15 Kasım 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 5

i BOMİKYyrrei D Umandan yatiştirmek... ünya ordularının ü Vük endişesi budur Yazan: Sadık Duman HABER — AESim posna, Ukranya meselesinin iç yüzü nedir Avrupanın en tanmmış siyasi muhar. cuttur, Ve on dokuzuncu asır zarfında, kın, enerjik şeflerin idaresi altımda, ken- rirlerindea (Wiyer Dominik) geçenlerde | bir edebiyat yaratmıya muvaffak olmuş-| disi milli bir azlık olarak telâkki ettiğini ei en başta gelen tar. Bu devletler, Mine tkr Yeni bu yepyeni or- İrler” * edebileceklerini - un İçin kurmay Sm son dere- Pm istidadı, ba bu istidar nasıl belli WEN “ al, üryada en büyük Mide, | tanıdığı Atatürk, a yığınlarını za. EL şöyle izah €- Zİ 7 Sar SE verir ve verdi tatbik ederim.,, le demek itiyadın Maş mss İyi bana hiç bir za di “ğretmiş değildir. b iy Ka inerek, tahayyül e. Po, *#e genç Fran- erdiği bir konferansı zum geldiğini izah etmiş ve genel kur- mayın muvafakatile ordudan zeki ve genç albay ve yarbaylar alıp strateji okutmuştu. İddia şudur? Orduda hizmet ettikten sonra pişmiş bir münevver askerin kafası elbette genç bir subaydan ziyade stratejik me- seleleri halle müsaittir. Nitekim bunun neticesi olarak umum! harp başlayınca başkumandan Jofr erkân: hatbiyesini Foşun yetiştirdiği bu sınıftan intihap etmiş ve Foş, Marne muharebesinden bir kaç gün önce erkânı harbiyesinin başma yarbay (bilâhare general ve ge. nel kurmay başkanı) Veygandı gene bu sınıftan olduğu için seçmişti, Harpte böyle yetiştirilmiş kurmay- lardan Fransız ordusunun çok istifade ettiğini bütün Fransız askeri muharrir ler! yazmaktadırlar, Mütarekeden sonra bu vaziyet kaldı- rılmış, Foşun kutduğu sınıf lâğvedil- miş, Bu sınıfın tekrar tesisi üzerinde israr edenlerin hak kazanacaklarma muhak. kak nazariyle bakılabilir, Zira Fransa, (Ukrayna mesvlesi karşımda Almanya) mevsulu bir yazı yazmıştır. Bu enteresan makaleyi aşağıda bulacakamız: 259 Her geçen gün, getirdiği yeni haberler. le, üçüncü Raylı'm şark ve cenup şarki istikametindeki poditikasını daha sara - hatle kavramak imkânının bize vermek- tedir. Mühim olan nokta şudur ki Alman ya Roma'da ve diğer yerlerde Rütenya'nın çekoslovak devleti çerçevesi içinde kalır1- sı fikrini kabul ettirmiştir. Çekoslovakya, askeri bakımdan, artık müdafaası imkân-| sız bir memlekettir. Alman kıtalarının! Bohemya yaylasının etrafını şeviren dağ- lık mıntakaları işgal etmiş olması çekos-; lovak devletini Almanya'nın eline vermiş- tir. Almanya'nın iktisadi kudreti gerisini tamamlıyacaktır. Prag, yarın, eğer henüz! girmemişse , Alman nüfuzu altına gire- cektir. ve Berlin Macaristan, Romanya, Polonya ve Rusya üzerinde faaliyette bulunmak için Rütenyadan istifade *tmek niyetindedir. Bunun yanımda, mâcarların 1919da , a zamandanberi bir lardır. Nazari olarak, Ukrayna Sovyet cum huriyeti muhtardır. Hakikatte, bu muh.| Rusyası veya Rütenya ile sınırdaştır. O. tariyet ancak zahiridir ve ancak dahili nun içindir ki Rütenya, Almanya İçin, idare ile maarife inhisar eder. Ordu rus-| bir manivelâ gibi fasliyetini üstüne isti. sillerinden ikisinin imzasını da taşır rası gelmiş olduğunu sanmıştı. gösterir. Polonya Ukraynası aşağı Karpatlar Dat ettirebileceği noktadır, Almanyanın 1917 de bir milli meclis intihap etmeyi) bu firsati kaçırmıyacağına inanalım, Şim- tahayyül eden ukraynalılar istiklâl saati. diden Loh - Alman münasebetleri eski- nin çalmış olduğunu sanmışlardı. Esasen sine nazaran gevşemiş görünüyor, bütün Moskova onlara karşı çok uysal davran-| telgrafların bize bahsettik Polonya dı ve Brest Litovsk sulh muahedesi, rus) yahudilerinin Almanyadan leh hududuna imzalar yanında, Ukrayna milleti mümes| doğru sürülmesi hâdisesi Varşovaya kar- Ol # yeni Alman zihniyei bakımından ka- zaman imparator Vilhelm de Almanya'.| rakteristiktir. Danzig ve belkide Leh ko. nin müttefiki bir Ukrayna yaratmak şı.) ridoru meselesinin ortaya çıktığını gör- Mahallil mek için herhalde çok bekliyecek deği- bir büyük müdk sahibi, Metman Skoro.| liz. Bundan başka Polonyadaki Alman padeveki bunun reisi oldu. Sonra Alman) âzlıklarınm himayesi meselesi de vardır mağlubiyeti üzerine Hetman mevkiini kay) Berlinin, Lvov mmntakasmdaki Ukrayna betti. Ukrayna'da beyazlarla kızıllar bir müd) eeğinden emin olabiliriz. Çekoslovakya det harbettiler. Fakat Ukrayna vatanper-| ne ölçüde bu faaliyete iştirak edecektir? verleri, sovyetlere, İngiltere ve Fransa'nm| Bunu sonra göreceğiz, fakat günün bi. yardım ettiği Vrangel ve Denikin orduları) Tinde, intikam hissinin sadece taraf de- na, nihayet Kiyef'e kadar girmiş olan ve) #lstirmiş olduğunu görmek mevkiinde o- on sekizinci asrın büyük Polonya"sını kur) lacağız. mayı tahayyül eden Pilsudski'ye aynı z2- azlığı üzerinde kuvvetle faaliyete geçe- Esasen Almanyanm Polonyadan daha çök slovakların yerleşmiş olduğu bazı şe.| manda karşı koyacak kadar kuvetli de -| uzakta gözlü vardır. Bir iş birliği karak- hirlerin Macaristan'a geçmesi veya geç -) gillerdi,. Sonunda polonyalılar garbe doğ) teri de alabilecek olan Polonya ameliye- memesinin ne ehemiyeti kalır. Üçüncü| ru çekildiler, beyaz rus cephesi yıkıldı. sinin ötesinde, çok daha mühim diğer Rayh bilir ki, Alman aleyhdarı bir politi- si bir ameliye belirmektedir: Sovyet Uk- ka güdmiye kalkıştığı takdirde omotörlü ei AE İm raynasma karşı hareket, kala ü apk bulunan bir e ), yi fırkaların hücumuna açık bal iltica etti ve bir kaç sene sonra ocada bir , Üsüncü Ravb'n son hedefi burasıdır. Mİ İs 5 Kan halde, bir ordunun ei; 0 Altnınyanın aded tefevvukuna karşı zekâ ile karşı durmak kanaatize gün - den güne daha fazla sarılmaktadır. Uşakçılıkta nasıl en son sisteme git” meyi düşünüyorsa, denizcilikte nasil Mİjeceklerdir. i . Bunun Ür, ÜN di “Şünmeyi öğre Bala, m, EA, ME te ya i eri Pak? Eski büyük as k a metod göster- Yazgı, Sinacnaleyh on. yiyen imkân yok ... Bi Mutlaka nevi şah - m olması iizrm, Wi Mağy nlik sadece “Allah kazan On sekizinci etadür, n.ber harbi aşağı bâmletmek mutad Vmakla öğrenilmez, *de ede öğrenilir. ,, yeni vamtalar icat etmek için kafa pat- Hatıyorsa ordunun âN kumandasını tevdi edeceği eller üzerinde de öyle bir titiz dikkat gösteriyor. “Ordu mükemmel olmayınca başku. mandan olmuş, olmamış ne çikar?.., de meye imkân yoktur. Zira, ordu her şey” den evvel mutlaka zekâ v münevver ida re işidir ve bir başkumandan mutlaka bir “fevkalâde adam, dır, Umumi harp tecrlibesi geçirmiş olan kumandanların Macaristandan korkacak (bir şeyi yok- tur. Yarın Almanya Romanya'nın hâmi- si olmak istiyecektir. Ve bilhassa Ukray- na'nın hâmisi olmak istiyecektir. Şimdi den Ukrayna “vatanperver"leri Berlin'e akın etmektedirler. Rütenya ukraynalı tahrikcilerle dolacaktır. Bunların birleri Polonya ukraynalıların kıyamını ve ay- rılığınt, diğerleri Sovyetler birliği ukray- nalıların kıyamını ve ayrılığını hazırlama ya çalışacaklardır. 5 ilâ 600 bin *'avın yahudi tarafımdan katledildi. Böylece Ukrayna hemen tamamiyetle | kısmını kendinde toplamıştır. EBerlinin mühim bir | müzaheret ettiği Viyana ile Moskovs 8- kismi eski Galiçya Polonyadan koparı- | rasmdaki eski husumet, on sekizinci «- lamamıştı, Harpten önce bu Galiçyada, | sırda doğmuş ve on dokuzuncu asri dol- bilhassa Lembergde (Bugün Lvov) Po- | durmuş olan husumet, yeni bir şekilde lonyalılarla Ukrayns'ar (veya rüten - | meydana çıkmaktadır, ve karşı karşıya ler) daka o zamanda âralarında çarpışı | olan kuvvetler iki rd ideoloji renklerini yorlardı. Veya Poloayalılara müzaheret | taşıyorlar, ediyordu. Bugün, oraya hâkim olan Po- Rus idaresine geçti, fakat Bir üçüncü Rayh ki oski Almanya fe eski Hababurgiar imparatorluğunun bir Fakat tarih, yeni $estlerde, eski jest. Avrupada her gün eksilmesi ve elde kâlân üç beşinde göçmek arifesinde bulunması bu endişeyi doğurmuştur. Asker Türk milletinin, böyle bir de. virde, başında İnönü harbinin lejander kahramanını görmesi bu bakımdan ne büylk tesellidir, Atatürkten kalan baş- kumandanlık asası, icabında kudretle tutacak ve parlatacak bileğe sahibiz. Sadık DUMAN oturduğu bu küçük ülke Alman politika-| lonyaliar, Rüten tebaalarmnı Lehlileştir- | lerin maksat ve hedeflerini buluyor. E- sının Polonya ve Rusya'ya karşı faaliyet) miye kalkıştılar, Leh Ukraynasma, hak- | sasen bizim, bu meselelerle, İngiltere ve merkezi halini alacaktır, kiyle inkıyat etmomiş olan bu ülkede | bilhasan İtalyanın yaptığr gibi, meşgul Ukraynalıların büyük kalabalığı Sov.) milli zihniyeti temsil etmeleri için Pil. | olmamıza lüzum yoktur. Avrupanın met- yetler birliği'nde yaşar,, Kırk milyon ki-| sudskinin eski askerlerini buraya yerleş- | kozinde bize kurulmuş olan birkaç tu- şi deniliyor: Bu ruslardan oldukça daha! tirdiler. Bu usul iyi neticeler vermiş gö- | zaktan yakamızı sıyırdık. Daha başka tu. açık, aynı zamanda raha septik, garbeda| rünmüyor. Hakikatte, Lvovda olan son | zaklar da hazırlanmıştır. Fransanın s6 - ha yakın diyeceğim geliyor, bir millettir.) tozabürler ve kavgalar bu geniş cenubu | lâmeti imparatorluktan goleceğini ve is. Ruslardan evel hiristiyanlaşmış ve mede-| erki Polonyasi eyaletinde, Lehlilerden | tikbalimizin denizlerde olduğunu hatır. nileşmişlerdir; siyasi bir ananeleri mev -) dil, an'ane, din itibariyle ayrı olan hal. eN ne olabi - dar kazanıl & ir lan handa Galiplerin deh- Börülmüş değil â. “İştirmek endişesi. 5 Olan millet Fransa. hı, FAY akademisi Mütemadiyen tetkik ari amakta, yeni bir Bağ paktadır ih *Maylığa yükselti- il müddetle müte- Sülmektedir.; rem tabive. Kizi GÖLGENİN KOLU BİRDEN İYYUN İÇİNDEN OÇıkTI... BY im miçsa Tuna . > #UZUMSUZ SULE, SER» DENİZDE ÇKAĞDRLARI e ea & VANIT MATEET.N SESİ DUYUR ŞÜPMELENMİŞD Gt sÜzum vo tabiye, Dai , v “ Medin aray. X ordu heyeti u. yeleri, ile yetişecek genç du ve ordu kur- vazifelere Beş, Yaüluyor, ttan İstifade ede. Re “ine şıkarıl - Arta, “ğrendiklerini rin, | 7 tatbik etmekte- temadiyen muh. lde nam ve bir ordunun da Çalıştıkları emiyecekleri, T, YANA ĞNDA Kiz Gök MİN İÜ KAFASI DAMÖRS! OLDYdU MALDE MOTORUN İÇİNE BKM LİTÜ DEŞTĞ Kim OLDUĞUMUZU VİA SÖYLE MİYE CER MİSEM... Bu DAMLAR BEN. VAP AE İSTİ EYVAN $u NALDE ONU YATTAN ALIP KAÇIRA» Sax &z.m mo. LR mızı GÖLGE Bavdıy wavdvbu. BIR MANTAR “ihiE DENİZDE BARaKP Maça. olduğu bir y- Sil. YEN MACERİM i BUECEK Km na Yi ismimi DE 8İ MAYOUTLAR YAYIMI BASTI. Aleni yakan 4İYOR- MERDEN V iğ Yada bir “bü- er Gi HAR ENMİŞİ — teta, ağ Bu teşkilât 7 iğ .. —— Pk r ye , Alman biğ- — > im akademi Ke al Na n #imiş olan AlmED bir buçuk am taşıp imtihan 7 Di . : aa Zenç ia sre . - İğne X p M2 GöLG8 DEMİ ze DALA ba solün RAK A#YBOL MUŞTU... tatbiki Ji- rim Gain 4 ; * MAK İSRYORUUR. O - ma;