlığm kendilerile beraber olmasından dolayı her zaman ve bılhassa netice itibarile kendilerine saldıracak kuvvetlerden daha kuvvetli ve behemehal nihaî zafere namzed olacağmı takdir etmeme7İik edemezler. Avrupayı kana boyayacak ve kan içinde boğacak harb behemehal pathyacak mı? Belki evet, belki hayır. Fakat küçük milletler, bilhassa Balkanlılar, işlerin cereyanına nazaran en fena ihtimali gözönünde tutmak ve ona gö're de kararlarını ve harta fılî tedbirlerini almış bulunmak zorundadırlar. Eğer müstakil millî hayatlanna hatime çekildığinrgörmek istemiyorlarsa ve hatta eğer sulhun vaziyete hâkim kalmasmı istiyorlarsa... Çünkü milletlerin kendılerini müdafaa hususunda almış olacakları kat'î kararlar, harb hailesini geriletebilecek tek tesirli çaredir. Balkanların bütünlüğü ile ve BalkanIar statükosunun mahfuziyetile alâkalı Antant devletleri, içlerinden herhangi birini hedef tutacak tecavüzlere karşı ayni maksadda birlesmiş umumî bir tesanüdle ;; ş'mdiden umumî ve kat'î bir m dafaa kararını vermiş bulunmalılardır. Bunun için n> * ni İArkası Sa. 3 sütun 3 de] Hitler'in kat'î kararı ingiliz elçisi tayyare ile Londraya gidiyor Dünkü kabine içtimaı Reisicumhur Mülî Şef İsmet înönü, dün sabah Florya kö?künde meşgul olmuş, öğleden sonra saat 16,45 te, köşkten ayrılarak Dolmabahçe sarayını teşıif etmiştir. Reisicumhurun muvasalatmı müteakıb, Başvekil Refik Saydam, Dahiliye Vekili Faik Öztrak, Hariciye Vekili Şükrü Sat racoğlu da saraya gelmiş ve Millî S^f rafından kabul edilmişlerdir. Müteakıben [Arkasz Sa. 3 sütun 5 te\ Varşovada bir rivayet Leh devlet merkezinde dolaşan şayialara göre guya Türkiye Almanya ile bir ademi tecavüz paktı imzalıyacakmış Varşova 25 (Polonyada bulunan arkadaşımızdan) Bazı Lefa mahfillerinde deveran eden rivayete göre guya Sovyet Rusyadan sonra Türkiye dahi Almanya ile bir ademi tecavüz paktı inzalamak üzere imiş. Gene bu mahfillerde yukarıki rivayete şunlar da ilâve olunuyor: Almanyanın Ankara Büyük Elcisi Von Papen son günlerde memleketine geldiği zaman Alman Devlet Reisi Hitler'le guya bu vaziveti görüşmüş ve icab eden salâhiyetleri de alarak Türkiyeye dönmüşmüş. Bunları konusulan rivayetler olarnk bildiriyorum. Bu cümleden olarak Berlinden buraya gelen haberlerde bazı Alman gazetelerinin ve bu arada yarı resmî D. N. B. ajansının Türkiyeye dair neşriyatı tebarüz ettiriliyor B« neşriyatta Türkiyenin İngiltere ile yaptığı anlaşmada Rusyanın iştiraki sartı koşulmuş olduğuna ve Sovyetlerin ademi tecavüz misakile bitaraflığı iltizam etmeleri üzerine vaziyette esaslı bir değişiklik husule gelmiş olduğuna işaret olunmakdadır. Bütün bu rivayetlerin ve yazıların azamî ihtiyat kaydile telâkki edilmesi lâzım geleceğine şüphe yoktur. Führer, sefirlere Almanyanın sabrının tükendiğini, en ufak hâdise karşısında ordunun derhal harekete ıgeçerpğini. bildirdi Nadir Nadi CUMHURİYET: Dün kendilerile temas ettiğimiz en salâhiyetli zatlar bu rivayetlerin hiç bir doğru asla dayanmadığım bize temin eyle. mislerdir Arkadaşımızın kaydettiği rivayetlerin bu suretle taayyün eden mahiyetini tebarüz ettirmek içindir ki onları hem neşir, hem tekzib etmiş bulunuvoruz. ıııııııııııııııııııııııııııııı ııııııııııııuıııııı ııııııııııııııı ı ııııı ••> ııımııııııııııııııııiMiıııııııııııııtıııuııınu " I IMI1IIIIIIIMII lllllllllt III 1IIIIIIIIIIIIUIIII IIIIIIIMI ııiMiııııı Şanlı ordunun geçid resmi İngiliz BaşvekUi Çenberlayn ve İngilterenin Berlin elçisi Hendersun Daladyenin nutku «Fransız kadınları, Fransız erkekleri! Azminize hitab ediyor, sizleri vatanı müdafaa için vazifenizi yapmaya, orduya iitihaka davet ediyorum» Londra 25 (Hususî) Bu akşam seri ve mucibi memnuniyet bir şekilde neîngiltere ile Lehistan arasında karşılıklı ticelenmesi iki hükumet için memnuni yardım anlaşması imzalanmıştır. Anlaş yetbahş hâdise teşkil ettiğini teba:üz etmayı, İngiltere namına Hariciye Nazırı tirmektedir. Siyasî faaliyet Lord Halifaks, Lehistan namına da PoLondra 25 (Hususî) Londrada lonya elçisi imzalamışlardır. Sekiz maddeden ibaret olan anlaşma, bugün hummalı bir faaliyet müsahede eiki devletin ne gibi şartlar ahında yekdi dilmiştir. İmparatorluk müdafaa komi ğerine yardım edeceğini tespit etmek tesi, bugün iki defa toplanmıştır Kabi Dün Edirne civarında ordumuzun büyük geçid resmi binlerce kişi önünde büyük bir intizam ve muvaffakiyetle nenin hariciye komitesi de Basvekilin ritedir. yapılmıştır. Yukarıki resimde piyade alaylarımızı bu geçid resminde görüyorsunuz. Resmigeçidin fotoğrafları (5) inci Hariciye Nezareti tarafmdan neşre yasetinde mühim bir celse akdetmistir. lArkası Sa. 7 sütun 1 de] ve tafsilâtı 16) ncı sahifemizdedir. dilen bir tebliğ, müzakerelerin bu kadar