İDARE EVİ: Istanbul Ankara cad ent urla, Makal Bid, Telgraf süresi bianet işleri telefonu: 23872 i 24370 : 20398 dtâdiseter fikirler Beyler beyi faciası Yazan: Nizameddin Nazi! Dünün en mühim bâdisesi Südetler- de değil, İstanbulda cereyan etmiştir. Beylerbeğinde bir (fabrika) da 22 va. tandaşımızın cehennemi alevler arasın- da kavrulması basit bir hâdise ve bir kaza şeklinde izah etmek mümkün de- ğildir. Camlı köşkte tutuşan barut fıçıla- rmı bir katil tesadüfün kurdakladığı- nr söyleyememeliyiz. (Ne yapalım € fendim; olmuş işte!) odiyememeliyiz. Kaza suretinde tevil etmekle faciala- rın ne acısını dindirebiliriz; ne de bü Bevi faciaların tekerrürüme mani ola- kiz, Bir kere şunu kabul etmeliyiz ki, Ktesadür) denilen şey menfi bir hâdise doğuruyorsa devamlı ihmallerimizin ve hatalarımızm eseridir, Tesadüfün müsbet ve meşud neticeler vermesi de. vâmlı dikkatlerimizin eseri olduğu gi- bi. Dün bir çok İstanbul ailelerini ma- teme ve hem hepimizi insani bir a- zaba sokan Beylerbeyi hâdisesi eğer bir tesadüfün eseri İse bu tesadüfün o müsssesede önüne geçilmemiş ne gibi © —İlkmallerin devammdan doğmuş bir metküs evlâd olduğunu İncelemeliyiz. (Beyletbeyinde barut fiçıları tutuş. muş da ne olmuş efendim? 22 kişi va- rTalanmış, kıyâmet kopmamış 2.) deye- meyiz. Zira topu topu 33 kişi çalıştı. ran bir mücssesede 22 kişinin zarar görmüş olması bu hâdiseden yüzde 66 zarar görülmüş olduğunu izah eder ki böyle bir nisbet makul insanları ted. bişe müsaiddir, Döşününüz bir kere, ya bu miesse. seje 1000 kişi çalışsaydı?Ne olacaktı? O zaman 666 kişi zarar gürecekti. | Hususi işletmelerin yalnız kir ka- zanç peşinde koşmamaları icap ettiğini bir ferdi teşebbüste kârm meşru adde- dilebilmesi için işletmenin mutlaka ka. nuni takyidlere uyğun bir şekilde cereyan etmesi lâzımgeldiğini barı (fabrikatör) lerimize iylee anlatmak için bu fırsattan 'da istifade etmeliyiz. Endüstri müfettişlerinin memlekette İ mevcud hususi müesseseleri bir parça dikkatle gözden geçirmeleri zamanı gelmiştir. Yarı kârğir veya tahta bir bina içinde barut fıçılarını yığıb (elâ- b: nariye) imaline kalkışmak için bu bay Fişek'e kim müsaade etmiştir? Bu işte zarar gören 22 vatandaşı. meza bu hidisenin basit bir Jâtfe ol- duğunu söyleyemeyiz şüphesiz. Bilhas- sa konuşamıyacak derecede ağır yara- k olan dokusunun zararını kim ödeye- cek?., ... Beylerbeyi hâdisesinin mesvliyetle. TİNİ aramak ve bu mesuliyetleri veza. landırmakla iktifa etmeyip bu hâdise. den alınan derslere İç ticaret sahamız. daki muhtelif işletmeleri kanunlarımı. zın şartİarma uydurmak ikmal edile. “Mİ etek bir vazife olmuştur. Nizamedlin NAZİF mi me İ Mevlüt Gireşin tüccarlarından bay Hasan Tah. in Gürsoy'un refikası, İstanbul hurda demir tüccarlarından Adnan Tüfekçi 08- | unun kaymvaldösi İffet Gürsoyun 8lü. | münün kırkmeı günü olan cuma günü öğ- 16 Ramazmdan sonra, Küçükmustafapaşa. An Gül camiinde mevtüdu olduğundap al. © rabn ve ahbablarinn tegrifleri rica olu. Bur. Yeni mektep kitapları Gelecek sene İçin şimdiden hazırlığa başlandı Geçen söne ders kitablarınm çok geç kalmasının verdiği tecrübelerle bu sone bu işe erken başlamış olan maarif vekâ- leli, ilk ve ortamektep kitaplarmdan son ra İlse kilablarınm tabını da ikmal et- miş ve salışa çıkarmıştır. Bu suretle, bu seae ders yılmın başlamasından ön, ce bütün tahsli dereceleri için kitaplar hazırlanmış büluntaaktadır. Halbuki ge - gen sene bültlin ders devresi boyunca yurdun birçok yerindeki mektepler ted- risatı kitapsız yapmak mecburiyetinde kalmışlardı. Maarif vekâleti, aldığı tedbirler saye- sinde şimdi her tarafa ilk ve ottamektep- lerin kitaplarını göndermiş bulunmakta. dır, Vekület, bu sene kitabların tabı Jk , mal eğildikten sonra, gelecek seneki Bur rodat programlarında yapılacak değişik. liğin, yeniden yazılacak ders kitablarmızn tesbiti işine şimdiden başlamış bulun - maktadır. İlk olarak gelecek sene ilk - mekteplerin dört ve beşinci sınıflarında okutulacak olan aritmetik dersi için müfredat programma göre iki kitab ha. zırlanması İşi için bir müsabaka açılmış, tır. Bu müsabakayı kazananın kitabı üç sene müddetle okutulacak ve her #cne müellifine biner lira verilecektir. emiş Sebze hali binası Inşmat iki aya kadar tamamlanıyor Odunkapıda yeni yapılmakta olan seb. 36 hali binasmın osas inşaatı İkmal olun- muştur. Şimdi binanın teferrlat kısmı İle meşgul olunmaktadır. Binanm Sıva ve #alresi iki ay İçinde ikmal edilecek ve kış başında sebze toptancıları hale gir. miş olacaktır, Yeni halin yapılmasiyle İstanbul gibi bir gehir halkımın yediği sebzelerin cad- delerde, kışın çamurlar, yazın tozlar a- rasma serilmiş bir vaziyette satılması nihayet önlenmiş olacaktır. —ğ——. Ö.öm Matbuat müşaviri Şekip Engineri ile piyade yüzbaşısı Edib Engineri'nin anne- si, ressam Ali Sami Boyar'ın ablası Hase- he Engineri uzun zamandır müptelâ olduğu | hastalıktan kurtulamıyarak dün akşam vefat etmştir. Cenazesi bugün Bebekte Refah sokak 2 numaradan kaldırılacak, tır. ” Merhuma Allahtan rahmet diler, aile. #ine derin teessürlerimizi bildiririz. İMİZ inş, Balıkpazan caddesindeki düktdnların istimlâk muamelesi tamamlanmış ve yıkıl maları müteakhi lafı ve temizlik işleri amelesi, enkanı işe yoramıyacak binaları yıkmağa devam etmektedir. ŞEHİRDE ve MEMLEKETTE | Demiryolları müdür- .. uz lüğü için büyük bi bina yapılacak Cumhuriyet bayramında temeli atılacak | Beyle tatbiki için yeni kurulan orman o'an bina bir milyon liraya çıkacak mekte olan devlet demriyollarının dima, ğını teşkil eden devlet demiryolları - musa müdüslüğü binasmin İhtiyaca kAfı gelmediğini görerek, yeni Ankara merkez garı yanındaki sahaya muazzam bir devlet demiryolları umum müdürlüğü bi- hasi inşa ettirmeğe karat vermiştir. Bu hususta tetkikler yapılmış ve Avrupada büyük demiryolları merkezlerindeki mo- 'dern tesisatı havi bulunacak olan bu bi- nanm keşifleri bazirlanmıştır. Bina bir milyon türk Ilrasına çıkacaktır. Bu para Nafia vekâleti, günden güna öm) nafin vekâleti bütçesinden bu gene kıs- men karğılanacağı işin inçasta derhal başlanması” takarrür etmiştir. Halen, meydan, gazino ve bahçe kısım ları yapılmakta olan büyük Ankara ga; rım cümluriyet bayramında küşet me- rasimi yapıldığı zaman yeni dövlet de- miryollan umum müdürlük binasınm da temol stma merasimi yapılması takarrür etmiştir. Yeni bina, demiryolları işletmesinde müessir olan birçok yeni bulunmuş oto- matik tesisatı da havi olacaktır. Karadaki sürat Ve: J yarış hastalığı vapur- larada mı geçti Dün akşam bu yüzden iki şirket vepuru az daha çarpışıyorlardı Deniz Ticaret Müdürlüğünün harekete geçmesini bekiiyoruz. Nedendir bilinemez, 8on zamanlarda karada olsün denizde olsun nakliye va- sıtalari arasında bir sürat ayrışıdır giği- yor. Bu yüzden otomobil ve otobüs çar- pışmslarıyla vukua gelen facialarda bu #üratin feci ve acıklı neticelerini görüyo. ruz. Buna rağmen bu gidişin önüne geç- mek bir türlü mümkün olmuyor. Biz, karadakilerin önüne geçilmesini isterken, bir do vapurların bu sürat ve yarış hastalığına tutulduğunu duyuyo - raz. Bilhassa bu, liman içinde iyliyon vapurlarda oluyor. Karada otobüs ve 0- tomobillerin durak yerlerine biribirlerin. den evel yetişip müşteri kapmak için yarış yaptıkların: biliyoruz. Fakat ayni mües- seseye bağlı ve böyle bir müşteri kap. mak maksadiyle hareket (o etmedikleri muhakkak olan vapurlara ne oluyor scs- ba? Biribirlerini geçmeği bir şeref sanan kaptanlar, sebebiyet verecekleri bir fa- ciantn karadakindön çok daha elim neti. celer verebileceğini düşünemiyorlar mı? | Tonton amca hapishanede Karadaki sürat ve yarışların önüne geçii mesini isterken, vapurlar : arasında beş gösteren bu gibi kâdiseler için de deniz lenret müdürlüğünün bir an evvel hare- kete geçmesini bekliyoruz. Bu münase, betle bu yazımıza mevzu olan bir vakayı da aşağıda alâkadarların dikkat nazarma koyuyoruz. Bu anbah matbaamiızs gelen karileri- mizden aşağıda adres ve İsimlerini yaz- dığımız zatlar, vapurlar arasındaki sÜ- rat yarışlarının halkın bayatımı hiçe sa» yarcasma, nekadar terakki ettiğini söy- Miyorlar, Bize neşredilmek Üzere verdik. leri mektubu aynen koyuyoruz: “Haber gazetesine, i 27 eylül, yani dün akşam köprüden 0,35 de hareket eden ve doğru Bebek ve Rüumelihisarma uğrıyan 75 numaralı vapırumuz, Arnavutköyüne doğru İler- lerken aramizda tahminen 15 » 20 metre mesafeyle ayni hizada giden 72 numa- ralı vapurla yarışa başladılar. Vapuru - muz çok kalahalıktı. Kadın erkek, herkes heyecan ürpertflori goçirirken, 72 numa- ralı vapur birdenbire dümezini bizim va, 4 tarafından yapılacak “olanların ihaleleri yapılmıştır. İtfaiye teşki- P (Teşkilâtın kurulması inde ik di ie Mk ia Orman koruma Komulan'ığı işi Merliyor Ormanlarımızın her türlü tahribden korunması ve yeni orman kanununun ta- koruma genel komutanlığı teşkilâtının ik- maline çalışılmaktadır, Komutanlık kadrosu için (Obugün ye- dek orduyu teşkil eden subaylar rütbe- leriyo orduya almarak istifade edilmek. tedir, Orman koruma genel komutanlığı gimdi şehrimizde talimgâb taburları tesisi işiy- le meşgul bulunmaktadır. — -— 0 —— Harp tehlikesi karşısında Sigortalar Harb tehlikesinin gittikço artması ha- İ sebiyle,sigorta kumpanyaları harb rizi- kolarımı yüzde iki ve beşten yüzde dört ve ona çikarmışlardı. Hükümetimizin bü vaziyeti kontrol etmek hakkında verdiği karardan sonra, dün bütü sigorta kum- panyaları müdürleri, Mili Reasilrans w- mum müdürü Refii Bayarın reisliğinde bir toplantı yapmışlardır. Verilen karar. İar arasında, Çek ve Alman vapurlarıyla oladak sevkiyat için sigorta münmelâtı yapılmaması da vardır. Bundan başka Türkiyedeki bütün sigorta scenteleri merkezlerinden müsaade almadan harb, * mayn ve torpil sigortaları yapamıyacak- lardır. Yalnız dahili hatlarda harb, mayn ve torpil sigortaları 10 santimle yapıla- bilecektir. purun önüne kırdı. Maksadı geçmek o- lacaktı. Bütün süratleriyle ilerliyen va- * purlar biribirine yaklaştılar ve sürünlür- cesine, güçlükle ayrılabildiler. Bu sırada feci bir kazanın vukun gelmesine ve şiddetle çarpışıp parşalanmamıza ramak kalmıştı. Ahali işinde bayılan, ayılan, simid arıyan kimselerle, çoluk çocuğun feryadı vapurun içini bir herelümere ya- rattı. : Vapurların kendilerine İstikamet ve- rerek yarış etmeleri belki girket kap, tanlarının gururlarmı okşar. Fakat biri- birlerinin yolunü kesmek ve geçmek İçin süratle 20 metreden yaklaşan ve bu ka: dar canı hiçe sayarak biribirlerinin ü- zerine delicesine atılmak hevesine düşen | kaptanlar, acaba herkesin canımı ağrina getirmek salâhiyetini nereden alıyorlar? Ve bu hareketlerinden kimler mev'ul tv- tuluyor, İşte bü noktaları srouyor ve rwuhlerem gazetenizle mes'ul makamların nazarı dikkstlerini çekmenizi rica ediyo- ruz, Çemberlitaş karşısmda yabancı diller ve riyaziye okulu direktörü Ziya Çetin. kaya, Anadolukavağında yedinci bölük asteğmenlerinden Said, İrfan, Recai, Ru- melihisarmda Fırın sokak numara 4 Os mar, Rumelihisarmda tüccardan Neeib. Rumelihisarmda Hamidiyede asteğmen Fahir, Büyükdere Tepe sokak numara 22 Naci. Yemiş, Yağ iskelesi tüccarla - rından Mehmet Hilmi Altay, Beyoğlu po- Ys merkezi memurlarmdan 1872 Fehmi,