9 Haziran 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 5

TRAKYA Snartada gül ç Memur T ! a. :a, (Hususi) — İspartanın B Ü ğ *Te kavuştuğu üç yıldan- İy, Veti genişlemiş, iktısadi Viyi tnıştır. et içinde mevcut 14 kredi 'tr:iz-ve kooperatif olmıyan b ğ siraat Bankasının yar- B” Pa. Ylüye genişlik — vermekte, h :h:“dan tamamen — küurtar- a betel, Köylünün bankaya 0- İ Gnç larını 15 sene uzatmak hu y Glinan karar İspartada lmcmiştir. Çünkü mer - ' ha::h | !ürfh böyle bir borçlu çık- b İ | ( ki l « ' yet"! yol vaziyeti | wl_. Alyon vilâyetiyle ka- i; 'hîğhçoğuna muntazam şose- ğ ı,nmd"- Halen vilâyet kaza* A, Mda Uluborluü ile Yalvaç- W |Va,.. Bütün kazalar vilâyet , © Ve biribirlerine, şose ve b .be"î türabiyesi yapılmış yol gf Vh ÇEtarr, çe l ı%i etrelik Burur - İsparta ' K diu' her iki vilâyet hudu- e bir çok bozuk kısımları yİ ip, Partalıları bu yoldan zi  * Parta, Antalya yolu meş - # İL Ektedr, İ ol nınu.îplldığ: takdirde, daha Üa & dan, Burdur - Antalya : hh"“miyetini kaybedecek, lar bilhassa sebze ve mey q_e_dı İsparta yolunu ter- ;N.eı-aır 'x% 72 mektep var N kültür sahasında da | .h'!tı bir kalkınma ve ilerle- ğ 212 köyü olan vilâyette Püh, “Etkezde olmak üzere 72 hli 80 öğretmen vardir. Son “yç “de köylülerin kendi him f,edakârhklariylc on beş Üü ““tl yatılr mektep yapıl- vit * v İ | | - 4 * İ de deyeni bir mektep hm;;t"dir. İspartada 50 bin .0 * modern bir Halkevi Pilmiştir. Son işleri üze- h dlan bina bu ay içinde 'Wİ Binanın yarı bedeli l ,%'Pirtıhlann yardımla- k“l Miştir, “üş, Daşkanı, Ziraat Banka- İ'su, Remzi Ünlü, yeni bina: w kkiıı den hoparlör ve sine- tlerini getirtmek — kara" 'Gihsundan başka sahne de- ha hü_"'îlâmu temin için mer | k Müutahassıs istenmiş” k Kç., Sahne işlerini tesadüf | Vça Ere birakmamak iste- - “ y © biri resmi, biri de ğ “:Ğ_“'*rak haftalık iki gazete | İ bi Halkevi tarafından da kd?“tnua çıkarılmaktadır. ' İ ;_ı.ıî:hdiye bütçesi 64 bin V tü t şehir dağnık ve çok # an belediye geliri, _ımm' hizmetlerine kâfi .â;Belediyeler Bankasın- ““1! lira istikraz ederek 4 getirtmiş ve birçok k; ş kllq bu sudan verilmiştir. | !'h 'm'n da ihalesi yapıl - | ’- ğ Bu suretle yakın bir y lnş Partalılar tamamen sih Sti | Üp,” Sudan istifade edecek- K da v su altr tona ka D ayda 50 kuruştur. elektrik imtiyazını, G Pu a *0 * Tatı İçin umumi tarife- Verilmek şartiyle iplik d_'-'"etmiştir. Halka | ' SUovattan fazla sarfe- İL , . Stada 15 kuruştan hahceleİi yine Dozulup bağmı olacak? Fabrika çiçek fiatıni attırmak için daimi kullanmamağa karar Ürk yağları Bulgaristanda nasıl , karıştırılıp harice satılıyor verdi denin iki tarafındaki arazi — bele- diye tarafından istimlâk edilerek müsavi parçalara taksim edilmiş - tir. Bü parçalar ucuz fiyatla halka satılıyor. Yalnız alınan arsalar ü- zerinde 2 senede belediyece kabul edilen sistem ve şekilde ev yaptır- mak şarttır. Âksi takdirde arsa is- tirdat edilir. Bu cadde üzerinde yükselen ve yükselmeğe başlıyan zarif kübik binalar belediyenin al- İrğr tedbirdeki isabeti belirtiyor. Ispartada gülyağcılık Gülyağcılık İspartada başlamış Burduru da peşine takarak bera. ber yürümüş, birçok istihaleler ge- şirmiştir. Gülyağı aranır, gül çiçeği para zderken, herkes bağını kırar, bah- çesini bozar gül döşerdi. Gülyağı satışları, güçleşir, çiçek ilıcıları nazlanırsa, gülbahçeleri bozulur, gene bağ bahçe yapılırdı. 324 senesinden itibaren İspar- ta ve Burdur bahçeleri güllükten bağa, bağdan güllüğe, çevrilmiş durmuştur. Bunun en mühim tesi- ri, gülyağcılıkta bize rakip geçi - nen Bulgaristanda Kızanlık yağ- ları ve yağcıları olmuştur. Gülyağcılarımız şimdiye kadar meşru rekabetle mücadele etme- miştir. Rakip memleket yağcıları, saf yağlarımızı alır,, karıştırır. Alman ve diğer memleketlerin esas fabri- kalarına Türk yağı diye satarak; Türk gülyağlarına karşı umumi bir emniyetsizlik havası yaratır « lar. Bu hususta alınan tedbirler bun dan sonrasr için çok ümit verici mahiyettedir. — İspartada gülyağı fabrikası sırf, Türk gülyağcılığını korumak ve inkişaf ettirmek için kurulmuştur. Fabrika kurulmadan evvel, mü teşebbisler birçok kazanlarda ça- lışırlar, çalışanların ayni bilgi ve ihtisasa sahip olmamalarından bir kalitede yağ almak mümkün ol- maz. Vesaitin iptidailiğinden de çok telefat olurdu; bir alıcı istediği evsaf ve kalitede yağ bulamazdı. Bu mahzurların önünü almak için Sümerbank ve İş Bankaları 3 yıl önce 100 bin lira sermaye ile bu fabrikayı kurmuşlardı, İsparta gülcüleri evvelce beş gram yağı bir altın liraya satarlar, gül çiçe- ğinin okkasını 20 kuruşa kadar mübayaa ederlerdir. Buna alışan gülcüler, şimdi çiçeğin 4 - 5 kuru- şa inmesini azımsamaktadırlar, İsparta gülcüleri evvelce 500 - cılığın geçirdiği buhran yüzün - den son senelerde bu miktar - 200 bin kiloya kadar düşmüştür. Bugünkü gülyağı fiatına naza- ran çiçek fiatının düşkün olması - nın bir sebebi de, senede 20 - 25 gün çalışan fabrikanın daimi me- mur kullanmasından masrafın art- ması, maliyet fiyatının yükselme- sidir. Gülyağı piyasadaki rekabet do- layısiyle yağ fiyatını arttırmak ka- bil olmadığından ve bu vaziyette kün olmryacağından fabrikayı ida re eden şirket, yalnız kampanya zamanında memur kullanmak su- retiyle masrafları indirmek — ve müstahsilin eline daha fazla para geçmesini temin etmek — kararını almış ve tabika geçmiştir. Bu isabetli tedbirler çiçek fiya- ilr _i'“'lfom bağlayan — cakl- * tr şimdiden bir kuruş yükselmiş, 600 bin liko çiçek işlerken, gülyağ | çiçek fiyatını yükseltmek te MÜM (14 numarayla almış oldüğüm Şşa- Lo_ndrada çıkan bir haber: İngiltere bize yeniden kredi açacak Çemberlayn Türk gaze- tecilerine beyanatta bulundu Londra, 8 (Hususi) -— İngiliz Başvekili Çemberlayn bugün Lon. drada bulunan Türk matbuat heye. tini pek samimi bir surette kabul etti. Türk - İngiliz dostluğu üze- rinde görüşmeler yapıldı. Dost ve müttefik devletin güzide Başvekili şu beyanatta bulundu: “— Türk - İngiliz anlaşmasın. dan herkes memnundur, Türkiye çok kuvvetlidir. Bizimle sulha hiz. met edecektir. Türkiyenin icabında Vazifesini hakkile yapacağına emi- niz. Türkiye - İngiltere biribirleri. ne nekadar yaklaşırlarsa sulhün muhafazası o kadar kuvvetlenir.,: Gazeteler İngilterenin Türkiyeye 10.15 milyon İngiliz J1iralık yeni bir kredi açacağını yazıyorlar. Bu kredinin harb malzemesi mübayaa- tinda "Kullatılacağı söyleniyor. İn. giliz Tâbrikaları Türkiye — tarafın- dan verilecek harb malzemesi si- parişlerini yetiştiremezse siparişler Felemenk, Belçika ve İsviçre fabri. kalarına verilecek ve paraları da İngiltere tarafndan ödenecektir. ———o—ı— Türkkuşu filosu Ankara, 9 — Türkiye dahilinde bir seyahat yapacak olan 11 tayya- reden mürekkep Türkkuşu filosu pazar günü şehrimizden hareket e- decektir. Filo Eskişehir, İstanbul, Edirnec, İstanbul, Bursa, İzmir, Çivril, Konya, Adana, Kayseri, Merzifon yolünu takip edecektir. İngiiz Kralının doğum yıl dönümü İngiltere Kralr ve Hindistan İm- paratoru Majeste Altıncı Jorjun doğum yıldönümü — münasebetile dün akşam şehrimizdeki İngiliz se- faretinde bir resmikabul tertib edli miştir. Merasime şehrimizde bulu- nan İngiliz kolonisi iştirak etmiş. tir. İzmirde İzmir, 8 (A. A.) — İngiltere kralr ve Hindistan — imparatoru Majeste Altıncı Geörge'un doğüum yıldönümü münasebetile bu gün şehrimizdeki İngiliz general kon. solosu tarafından — konsoloshanede bir kabul resmi yapılmıştır. Vali, komutanlar, belediye reisi, emni- yet müdürü, matbuat mümessilleri, şehrin yerli ve ecnebi muteberanı kabul resminde hazır bulunmuş- lardır. ZAYİ 1319 senesinde İstanbul Nümu- nei Terakki İdadisi son sınıfından hadetnamemi zayi ettim. Yenisini çıkaracağımldan eskisinin hükmü olmadığı ilân olunur.. Afyon Karahisarlı Mustafa oğlu Salih Sıtkı (X. L 13 yükseltilmek suretiyle — İsparta HABER Postası (LİDAN GRS Romanya Hariciye Nazırının mühim beyanatı: “Romanya hudutları aslâ müzakere mevzuu olmayacaktır ,, T Bükreşte Paris, 8 (A.A.) — Paris Solr gaze- tesinde neşrolunan bir makalede Bul. gar Başvekili Köselvanofa atfen, ce nubi Dobruca hakkında Bulgaristanla Romanya arasında bundan bir kaç ây evvel müzakerelere başlanmış olduğu | yazılmıştır. Havas ajansınım Bükreş muhabir. hariciye nazırı Gafenkodan bu huüsüs | ta izahat rica etmiştir. Romanya ha- riciye nazırı demiştir ki: “Bence ortada bir yanlışlık vardır. Köselivanof, kendisine atfedilen beya. natta bulunmuş olamaz, Romanyanın hudüutları aslâ mlülzakere zemini ol - mamıştır ve hiç bir suretle de olmıya, caktır. Romanya, bütün komşularına karşı hayırhahane bir hattı hareket takip etmekle beraber bu hususta hiç bir güpheye ve yanlışlığa mahal bı - rakmamıştır.,, Bükreş, 8 (A.A,) — Rador ajansı bildiriyor: . Yeni parlâmento dün mesai. sine başlamıştır. Kalabalık bir halk kütlesinin coşkun tezahü- ratr arasında parlâmentoya ge. len kral alkışlar arasında sa- lona girerek mesajını okumuş. tuk Mesajda ölü kraliçe Marinin| hararetli bir senası yapıldıktan sonra, kralın yeni — anayasaya göre seçilen parlâmento arasın da bulunmaktan mütevellit memnuniyeti kaydelilmekte ve Romanya milliyetinin rüchanın | ilân ederek medeni vazife ve hakları daha iyi tevzi eden ve âmme hayatını Romanya cami. asının hakiki ihtiyaçlarına gü- re tanzim ederek parlâmento . da bütün müstahsil unsurların temsilini zamau altına alan ve anayasanın ilânıma saik olan ahval ve şartları izah olunmak tadır. Kral yeni teşekkülleri, ya- pılan plebisit mümasebetile mil let tarafından şevk ve heyecan. la karşılanmış olmasını ve mil- letin yeni rejime iltihakını memnuniyetle kaydederek son seçimlerdeki iştirâk nisbetinin bunu isbat eylediğini bildirmek tedir. Mesaj, dahilde nizamı tek. rar tesis eden hükümetin ese- rini, bugün hüküm süren tam sükünu ve spritüel birliği bil. hassa kaydederek bunun müs - tahsil emeğin inkişafına ve her türlü tehlikeye karşı mukave. metin takviyesine İmkân verdi- ini ilâve eylemektedir. Mesaj, hükümet tarafından yapılan ıslahatı saydıktan son. ra, muhtelif sahalarda yapıcı icraatı, bütçenin tamamen tev- zin edildiğini ve ordunun gerek kadro ve gerek malzeme bakı. mından yapılan mühim ıslaha- la takviye edildiğini bildirmek. te, bütün bu faaliyetin memle- kete bir emniyet hissi verdiği ve bu hissin son silâh altına davet vVaki olduğu zaman mil. letin gösterdiği takdire lâyik hamle ile tezahür ettiği ilâve edilmektedir. Keza hükümet, ırki ekalliyet lerin ihtiyaçlarını tetkik ede - rek bu ekalliyetlerin Romen devleti içinde iktısadi, kültü. rel ve spritüel sahada serbest - gül bahçelerinin tekrar bağa çevrli yeni Par- lâmento dün açıldı susi bir kanunla dahili huzuru la takviye eylemiştir. Memleketimiz son zamanlarda bey. nelmilel tahrik ve tahavyüllerin örta. ya çıkardığı müşkül meseleler karşı, sında kaldığından, hükümetim bu mü . nasebetle bir barış politikası, fakat her ne pahasma olursa olsun bir ba, rış değil, şarta bağlı bir barış poli, tikası takip etmiştir. Hükümetim, bu politikaya vusul için bir tarihte muh, telif ihtiyat sınıflarını silâh altına ça gğırmış ve her türlü fedakârlıklar pa, hasma hudutlarını müdafaa edeceği. ni bildirmiştir. Mesaj kralım ve vellahtım yabancı memleketlere yaptığı ziyaretleri ha, tırlatarak görülen hararetli kabulün her tarafta Romanyaya karşı mevcut husust takdiri isbat ettiğini kaydet. mekte ve müteakiben — şöyle devam eylemektedir : : Romonya topraklarının çeşitli zen. ginlikleri ve milletin müstahsil emeği herkesin alâkasını çekmiştir. Bu zen, ginlikler Romanya milletine alttir. Fakat diğer devletlerle faydalr bir mübadele imküânımı da temin edebilir. İşte son defa Almanya, Fransa ve İn. giltere ile aktedilen ekonomik müuka veleler bu icaba tekabül etmektedir. Hükümetim, dâahilde nizama ve hu, dutların — müdafasasında ihtimamdan- fariğ olmaksızm, devletin” sİyast” or. ganizasyonunu tamamlamağa ve eko, nomik meseleleri halle çalışacaktır. Wesaj memleketin, eski &iyasi en, dişe ve ihtiraslardan kurtulan ve mün hağrran hükümdarıma mesul olan hü. kümetin yeni vazifelerine karşt 1ti madını bilhassa kaydederek bitirmek . tedir. -Para dağıtan Alman elçiliği Arjantinde nazi propağan- dasile mücadeleye hız veriliyor Büuecnos . Ayres, 8 (A.. A.) — Havas bildiriyor: ' Mecliste bazı mebuslar Alman bü- yük elçiliğinden para alan bazı te- şekküllerin gazeteleri aldatmak ve totaliter devletlerin propagandasını yapmak için tahrikâmiz haberler duyduklarını bildirmişlerdir; Bu işi tetkik eden komisyon, bu husustaki bütün tenkil lâyihaları. nn birleştirilmesini ve — meclisten ana yasaya muhalif olan bu faali. yet hakkında tahkikatta bulunarak müteakiben bir tenkil lâyihasmm verilmesi için salâhiyet istemeği kararlaştırmaktadır. “Feci bir kaza Motosiklet ile yarış eden bir bisikletçi Kulağı patlayarak öldü İzmir, (Hususi) — Bayraklmın Menemen gosesinde; bir gencin ö- lümü ile neticelenen bisiklet ve mo- tasiklet yarışı, feci bir kazaya se. bebiyet vermiştir, İzmirin tanmmiış bisikletçilerinden İsmail ismindeki genç, yolda rasgeldiği bir motörle yarışa tutuşmuş, süratle ilerlerken karşıdan gelen bir kamyonla motö- rTün âarasında kalmıştır. Bisikletli yere yuvarlanmış, kulak - zarları patlamış, hastaneye kaldırılmışsa da birkaç saat sonra ölmüştür. Ö- lüme motörün mü, yo kamyo- nun mu sebebiyet verdiği anlaşı. tirki gelecek senelerde biraz Haha| mesinin önüne geçilmiş olacaktır.çe inkişatlarını temin eden hu. damamıştır.” d Dd Ka Fee ' Sin İN A ŞR / Yi rE GN YW MA ” D |verilen haberleri Paristeki GERDE : # Atatürk köprüsünün orta duba larinin birkaç güne kadar yerlerln; konmasına başlanacaktır. Köprü Cum. huriyet bayramında Başvekil tarafın. dan açılacaktır. # Belediye rels muayini! Lütfi Ak - söy dün şehirde bazı teftişler yapmış ve bilhassa Gülhane parkı parmaklık larının boyatılması iİle duvarlarda birl: ken otların temizlenmesi için emirler vermiştir. * Bir hafta zarfında Adalarda 9 ki. şi belediye cezasma çarptırılmıştır. * Belediye iktısat müdürü gazino ve diğer eğlence yerlerine ait tarifele- ri tetkike devam etmektedir. Bugün de Fatih kazasında meşgul olacaktır. * Belediye iktısat müdürlüğü men ba sularınm damacanalarına konan 30 kuruş fiyatın bazı sucular tarafın . dan gelişigğüzel mikdarda arttırıldığını görmüştür. Bunun önüne geçilecektir. * Devlet meteoroloji istasyonu Ege. de kuvvetli bir şimal fırsınasının baş- Iryacağını haber vermektedir. * Maden tetkik arama enstitüsü müdürü Cevat Eyüp Taşman, şehrimi, ze gelmiştir. Direktör bir iki güne ka. dar Trakyaya giderek bilhassa Hayre- İbolu civarında yapılacak petrol arama, iarında bulunacaktır. DIŞARDA : * Sehusehnigg'in katledildi#ine dalir Almanya selfareti tekzip etmektedir. * Bazı İsviçre ve Holanda banka - Yarı Fransaya yüzde 3875 faizle 100 milyon florin ikraz etmişlerdir. # İngilterede valde kraliçe Mari, geçirdiği Kazadan sonra ilk defa ola « rak dün Vhitehall meydanında bir ge, çit resminde hazır bulunmuştur. * Fransız müstemlekât nazırı Man. del, Pariste bulunan imparatoru Bao - dal ile bir saat kadar görüşmüştür. # İspanyadaki Portekiz gönüllüleri dün Lizbona dönmüşlerdir. * Fransada OCharles Maurras, vefat etmiş olan Hanri Robertin yerine Fran sız akademisi azalığına seçilmiştir. * Halen Mareşal Göringin hususi misafiri olan Yugoslav Prensi Paul le Prenses Olga, bu geceyarısını çey , rek geçe hususi trenle Yugoslavyaya hareket edeceklerdir. Eminönünün çi müstakbel şekli Hazırlanan maket tetkik ediliyor Şehircilik mütehassısı Prost Emi- nönü meydanmın ilerde alacağı şe. kil için mühendis Hakkı Ezel tara- fından hazırlanan maketi tetkik et- mektedir. Prostun makette esaslı bir değişiklik yapmıyacağı anlaşıl- maktadır. Alâkadarlardan sızan malümata göre, Eminönü meydanında beş bü- yük saray yapılacaktır. Bunlar ev. kaf, ticaret ve zahire borsası, em- lâk bankası diğer iki milli banka- dır. Bunlardan başka bir de kay « makamlık binası inşası mevzubahs- ti Meydan tamamen asfalt olacak . tır. Cami önünün meydandan yük- sek olması yüzünden köprü ayak « ları bu yüksekliğe göre çıkarılacak tır. Bu süretle meydan Yenicami hizasında düz olacaktır. Sahildeki gümrük binalarının şim. diki halde cami hizasma tesadüf e. den kısımlarının yıkılması ve deniz kenarının açılması istenmektedir. Prost Üsküdar meydanmın tan - zimi işiyle de meşgul olmaktadır. Meydanın ortasındaki iszkele kaldı. rılacaktır. Üsküdardan Şemsipaga- ya Bahilden bir yol olacaktır, Ka-