9 Haziran 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

SON DAKIKA İngiliz Hariciye Müstakil Tek taraflı Nazırının - nutku milletlerin bir hareketle Mahvoldukları günler artık geçmiştir "Böyle her türlü teşebbüsün geniş ve azimli bir mukavemet karşısında kalacağına şüphe yoktur. Londra, 9 (A.A) — Lordlar Ka. marasında bir nutuk söyliyen Lord Halifaks, ezcümle demiştir ki: “— Müstakil Avrupa milletleri - nin tek taraflı bir hareket netice - sinde mahvoldukları günler artık geçmiştir. Bu suretle hareket etmek üzere yapılacak her türlü teşebbü - sün geniş ve azimli bir mukavemet karşısında kalacağına şüphe yok -! tur, — İngiliz milleti, daima Almanya ile mütekabil bir itimat dairesinde anlaşmağla çalışmıştır. Şimdi de böy İe bir anlaşmayı şiddetle arzu edi - yer, İngiliz, milleti, büyük harbin sonunda ve harbten sonra birçok hatalar yapıldığını kabul etmeğe hazırdır. Meşru şekilde yapılması müm - kün olan tashihleri yaparak Al - man milletiyle dost olmağa sureti umumiyede taraftardır.,, Lord Halilaks, Renin işgalinden sonra “Surprizler devrinin nihayet hulduğuna,, dair ve Avusturyanm ilhakmı müteakip: “Almanyanın Südet memleketinde artık arazi ta. leplerinde bulunmıyacağı hakkında Almanya taralından yapılan beya- natı hatırlatmıştır. “— Münih konferansı esnasında İngiliz efkârı umumüiyesi gayet ta- bit olarak endişe içinde idi, Fakat Alman noktai nazarını kabul etmek “ “— Pariste ve Cenevrede Fransa hükümeti ile ve Sovyetler Birliği elçi: bulunduk. nü itiraf etti. Halledilecek bir veya mühimi Baltık devletlerinin vaziye. tidir. Bütün bu müzakereler esnasın İda İngiltere hükümeti, üçüncü dev- letlerin taleplerini isaf etmek gaye- ni gütmüştür. Fakat teminat iste. miyen memleketlere bu teminatı zor la tahmil etmenin doğru olduğuna kani değiliz. Ayni zamanda Sovyet ile yapılan müzakerelerden! mebuslar ve kalabalık bir Sonra Moskovaya bazı tekliflerde) kötleni tarafından büyük ugünün haber:ve hâdisele Cumhurreisimiz Yalovada Be” Başlörah OT incide Relsleumhurumuz İsmet İnönü yanmda refikssi olduğu halde hu- susi trenle'dün sant 10,26 da İzmi- te varmıştır, İnönü trenin pendöre- sinde göründüğü vakit istasyonu dolduran on binlerce helk tarafım. dan “yaşa, var ol, sesleriyle al. Kışlanmış, Reisicumhurumuz bu te- zahürata halkı selâmlamakla mu- kabele etmiştir. Bir aralık İzmit valisi Ziya Te- İkeli ile görüşen İnönü, vilâyetin sihhi ve zira! vaziyeti hakkında malimst almıştır. Biraz sonra De. rinceys bareket edilmiştir. | Husus! tren Derincede dahiliye vekili Faik Öztrak, İstanbul valisi Lütfi Kırdar, İstanbul kumandanı, halk tezahü, ratla karşılanmıştır. Sovyetler Birliğinin hariciye ko- İstasyonda 15 dakika kudar isti- miseri beyanatta bulunarak bu tek! rahat eden İnönü, oradan Savaro- liflerin hükümetini düşündürdüğü “| pa yatına geçmiş ve Yalovaya ha- reket etmiştir. Yat mak Üzere bütün gemiler Reisi. cumhurumuzü toplar atmak süreti- Ie selâmlamışlardır. iki müşkül kalmıştır. Bunların €N| önünden geçerken başta Yavuz oL. ! İnönü öğle yemeğini yatta | ye- mişlerdir. Yat, refakatinde bulunan | Adatepe torpilosu ile beraber ..i at 15 de Yalovaya varmıştır. Relsicumhurumuz yanlarında re. fikası ve dahiliye vekili - Faik Öz. trak, İstanbul valisi ve komutanı olduğu halde yatlan Sakarya motö- rü ile Yalova iskelesine çıkmışlar- dır. İskele meydanmda toplanan bin- lerce halk İnönünü şiddetle alkış. lamış, küçük bir mektebli kız İnâ. nüne bir buket vermiştir, Bu sıra- dr şehir bandosu istiklâl marşın çalmış, İsmet İnönü asfait cadde nin baş tarafıma kadar yaya olarak yürümüş ve oradan otomobile bine- rek halkın (o tezahüreti arasında kaplıcalardaki köğke hareket ot. miştir. Cumhurreisimizin bir müddet Ya. lovada istirahat ettikten sonra Ça- nakkale, Biga, Tekirdağ ve diğer bazı Trakya şehirlerine giderek tet kikler yapacağı tahmin edilmekte. dir. Derince istasyonundan Yalovaya kadar Cumhürreisimize refaka e - İden İstanbul vali ve kumandan dün akşam şehrimize dönmüşlerdir. Büyük anketimiz (Baştarafı 1 incide) yat edindikleri bir çok ecnebi keli. mize gelecektir. Refakatinâ M.İ düş ia” hükümetinin kendi emniyeti nok -|ruz. Önder-diyoruz. Mubharrirler, | melerden daha menustur. Bay Ali Bülend: “Italya, Ispanyayı bırakmamış ve bırakmay Roma gazeteleri ” Esrarengiz denizâ gemileri. nin Italyaya ait olduğun itiraf ediyorlar Roma, 8 (A.A) — Gazeteler Lejiyonerlerin dönmesindeki «e hemmiyeti tebarüz ettirmekte ise. ler de bu dönüşün başlanan işin son perdesi olmadığını ihsas et » mektedirler, Laçaro oFaçista, mücadelenin bitmediğini, zira “eski dünyada hâlâ irtica ve teşevvlşler mevcut olduğunu ve fakat zühur edebile- cek her şeyin dalma âyni reaksi * yonları tevlid edeceğini,, bildiri - yör ve diyor ki; “Demoktasilerin kâbusu 20.000 İejyonerin dönmesiyle nihayet bul mâmıştır. Zira İtalya, İspanyayı bırakmamış ve bırakmıyacaktır . Ve İspanyollarla İtalyanların -e| Romanya ariciye Nazırı Romanya hariciye nazırı Gafen- ko yarım Daçya vapuru İle gekri- manya hariciye nezareti siyasi iş. ler ve hususi kalem müdürleri bu. tasından kamşularının istiklâline; bizden tahsillidir, ber halde onlar karşı alâkasızlık £ göstermiyeceğini| bunu beğenmiyorlar, Daha uygu- itiraf etmeliyiz... nu bulsunlar, O daha güzel olursa, —— ıı ————— onu söyleriz. Fatihte esrarlı Bey Nümmellin (Kunduracı) 5 bir hâdise Ona millet bir kere “Şef, dedi, “Mil Şef,, dedi, Hiç gazete yazışiyle bu değişir mi? Hem, Şef eni ea İğ evrak edi güzel bir sör.. Şef denilmesi iyi sokak ortasmda başının Üç yerin- den yaralı bir belde bulunmuştur. polur... ” Bay Hüsnü (Bakkal) : Demirlo başma vurulduğu anla. şilan yaralı fazla kan zayi ettiğin. “.— Şef yabancı bir kelimedir.. Önder daha güzel.. Kendisine Ön- den Cerrahpaşa hastanesine kaldı- ir. Bir müddet sonra kendi- der denilsin.. Mili bir söz, mijli ifade istiyen memurlara bir kahramana yakışır, indi Bayan Refia: — İsmet İnönüne, İsmet İnönü | lunmaktadır. demek onâ karşı bir şefe karşı dr Romanya hariciye nazırı rıhtım. yulan bir hissin ifadesidir. Öner) da vali, İstanbul kumandanı ve kelimesi bana sempatik gelmiyor. | şehrimizde bulunan Bükreş elçimiz Bu kelime “Führer,, kelimesinden | Hamdullah Suphi Tanrröver tara- almmış gibi bir şey. İsmet İnönü| fından karşılanacaktır. her şeyden evvel İsmet İnönüdür. | oGafenko Perapalas otelinde bir Kazandığı zaferle Türkün isti<-İmüddet Istirubatten sonra yarm balini değiştiren bu . büyük . milklakpam Ankaraya İiareket ededek- kahramana kendi soyadından daha| tir, Yük ne isim verebiliriz?. Röktühya hariciye nazır “Ayka; Bunun yanında Şef, Cumhurre.|rada &ç gün kalacak, başvekil ta, isi veya yeniden icat edilmiş hor.| rafından kabul edilecek, Hariciye hangi bir kelime kıymetsizdir. O,| Vekilimiz Şükrü Saracoğlu ile gö- şef de olsa, o cumhurreisi de olsa, | rüşecektir. Görüşmeler (Avrupa - için olmasa dahi “anlamak, İÇİNİ Manarrem gunları söylemiştir: “e önder kelimesi Türkçeden olmasa Ma birim için tarihimizin) daki ve bilhassa Balkanlardaki si- İd acaktır ! demokrasilerin kâbusu df i korkunç hale gelecektir. Roma, 8 (A.A.) — Fi mata gazetesi, İspanyol İ İtalyan bahriyesinin eyi yüke rolü tebarüz ettiren bi“ sında, Italyan bahriyesini” senesi sonundan 1937 seni yetine kadar geçen dört #7 “ da İspanyaya 100 bin askö”* kamyon, 40 bin ton harp er ve 750 top, taşıdığını ve Akdenizde Italyan “LEİPO denizaltı gemilerinin seli seyrisefaini “faaliyeti üs! a büyük tesirlerini tebarüz pir! | bu denizaltı gemilerinin ticaret gemilerinin par Cervantes kruvazörüyle aöl torpido muhribini saks! kaydeylemektedir. | bi atış .Metris çiftliğinde 0 | Topçu atış mektebinin atışları bü İMetris çiftliğinde yapıld. topçu müfettişi Tümg olmak üzere birçok yükse zabit, gazeteciler atışlarğf bulundular. 7 Bast tam 10 da, mekteb ii nı Albay Sırrmın izahat 1 ve 10,50 de mlışlara b Büyük bir muvaffakıyet? lan atışlar sant 12,2) ye vam etti, Müteakiben topçu #ti$ de davetlilere hir ziyafet VW. maki Romanya gemi ziyafet Romanya Kral: Majes harbi a vi gi y ed elinden geleni yapmağa hazır bu - geliyor. Kenklisine Önder diyelim. “— ei alma yltağam mc zaten Türkçe değilmiş.. Kul en şanlı saylasın: yazan büyük ku) yasi meseleler üzerinde olacaktır. İlün memleketine avdetinin $ mangan, Türkün istiklâl savaşını) Gafenko dönüşte şehrimizde bir| yılı münasebetile dün lunmakta idi, man bu işi bana yapandan intikam Fakat bu hâdiselerden sonra Ya.! alacığım. Ancak onu öldürdüğüm hüdilere karşı ilk hücum yapılmış -| zaman kim olduğunu öğrenirsiniz.,, ter ki, bu da dünya viodanmı müte-| Memurlarm ısrarı boguna git estir etmiştir. Bundan sonra askeri! miş, Muharrem kendisini yaralıya. işgal altına alman Çekoslovakya -| nı söylememiştir. nım ottadan kaldırıldığı görülmüş -| Bir ara yaralının ağzından Şev- tür. O zaman Avrupaya kuvvetle) ket diye bir isim kaçtığından bu hâkim olmak için yapılacak bir te.'hususta tahkikat yapılmaktadır. lanmıyalım.,, Bsy Cafer (Üsküdar) ; kazandıran, cesaret, temkin ve milli gururu nefsinde sembolize € gün kalacaktır. “— İsmet İnönüne şel diye hi- |Sen tap etmek benim hoşuma gidiyor. (ridir, Ben Atatürke de Önder kelime. | O bizim için inkilâp senelerinin sinden daha farla şef kelimesini İmücahidi vatandaş İönüdür. yakıştırdım. Milletin o başında ve Bu millet ona dünyanın en kârı kalbinde Atatürkün boş bıraktığı ık Mevrinde ve Atatürkünü kay. mevkii âlan bir Cumhurreisine an- | bettiği o heyecanlı ve kederli gür Çekoslovakyada (Boştarafı 1 incide) malar, tiyatrolar ve kapanacaktır, Hocaların büyük bir kısmı tah” rikât yaptığı için bütün mektepler kapanacaktır. Saat 20 ile sabahın den milli kahramanlarımızdan bi- müesseseler şebbüse mukabele etmek zaruretin-! sşu—————— ———— iTtamvay şebekesi cık vir bip cü. de mi bulunulacağı suali karşısın - da kalınmıştır. Bunun üzerine pek tehlikeli addedilen bir vaziyete kar. gı koymak için birçok memleketler derhal birleşmişlerdir... Beyanatta bulunmadan evvel Lord Halifaks, bir suale cevap vererek muhtelif memleketlerle yapılan mü- gakerelere telmih etmitşir, Nazır demiştir ki: “sw Polonya ile yakında müteka- bil bir daimi itilâf akdedileceğini ümit ediyorum. Romanya ve Yu. nanistana verdiğimiz teminat, tek tarafir idi. Halihazırda bunları ye. niden tefsir etmeğe lüzum yoktur. Bu teminat, Polonya hakkında ol- duğu gibi, Romanya ve Yunanista- van istiklölleri tehdit edildiği sara. haten anlaşıldığı ve böyle bir teh- dit vukuunda bu hükümetler bütün milli kuvvetleriyle mukavemet et - meği hayati menfaatleri iktızasın - dan addettikleri takdirde tatbik edi- lecektir, Türkiye ile yapılan müzakerele - rin ilksafhası 12 mayısta mesut bir neticeye varmıştır. İstişarelere fa - aliyetle devam (edilmektedir. Pek kısa bir zaman zarfında bu istişa- reerin müvaffakıyetle neticelenece- Hini bildirecek vaziyette olacığım ümit ediyorum.,, Sovyetler Birliği ile yapılan mü. zâkereler hakkında Lord Halifaks, şunları söylemiştir: Sar siğieken id i Fazla araba işletil- imesine müsait değil... İstanbul Tramvay ve Tünel İş- ietmesi muvakkat idaresinden şu terkereyi aldık; “Saym gâzetenizin $ - 6 - 939 tarihli nüshasında çıkan “İstan- tramvayları,, başlıklı yazıda, tram- ray arahaları adedinin halkın ih. tiyacına tekabül etmiyecek dere cede bulunduğurtlan şikiyet edil. mektedir. İdaremiz, kalkın şehirde kolay- ikla seyahat edebilmesi için im - kân olan bilâmum tedbirleri ak maktadır, Bilhassa sabah ve akşam kala - vaylarda yer bulamamalı, servise çıkarılan araba adetlerinin azlı» ından değil, şebekenin bından fazla arabaya tahammülü olmadı. fından ileri gelmektedir. Meselâ tekmil tramvay şebekesini bağla * | Bayan Hasibe (Kadıköy) : — Benim aklım ermez. Şef ke- İlimesi kulağıma yabancı gelmiyor. Önder kelimesi daha yabancı, bir başka şey söylenilmek isteniyorsa bunu halktan değil, muharrirler- den sorunuz. Onların bu şeye aklı daha erer. Bayan Seniye (Kadıköy): — Şef kelimesi bana hiç te ya. İbanet gelmiyor. Şimdiye kadar e- İsasen Atatürkümüze He ayni su- retle hitap etmedik mi?, Eğer bu kelime yabancı ve kulaklara âykı- ri gelir bir kelime olsaydı, en ev. velâ O, bu şeye itiraz eder, bana şef denilmesin, derdi. ismet İnönü, Cumhurreislik ma balık saatlerde yolcuların tram* kamına yükselmiş kıymetli, fakat Maletayin bir vatandaş değildir. Bir şeftir. Bunu ordunun başında olduğu kadar Başvekâlette bulun Guğu zamanlarda da hepimize is- bat etmiştir. Ben Fransızca bilirim, Fransır- yan yegâne vasıta Karaköy köp-'©3 kökten gelen bu sıfatın bir cum rüsüdür. Sefere çıkarılan araba urrsisine hitap edilmesi gayet adedi de bu köprünün kabiliyetine |tabildir. Sonra da şef kelimesi göre hesap edilmiştir. Günün her| Türk okuyucularına bugünlerde hangi bir sâatinde şebeke üzerin. muharrirlerimizin kullanmağı iti de çıkabilecek en ufak bir hâdise arabaların bir iki dakika bile ge- cikmelerine (o sebebiyet verince, tramvaylar bütüm köprü üzerine de bir şerit gibi dizilmek mecburi» yetinde kalmaktadırlar. Bu vaziyette servise (o çikarılan araba adedini erttrmağa İmkân yoktur. , İ İlerinde bütün değerli, kıymetli, İmiimtaz, dürüst ve vatanperver Türkler içinde ancak en mümtazı- na en değerli, en kıymetli ve -n vatanperverine verilecek olan ün. vanı vermiştir. O nasl Türk va- tandaşlarının intihabiyle Inönü is” mini aldıysa bütün bir milletin her ferdinin müttefikan verdiği reyle | Cumhurreisi olmuştur. O, Cum- hurreisi İnönüdür. Cumhurçeis a; vanr, onun için bütün bir milletin | saygı, sevgi ve bunlar kadar hattâ bunlardan çok daha kıymetli olan Şef kelimesi ona lâyık olacak kadar büyük bir ünvan değilse, o- na Cumhurresi İnönü diyelim, vatandaş İnönü Hiyelim, sadece İnönü diyelim, ne dersek diyelim. | Nasıl hitap edersek edelim, o bi *| zim için daima ayni insan kalacak | tır, İnandığımız, ve güvendiğimiz, 'Türk kahcamanı İnönü... Bây Ziya (Kalamış); — İsmet İnönüne milli şef de- mek bence doğrudur. Fakat eğsr bu kelime lâzım gelen kuvvetle, ona böyle hitap etmekle ifade et- 5 i arasında bütün kapılar ve pen- cereler kapak bulunacaktır. Gecenin bu saatlerinde açık kalan pencerelere Alman zabitâsı| ateş edecektir. © Klodnoun belediye reisi ile be. iediye meclisi azası azledilmişler - dir, Bunların yerine bir komisyon teşkil edilecektir, Vazifelerini ya" pamadıkları için Çek devletinin polisleri silâhları almdıktan sonra vazifelerinden çıkarılacaklardır. 9 Hazirandan evvel cinayetin failleri tevkif edilemediği takdir < de başka tedbirler de alınacaktır. ... Bu sabahki posta ile gelen İn- gilizce Sandey Kroniki gazetesi “Hususi, kaydiyle verdiği bir ha berde, Alman devlet reisi Hitlerin geçen hafta Viyanaya gizli bir zi- yaret yaptığmı bildiriyor. Bu zi- yaretin Avusturyada Nazi aleyhta rı faaliyetin artmakta olduğuna dair aldığı heyecanlı raporlar ko- Jayrsiyle yapıldığını yazıyor. Alman şirketile ihtilâf Maliye Vekâletile Alman şirketi wek istediğimiz düşünceye tercü-İsrasında Kütahya . Balıkesir hat man olamr'yorsa o zaman muharrir |tından dolayı çikan ihtilâf hallet lerimiz, ediplerimiz, şairlerimiz İmek üzere hakem tayin edilen Yur br araya gelsinler, bir başka, fa-|nanistanın Paris sefiri Politis Yusuf kat kulaklara menus gelen bir ke-| Kemal, diğer murahhas ve müşavir lime bulsun, Maamafih Cumhurre.İlerle beraber Ankaradan dün şeh , isimizin soy adı, en yüksek ünvan, İrimize dönmüştür. Öğleden sonra en tımtıraklı elkaptan daha iyidir. İvilâyette bir toplantı yapılmıştır. > tamirde bulunan Romen İgemisi süvarisi tarafından ! sinde bir ziyafet verilmi e? fette resmi birçok davetlil buat erkân bulunmuştur. ZAYİ 4619 sicil murruralr goföf namemi zayi ettim. Yi cağımdan eskisinin h Şoför Ni: Tarlaya çevrilen vi yö vaklıkoz hanında bif vw Tuhaf bir ölüm—” kulaksızı i Kinleyin hah