1 Temmuz 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 14

Eski günleri hatırla zavallı o Nijinskinin Dünyanın yetiştirdiği en meşhur — erkek dansörlerinden biri, hiç şüp - — hesiz Nijinskiydi. Bu büyük Rus sanatkâr tam 20 - sene evvel, İüyük bir müsamerede m elin çıldırmış ve ri yapılan bütün te « daviler fayda vermemiştir. 'Nijinski büyük bir sanatkâr oldu. Zu gibi, iyi bir insan da olduğundan kendisini sevenler pek çoktu. Ve Ni jinskiyi biğ'türlü unutamadılar. Za- man zamafı arkadaşları onu, manc. Aİ tesirlere kaptırarak iyi etmek İ- çin birçok teşebbüslere girişiyorlar- dı. Fakat bunların hepsi de fayda > sız oldu. Nihayet geçenlerde yapı - Tan yine böyle manevi bir tecrübede! bir mucize olmasına ramk kalmış © ve büyük dansör bir an İçin şuuru. nu toplar gibi olarak, arkadaşlarına uyarak o meşhur zamanlarını ha - — tırlatan danslarından birini oyna . © mağa başlamış, fakat sonra yine — her şey mahvolmuştur. © — Parişwar gazetesi bu vaka üzerine “ Nijinski hakkında çok enteresan bir röportaj neşretmiştir. Dünyanın ta- © munmış dansörlerinden biri olan Serj © İifanm yazdığı bu röportajı — cidden enteresandır. © Sözün bundan sonrasını Serj Li- “farın yazısına bırakalım: Büyük dostum Nijinskinin İsviç.| r& timarhanelerinin birinde bulun - © duğutu öğrenir öğrenmez onun men z “satine bir gala tertip ettim. 'Nijinski hakiki bir Allah gibi in - sanlara en temiz bir sanat zevki tat- “otarırdı. Onları vecd ve istiğrak için- de yaşatırdı. O şimdi iyi bir hava içinde yaşamalıydı. “Tam 20 sene evvel aklını kaybeden Asrın en büyük dansörü İsviçrede tedavi olduğu tımarhanede birdenbire dans etmeğe başladı HABER Nijinski tarak onun aklını başına getirmek için önünde danseden dostları biran müthiş bir sevince kapıldılar... olduklarını tanısınlar; | Bana hiç manası olmıyan bir ba- üçüncü defa ola. kışla baktı ve bir çocuk gibi güldü. g ör Bu gülüş beni derhal teshir etmisti, Ilk eklağdm Diyagilev, benim dansör Lifat İlk karşılaşmamız 1924 senesinde) olduğumu ve büyük dansörü se , olmuştu, Rus böletleri şefi Diyagi -İlâmlamıya geldiğimi söyledi. Yü - lev bir mucizeden, eki Nijinskiyi zündeki bütün adaleler titredi. tekrar insanlara iade edecek bir sa,| — Atlıyor mu? demeden ümidini hiç kesmiyordu.| Diye birdenbire bağırdı. İstenilen bu sademe belki olur diye, “daleleri ânide gerildi ve bize bir Diyagilev, dansörün baldızı Mat -| cocuk gibi güldü. Bu gülüşü onun mazel Terska Sulskayı bularak bed| #dbahtlığını bu an için bize unut baht artisti Faşö piyesinin tecrübe- | turuyordu. 2 hazır bulundurmaya ikna et ragilev, o akşam gölürmiye karar verdi. Onun için görünüşü bütün kum / vaktiyle danstan başka bir şey mev panyada tarifi kabil olmıyan bir a-/cut olmıyan bu tiyatro havası için cı uyandırdı. Başlarımızın üzerinde|de ir mucizenin vukuunu ümit e- bir noktaya dikilmiş olan bakışları diyordu. bilhassa korkunçtu. Dudaklarında, | Aişam saat dokuzda tiyatro; bu Aleme ait olmıyan manasız bir) götürmek için ona gittim. Daha gülümseme taslağı vardı; ona hiç| şimdiden tamamiyle giyinmiş, göz bir şey bilmiyen bir insan hali ve.İleri yukarı. dikilmiş oturuyordu tiyordu. Onun önünde, şerefli ve! Kolundan tutarak merdivenden in - parlak günlerini bilen, şimdi ise de-İdirdim.. Birdenbire sessizliği boza rin ve acıklı bir hürmetle kalpleri!rak bana: sızlayan biz eskilerle yeniler yerle.) — Dikkat ediniz! dedi. re kadar eğildik. Bütün dansörler.| Fransızca söylediği bu iki kelime bir daha hiç dansedemiyecek olan| ye başka hiçbir gey bu dans prensi karşısında danset-| Tekrar kendi âlemine dönmüştü mekten büyük bir utanç duyuyor -| Artık ben onun için mevcut değil - larmış gibi sıkıntı ile, ağır ağır adım| dim. larmı atmaya başladılar, Beyhude teşebbüsler! Beş sene sonraş 1929 Diyagilev,teşebbüslerini tekrat,ek - miye karar verdi. O zaman Nijinski nin oturduğu Passide * *a refakat | ediyordum. Bir Büzmetçi bizi onun odasına götürdü. Nijinski bir top)? dö şambr giymişti. Çok alçak bir somya üzerinde bacaklarını kavuş- turarak oturmuştu. Ziyaretimiz de. sakin kaldı, Operaya geldiğimiz za- an salonu ve sahneyi dikkatle tet kik etti. İlk balet başlamıştı. Fakat o artık bizimle beraber değildi. Etrafında bulunan şeylerle alâka iş, yalnız kendi derin dü. ine dalmış bir adam hissi ve iyordu. Ne düşünüyordu? Bunu simse söyliyemez. Yalnız ben, onur bizden, tiyatrodan, her şeyden uzak mu operaya **" İrüy ordum. Vücutça biraz e etmedi! Bütün yol müddetince tamamer | Ben isterdim ki Nijinskinin kendi| vam ettikçe bu pozunu muhafazı “ne mahusus bir inzivası olsun, kalpjetti. Tırnaklarını kan çıkarıncaya © ve mevki sahibi insanlar ona yar -|kadar ısırıyordu. Ona yaklaştım. dım etsinler, bu büyük dansöre kar| dudaklarımı ellerine değdirdim. Bu ta çok uzakta olduğunu anlıyor - Jum. Kendi kendine yaşayan adam şı olmasa bile sanata karşı borçlu PLANŞ 26 .77 30, F: le plafond 90, İ: the eeiling of the room (the esiling) 30. At dis Zimmerdecke (Dek- ke) 31. KABARTMA ALÇI TEZ- YINAT (stük) 31. F: le #tuc (Vornement en en stuc) 31. İ: stucco decoration (stuc- «) 81. A: die Stuckverzlerung Ç (Stuckarbeit, der Stuck) ir *. NATÜR MORT BİR TABLO (levha) rn M2. F: ia nature morte (un tableaa) 42. İ: a stili-life picture 32, A: das Stilleben (ein Bild) 83. TAHTA KAPLAMA le revâtemenis en bols) i ” 88.1: the panelling Kile © wainscoting) i 33. A: das Getüfel (Paneej, ki die Tüfelung, Wandver - iri nz kleidung sus Holz) Ni ği 31, EKMEK PARÇASI VE FIRÇASI (sofra fıreas) Si ' *. ramasse - mletteset 53. F: la bolserie (le lambris; | eller yanıyordu. Nijinskiyi üçüncü: defa olarak gö — Alişnm Postan nski tıpkı bir mucize olarak dansefmiye başlarken bir Bu resmi olmağa muvaffak olmuştu fotoğrafçı ayıfla “| durmadan, bir çerçeve teşkil etme - ti, Vahşiliğini, tavrındaki o yayvan) len hücum ediyordu. Bunun İçin ifadesini o bırakmış, fakat Oda)ona bir şeyi tekrar ettirmek bey .| ha ziyade (o çevikleşmiş (o bir !hude oluyordu. Ne söylediğini bil- dam olmuştu. Kan çıkarıncaya ka miyordu. Sözleri, düşünceleri man . katlar ternaklarını ısırmıyor, kendi-|f “*4, meticesiz ve mabaatsizdi. den ne İsterlerse yapıyordu. Her) İşten gelen bir arzu ile onun ö vakıt bilekleriyle oynuyor, ellerini| ünde ve onun için dans etmiye ka. başmın üstüne kaldırarak Siyamlı .İrer verdim. Onun dans elbiselerini, ların plastik danslarındaki hareket-|şosgnlarını giydim ve ekzersizler leri yapıyordu. Fakat itimat dolulş.pmeğa başladım. Birdenbire: çocuk tebessümü kaybolmuş, yerine - Düşersiniz, dedi ve anlaşılmı uru, isparmozlu bir gülme gelmişti.İ yan sözler söyledi. Nijinskinin yanıma girdiğimiz za.| Mansetmiye devam ettim. Bu dans man kendi kendine konuşuyordu. ların Nijinski.üzerinde tesir yapm. Zaten hemen her zaman fransızca) ya başladığını görenler heyecanlar rusça ve İtalyanca kelimeler Karı -)dılar.. Başını dansın ölçüsüne uydu şik hiç kimsenin anlamadığı bir li-İrarak hafifçe sallamıya sonra, aya. sanla kendi kendine konuşuyöordu.İ ğını yere vararak “bir, iki.. bir, iki, On 6 » 11 | diye saymavabaşladı. — Diyagilevi hatırlıyor musun?) Ona sordum: sordum, — Mayestro Şeksettiyi, hatırlıyoz Refleksleri sıhhatli bir adamdan) musun? çok fazla seri olan Nijinski derhal| — Evet, Şeksetti, büyük, çok bü- cevap verdi: yük, dedi. — Hatırlıyor musun! Evet, evet;İ Sözlerim bir şeylere ilişmiş, fakat dikkat! hemen kayıp gitmişti. Yeniden bo . Ve birdenbire bütün vücut şiddet uk, korkunç gülmeler ve ihtilâç - li ispazınozlara tutularak kuru.lar.. mü ahkahalarla güldü. Bir grametenla (Faune) ve (Gö- Kendisine sual sorulur sorulmaz, !lün hayali; zdındaki plâkları ge - fakat anlamadan cevap veriyordu. tirdiler. Evvelâ (Faune) yi oy'na - Fikirleri dalgalar gibi bir dakika dın. Nijinski beni dikkatle, korku şi N PLANŞ 26 .27 z vı sa brosse (brosse de 86-38 İ: pewter dishes (pew. (| 43. F: le moulin â polvre table) ter) | 48. İs #he pepper grinder or 34, 1: the brush and erumb 35.38 A: das Zinngesehirr | peppermili tray (Zinn» 43. A: diş Pfeffermühle 34, A: die Krümelsehippe mit “bürste (Tischscbaufel 29. ÇAYDANLIK (güğüm) | M. YUMURTALIK mit Tisehbürste) 39. F: la chope (M4. Fs le coguetier 80. 1: the beer - mug 44. 1: the eğg-cup 35, RAF (tabak rafı) 39. A: der Henkelkruş (Bisr- | 4, A: der Elerbecher 85, F: Vötagâre /. (Vötagöre krug, das Seldel) İ 45. HARDALLIK ve HAR, console /.) | DAL KASIĞI 85, İ: the ornament - shelf 40, SEMAVER | 45 EF: le moutardler (avec la (the plate rack) 40. F: le samovar i cuiller (euillâre) â mou- 35. A: das Wandbrett (Panecl- 49. İz the tea urun fa #amovar) tarde) dbrett) “ 40. A: der Teekessel (die Tee- | 45. İ: the mustard pot with . masehine; ein Samowar) tbe Nttle spoon (36. MADENİ ÇAYDANLIK 41. TABAKLIK (tabak dola- | 45. A: der Senfnapf (die Senf- | (güğüm) bi) » i büchse) mit dem Löffel- 36. F: le broc d'ölain 41. FP: İn desserle (le dressir, | cben İ 86. 1: the pewter tankard In sörvante, Ja eridence) | || ! 38. A: der Zinnkrug 41. İs the server (he serving- || 46. TUZLUK tabla, tbe side fable, the | 46. F: la saliöre (sallöre - 37. MADENİ TABAK durb waiter) İ poudrier) (s1. "assiette d'dtain 41, A: die Anriee (der An- /| 46, İs the salt castor or caster 31. İ: the pewter plate rl , -s*hrank, Ne. (the sbit cellar) | 87. A: der Zinnteller ch. die Seryante. İ 46. A: der Salzetreuer (das Kredonz, der stumme Die- SalzfâBehen) 38, SAJLAN (iwlm'u sahan) ner) 47. PARKE DÖŞEME (geç, s8. F: le plat d'âtain me tahta döşeme) $A, İ: tbe pewter dish 4”. PEYNİR TONUSU $i. K: le parguet (le planeheı | 88. Ar die Zinneehüsesi “* Fi in eloche'â fmmege — | parguctö) « | Aa fi he chrane cover (the 17. &: the parnuetry floor | 86-38 MADENİ KAP KACA” Ghessm disk) 7. A: der ParkettinGboden İ Cavani) 4m Aş Min Wimamlaake (Parkettboden, das Par 4 36-33 EF: la vaissellle d'ötain 43. BİBER DEĞİRM İ kett) 179 deist, ; 1 TEMUZ — 1939 VAKIT kitabevi Dün ve yarın tercüme külliyatı No. 1120 ikin seri —oOKr, il Görio baba 100 12 Deliliğin psikolojisi 8 13 flkbahar selleri 75 14 Engerek düğümü 60 15 Rasin külliyatı DI “5 15 Samimi Saadet s0 17 İstatistik 20 19 Çocuk düşürtenler «0 19 İlim ve felsefe 30 20 Mevcudu kalmadı iç 520 Bu serinin fiatı 5.30 kuraştur. Hepsini alanlara yüzde 20 iskon. to yapılır. Kalan 4.24 kuruşun 1,24 kuruşu peşin alınarak müle- bakisi syda birer lira ödenmek Üzere Üç taksite bağlanır. Dün ve Yarın Tercüme külliyatı Salış yeri: VAKIT KİTAPEVİ 1-10 kitaplık birinci seri Numara Kuruş 1 Safo 100 : 2 Aile Çemberi 100 I 3 Ticaret, Banka, 7 ,İl Borsa 4 Devlet ve İhtilâl 75 5 Sosyalizm 75 6 J, Rasin külliyatı! 75 7 İşçi sınıfı ibtilâi o 60 8 Ruhi hayatta lâşvur 60 9 Isfahana doğru 100 10 J. Rasin külliyatı 7 75 705 Bu serinin fiyatı 795 kuruş ur. Hepsini alanlara © 2 'skönto - yapılır. 288 kuruş peşin alındıktan sodra kalar İ lirası ayda birer lira öder nek üzere dört taksite bağiz vr. AL YE TERA ile, hattâ sallanarak seyretti, Sonra bir kedinin fareyi takip ettiği gibi »n ufak hareketi bile gözden kaçır. Fakat bu meler ahengi onun İüzerinde hiçbir tesir bırakmadı. Ni- jinski avkasını döndü. Bundan sonra “Gölün hayal: oynamıya baş'adım. İşte o zaman mucize kendini gös. tedi. Bu dans Nijinski üzerinde te sir yapmıştı. (Veber) in melodisi- Bi fa.ımıyor, gölün hayali dansını yaplığımı şüphesiz bilmiyordu. Fa kat ahenk onu gittikçe daha derin- den tahrik ediyordu. Daha başlan . ğıçta takdirini söyledi: — Ah! ne kadar güzel! Bakı Çok güsel! Çok güzel! dedi. Sonra, havada ayaklarımı biribi. rine vurmak yaptığım sıçramalara mukabele etmiye başladı. Bu hare . ketleri hiç şâyret sarletmeden, hiç azırlanmadan, hiç o bükülmeden apıyordu. Sıçrayış 0 derece mü - "cemmeldi ki (Gölü hayali) ni sey - la unutmıyacaklar. nski ve kardeşim, “olgun, hareketsiz ve heyecan için- de bu mucizede hazır bulunuyor . ardı, Nöyinski, bükülmeden, eğilmeden kusursuz sıçramalar yapıyordu. O « ru, da izim üzerinde, (Gölün haya. ili sh kasırgaları içinde sürükli - wesk orun için yaptığım dansa de- vem e fiy, Gramofon durdu. Nijinski güçlük le nefes alıyordu. Bir nevi vecd i» içinde onun önünde dizlerimin üzeri ne çöktüm. O zaman dans perisi” bana bir defa daha cevap verdi. O da önümde diz çöktü ve #yağımı © göstererek: — Ayy Evet, çek Fakat heyhat! Mı mişti, O boğuk, korkunç lahkabalar dans ilâhının son sözleri kesti, i rim olrmdiğ ş —aatmayn —.mz.