1 Temmuz 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

r< Bayan AYTEN idaresfnde Hergün saat 17 den itibaren Meşhur Mışır radyosu Bu akşam Gala suvaresi Şantöz MERY GE ve dansöz Marten ve akrobat DVO MYRONS Iştlrakile j Caddebostan OTEL GAZINO MARKO BABEN orkestrası K/IQR İSTANBUL CAĞALOĞLU İ yil Sflyil ü 4 u D Telgraf ve mektub adresi: Cumhurly«t, tstanbul Ğ Ğ kutusu: tstanbuL No 248 Posta Telefon: Başmuharrir ve evl: 22366 Tahrlr heyetl: 24298. tdare ve matbaa fcısmı 24299 24290 I umhuriyet 1939 Her akşam Taksimde İzzet Ba Bayan ve muazzaı Aj MISIR RAKKASESİ Meclis , Hatay anlaşmasını dün ittifakla tasdik etti HARİCİYE VEKİLİMİZİN ınonunun ıstıkbalı, MUHİM BEYANATI Gece şenliklerine aid program dün hazırlandı Bugün deniz bayramı tezahürata vesile olacak buyuk Şükrü Saracoğlu Basih Kaplan Ali Rana Tarhan Sırrı İçöz Hatay meclisinin en kutlu kararı Hatayın kalkmması için... Hükunıetimizin beş milyon liralık tahsisât ayıracağı ve Valiye salâhiyet vereceği bildiriliyor kışlandı. Hariciye Vekilımızın beyanatını aynen bildiriyorum. Hariciye Vekili kürsüde Arkadaşlar, Hatayı Türkiyeye iade eden ve bu kanunla huzurunuza çıkan vesikalar 7 tanedır. Bunlardan birincisi, anlaşmadır. İkıncisi zabıtnamedır. Ucüncüsü protokoldur Dördüncü ve beşincisi iki lâyikadır, alt;ncı ve yedincisi cevablarile beraber iki mektubdur. Hatay anlaşmasının bu yedi vesikası eğer yakından tetkik edilecek olursa görülür [Arkası Sa. 9 sütun 1 del \ Bütün dünya için hayranlıkla g'ârülecek büyük bir ders mahiyetini Ankara, 30 (Telefonla) Hatayı haiz olan bu büyük iş, Türk milleti için iftihar sahifesine kaydoluna anavatana kavuşturan kanun lâyıhası bugün Büyük Millet Meclisinin saat 17,30 cak milli ve medeni bir da akdettiği ikinci bir celsede görüşüldü. muzafferiyettir. Hariciye Vekili Şükrü Saracoğlu ruinaAnkara: 30 (Telefonla) menin en son maddesini teşkıl eden lâyı u karar, dün Antakyada Ha hanın tercihan ve müstacelen müzakeresitay Meclisinin ittifakla kendi ni teklıf etti ve bu müzakereler esnasında kendini feshederek anavatana her ıki tarafm da hüsnüniyet gösterdiğıni iltıhak ıçın verdığı karardır. Bu kutlu bilhassa tebarüz ettirdi. Bu teküf ittifakla kararı alkışlarla karşılayan Türkiye Bükabul olundu. Bundan sonra Hariciye Ve yük Millet Meclisi dahi bugün Hatay kiK Şükrü Saracoğlu kürsüye gelerek anTürk bölgesı üzerınde bu Turk vatanı parlaşma ile müzeyyelâtı etrafında izahlaıda çasını Türk anavatanına iade eden Fransız Türk muahedesini tasdik etti. Uğ bulundu ve bu izahları sırasında sık sık alrunda çok gayret ve himmet sarfedilmiş olan bu mes'ud neticeyi tespit eden re<mî muameleler, sadece birer rasime olmak mahiyetinde kalacak muameleler deaildir, onlar bu seviyede kalmaktan çok ileri vakıalardır. Onun için bunların herbiri ö'nünde heyecandan irkiliyoruz. Hataylılar, memleketlerinin tam kurtuluşu için Fransız kuvvetlerinin oradan tamamen çekilecekleri 23 temmuzu beklemiyerek dünden itibaren büyük bayram şenliği yapmaya ba«lamışlardır. Bunda haklıdırlar. Yırmi yılhk bir hasret hayatının nihayete ermesi üzerine kalblerden coşarak çehreleri ve bütün memleketi saran sevinc duygularını zaptetmeye imkân yoktu. Hatayın kurtuluşu arhk bir emrivakidir. Hataylılar en büyük bayramlarını yaşamakta haklıdırlar. Bu büyük bayramı kendilerine •e ^ hepimize tekrar tekrar tebrik ederiz. Hatay düne kadar bir devletti. 225 bin nüfuslu miniminicik bir devlet. Dünkü kararile Türk Hatay bu devlet halini terkederek Türk anavatanının kucağına atılmakta en büyük saadeti buldu. 1921 de Franklen Buyyon'a kabul ettirilen (Hususî rejim) in amelî olarak varabildiği bu netice zaten bizim iç.n ideal idi. Hususî rejimle Hatayın ilk kademede millî hürriyet ve istiklâlini gözönünde tutmuştuk. Bu hürriyet ve İ5tiklâlin en mükemmel şekli ise Türk Hatayın Türk anavatanına iltihakile tahakkuk etmiş bulundu. Bu büyük neticeyi Büyük Atatürkün ve onun en yakın arkadaşı ve izdeşi Millî Şef fnönünün büyük milletseverliklerile beraber sarsılmaz millî siyasetlerine ve onların arkasından gitmekte yeküare bir kale mehabeti gösteren büyük Türk milletinin kudretine medyunuz. Bütün dünya için hayranlıkla görülecek büyük bir ders mahiyetini haiz olan bu büyük iş, Türk milleti için iftihar sahifesine kaydolunacak millî ve medenî bir muzafferiyettir. Bir muzafferiyet, ki bize ciğerimizden bir parça olan Hatayımızı getiriyor ve bu işte yıllarca hasmımız mevkiinde bulunmuş olan Fransanın dostluğunu ve ittifakını da beraber. İçınde yaşadığırnız tarihin karmakarışık vukuatı icınde bu iki cepheyi muslihane ve sulh ideaüle ber£ber insanlığa hadim muvaffakiyet, hâdiseler üzerinde yükselen heybetli bir zafsr kartahnı andırmıyor mu? Ne olmuştur? Türk Hatay Türk anavatanına katılarak bir millî hak davası en pürüzsüz |eklile yerine getirilmiştir. Bu Türkiye Jçin nekadar sevincle karşılanacak bir salArkası Sa. 9 sütun 5 te] Bugün îstanbul büyük bir bayram yaşıyacaktır. 1923 senesinde Lozan'da Türke istiklâlıle beraber denizlerde hürriyetini ve kara sularıtnızda kabotaj ^ıakkının yalnız Türk bayrağına ve Türk vatandasına inhisarını temin eden büyük Millî Şefimiz aramızda olduğu halde bu hakkm kanunla teyid edildiği 1926 temBugün bütün şehir gece ve gündüz muzunun yıldönümünde, bu sene ilk de donatılacaktır. fa olarak denizin bayramını kutlulaya İstikbal programı cağız. Bu fevkalâde günü aramızda geCumhur Reisimizi istikbal için şu çirmeleri dolayısile îstanbul bugün Millî program hazırlanmıştır: Şefe fevkalâde bir istikbal merasimi ya1 Sakarya motörü, Sus vapuru pacaktır. [Arkası Sa. 9 sütun 5 le] Cumhur Reisimiz Millî Şef dün Çanakkalede donanmamızı teftiş etti MüreUe 30 (Hususi muhabirimiz bildiriyor) Cumhur Reisimiz Millî Şef İnönü, dün Savarona yatile buraya gelmiş ve yat, yarım saat kadar bir tevakkuftan sonra Tekirdağ istikametinde hareket etmiştir. Denizde şiddetli fırtına hüküm sürdüğünden, Mürefteliler, Cumhur Reisimize tazimlerini arz imkânmı bulamamıslardır. Çimenlik mevkiindeki bataryalarımız tarafmdan top atışile selâmlanan Cumhur Reisimiz, \atta Büyük Erkânıharbiye Reisi Mareşal Fevzi Cakmakla Amiral Şükrü Okan ve diğer büyük rütbeli kumandanlart kabul etmiştir. Millî Şefimiz, yattan çıkmıyarak halka selâmlartnın iblâğma Vali Atıf Ulusoğlunu memur etmiş, Eceabad önünde demirlemis bulunan donanmamızt saat 15 te teftiş eylemiş ve atılan toplarla selâmlanmıştır. Çanakkale Belediyesi, bu eece Maresal Fevzi Çakmak ve misafir kumandanlar şerefine 400 kişilik bir zîvafet vermintir. Almanya, Danzig'de bir darbe mi hcLzırlıyor! Demokrasi matbuatına göre Lord Halifaksın nutku bütün tereddütleri dağıtacak mahiyettedir Çanakkalede Çanakkale 30 (Hususî muhabirimiz bildiriyor) Millî Şef İnönünü hâmil bulunan Savarona yatı, bugün (dün) saat 5,30 da Boğazdan dışarı cıkmıs ve saat 13 te tekrar dönmüstür. Yeni Deniz ve Liman idareleri işe başlıyor Dün akşam tarihe karışan Denizbankm forsu, bütün merakibden kaldırıldı u Devlet memurları Barem kanunu Kat'î seklini alarak aynen kabul edildî Ankara 30 (Telefonla) Büyük Millet Meclisinin bugünkü müzakeresinde devlet memurları baremine aid kanun lâyihasımn ikinci müzakeresi yapıl mıştır. Müzakereler esnasında bazı maddelerin tadili için takrirler verilmişse de, bu takrirlerin hepsi reddolunmuş ve kanun, kelimeler üzerinde ufak tefek tashihlerle geçen gün neşrettiğimiz şekilde aynen kabul edilmiştir. Dangizde tahşid edilen Alman askerleri Londra, 30 (Hususî) Siyasî meha raporlar gelmiş olduğu söyleniyor. Harifilde Almanyanm bugünlerde Danzig'de ciye Nazırı Lord Halifaks'm bu sebebîe bir darbeye tevessül edeceği kanaati umu son nutkunu irad ederek İngilterenin kat'î [Arkası Sa. 7 sütun 4 te\ midir. Bu hususta alâkadar makamlara lllllinlllMIMIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIMIIIIllllllllllllllllllllllllMIIIIIIIIIMIIIIIlllllllllllllllllllllllllUllllllllllltllllllllllllllllllMMinilllllll Fethi Okyar Ingilterede fahrî doktor oldu Bu münasebetle Andrevs üniversitesinde inkılâbımıza dair nutuklar söylendi Londra (Hususî) Buraya gelen Adliye Vekilimiz Fethi Okyara İngil terenin en eski Üniversitesi olup 14 11 de teessüs etmiş olan St. Andrevv's Üniversitesi tarafından fahrî doktorluk un vanı verilmiştir. Bu münasebetle tertıb edilen merasimde, Şanayii Nefise Fa kültesi Doy*n'ir<Adliye Vekilimizi St. Andrevv's Universitesi^reişine takdim etmiş ve irad ettiği nutkunda ezcümle demiştir ki: « Asrımızın en mühim hâdiselerine bir nazar atfettiğim* takdirde Türk milletile Türkiye Cumhuriyetinin yeniden doğuşu ve tahakkuk ettirdikleri büyük eserler en ziyade nazarı dikkatımizi celbetmektedir. Fethi Okyar Türkiyenin yeniden doğuşunda mühim rol oynıyan zevat arasında 30 senedenberi rol almış bulunmaktadır. 1908 de Jontürklerin lideri, 1911 harbinde asker, 1914 te Sofya İArkası Sa. 7 sütun 6 da\ Q/ukuf ehli, Satie 7 , dosyasını tetkik ediyorj izmirde sıcaklar İzmir 30 (a.a.) İzmirde birkaç gündenberi hayli zamandır görülmemış bir sıcak hüküm sürmektedır. Esen şiddetli şimal rüzgârlan bu sıcaklığı tadil etmek şöyle dursun geçtıği dağların kızgm ateşini de şehre yaymakta ve bir cehennem harareti yaratmaktadır. Dün bilhassa çok sıcak olmuş, termometre 14 te 36 yı göstermiştir. İş sahib leri daırelere uğramamışlardır. Bunaltıcı sıcaklar altında dolaşanlar da adeta baygın bir hal gösteriyorlardı. YÜNUS NADt Bir vapurdan Denizbank forsu kaldırılıyor 'Yazıtı 7nd sahifemizde) FetM Okyar