3 Nisan 1939 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

HABER — Akşam Fostası Varşova, 3 (A.A.) — İngiliz beyannamesinin Polonyanın bir Alman genişleme hareketine mu- kavemet zihniyeti dairesinde si- lâhlanmasına hükümet mektedir. Ecnebi müşahitlerin tahmin et. tiğine göre Dantzig statüsünün bir taraflı olarak tadili için yapr lacak herhangi bir teşebbüs derhal mâni mahfellerinde söylen. Polonya ile Almanya arasında si-| lâhlı bir ihtilâfa sebep olacaktır. | Pragın işgali esnasında alman ve Memelin ilhakı esnasınlda takvi ı ye edilen askeri tedbirler kaldırıl- mamıştır. Hattâ Vistül nehrinin munsap cihetinde kâin Hel yarımadasında. ki kalelerin garnizonlarının takvi. ye edildiği haber verilmektedir. Lodzda bir nutuk söylyen Po- k lonya nasyonal - demokrat partisi reisi Kovalski İdemiştir ki: — Herşey, yeni bir Ayrupa ' harbi arifesinde bulunduğumuzu ! gösteriyor. Bu yeni harp de bun- £ dan evelki harb gibi hiç kimsenin £ durduramıyacağı Almanyanın he. — gemonya tesisi teşebbüslerinin | neticesi olacaktır. Polonyanın vazifesi Alman nü- | fuzunun artmasına mâni olmaktır. — , Almanya gittiği yanlış yoldan da- : ha dönebilir. Fakat ileriye doğru bir adım daha atacak olursa onu — kılıçla İldurdurmak lâzımdır. ği » Yaklaşan harpte Polonyayı kar- j şısında göreceğini Almanyanın öğ renmesi lâzım gelmiştir. Polonya milleti yalnız menfaatlerinin ha- leldar olmasına değil, Alman nü.|> fuzunun artmasına da müâni olacak Almanyayı muhasara — etmek mevzuubahis — değildir. Mevzuu vp bahsolan şey, Polonya milletinin İttr hayat hakkıdır.,, Londrada neler müzalıere - edilecek ? Vargşova, 3 (A. A.) — Bek'in Londra seyahatinin beynelmilel hâ. diselerin seyrinde belki kat'i bir —© merhalo teşkil edeceği — diplomatik y mahfellerde söylenmektedir, Bu ziyaret, son Çek buhranımdan — evyel kararlaştırılmıştı. Fakat Po. |— lonyaya İngiliz - Fransız garantisi- — ni temin eden Çemberlaynın beya. natı bugün Londrada Bek ile lord Halifaks arasında başlıyacak olan “ bütün müzakerelerin hareket nok - “ tasmı teşkil edecektir. İngilterenin yardım vaadi, şim . — diye kadar bir taraflıdır. Fakat İn. giliz - Fransız yardımının harekete — geçmesşi münhasıran Varşovanın ve — receği karara bağlıdır. İyi haber ' alan mahfellerde söylendiğine gö - — Te bu yardımım tatbik tarzı ile buna — mukabil Polonyanm vermeği taal. “hüd edeceği garantiler ve teminat “ilk müzakerelerin mevzuunu teşkil — edöcektir. Başlryacak müzakereler - esnasmda bütün diğer meselelerin — tetkikine de imkân hâsıl olacaktır. Bu meseleler şunlardır: - Polonya « Sövyet, Polonya .. Ro. | men, Polonya - Litvanya, müna - Böbetleri, iptidaft maddeler mesele. O Bi, muhaceret, İngilterenin. Polon. — yaya yapacaği ıkrazat ve ilk me, gel İle sıkı alâkaları olan diğer — meseleler. ) - Polonya —matbuatı, Polonyanım / İstiklâlinin ve siyasetinin ihlâl edil- mesine müâni olmağfa her zamandan fazla azimkâr bulunduğunu kay - TE |hafta evvel mütecaviz bir devlete | karşt Sovyetler birliği ile müşte - rek beyanname imza edilmesi hak. kımdaki İngiliz teklifini reddetmiş dug'unu hatırlatmaktadır. Polon. âa, Almanyayı muhasara edecek o. _Ü lan ideolojik bir bloka girmekten de r'imtlna. etmişti. A LLL O M KA gn Ingıltere. İtalyanın tavas- — Sulunu istememiş i lçıh, B (A. A.,) — Resmi ma- “hafi İngilterenin Roma masla - hatgllkarı Sir Nocl Charles'in ahi- —j olmryacağı | — detmekte ve Polonyanm daha üc/ki Danzig meselesinin halli için Ber. lin ile Varşova arasında müzake, reler yapılması imkânınm teşkil et. miş olduğuna dair olan bütün şayia ve haberleri tekzib etmektedir. Sir Noel Charles'in cuma günü kont Çiano ile yapmış — olduğu iki görüşmenin mevzuunu münhasiran İngilterenin Polonyaya yapmış ol - duğu vaid teşkil etmiştir. Birinci görüşme Çemberlaynın a- vam kamarasındaki beyanatmı İtal. ya hükümetinin tTttılama arzetme, ğe, ikinci görüşme de bu beyanatın manen şümulünü izah eylemeğe | matuftu. Almanyaya karşı muttehıt cephe — Londra, 2 (AA.) — Sunday TTi mes, gazetesinin öğrendiğine — göre Bekin burada yapacağı görüşmeler | esnasında Polonya ile İngiltere ara- sında bir “mütekabil müdafaa pak- tı,,hin imzası mevzuubahs olacak ve Polonyanın milli müdafaasına tahsis edilmek üzere — İngilterenin Polonyaya 20 milyon Tngiliz lirası ikraz etmesi imkânı derpiş - edile- cektir. Yahudi muhacereti ve Danzig me selelerinin de müzakere — edileceği muhakkaktır. Bu gazete bundan maada Alman tecayüzlerine karşı koymak azmin" de bulunan devletlerden yani Sov- yetler birliği, Polonya, Yugoslavya Türkiye, Yunanistan ve Balkan dev letlerinden mürekkep müttehit bir cephe teşkil edilmesi mevzuubahs ol duğunu yazmaktadırı Sunday Times, ihtilâf halinde şar kt Akdenizde İngiliz bahriyesinin oynıyacağı rol dolayısile — bilhassa Türkiyenin ehemmiyetinden bahset mektedir. Diğer cihetten Obcerver, gâzetesi diyor ki: “Almanya, Polonyanın hâkimiye tini ihlâl veya tadile teşebbüs ettiği takdirde Polonya hükümetinin si- lâhla mukayemet etmeğe karar ver- diğini her şeyden evvel kaydedelim. Danzig şehrinin ayrı bir — statüsü vardır ve Polonyanın hâkimiyeti al- tında değildir. Fakat — koridor Po- fonyanımn hâkimiyeti — aldındadır. Binaenaleyh Danzigin şarki Prusya ya ilhâkı bir tecavüz mahiyetinde ol mamakla beraber Almanyanın şar- Prusya ile Almanyayı birleştir- mete teşebbüs etmesi Fransız - İn- giliz taahhüdünün — tatbikini icap|. ettirir. Şu kadar var ki — Polonya Almanyaya silâhla mukavemet et- tiği takdirde bu taahhüdün ahkâmı kabili tatbiktir. İ Leh Hariciye Nazırı bu gün Londrada “Vâarşova, 2 (A.A.) — Bek, saat 13,23 de trenle hareket — etmiştir. Mumaileyhe hariciye nezareti garp ışleri departnnanı direktörü kont — a. EeVimk adbimnülüda Alman bahriyelileri Memelde Kendisi istasyonda İngiliz sefiri Sir Kennard ile Polonyalr birçok zevat tarafından uğurlanmıştır. Bek, bu akşam saat 21 de Berline geçecektir. Mumaileyh, yarın sabah Ostende de vapura binecek ve saat 16,20 de Londrada olacaktrı. Berlinden geçerken Berlin, 3 (AA) — Londraya gitmekte olan Bek, Berlinden geç- miştir. Ixendısı ıstasyonda hariciye hnezafeti erkâr bir zat ile Po- lonya sefareti erkânıın kâffesi ta- leyh, Frankfurt Sur Oder trenine binerek Berline kadar kendisine re- fakat etmiş olan Polonyanın Berlin snksefiri. Lipski ile görüşmüştür. - Hitlerin küçük. devletleri tehdidi Paris 2 Ç(A.A.) — Hitlerin Wil- helmshaven'de söylediği nutuk burada, Alman siyasetinin bundan evvelki direktiflerifi “ve Bbilhassa Roma - Berlin mıhyverinin müşte- rek bir tehdide karşı tedafüt te- sanla tekrar eden bir intizar nut- ku mahiyetinlle telâkki edilmekte ve bu nutkun sarahetten mahrum olduğu söylenmektedir. Siyast Fransız mahfelleri bilhas sa Sull tataftarı olan devletlerin birleşmesi karşısında Hitlerin sul ha bağlılığınından ve genişleme- nin iktısadi cephesinden bahset- mesini manidar addetmektedirler. Bu mahfiller bu tarzı hareketi Mussolininin, son nutuklarında. ki sözlerle karşılaştırmakta ve Hitlerin İngilterenin teşebbüs et. tiği beynelmilel hareketin inki. şafmr beklemek istediğini zan - netmektedirler. Ayni mahfiller, küçük devlet - lere yapılan ihtarları tehlikeli addetmektedirler. Diğer cihetten dünkü nutukta tekrar Avrupayı hakiki bir Alman müstemlekesi şekline getirmek istediği ve bu mıntakalarda ne İngilterenin, ne de Fransanın ne de diğer devlet. lerin müdahaleye hakları olma. dığı manasmı tazammun ettiği. ni kaydeylemektedirler. Alman- ya İngiltereye meydan okuma - maktadır, Fakat bu iki devlet a. rasmdaki muhalefet bariz bir şe. kilde görünmektedir. Amerikalılara göre Hitle- <rin, nutku : Vaşmgton, 2 (A A) — Sıyuî mahfeller, mt'lerin Vilhelmshafen. de söylediği nutku İngiltereye kar- şı meydan okuma —mahiyetinde te- lâkki etmekle beraber Almanyanın 1935 tarihli l.'ıe.ı:ıııı:ç miuahedesini fes. hetmek hususundaki tehdidini hay. retle - kargılamaktadırlar. Bu mahfeller; Hitlerin muslihane müzakereler sisteminden vazgeçmiş gibi göründüğünü ve bütün ümidi »Ruwetl'o veyı küvvetin' tehdidi İle K nn Ü 4 seeim Ba nn rafından selâmlanmıştir. Mumai- ir li-| |kalkması ve Almanyanın genişleme sine saik olan bunlara benzer te - şebbüslerde bulunması — imkânmı veren metodların nutkunda olduğu- nu beyan etmektedirler. Âyni mah feller, bilhassa “ateşten kestaneyi çıkarmak,, — cümlesile FPolonyaya yapılan ihtara ehemmiyet vermek. te ve bu sözlerle Polonyanm Fran. sa ve İngilterenin idaresi altında kurulacak nazi aleyhtarı bloka ilti- hak etmesine mâni olmak gayesi güdüldüğünü söylemektedirler. Ayan âzâsmdan Pittman, beya - natta bulunarak demiştir ki: “— Çemberlaynın nutku Alman. ya ile Polonya arasında mevcut ih- tilâfların makul ve muslihane bir gekilde yatıştırılması için açık — bir: kapı birakmıştır.,, Mumaileyh, İngiltere tarafından Polonyaya verilen teminatmınm Avru - pa sulhüne kapıyt açtığımnı söyle . miş, fakat beyanatında — doğrudan doğruya Hitlerin nutkundan bah - setmemiştir. Pittman, Amerika hü. kümetinin taarruza maruz kalan . lara yardım etmek için harb müzs- "tesna olmak üzere her türlü meğru garelere başvurması lâzımgeldiği kanaatini izhar etmiştir, Fransızlara göre Hitlerin nutku Paris, 2 (ALÂA.) — Jour gaze. tesi, Hitlerin nutku hakkında Ber lin mühabirinden aldığı aşağıda- ki haberi neşrediyor: Hitlerin, sulh sevdiği hakkm. daki cümlelerle büyük Almanya. nın enternasyonal iş birliği ar- zusu hakkmdaki teyitler, pek ta. bit olarak daha ziyade büyük dev letlere hitap etmektedir. Fakat, baştan nihayete tetkik edildiği zaman aşikâr olan bir cihet var. sa o da, bu nutkun bizi büyük teyakkuza sevketmesi lâzımgel- diğidir. Eğer Almanya kendisinin söylediği gibi bir ikinci 21 ma . yıs karşısımda kalmış ise, bizim de şunu hatırlatmamız lâzımdır ki, geçen sene Almanya bu 21| mayısa yalnız bir nutukla muka- belede bulunmamıştır, Petit Parisien diyor ki: Polonyayı tehdit eden cümle . ler vaziyete uygun değildir. Zira, Polonyaya yardım etmeye hazır olduklarını söyliyenler bizzat bü- yük devletlerdir. Hitler, Almanya nın bir çember altma sokma si- yasetini kabul etmiyeceğini söy. lüyor. Filhakika, kendisi çember altına almamakta fakat. istedik. leri yerlere doğrudan doğruya girmektedir. Şurası muhakkak . tır ki, Hitler hiç bir zaman bu derece karışık ve bü derece şaş- kım bir nutuk söylememişti. Epok gazetesi diyor ki: İsmine sulh kongresi denecek olan bu seneki Nürenberg kon- gresinden çok korkulmak lâzmm gelir. Filhkakika bu, yeni bir daâr- be için bizleri uyutmayı istihdaf etmektedir. Emniyetin organizas yonu işi yolunda gitmektedir. Bu sulh seven milletleri kurtaracak yegâne yoldur. Ördre gazetesi diyor ki: Almanya bugün biliyor ki, ye. ni bir kuvvet ve şiddet darbesi | derhal bir harbe müncer olacak ve bu harpte Almanya faik vazi- yette kalmıyacaktır. Hitler için iki tarzı hal vardır: 1 — Fransanm ve bilhassa İn. gilterenin silâhlanmasmın bitme sinden evvel hir harp çıkarmak için ileri atılmak, 2 — Kaybolan vaziyeti yeni- den devamlı bir faaliyetle elde etmek üzere vakit kazanmaya çalışmak. Hitlerin dünkü nutku, kendi . sinin bu ikinci şıkkı ihtiyar etti- ğini göstermektedir. İtalyan gazetelerine göre Roma, 2 (A.A.) — İtalyan ga- zeteleri, B. H'tlerin nutku hakkın- daki yazılar:nda hilhassa İtalya - Almanya dostluğunun selâbetini tebarüz etirmektedir. B. Hitlerin bu nutukla İngilterenin iki yüzlü metodlarını sarih swurette açığa vur duğunu kaydeylemektedir. Yarı resmi Voce D'ltalia, Al- man milletinin çenber içine konul- masına müsaa'de etmiyeceğini ya- zıyor. Popolo Di Roma, B. Hitlerin bu nütkunda, zengin milletlere karşı sarih bir ihtar görüyor. Bu gazete, aynı zamanda, Almanyanın sulh azmini tebarüz ettirdiği gibi orta Hu müdüraa mryermr de Kaydeyle- mektedir. — Popolo D'italia bu nutkun. E. Çemberlaynın beyanatına şiddetli bir mukabele teşkil ettiği mütale- asındadır. Corriere Della Sera idiyor ki; Bu nutuk, çenber altına alma siyasetine taraltar olanlar için sa rih ve enerjik bir ihtardır. B. Hit- lerin bu nutkunun ebemmiyeti, evvelce tahmin edildiğinden çok çok büyük olmuş ve bu nutuk, son günlerin karşıklığını aydınlat- miştir. İngilterenin Polonya hakkındaki Regime Fascista şöyle diyor: "Aİmanya - Polonya dostluk pak tr, Çemberlaynin beyanatımdan çok daha evvel sarih ve samimi ifadele- ri ühtevi idi. Polonyalılar, diğer milletler için şimdiye kadar hiçbir zaman mücadele etmemiş fakat bi- lâkis her zaman kendisi için — diğer milletleri muharebeye sevke muvaf- fak olmuş — bulunan bir — milletin vaidlerinden ziyade — Hitlere İ nanırlarsa çok iyi edeceklerdir.,, & Sulh ittifakı ,, Londra, 3 (AA.) — Beynelmi- lel sulh için toplanma birliğinin 'İngiliz komitesi emniyet siyasetine avdet edilmesi lehinde — geniş mik- yasta harekete geçmeğe karar vet- miştir. Dün yapılan içtimaa birkaç yüz murahhas iştirak etmiştir. Komite, 16 nisanda Hayrparkta büyük bir nümayiş tertip ederek — İngiltere, Fransa, Sövyetler birliği, Polonya, Romanya vesair arzu eden memle- $etlerin girebileceği bir "sulh ittifar kı,, vücuda getirilmesini istemeğe karar vermiştir . İngiliz. Genelkurmay başkanı Löndra, 2 (A.A.) — İmparator- luk. genelkurmay başkanı, general LAvrupada ve şarki Avrupada, Bul-| 3 NİSAN — 1939 Gort, refakatindeki zevat ile birlik- te, Fransa ziyaretinden bugün tay” yare ile Londraya dönmüştür. Hitler Heligoland müzs- tahkem mevkiini gezdi Berlin, 3 (A.A.) — “Robert ley,, gemisi ile seyahat etmekte olan Hit- ler, şimal denizinde seyahatini tem- dide karar vermiştir. Mumaileyh, salr günü Hamburga dönecektir. “Robert Ley,e iki muharip refa- kat etmektedir. Dün öğledva sonra Hitler, Heligo landa çıkarak adanın tesisatını gez- miştir. Şimali Irlanda meselesi İngiltere ile Irlanda bu hususta anlaştılar Londra, 3 Ç(A.A.) — İyi malü. mat almakta olan mahafile göre, Çemberlayn ile de Valera Vhegu- ers de geçenlerde yapılan görüş - meler esnasında İrlanda başvekili iki İrlandanın birleştirilmesi hak- kındaki mütalebatından vazgeç. miştir. Çemberlaynın bu mutale- batı yeniden tedkiki vaadetmiş ol. duğu söylenmektedir. İyi bir membadan bildirildiğine göre de Valeranın mayıs bidaye - tinde Âmerikayı ziyareti münase- betiyle birçök merasim tertip edil. miştir. Muümaileyh, riyaseti cumhur tsa- rayını ziyaret edecek ve 20 mayıs. ta Şikago belediyesi — tarafından rösmen kabul olunacaktır. Beynelmilel İrlanda kongresi, 21 mayısta yapılacak ve aslen İr- landalr takriben 25.000 kişi bu (kongrede hazır bulunacaktır. Bulgar meclisi tatil yaptı Bulgaristan mebusan — meclisi hükümetle hemfikir olarak, inşaat nezareti tarafından evvelce islenen fevkalâde kredi hakkımdaki talebi reddettikten sonra paskalya tatiline başlamıştır. Meclis, yeniden 12 ni- sanda içtimalarına başlıyacaktır. Faşist teşekkülleri meclisi toplanıyor İtalyada faşist teşekkülleri ve onlar meclisi alelâde topr lantı için, 15 nisanda içtimaa çağ- rılmıştır. Küçükpazarda bir yaralama hâdisesi Bugün öğleye doğru Küçükpa- zarda bir yaralama hâdisesi olmuş- tur. Sebze halinde çalışan Ziya oğlu Hüseyin, Mahmutpaşada bir çorap fabrikasının — memurlarından olan Hüseyini bıçakla yaralamıştır. Ya- rası sol kolunda olan yaralı cankur taran otomobilile Cerrahpaşa has- tanesine kaldırılmıştır. Hakikt aşkam gazelesi Ginün en son haberlerini verendir Istanbulda A vaziyetle olan tek gazele HABER 'ldir (OLİMPİYAT STAD İLÂHLARI ) eli bütün rekorları kırıyor Son günlerden istifade ediniz. SİNEMASİNDA Sakarya