28 Eylül 1938 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

KAZANC VERGiSi TATBiKATI NiHAD ALi UÇÜNCU 616 büyük sayfa, fiatı 3 liradır. ve Ya za n : u m h u riye t jfll Sa]fi:5165 Telgrat ve mektub adresl: Cumhurlyet tstanbul Posta feutusu: Istanbul. No 240 24298. Idare ve matbaa fcısmı 24299 24290 Son değişiklikleregöre Damga R Fiatı 25 kur 9 Temmuz 1938 tarihine nunla ilgili bütün tadilâtî Haşet ve ikbalde satılır Ingiltere ve Fransa Südetler mıntakasının ilhakmı taahhüd altına alıyorlar Mühlet ugün ayın yırmi sekizi. Südet davasmın sulh yolile halledilebilmesi için Hitler tarafından verilen mühletın bıtmesine üç gün var. Buhran içinde çırpınan dünya ahalisi, gıttıkçe yaklaşan meş'um saati hesablarken, yorgun gözlerini gecenin derinliklerinde gezdirerek, kara bulutlar arasından bir barış yıldızı bulmağa çalışıyor. İnsanhğm bu zahmeti beyhude midir? Artık anlaşma ihtimali kalmadı. Üç gün sonra harb olacak! Diyebilir miyiz? Hayır. Felâket saatine üç gün değil, üç dakika da kalsa, gene kurtulmak ümidıni yüreklerimizden koparıp atamayız. Nasıl atabiliriz ki, hayat denilen §u arnavud kaldmmile döşenmiş, bozuk düzen ve karanlık çıkmaz sokakta, bizi aydınlatan yegâne ışık Umid'dir. Evet, ümid ediyoruz ve gittikçe daraIan dakikaları hesablarken, kurtuluş noktaları bulmağa çahşıyoruz. Prag'da, müdafaa hazırhklan hararetle devam ediyor. Fransızlar, Parisi bir kısım sivil halktan boşaltmak için tedbirler alıyorlar. Belçika, altı sınıf ihtiyat ^kuvvetini silâh altına topluyor. Ingiliz deniz ve hava kuvvetleri, yarın harb muhakkakmış gibi hazır bir haldeler. Sinirler, son derece gergindir ve üç gün zarfında daha nekadar gerilebileceğı meraka değer. Almanya tatmin iliyor J 28 Eyllll 1938 inkilâb Kita Telefon: Baçmuharrlr ve evl: 22366. Tahrtt heyetl: Bütün memleketlerde müdafaa teriibaiı arttı Londranın da tahliyesine hazırlık başladı, Fransa Alman hududundaki halkı içeri, alıyor, Belçika ordusu seferber edildi Dil Bayramı Atatürk halkın tebriklerine teşekkür ediyor İstanbul 27 (a.a.) Riyaseticumhur Umumî Kâtibliğinden: Dil bayramı münasebetile yur dun her tarafından gelen ve vatandaşların yüksek duygularını bildiren telgraflardan Atatürk pek mütehassis olmuşlar ve teşekkürleri , nin iletilmesine Anadolu Ajansını ( memur etmişlerdir. , Çemberlayn de dün akşam bir nutuk söyledi «Çekoslovakya için Ingiliz Imparatorluğunu harbe sürükliyemiyiz!» Bu sözlerine rağmen Başvekil halkı askerî hizmete davet etti Bugün Amerikanın da tavassutta bulunması bekleniyor Başvekilin teşekkürü Yalova 27 (a a.) Dil bajramı vesilesile memleketin her tarafın ı dan aldıkları tebrik telgraflarma ı verecekleri cevabların meşguli ı yetleri dolayısile geç kalması muh ı temel bulunduğundan tesekkürle ( rinin kendilerine iblâğ edilmesine ( Başvekil Celâl Bayar, Anadolu A ( jansının tavassutunu rica etmiş lerdir. Sigortada harb rizikoları üzerinde Sıgorta şirketleri müdürleri dün mühim kararlar ittihaz ettiler Harb tehlikesinin gittikçe yaklaşmakta oluşu ve bazı memleketlerin seferber hale geçişleri, beynelmilel ticarette emniyeti tamamen kaldırmıştır. Bunun netıcesi olarak, harb sigortası rizikosu üzerinde de mühim değişmeler olmuştur. Londra sigorta dairei merkeziyesi dün, nakliyatta harb sigortası riziko larını bir misli tezyıd ederek en tehlikeli memleketler için fiatı, malın kıy metinin yüzde onuna ve diğer memle ketler için yüzde dördüne çıkarmıştır. Eski had yüzde beş ve iki idi. Hükumetimizin harb rizikoları hakkındaki son kararından sonra dün, sigorta şirketleri müdürleri millî reassöransta bir toplantı yapmışlardır. Millî Reassörans umum müdürü Refi Celâl Bayarın riyaseti altında yarıı lan bu toplantıda vaziyet etrafile görüsülmüş, neticede alman karar sureti, bütün memleket dahilindekı acentalara teİOTafla şu şekilde bildirilmiştir: cTelgrafımızın vüsulünden itibaren her sigorta hakkında evvelden müsaa demizi istihsal etmeden harb, mayin ve torpil rizikolarmı sigorta etmeyiniz. Sigorta yapabilmeniz için emtia, vapur, müemmen meblâğ, mevridi bildirir fiat ve şart istemeniz l^zımdır. Kabotajda harb, mayin ve torpil Sıgortalarını on santimle yapabilirsiniz.» Polonya Prag ı protesto etti Çek seferberliği Londradan tavsiye edilmiş Fransanm hazırhklan Romada asabiyet uyandırdı Prag 27 (a.a.) Prag, mütemadi kaklarda zifirî bir karanlık vardır. Devyen, hava müdafaa hazırhklan yapmak riyeler, pencerelerden ışık sızmamasına, tadır. Şehrin etrafmdaki sırtlara batarya arabalarda fener yakılmamasına nezaret lArkast Sa. 3 sütun 1 Oel lar ve toplar yerleştirilmiştir. Akşam so Londrada hava hücumlarına karşı müdafaa tecrübelerinden... Hitlerin nutku yarı korku yarı infialle karşılandı Times, Hitler'in gene müzakerata açık kapı bıraktığı kanaatinde Vaşington'da nutuktan ziyade Londra tebliği derin heyecan uyandırdı Berlin 27 (a.a.) Havas ajansının muhabiri bildiriyor: Gazeteler Hitler'in nutkunun Almanyanın kuvvetınden ve Südetler mesele sinin derhal halledilmesi lüzumundan bahseden kısımlarını ehemmiyetle kay detmektedirler. Berliner Tageblatt diyor ki: «Artık bekliyemeyiz ve beklememeliyiz. Dünyanın şimdiye kadar görmediği şekilde silâhlanmış olan bir millet Hit ler'in arkasından gidiyor.» İngiliz Başvekili Çemberlayn söz söylerken Londra 27 (Hususî) Salâhiyet göre, Hitler, Çekoslovakyaya itl nad Bütün bu asabiyet ortasında, soğuk tar mehafilde, Çekoslovak meselesi etmediğini bildirdiğinden, îngiltere kanlılığını kaybetmiyen, sulhu kurtarmak nin muslihane şekilde halledilebilece ile Fransa, Südet mıntakalarının Al[Arkası Sa. 7 sütun 4 te] için son dakikaya kadar zekâsını ve hüs ği kanaati umumidir. Ayni mehafile nüniyetini kullanmaya karar vermiş bir adam görüyoruz: Chamberlain. Hükumetin başma geçtiği gündenberi büyük bir politikacı olduğunu ispat eden bu kıymetli devlet adamı, Südetler meselesinden doğan son kriz münasebetile, ayni zamanda büyük bir Avrupalı olduğunu da gösterdi ve gösteriyor. Evvelki akşam Hıtler'in nutkundan sonra, Chamberlain'in Ingiliz gazetecilerine verdiği beyanat mühimdir: İskenderun 27 (a.a.) Devlet reisi Hıtler'in nutkunu okudum. Sulhu Tayfur Sökrcen, buraya gelmiş, meb'uskurtarmak için sarfettiğim gayretlere yap lar ve büyük bir halk kütlesi tarafından tığı lelmihlerden dolayı müiehassis ol hararet'e karşıiannuştır. Her tarafta Hadıım. Bu gayreilerıme devam edeceğim. tav bayrakları çekümişti. Devlet reisi, beÇünkü harb istemiyen Avrupa milletle lediye daıresin" inmiş, burada bir resmi nnin, üzerinde gayet geniş bir şekilde iti kabul yapılmiçlır. Bundan sonra yapılan lâf edilerek halledilen bir mesele yiizün kabine içtimaına riyaset eden Ekselans den kanlı bir kavgaya girişmelerini hiçbir Sökmen, gece Antakyaya dönmüştür. manhk kabul etmez. Hıtler'in, yapılan Hatay da yeni adliye teşkilâtı vadin yerine getirileceğine inanmadığı Antakya 27 (a.a.) Adliye teşkianlaşılıyor. Halbuki bu vaid doğrudan lâtı bir kanunla lâğvedüoıiş ve yeniden doğruya Alman hükumetine değil, ayni zamanda Ingiliz ve Fransız hükumellerine de uapılmıştır. Bu vadin sadakatlc ve t"'~".~:Je yerine getirilmesinden kendimiİArkasi Sa. 3 sütun 3 de] Hatay Şefi Iskenderımda Ekselans Tayfur Sökmen kabineye riyaset etti ve gece Antakyaya döndü Hatay adlî teşkilâtı bir kanunla tamamen yenileştirildi mahkemeler kuruîmuştur. Yeni teşkilâta £öre, yüksek rnahkemeden başka Antakyada bir ağırceza ı::ahkernesi, asliye, hukuk ve ce7a münferid hâkimlik'eri ve Kırıkhanda bir asliye hâkimüği ihdas edilmiştir. Yeni hâkim ve müddeiumumilik lere güzide adliyeciler tayin edilmi"! ve işe ba«lanvşlardır. Yük=ek mahkemenin Antakyada calışmnası takarrür etmiştir. Times'in nutukta ümidli gördüğü noktalar Londra 27 (a.a.) Londra gazeteleri Hitler'in nutkundaki tehdidkâr te cavüzkârane lisanı teessürle karşılamak\Arkast Sa. 1 sütun 1 del Beylerbeyi mantar fabrikasında infilâk İş başında baiunan 22 amele yaralandı İnfilâk çok şiddetli oldu, hastaneye yatırılan I yaralılardan iki kadmla üç erkek isçinin aldıkları yaralar tehlikelidir Çek ve Alman vapurlarile yapılacak Antakya 27 (a.a.) Hatayın her sevkiyat için sigorta muamelâtı dur \Arkasi Sa 7 sütun 3 te) muştum. Hatavda dil bayramı NADİR NADİ Dünkü Barbaros ihiifali Büyük macera romanı FIRTINA « Fırtına », arkadaşımız Kemal Ragıb tarafından nakledilen mevsimin en cazib ve sürükleyici eseridir. PEK YAKINDA Cumhuriyet'te Barbaros ihtifalinden iki manzara: Resmi geçidde Peyk gemisi Hamidiyenin bordasından geçiyor • Vali İhtiyat filosu kumandam Ertuğrul deniz askerlerini teftişe gidiyorlar ve Dünkü faciada yaralananlardan biri, hâdiseyi anlatiyor (Yazısı 6 ncı sahifemizde) (Yazısı 5 inci sahifemizde)