15 Kasım 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

İÇERDE : * Romanyadan Köstence (yoluyla ve “Vatan,, vapuru ile dün 1950 göçmen da ha gelmiş, Marmara Ereylisine nakledil:| miştir, ! * Ticaret odası ihracat © ruhsalnamesi| verilmiş olan tüccarlarımızın İsimlerini Köşleren ingilizce, İransızca | ve EİN olmak üzere bir kataloğ neştetmiştir * Van gölünde seyriseleri tamanile tan zim için Denizbank beş iskeleye birer dei niz feneri koydurmuş ve yapılan tecrübe| lerde tenerlerin seyriseleri emniyet alna aldığı görülmüştür. * Atinadaki bir müessese (o memlekeli” mizde otomobil yayları yapmak teklifi İle ticaret odasına müracaat etmiştir. Bir İn- wliz şirketi de memleketimizden kokkö- würü almak için müracaatla bulunmuş tur, * Üniversitede halka ve talebeye verilen serbest konferanslar, hükümetin resmen #matem programı gelmediği takdirde gene her zamanki gibi devam olunacaktır. Bu günkü konlerans profesör Köşvig taralın- dan verilecektir. * Orman umum müdürü Hüsnü Ya man Ankaradan şehrimize gelmiştir , * Berberler cemiyeti idare heyeti ile & mumi kâtip arasında bir ihtilâf çıkmış ve cemiyet kötibin azlini ticaret odasın dan istemiştir. Cemiyet umumi kâtipleri iktisat vekâleti tarafından tayin olundu: ğuna göre ticaret odası meseleyi vekâlete bildirmiştir. * Eminönünde birinci plâna dahil ola rak istirnlâk edilecek yüz on üç binadan elli altısı tamamile yıkılmıştır. Diğerleri: Bin yıkılmasına devam edilmektedir. * Bütün ilkmektenlerde bu ders yılı ba" sından itibaren haftada bir saat (İktisat dersi verilmeye başlanmıştır. * Şehircilik mütehassısı prolesğr Prost şehir plânı ile meşgul olduğu Bursadan dün şehrimize gelmiştir. | DIŞARDA: I * Bulgar kabinesi dün istifa etmiştir. Krali yeni kabineyi teşkile tekrar Kösel vanofu memur etmiş, altıncı Köseivanof kahinesi teşekkül etmiştir. Başvekil ayni zamanda hariciye nezaretini de © üstüne almıştır. Yeni kabinede eski nazırlardan dördü vardır. * Habeşistan hidivi dük D'&oste Habe | şistan muharebesi esnasında o memleketi terketmek mecburiyetinde kalmış olan bir vk Habeş büyüklerine ve ailelerine mem- leketlerine dönmek için mezuniyet vermiş» U * Marsilyada “yeni galöriler,, mağaza" arımn yangım esnasında ölenlerin cena” «e merasimi dün yapılmıştır. 48 tabut as werl arabalara konmuştur. Diğer bir ara baya da yangın yerinden alınan külleri 4avi bir kutu konulmuştur. Bu kutu kay” bolan facia kurbanlarının cesedini temsil etmekteydi. * Çeteka ajansı, Slovak askerlerinin Çek subaylarına karşı isyan ettiğine dair Ma- car kaynaklarından çıkan haberleri tek zip etmektedir, * Çemberlayn, İtalyan - İngiliz anlaş masının 16 ikinçiteşrinde meriyete gire ceğini Avam kamarasında bildirmiştir. * Cenubi Afrika mil müdafaa nazırı Pirow, bu ayın on altısında o Londradan | Berline hareket edecektir, Oradan Brükse le ve Parise uğraması muhtemeldir. * Çekoslovakyadan alınan Tecshen mın takasında iki günlük bir (seyahat yapan Polonya reisicumhuru Moscicki dün Var şovaya dönmüştür. * Avam kamarasında bir istizaha cevap veren İngiliz başvekili Çemberlayn, kral ve kraliçe ile birlikte Amerikaya seyahat etmiyeceğini söyelmiştir. * Italya kralının kızı prenses Marie ile prens Louis de Bourbon - Parme'nin ni” şanlandıkları resmen bildirilmektedir . * Fransız - Suriye muahedesi dün ak şam Fransız hariciye nazırı Bone ile Su" tiye başvekili Cemil Mardam tarafından Pariste imzalanmıştır. * Ulmada toplanacak olan Amerika itti- hadı konferansındaki birleşik Amerikan murahhası heyetine hariciye nazırı Hull riyaset edecektir. Muhalefet (İideri eski ta'ilerden Landon ikinci murahhas ola- caktır, | | Meclis dün Atamıza ağladı Ankara, 14 (A.A.| — B. M; Meclisi nin bugün Fikret Sılayın başkanlığm da yaptığı toplastıda İsmet ipönünü: | Cumhyerelsliğine intihabı dolayısile Başvekil Celâl Bayarın istifa ettiğine ve yeniden Başvek!! tayin edilen Ce, lâl Bayarın riyasetinde teşekkül eder lera Vekilleri Heyetini gösteren İste alin suvulduğuna dair olan riyaseticum hür tezkereleri okunmuştur. Bunu müteakip, bütçe eneiimeni mazbata mubharriri selen evrak ara sında, bulunan ve Atatürkün cer“ merasimi için yapılacak sarfiyata ait olan kanun lâyihasırın ruzaameye &. lımarak tercihan ve mllstacelen müiza kereşini istemiş ve bu talep kabul e. dilerek kanunun müzakeresine geçi) miştir; Böylece kanunuu heyeti umumiyesi üzerinde açılan mlizakere, Büyük Şef Alatürzlin ziyar ebedisi kazszında bil tün Türk milletinin duyduğu teessii. rün. millet mümesilleri tarafından bir defa daha ifadesine vesile oldu, Kürsüde birbirini takip eden hatip ler, Atatlirklin ölümü karsısında Türk mületirin en gencinden en ibtiyarına kadar hissettiği içten actron büyüklü, $üvü gösteren sahneler yaşattılar ve bütün Türk milletinin Şefin büyük e serine ve hatırasına karşı olan ebedi bağlılığı» tevit etiler. Atatürkü kaybetmekten bü- yük keder olur mu ? Mu neyecanl, wide bb söz alay hatip. Ali Muzaffer Göker (Konya) oldu. “— Arkadaşlar, Büyük bir watem tefndeyiz. Atatür, sil kaybetmekten biyik keder olur mu?,, dive söze başlıyan (o Konya mebw su. Atatürkün ve ovun eseri etrafın Aa demir bir çember gibi toplanınış &. tan Türk mitletisin. onu arasında gör memekten mütevellit tdtayz actla, rını ifade ederek deniiştir ki: — Türk inkılâbı, Atatürk inlajâbı. her gün, daha kuvvetli ve duha geniz, daha sağlam hir sekiide İpkişaf erlere ve istikbal Türk milletine büyük sa- adetler temin edecektir. Atetürkü bun dan ziyade memnuz edecek ve Ona! bundan ziyade emin kılasak bir gey olamazdı. Var ölsün Atatürk, Var ol, sun onun çok #evdiği Türk milleti, Alatörk ve mutlu sana Rasih Kaplan (Antalya), Atatürk, 2e mutlu sana, mutlu »arak doğdun. mutlu olarak tahsil hayatmı, arkadaş ların arasmda mümtaz olarak bitir - dip. hayata, millet hizmetine böylece girdin,, diye söze başlamış ve Atatür. «ün ölümü karşısında Türk milletinin acruma iştirak için bütün dünyanın gösterdiği yakın alâkanm, Türk mil, letinin bilyük evlâdının yüksek değe- tni göstermekte olduğunu İşaret ve onun kurduğu büyük eserin ebediyen yaşayacağıni ilâve eyliyerek demiştir ki: —Milletin genci, ihtiyarı, çocuğu, an nesi, babasi okumuşu, okumamışı, en hücra köşelerden tutunuz da en bü- yük şehirlere gelinciye kadar güzler. denberi Atasının matemile yaşıyor. Kendisine tazimleriraizi, mihnet hisle rimizi, duyurmak için ne kadr ne ka. dar ağlaşsak, sızlaşsak, yeridir. Söyliyeceğim şudur: Ata. biz Türk milleti ve Türk ulusu hepimiz senden rasiyız. Sen bize hiç kimsenin yapma- dığı ve yapamıyacağı hizmetleri yap. tn Allah da senden razı ölsün... Atatilrkün ölümü karşısında küçük: ! ten en büyüğe kadar milletçe duyulan acıyı canlı sahnelerle yasatan Muhit. tın Baha Pars (Kars): Ölüm, demiş. tir, hiç bir zaman bu kadar zalim, bu kadar muzlim olmadı. Ölüm, hiç bir Zaman gözlerden akan kanlı göz ya! ALDIĞIMA NS KA; DAR HATA EM larmda bu kadar birlik vücude getir. medi, -17 milyon Türkün, vatanı her tarafından yükselen hıçkırığı duyulan büyük acıyı gösterir, O kadar büyük adama, büyük mü letin mersiyesi bu kadar azametli ti labilirdi, Biz Atatürk, Türk olduğu il çin İflibar ediyoruz. İnsan olduğu İ- çin de dünya Mtihar etti, Biz babamı. w. şefimizi, Atatürklimüzü kaybettik. Dünya da en büyük adamını... Millet onun açtığı yoldan yürüyor Emin Sazak, (Eskişehir) Atar, kün yüksek ruhu önünde brmetle ve tazimle eğitirim diye söze başlamış ve —— ki: - Atatürkün bu milleti ne halde bu- lup lim meydana getirdiğini arkadaş lar anlattı, Dünyada da bunu bilmiyen yoktur, Yalnız bana ay için dahi emini yet veren bir ciheti huzuru ölinizde söylemeden geçmiyeceğim. Atatürkün Ziyama ağlarken kendi ruhuma bak , tım, bu kadar sarsılmadan sonra. bu milletin hali ve istikbali ne olur endi- şesini bir az için hatırladım. Bir de Yaktım ki, Türk milletini o yetiştir. miş, gideceği yolları açmış ve millet aştığı yoldan yürüyor ve yürüyecek, tir. Rubu sad olsun, Ulu Atatürk en büylik vazifesini Yapmıştır. Müsterih olarak yatsın... Fser yaşayacaktır Yalnız Türk tarihi için Geğil, dünya tarihi için”A# yön bir devir ami o- lan Atatlirkün İstibdat ve meşrutiyet devirlerindeki mücadelelerini kısaca 1. Şaret ederek söze başlıyan Manisa me- tusu Hikmet Bavur, demiştir ki? - Onu Çanakkalede görüyoruz. Ora" da Türk milletinin daha emsalsiz cev. berini O, Büyük Adamın dehasını bu- luyoruz. Birlikte düşmaz hücumu dur. duruyorlar ve büsbütün yeni bir ta- rihi safha açıyorlar. Bunun ne büyük bir safha olduğunu civan tari. hinde ne tesirler yapacağını ve Ata- türkür. ne kadar büylik bir kumandan olduğunu en iyi görmüş. yazmış ©- lanlar, yine oradaki düşmanlardır. Bu hâdiseyi biz bile o kadar sarih ifade edememişizdir.., Hikmet Bayur, bundan sonra Ata. türkün mütareke ve mücadele devirle- rindeki Türk milletisi kurtarmak ve Türk devletini kurmak yolundaki ça. lışmalarından. onun Wiksek (İnsanlık meziyetlerinden bahsederek, yine ©. 2un sövlediği »'bi demistir ki: *“— Bu millet daima (kuvvetli olacak,| gitgide daha kuvvetleşecektir. O, bu- nu görmüş ve söylemiştir. Fee- yaşı, yacaktır. “Atatürk ölürse ne olacak, bu idare kalacak mıdır,, diye soran; düşünen kimse'er vardı. Bir kaç gün- dür, bunun cevabını millet vermekte, dir, Mecliste bir kaç gün evvel bunun cevabıyı burada verdi. Önderlerimizin arkasında toplu durursak Atatürkün eserleri dünya durdukça o yaşıyacak, atmış olduğu tobum ve büyüttüğü a. ğaç dünyalar durdukça yaşıyacaktır. Yarattığı bu yeni ahlâk, kültür nele re Kadir o'maz?,, Türk kadını döküyor Benal Arıman (İzmir): “Bugün bü- tün Türkler, bilhassa Türk kadınlığı, en kederli, en sıcak göz yağlarını dü. küyor. Türk kadınlık tarihinin - elem ve göz yaşları dolu siyah sayfaların kapayıp. önümüze bembeyaz. nurlu yapraklar açan Büyük Atamız, kıy - metli. eşsiz ba-m 31, kaybettik, di. ye milletin Ove Türk okadınlığının bü yük acısına tercilman olmuş ve demiş- tir ki; *— Kaybımız büyük, kederimiz bü" yüktür, onun ziyama te kadar yan - sak, De kadar göz vaşı döksek vina a gözyaşı ER el li IM İLK iŞ..Rör HAT.BOL BiR vu 2 ri Hayata dali .Bir kitap l STANBUL Üni pi E inden dostum Veb bana güzel bir kitap Weber'den tercöme etiği hi (1). Okuyup istifade etmi? Kitabım kıymetinden i lı, Histoire de Ja phil yalnız Fransa'da değil, başl? memleketlerinde çok ti tep talebesi için en iyi mer vE p biri diye kabul edilmişti işini dikkatle başarmanın DÜR dandır; Bunun için pürüzsüz olduğunda şüphe orli Ben, bu eserin mezi mek için lâzımgelen sl a lim; ondan a istifi hakkında bir hüküm vere * çin onun muhteviyatndii “5 Bilim. Fakat kitap bizi görünüşü ile sevindiriyö”. 4 mizde kitap basma san ilerliyor. Felsefe T: ariki'nin pek iyi değil, biraz esm€” özenilerek, itina ile me? belli; iyi bir cilde kaplanın memnuniyetle okunuyor” Kitabın şekline itina ni ” bir hatadır; belki en İYİ Hee itinalı bir baskı kötü bif remez; fakat bunun il yani büyük ve güzel bir iş ln kâğıttan, dikkatli bir ba cer. Okuyan adami * bildkiş ona İşini kolay “Ew bir hal getirmek i hen Fi kitabın sayfalarını çevi ” nızla okaşmak zevkini, harfler üzerinde mükemmel) ye yayan dır, Atatürkün dünyayı aydınlatan eş. siz adı. astrların kanatları Üzerinde € bediyete kadar gidecektir. Arkadaşlarım, bugün kalplerimiz. | kanayan bu büyük yaranın yegâne şifası, döktüğümüz bu steak göz yaş. larının en büyük tesellisi de Atatür. | vaz kıymetli arkadaşı a2i2. İnönilnü başımızda görmekten o duyduğumuz sonsuz İnan, onun kuvvetli iradesi - sin ve kıymetli arkadaşlarının kalple. rimize doldurduğu çok büyük itminan dır. Var ol aziz İnönü... Müsterih ol Büyük Atam, senin & serin ebediyen yürüyerektir.,, Yetim Arkadaşlar! Fuat Gökbudak (Konya): “Aziz ve yetim arkadaşlar, siz va. tan İşlerinde İstediğiniz kadar rüştü- nüzü isbat ediniz, bu gün her biriniz ve 17 milyon vatan çocuğunun her bi. ri, birer yetim halindesiniz. Kamuta. yınızım kararile adıma (Atatürk) dedi- Ziniz babanız nerede? O aylarca ölüm, le pençeleşti. Mevzuubu milletin ölü- mü olsaydı. mutlak yenerdi, Mevzuu kendi gahsmin ölümü idi. Yenildi. o Dolmabahçede (batan güneş, 17 milyonu ışıklardıran ve İn. sanlık cihanın: ziyalandıran büyük de. ha güneşinin sönüşü, ne can yakan ne acı bir gurubtu. Biz bu güneşin hâlâ tu- luna doymamıştık. Güneşin kemalini gördük. Çanakkaleden Hataya kadar zafer şualerile parlayan bu kemal bi. xe yetmedi. Diye başladığı hitabesinde Atatür- kün büylik eserini Kemalizmin hudut. ları aşan şümulünü tebarüz ettirerek, “İsmet İnönüzün Reisicumhur olarak ilk mutlu, fert olarak Kemalizm har metmiş bir insanım çıktığı yüksek $a- b N slk doğan marzarayı d hikayı gösterir,, demiştir. muhtevası ile değil, BET “ i Hatip söz'erini şöyle bilirmiştir: kumağa davet emeli ye i “— Atatürk ölürse ne yaparsınız. bü suali geçen nisan ayında Beyrutta bir sile sosyetesizde tesadüfen bulunmuş olen münevver bir Türk kızma sor. muşlardı. Türk kızı cevap vermişti: — Bu sualiniz beni can evimden vu- ran bir Azrail sorgusudur, fakat ben içimin bülün hicranını uyutarak söy. liyorum ki, Atatürk ölünce de onun müesseseleri fasılasız işliyerek. onun lâyetennhi idealine ermek için Türk nesilleri birbirinden nöbet değiştire. anlamıyoruz, Bizde ki Şu, karilerine eziyet kitaplarının satılma “fe zamanlarda kal gi Teme oldular; gene iyi kâğıt çöl, muyorlar ama kapak Zevksiz oldukları için ceremiyorlar, ekseriY& koymakla iktifa ediyor” yi Devlet bif günden güne daha 28” / e (0) 1 cilt, 410 si a ; İış yeri; Çenberlitaş'l6 Yayınevi). ceklerdir.,, rünmesi, bunun İçi? > Şimdi Atatürkün ölmez bayrağı, "za | yor, onun Gidi di fer,, parolası ile İsmet İnönünün mü- | mileşeceğini, kita, barek elindedir. İsmet İnönü ki, Ata. | edeceğini ümit ettiriye türkün sağ &olu ve Atatürkün bu mem lekete en başta ve en büytk verimi ve nimetidir.., Mer gönülde dir heykeli var Selim -Sırrı Tarcan (Ordu): Ata- türkün şahsiyetini canlandıran ve ya. gatan bir tasvirini yapmış ve Atatürk ölmedive ölmiyecek. Çünkü her gö. nülde bir heykeli var, demiştir. Süleyman Sırrı İçöz (Yozgat). Bü- yük ölüye ait tahassüslerin! ifade e. derken sağlığında Atatürkü o başında taşıyan halkın onu dalma başınız Üs- tünde görmek İstediğini söylemiş ve demiştir ki: “. Onün büyük mezarının Ankaranın hiçbir 3oktasından aşağıda yapılma. sını razı değiliz... Süleyman Sırrı, bundan sonra, mec. liste içtima salonunda riyaset makamı arkasına Atatürkün bir büstünün ko- nulmasını ve mezarısın bütün vilâ . yetlerden getirilecek birer parça top- vakla örtülmesini istemiş ve bu talep. lerini ihtiva eden bir takrir vermiştir. İk vei cese Sdleyman Sırrı İçözün sözlerin! mü. teakıp içtiman 15 dakika süren bir fasıla verilmiş ve yine Fikret Sılayın başkanlığında yapılan İkinei celsede de Müvük salin asis hatrsasınin basi. #ne devam edilmisti” Naşit Hakki let yolunda mü tının kısa bir