3 Haziran 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 8

YY ye e AARAAMA 1938 de i Silahlanma uğruna bütün milter tarmn 24 milyar Türk tarafından e Fabrikaların hava hücumla- rından muhafazası İçin Sun'i sis Mustakbel bir harpte tayyarelerin gâyet mühim ve esaslı rol oynayacaklarını bugün hiç kimse inkâr edemez. On senedenberi havacılıkta milletlerin ne kadar ileri gittiklerini düşünmek bu ka. naati tamamiyle takviye eder. Herhangi bir harpte iki taraf ordu ları için ehemmiyetli bir nokta, man fabrikalarının berhava e dilmesidir. Bilhassa harp silâhr ve mühimmat yapan fabrikaların yok edilmesinde taarruz eden bir ordu için hesap edilmiyecek kadar ük faydalar vardır. Onun için bir çok milletler hava hücumla. t tedbir almak için uğraşmakta haklıdırlar. Hava hücumlarına karşı almacek en iyi tedbir düşman pilot- larına hedef olacak binaları, keri müesseseleri, fabrikalar: giz. İeyebilmektir. Muhtelif milletlere mensup bir çok fen adamları bu hususta bir çok tetkikatta bulunmuşlardır. Sun'i sisi hava hücumlarını karşı bir müdafaa vasıtası olarak kullanmayı ilk defa olarak 1928 yılında Almanlar düşünmüşler, ve 1929 de Stutgart civarmda ve Şarki Prusyada ilk tecrübelerini yapmışlardır. Bu havalide Şarki Prusyanın tekmil elektriklerini istihsal eden Frrdland elektrik santralı bulunduğu için bürası tay yare hücumlarından korunması zaruri olan bir mıntaka sayılıyor. du. Yapılm tecrübele riyi netice verdiği için Almanya hükümeti bötün fabrikaların sun'i sis neşreden bir atölyeyi ihtiva etmesini mecburi tutmuştur, 1930 yık başımda Berlinde toplanan Alman kimyagerleri birli- ği Içtimamda profesör doktor Stolzenberg büyük şehirleri hâva hücumlarından kurtaracak en İyi vasıtanmsun'i sis olduğunu söy. lemiştir, Profesör o vakitki nutkunda: “Tayyareler bugün saatte 250 kilometre alabiliyorlar, demiş ti. (Bugün bu miktar iki misline çıkmıştır ve her gün de artmakta devam edecektir.) Binaenaleyh bütün Almanya Paristen hareket &- decek düşman tayyareleri tarafından bombardıman edilebilir, “Fransiz tayyareleri iki saat içerisinde Berlinin üzerinde uça- caktır, Hele Fransızlar Çekoslovakyada ve Polonyada tayyare me: kezleri kurarlarsa o vakit Fransız tayyarelerinin Berlin (üzerine gele! esi için 45 - 50 dakika kâfi gelecektir. “Hava hücumu infilâklı bombaların atılmasiyle başlayacaktır. Son sistem 45 kiloluk küçük bir bomba koca bir binayı parça par. ça etmeğe kâfi geldiğine göre, 270 - 450 kiloluk kocaman bomba. lardan yüzlercesi bütün bir şehri baştan başa bir toz yığını haline koyabilir, Son sistem tayyarelerin 45 kiloluk bombalardan 90 tane taşıdıklarını unutmıyalım.,, Profesrö bu mukaddemeden sonra şehirlerin sun'i bir sis taba” kasiyle, ne sretle kaplanacağını uzun uzadıya anlatıyor ve şarki Prusyada yapılan tecrübelerin veridiği neticelerden bahsediyordu (Devoma 14 üncüde) rına Surt sis ollcuda getiriyor lirası Dünya, çok dddi bir yarışından başka bir şey dü; yor. Milletler cemiyetinin statistik. lerine göre, dünya milletleri tama" mile askeri ma Kimanlar, h. manlari için sarle bilen oil, bu yektinden hariç İtir. Kezalik zehirli gazlardan korun- ima terlibalı için yapılan masraflar. İda bu stalistikte dahil değildir.) 11938 yılmda 16 milyar dolar sar fetmişlerdir. (24 milyar Türk lira Marı için (yoilor,! seranesenisasresssanan Nevyorkta çalışan bir statistik se bu rakamı 175 mil dolara çıkarıyor. 1999 senesi çerisinde ji amın bir kat da | Bumfus ve Maks Klüso “dünyanın hlanma uğrundaki omasrafları ve silâhlarımada tekâmül, isimli u facık bir le meşretmi neletdeki silâhlanma yarışını fakat çok esaslı bir tarzda muk: Son se kısa İk buluyoruz. 1935 senesine kadar Fi Almanya ve İtalya: adan çok fazla idi yanm askeri bütçesi 382 da Almar milyon dolar iken 1985 de birden bire 2.600 milyon dolara çikti 1938'de 4,400. mülyon doları buldu Şurasını göz dır ki bu rakamlar tahmi lardır. Zira Almanya hükümeti bir kaç senedenberi bütçesi mektedir. Fransanın askeri masraf” ları ise daha yavaş ve daha geç © larak artmıştır. 1984 de 583 milyon dolardan ibaret olan Fransız harp bütçesi 1938 de yalnız 1,092 müilyo" na çıkmıştır. Yani Fransız harp bütçesi 4 sene içerisinde yalnız bir arttığı halde Almar | İ ah e.| Habe lar ve bu sükütu şu süretle İdiyorlar: “İtalya hükümeti stan muhârebesini vesile (ederek eri masraflarını hiç neşretmedi, vu masraflara dair yapılan tahmin» | Ter de bize isabetsiz geliyor. Onun! için eserimizde X simıyan takam- lara yer vermek istemedik.,, “İsa bahriyesi ve in” | Fransa - | hakkaktır, *İ Fransızlara nazaran harp iç Yirminci asır harbi yalnız orduların değil, bir | memleketin bütün kuvvetlerinin çarpışmasıdır remesersseseeeen, sıhasında çok vakitl silâhlanırken etmek gaye: arkasından koguy: Fransaya çok İolsa gerektir. Çünkü Fransa bilhas in icap yareleri ! harcanmış! Almanya ve Italya bu hümmalı | Faaliyetten yorulmağa mı başladı? Çe Son haftanın askerlik haberleri Norveç Hudutlarının müdafaası içi tedbir aldı A ya ve ncu sölerberlik ilân udud gernizonları taki”? r. Norraç hi müşterek emniyet almak iğin İsveğ » müzakereye İ tir, Norveçin şimal meta sında tayyârelere karşi jfaa tertibatı için hükümet is İlisten 909 milyon kronluk İ sisat atmıştır. İ Norveç bahriyesine » alınmıştır # & İmetile e karşı kullanila İlan bu hafif torpitolar gesi” rikalarında © yapılmıştı” iKanadanın hazırlık” i Kanada hükümeği «55 63 milyon dolarlık lmıştır. Bu para bilhass$ yarecilik sarfedilecek ihazırda o anağa bert ri kısa bir zaman İ6€ Italyanın deniz kuvvetleri! k üste Kavağı Karp© meelisindaki «DEP İtmda İtalyan © dönse çok kısa bir zaman sO1f* tonluk dört dritnot, * dört zırhlı, 19 ağir seri krayagifı ye eden ih! rından çe pil bir hal ; ya | tr. Bugün Fransanm, milli kuvvet kalmıs lerinin ve istiksil (o menbalarının kudretleri fevkirde çalış parçada yıpranan! dilen zamanı ka velâ kaybet! ğ mcak ondan sonradır ki i* n hasırlanmağa başlıya: | Fransanm — bugünkü| kamların delâlet et tiğ, kadar kötü ası ve ta cak, ve tikbi 1935 ha çok hazırl, manya bu para 'ârken Fransız ile Alman 1 olmı 1 | many tiyat ordusu yoktu, Ge drolu bir ordu mevcudu kur-| bu orduyu beslemek ve bu or'| subayların maaşını çok para sar | ordu kadrosu verme letmiştir. Fransant mamile hâzır olduğundan 1985 den sonra #arlettiği para yalnız si. "Ahlanma içindir, İki memleket ara” sinda'tam bir mukayese yapabilmek çin teskilât ve malzeme masrafla- tını syn ayrı olarak bilmek icap © der, Fakat elimizde rakamlar mas 0, 70 torpito mii htelhahirden ibaret olaca am bir kuvvet ii > İsveçte askerlik müddeti artırıldı ç üynn ve mebuysn ike İ : i i ; İlisleri yeni askerlik Di Es kanununü kabil etmi i dir. Bu yeni kanuna göt” erlerinia h alimdi idukları müddet 200' İ340 güne çıkarılmış, Ka İkerüik müddetige 30 SÜS e göre taksim See d böyle bir m ye imkân yoktur. Yalnız ayi lü İtalya kuvvetleri Şi? * ak Italyanın techizat < edildiği kada” Da mel bir vaziyette buhur Tea İticesine varabiliriz. ÇÖZ os Habeş i seralarında İf jyal dığı mühimmatın mii bir kısmını sarfetmeğe yerini miş ve sarlettiği stokları” iü nüz dolduramamışlır. Milletler cemiyeti yaral gi redilen rakamlar 'Almanyi si yanın göçen sere 5 alar) (Devamı 13 ün“