29 Haziran 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

v 29 HAZİRAN — 1938 dtayata dait Otlakçılar ASUHİ Baydar, “Kitab, gaze, te ve muharrir” adi: bir yazı- ucuz olmak gartile kitab oku- ardır, Hattâ bir kitabı birçok | “birçok | kişi okumaktadır. diyor. Bu “ kişi” tabirinin “on beş, yirmi kişi” ye delâlet ettiğini de yazının başınd öğreniyoruz. İşte bizde okur yazarın asıl sefaleti bir kitaba kırk elli kuruşu zorla veri | yor, verince de onu on beş, yirmi ki- | siye okutuyor. Buna mâni olmak bit- tabi kabil değildir, fakat bunun bizde kitapçılığın inkişafına mâni olduğu da şüphesizdir. İngiltere, Alamanya gibi memleketlerde böyle bir kitabm birçok elden geçmesinde hiçbir mah. zur olmiyabilir, çünkü oralarda her kitabın hiç olmazsa on beş, yirmi bin dane basıldığı söyleniyor. Bizde ise öyle değildir, bizde iki bin büyük bir rakamdır; fakat iki bin nüsha da, hepsi satılmak şartiyle dahi, tâbile de, muharrire de bü; bir kâr temin et- mez. Hele muharririn her sene bir ki- tab yazarak geçinmesine imkân yok. tur. Bizde okur yazarlar, kitab okuma- sını sevseler dahi, kitaba pafa vermek istemiyor, aralarda bir tesanlid bu- lanması lâzımgeldiğini hissetmiyor. lar. Düşünmüyorlar ki kendilerinin de seveceği kitablar çıkabilmesi için herbirinin parasından bir kısmını ki- tab almağa tahsis etmesi zaruridir. Her ay iki lira, bir lira, elli kuruşu kitsba ayırmıyan bir adamın bizde neşriyat hayatından şikâyete ne hak- kı vardır? Aldığmız bir kitabı yalnız kendiniz okuyun da hiç kimseye vermeyin de. miİyorum; fakat kitab alacak kadar parası olduğu halde almıyanlara ver- meyin. Siz ona okumak Üzere bir ki- tab verirseniz onun da size bir kitab vermesini şart koşun. Mübadele İyi, fakat otlakçılık fena. Halbuki bizde bir yığın kitab otlakçısı, © gazete ot. lakçisı vardır. Bunlar sizden kitab, gizete İstedikleri zaman hiç sıkılma- dan reddedin ve kendisine, niçin'red. dettiğinizi açıker söyleyin. Bilin ki Kazetenizi, kitabınızı, gazeteye, kita. ba para harcetmek istemiyen adama vermeniz yalnız tabiin, muharririn zararına değil, sizin de zararınızadır. Onların kazancı arttıkça siz de daha iyi yazılmış, daha iyi basılmış, daha Sok ve daha ucuz kitaba kavuşursu- Düz. iy Kitsb okuyanların çoğalmasına hiç şüphesiz sevinmek lâzımdır; fakat bir de kitab okuyanlar ahlâkı teessls etmesine çalışmalıyız. Kitab okuma. nın bir zevk olduğunu bilen adam o zevki için, kudreti nispetinde bir fe- dakârlikta bulunmağa da razı olma- lıdır, Hepimiz öyle kimseler taniriz ki gezmek, eğlenmek için bol bol pa. râ sarfetmekten gaçmmadıkları hal- de elli kuruşluk bir romanı dahi bir ahbabdan alıp okumak isterler, Onla- ra karşı hiçbir insafınız olmasın. Ken. | dilerini, elinizden gelirse, “ıslah” a çalışın, nasihat edin, utandırın. Yola gelmezlerse bırakın, okumasınlar, da- ha iyidir. Kitab okumakla kendisinde kitab almak, duyduğu zevke mukabil muharririn, tâbiin hakkımı ihtiyacını duymıyan adam, kitâbdan İstifade edememiş, irfan denilen ha- İete erişememiş demektir. Nurullak ATAÇ mi emeli mm E Çikolata fabrikatör- lerinin dilekleri Muamele vergisi kanununda (yapıla. kliklerde heş o beygirden fazla ke ile çalışan ve 15 den fazla da amele kullanan reçel ve şekerle- meçilerin muamele vergisine tabi olacak. ları ve bunlardan aşağı miktarda çalış. makta olanların da vergiden muaf tutu. lacakları hakkındaki haberler. bilhassa şekerleme imalâtı yapan epin m Mihaneler bu büyük fabrikalarla reka. bet ederek mahvlarına sebeb olacaktır. Bunun için büyük çikolata fabrikatörleri Ankaraya bir heyet göndermislerdir. ödemek | * Fatih Halkevi, zengin bir kitabsara y hazırlamıştır. Bu semtin büyük bir kültür ihtiyacim karşılıyacak olan ki kadar açık bulunmaktadır. tabsaray, her gün saat 14 den die * Davudpaşa orta okulu üsinci sınıf talebesinden 16 yaşında Sulhi, kocası Aklımız Allaha emanet! Timarhane ihtiyaca kâfi gelmiyor Bakırköy akıl ve sinir hastalıkları has. tanesinin fazla müracaat karşısında yer darlığında bulunduğunu evvelce yazmış» tık. Bunun için hastanenin denize baki tarafına ilâve edilmekte bulunan büyük iki katlı yeni binanın inşaatı bitmek üze“ redir. Çatısı kapanan yeni bina bir aya kadar tamamlanacaktır. smmepar ymm Denizyol'larının Navlun, yolcu ve bammaliye tarifeleri indirilecek Denizbanka bağlı Denizyolları, A- ya ve Liman işletmesinin navlun, yol- cu ve hamaliye tarifeleri temmuz or, tasında toplanacak komisyon tara- fından kararlaşacaktır. Komisyona iktisat vekâletinden, De nizbanktan ve Deniz ticaret direktör, lüğünden mümessiller iştirak edecek. tir. Komisyonun hemen bütün tarifeler. de tenzilât yapması beklemektedir. Çünkü bilhassa Denizyollarında yeni vapurlar gelmeye başlamasile masraf- lar çok azalmıştır. Meselâ yeni va - Purlar eskileri gibi sık sık tamire ih. tiyaç göstermiyecekleri gibi kömür ve saire masrafları da onlardan az ola - caktır, Bunlar tarifelerin ucuzlatıl - masına çok esasli birer sebebdir. Esa. sen eskiden yukarda yazdığımız mas- rafların çok oluşu yüzünden tarife - lerde tenzilât yapmak imkâni buluna. mıyordu, Yeni vaziyet ile tabiatiyi bu imkân hâsıl olmaktadır, Tenzilâ - tın hem yolcu ve hem de navlun üc- retlerine çok ehemmiyet verilecek ve devletin tuttuğu hayat ucuzluğu siya. setine bir engel olan nakliyat pahalr- liği da ortadan kaldırılacaktır. Bun- dan başka Akay yolcu tarifelerinde ve yine bilhassa pahalılığından uzun seneler şikâyet edileh rıhtımdaki ha. maliye ücretlerinden mühim tenzil yapılacaktır. Ayrıca liandaki tahmil tahliye ücretlerinin de indirilmesi ih- timali vardır. Radyo sahipleri bi senede Fuadi ölümle tehdi, il etmekten suçlu olarak dün cürmümeşhud asliye dör. düncü ceza mahkemesinde muhakeme olunmuştur. ” Netiosde Sulhinin öğretmen Fuadi ödiyen tehdid ettiği sabit görülmüş, 3 gün hapsine karar verilmiş, fakat suçlu 18 yaşım ceza bir güne indirilmiştir. çoğaldı Senelik ücret verme mühleti yarın akşam bitiyor Telsiz kanunu mucibince radyo maki- | nesi olanların vermeğe mecbur bulun. dakları senelik (ücretin normal tahsil müddeti yarın akşam nihayete ermekte. dir. Cuma sabahından itibaren posta İ- daresi oszalı tahsile başlıyacaktır. Şaya- pt dikkattir ki posta Idaresi, geçen sene İlk defa alınan bu ücretin tahsilini bu se- ne daha büyük bir kolaylıkla yapmıştır. | tediye müddet nde posta i- daresine abone ücretlerini getirip veren. ler göçen seneden fazladır. Bü arada ge- çen bir sene içinde radyo adedinin geçen seneve nazaran çok artmış olduğu görülmektedir. Posta idaresi, bu artışı ve halkın rad- yoya karşı alâkası görerek İstanbul ve Ankara radyoları için yeni bir neşriyat programı hazırlamış ve bunun tatbikine geçmiştir. Bu programla yaz mevsiminde Çamaltı tuzlasında Istihsa'ât arttırılacak! Tuz fiyatlarında, inbisarlar idaresinin | yaptığı tenzillerle memlekelimizden .tuz | istihlâki mütemadiyen artmaktadır. Bil. | hassa Karadeniz, Marmara mırtakalari- | le Trakya, Akdeniz ve Adalar denizi mın | takalarının ihtiyacını temin eden Çamal te tuzlasınm istihsalâtr arttırmak ihtiya» | cı duyulmuştur. Bu tuzladan yalnız mem ! leket için verilen otuz miktarı yılda| 54.000.000 kilodur. Bunun 23 milyon ki. | losu Karadeniz, 16 milyon kilosu Akde- niz ve Adalar deniri, 15 milyon kilosu da Marmara ve İstanbul mıztakasına veril» mektedir. Bundan başka orta ve şarki Anadolu ile bir kısım cenup vilâyetleri. miz dahili tuzlalardan ihtiyaçlarını te mektedirler. İnhisarlar idaresi modern vessitle çalı» şan Çamaltı tuzlasında istihsalâtı arttı. racak ve tekemmül ettirecek ıslahata de- vam etmekle beraber memleket dahilin- deki tuzlaları da wah o etmektedir. Bu seneki inhi: r o bütçesinede yeniden bazı tuzlaların modern © vesaitle techizi için tahsisat konulmus bulunmaktadır. Tonton amca. nNInR çocuğu Istanbul radyosu civar müzikli bahçeler. den verilen temsilelrden nakiller yapacak radyoda şehrin tanınmış (sanatkârları konserler verecek, programa (sürprizler ilâve edilecek, maçlar (o naklolunacak ve daimi programa sık sık ilâveler yapıla- caktır. Bu meyanda İstanbul radyosunun çilekeş sanatkârı plâklar da kısmen yeni- lenmiştir. . . Kimya fabrikası Temel atma merasi- mi Pazar günü yapılacak İzmit, kimya fabrikasının temel at. ma merasimi bu pazar yapılacaktır. Merasimde bulunacaklar için Silmen - bank davetiyeler hazir Temel atma resmini başvekil Celâl Bayarın veyahut da iktısat vekili Şa- kir Kesebirin yapması muhtemeldir. Fabrika yılda 2450 ton sudkestik ve 2100 ton da klor isthsal edecektir. 1,400,000 liraya mal olacak ve bir sene içinde İnşası bitecektir. Bu fab. rika ile her sene harice giden 350 bin lira dahilde kalmış olacaktır. 5 Yeni çıkarılacak ciyaralar Piyasaya çıkarılacak yeni cigaralar İ. çin çalışmalar devam ediyor. Şimdiki halde biri cumhuriyetin on beşinci yılı | münasebetile, di yonal sergisi için olmak (üzere iki yeni cigara hazırlanmaktadır. Her iki cigaranın harmanları ve anba- lâjları hazırlanmıştır. Şimdi harman üze. rinde tecrübeler yapılmaktadır. Cumhu- riyetin onbeşinci yıldönümü münasebeti le piyasaya daimi olarak çıkarılacak ci. garaya bir isim aranmaktadır. Bunun İ- çin açılan ankete birçok cevaplar gelmiş- tir. iğeri de İzmir entermas- İzmir sergisi için hazırlanan ctçaranm ismi “İzmir,, olacaktır. Fiyatları da 15-20 kuruş arasında ola- caktır. bitirmediği için bu p Pazarlık yasağı kanunu Belediye hazırlık telkiklerine başlac Belediye iktisat Millet medisi pazarlığı kaldıran kanun lâyihi tanbulda sureti tatbikini şimdi etmeğe başlamıştır. Bu hususta bir an- ket açan belediye iktisat mü mevzu etrafında esnaf cemi telif alâkadar ticaret müe: Tasrarruğu Büyük de bulunan ve Tür yi şehrinde pazarlığın kaldırılabiln zin evvelden hazırlıkiaf yapılması ri görülmektedir. Bu ha; ık mevcut teşekküllerin y bilecektir. KAPAN kaldıran kanunun tatbikin- kabil rübicen sasen ötedenberi pazarlığı kabul etmiyenler ve- ya maktu fiyat teamül haline gelen iş. lerdir. Meselâ lokantalar. kahveler, zinolar, kısmen oteller, $u, şerbet, sa“ tanlar, konserveciler, ayakkabı boyacıla. rı, berberler ekmekçiler ve kasap» lar maktu fiyatla satış yapmaktadırlar, Halbuki en ziyade matifatura ve tuha- fiye satanlaria (ayakkabıcılar, kumaş satanlar, r elbiseciler, bakkal. lar, attarlar, kırtasiyeciler, sebze satanlar ve alelâmum seyyar esnaf pazarlık şek- Ule satış yapmaktadırlar. Bundan dolayı yeni kanunun sureti tatbikile daha ziya- de bu ikinci zümre alâkadar görülmekte. dir, ingiltereden gelecek heyet Temmuzun 18 inde şehrimizde bulunacak İngiltereden madenlerimizi işletmek üzere temmuzun 15 inde memleketimi. ze bir heyet gelektir. Hyette birçok mühendisler, maden arama mü sısları bulunacaktır. Heyet, me timizin birçok yerlerinden mad, maları yapacak ve uzun müddet çalış“ malarda bulunacaktır. Tetkiklerin 80- nunda İstifade edilebileceği anla maden damarlarımız yine İngi tarafından işletilecektir. Hükü miz de heyetin çalışmalarıma Türk miihendis. ve mütehassıslarını iştirak ettirecektir. ast Bilhassa petrol, demir madenlerinin aranmasma ehemmiyet verilecektir. Bu gün bam yerlerde yarıda kalan sondajlara bu heyet ehemmiyetle de- vam edecektir. Heyet bilimum ma « denler üzerinde çalışacaktır.