3 Haziran 1939 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Salacak Kız Kulesi ve Bostancı iskele Al L E Her Pazargilnn ZEKİYE HAIYIDAN Gazinosunda yil CJ\na İSTANBUL CAĞALOĞLU I . O4UÖ Telgraf ve mektub adresh Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: tstanbuL No. 248 Telefon: Başmuhajrlr ve evl: 22366, Tahrir heyeti: 24298. İdare ve matbaa kısmı 24299 24290 umhuri Traş Bıçağında Markası 1939 \ POKER PLAY ^ Fevkalâdelik Alâmetidir BERÜN MÜZAKERELERİ Hitler Yugoslav Naibi Prens PoVa teminat verdi Yugoslavyanın vaziyeti irkaç hafta evvel Romayı ziyaret eden Yugoslavya Kral Naibi Prens Pol, dündenberi Alman Devlet Reisinın misafiri olarak Berlınde bulunuyor. Kısa bır zaman zarfında bırbıri arkası sıra yapılan bu jki ziyaretın birtakım şayialara yol açtığını işitiyoruz. Totaliter devletler, Yugoslavyayı kendi siyasetlerine âlet yapmak istiyoriar. Maksadları Belgrad hükumetini istedikleri gıbı kullanarak Balkanlarda kendi emellerine yarayacak yeni bir blok meydana getirmek, yani bugünkü Balkan Antantını dağıtmaktır. Prensin arka arkaya yaptığı zıyaretleri ise herhalde totaliterlerin ümidinı kıracak bir hâdise sayamayız. Diyenler var. Balkan Antantının mahiyetini ifadeden uzak bulunan, Balkan milletleri arasındaki menfaat birliklerini çürük bir temele dayah farzeden bu mütalealan yersiz addetmekle hatâ işlemediğimize kani bulunuyoruz. Bir defa Prens Pol'ün Romaya ve Berline gıtmesinde hiçbir fevkalâdelik görülemez. Yugoslavya hem İtalya ile, hem de Almanya ıle hududu olan Balkanlı bir devlettır. İki büyük komşusile iyi geçinmesi, kendinin olduğu kadar, Balkan ve A\rupa sulhünün de menfaati icablarındandır. Bilhassa Anschluss'tan sonra mihver devletlerıle daha sıkı dostluk münasebetlerine girişmiş olması, Belgrad hükumetınin ne kadar realist bir politika takib ettığini açıkça gösterir. Çünkü, siyasî şartların icab ettirdiği bu politika, Yugoslavyanın Balkan Antantı çerçevesi içindeki vaziyetinde en ufak bir değişikliğe bile sebeb olînamıştır. Esasen, gayesi sulh ve emniyet olan Balkan Paktı, Balkanlı devletlerin uzak veya yakın komşularile iyi geçinmelerine mâni olmak şöyle dursun, bilâkis bunu ister ve her maddesile aza devletleri bu yola teşvik eder. Yugoslavyanın mihver devletlerile münasebetleri iyi de, diğer Balkanlılarınki fena mı? Bu suale menfi cevab vermek, ancak, hâdiselere menfi bir gözle bakıldığı zaman mümkündür. Evet, bazı gazeteler, muayyen maksadlarla birtakım neşriyatta bulunuyorlar. Bu gibilerine Almanyada, Fransada, İtalyada, hatta İngilterede bile raslıyoruz. Milletleri birbirleri aleyhine kışkırtmaktan zevk duyan insanlar yazık ki hâlâ yeryüzünden kalkmış değildir. Fakat devletleri bunlar mı temsil eder? Halkın asıl menfaatlerini bunlar mı korur? Şüphesiz hayır. Bugün şurada veya burada kütleler arasmda karşıhklı diş gıcırtıları duyuluyorsa, bunu daha ziyade geçici bir sinir buhranına yormahyız. Balkan milletleri kimseye karşı ne ideolojik, ne de ekonomik bir düşmanlık beslemezler ki fılân veya falan devletle dostça uyuşmak istemesinler. Türk Ingıliz anlaşmasım buna canlı bir misal olarak gösterebiliriz. Doğrudan doğruya tecavüz ihtimallerine karşı kurulmuş olan Türk Ingıliz işbirliği, bir istilâ hareketine girişmelerinden korkulan mihver devletlerile, böyle bir harekette bulunmadıklan müddetçe, en iyi dostluk münasebetleri idame ettırmeoıize mâni değildir Sulhü seven bütün milletlerin düşüncesi bu olduğuna göre, Yugoslavyanın takib etmekte olduğu politikadan Balkan Antantı ruhuaa muhalıf neticeler doğabileceğini düşünmek hatalıdır. Hâdısenın şeklinde bir sakatlık olmadığını gördükten sonra, dostumuz ve müttefıkimiz Yugoslavyanın asıl menfaatlerini tetkik etmek suretile de başka bir neticeye varamayız. Balkan Antantının doğum günlerinde, büyük Kral Aleksandr'ın oynadığı rol hatırlardadır. Umumî harbin en büyük felâketlerini sırtmda taşıyan ve hiçbir insanın tahammül edemiyeceği feci şartlar allArkasi Sa. 9 sütun 5 tel Berlin 2 (Hususî) Hit'.er, Alman Yugoslav hududunun kat'î olduğuna dair bugün Yugoslavya Naibi Prens Pol'a teminat vermiştir. Prens Pol bu münasebetle Hitler'e, Yugoslavyanın teşekkürlerini bildirmiştir. Dün dilek encümeninin hazırladığı rapor müzakere edildi, bazı Vekiller Bir Alman gazetesi Yugoslavyanın Almanya ile sorulan suallere cevablar verdiler dost olmak suretile Balkanlara büyük hizmette Cumhur Reisi Tarihî inönüne MîllîŞef in bulunduğuna işaret ediyor Inönünün haziran heykeli dikilecek sonlarmda şehrimize Yugoslavya Naibi ve Prenses Olga'nın Berlinde misafir edildikleri Belvü sarayında hususî surette hazırlanan iki salon Yugoslav Naibi Prens Pol'la Prenses Olga, bu sabah Meçhul Asker abidesine bir çelenk koyduktan sonra Charlottenburg caddesinde şereflerine tertib edilen büyük bir geçid resminde hazır bulunmuşlardır. [Arkası Sa. 7 sütun 4 te] 1 Büyük Parti Kurultayı Kurultayın dünkü toplantısında Başvekil ve kabine azaları gelmesi muhtemel Encümen, bu hususta icab eden teşebbüslerin takibini ittifakla tasvib etti Yeni petrol arama mıntakalarının tesbiti Eski kamplardaki sondaj makinelerinin f aaliyet sahalarına Maden Tetkik ve Arama enstıtüsünün en faal kollanndan biri olan petrol arama kolu 20 nci asrın bu en ehemmiyetli maddesini bulmak yolunda şimdiye kadar yaptığı araştırmalara yeni bir cephede başlamak üzere faaliyete geçmiş bulunmaktadır. Bunun için petrol arama heyeti en ziyade ümid veren mıntakaları tetkik ve yeni sondaj yerlerini tespit et sevkine baslandı Ankara 2 (Telefonla) Cumhur Reisimiz İsmet tnöniiniin haziran sonlarına doğru tstanbulu şereflendireceklerin Ankara, 2 (Telefonla) Cumhuri den Kurultay içtünaında hararetli müza den bahsedilmektedir. Diğer yet Halk Partisi beşinci büyük Kurulta kereler yapıldı ve kendi vekâletlerine ait taraftan Cumhur Reisimizin bugün de saat 15 te toplanarak, Dilek dilekler üzerindeki sualler dolayısile ve Trakyada yapılacak manevra encümeni raporu üzerinde gb'rüşmelerde killer ayrı ayrı cevablarda ve izahlardi [Arkası Sa. 9 sutun 1 de] ları bizzat takib edecekleri de bulundu. Çok geç vakte kadar devam e bulundular. anlaşılmaktadır. Ağustosta yapılacak olan manevraları büyük bir geçid resmi takib edecektir. Ecnebi ataşemiliterlerin geçen manevralarda olduğu Bütçe Encümeninde hararetli müzakerelere gibi geçid resmini de takibe davet edilmeleri kuvvetle muhvesile teşkil eden lâyiha, Meclisin çarşamba temeldir. Cumhur Reisi tarafmdan günkü içtimamda konuşulacak Kurultay azası şerefine yarın Ankara, 2 (Telefonla) Bir tespit eden kanun lâyihasının ayrıca akşam şehrimizde bir çay zimüddettenberi Bütçe encümeninde tettanzimi faydalı görülmüş ve Bütçe enyafeti verilecektir. Maliye Vekilinin mühim beyanatı Yeni baremler 1 Sovyetlerin cevabı Molotof, İngiliz ve Fransız sefirlerine mukabil teklifi bildirdi Londra 2 (Hususî) Sovyetler Birliği Başvekili ve Hariciye Komiseri Mclotof bu akşam .Moskovadaki İngiliz ve Fransız elçilerini Kremlin sarayına davet ederek, îngiliz Fransız tekliflerine Sovyetlerin resmî cevabını tevdi etmiştır. Sovyet cevabının mahiyeti hakkında malumat alınamamıştır. Leh Sovyet münasebatı Varşova 2 (Hususî) Yeni Sovyet elçisi Charalof bugün itimadnamesini Cumhur Reisine vermiştir. Elçi bu münasebetle Sovyet hükumetinin Lehistanla teşriki mesaiyi genişletmek arzusunda olduğunu söylemiştir. Cumhur Reisi Mosciski de Lehıstanın da ayni arzuyu beslediğini bilmukabele beyan etmiştir. Varşova müzakereleri kik edılmekte olan ve encümende hararetli müzakerelere vesile teşkil eden yeni baremler, Meclisin bu çarşamba günkü içtimamda konuşulacaktır. Bunlardan sermayesinin yarısından faziası devlete aid olan banka veya müesseseler memurlarının maaş ve ücretlerile hizmete girişen ve terfi usullerini cümeni hüumetin teklifi üzerinde birtakım değışiklıkler yapmıştır. Encümenin mütaleasına göre, devletin ihzari sahada mühim bazı teşebbüsleri ele alması neticesi olarak yeni birtakım müesseseler vücud bulmuş ve bunlar müstakbel hükmî şahsiyet[Arkası Sa 7 sütun 3 te] Madrid civarındaki Hermis kampından görünüş miştir. Yeni plânla petrol arama faaliyeti diye kadar araştırma ve sondaj yapılan dört mıntakada teksif edilmektedir. Sim[Arkası Sa. 9 sütun 6 da} «IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIII 27.000 liralık tazminat davası Türkİngiliz IIIIIIIIIIIMIIIItMIIIIMMII askerî IIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIllillllllinillllllll müzakereleri Heyetimiz dün akşam Londraya hareket etti Müsellâh ihtilâf karşısında müessir teşriki mesai için alınacak tedbirler görüşülecek Millet vapuru faciasınm muhakemesi dün başladı «Nikoîa Nomikos» vapuru acentasının vekilleri, bazı usulsüzlük iddismda bulundular NADÎR NAD1 Londra 2 (a.a.) Karşıhklı garanti tatbikatı hakkında bundan birkaç gün evvel Varşovada başhyan müzakerelere bilhassa bir taarruz takdirinde tevessül olunacak iktısadî ve askerî hususata taalluk eylemektedir. Lord Halifaks'ın dün Polonya büyük elçisile yaptığı mülâkat da ayni mevzu üzerinde cereyan etmiştir. Lord Halifaks'ın Moskova ziyareti Londra 2 (a.a.) Salâhiyettar mahİstanbul İkinci Ticaret mahkemesi heyeti dünkü duruşma esnasında fillerde söylendiğine göre Lord Hali faks, henüz Londraya vâsıl olmıyan SovBüyük bir fırtınada «Ereğlı» limanın purunun ayni ismi taşıyan sahibıle kapyetler Birliğinin Fransız İngiliz teklif da demirli bulunan «Millet» vapuru ü tanı Dimitri Takolombos ve bunlara ızaAskerî heyetimiz azalan, dün Haydarpaşa ganndan çıkarken... leri hakkındaki cevabını altnadan Mos zerine düşerek bu vapurun batmasır.a feten acenta M. Münir. M. Mavris ale^N [Arkası Sa. 9 sutun 5 îe} sebeb olmaktan «Nıkola Nomikos» vafYazısı 9 uncu sahifemizde) kovaya gitmek tasavvurunda değildir.