18 Mayıs 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

İÇERDE: * Kırşehir felâketzedeleri menfaatine olmak üzere konservatuvarla Beyoğlu balk evi tarahndan müştereken bir konser ha sılması da tekrar ehemmiyetle bildirilmiş. tir. * Dördüncül vakıf hanındaki ticaret oda- sı kirasına 90, sanayi (o birliğine 72 lira zam yapılması üzerine bu müesseseler ev- kaf müdürlüğüne şikâyette bulunmuşlar. dir. * Eyüple Rami arasındaki bozuk yolun yapılmasına karar verilmiştir. Yolun keşti Yapılmıştır, Tamirine (o yakında başlana- caktır. Zaraat kongresi, Ziraat vekâletince, ve görülen lüzum üterine gelecek seneye bi- yakılmıştır. * Askeri hesap memürları o hakkındaki kanunun bir maddesinin değiştirilmesine a kitare çaldığı zamanlar, değil in sanlar, en vahşi hayvanlar bile kendile- rinden geçerlerdi. Aslanlar, kaplanlar Or- fenin ayaklarını yalar, en ürkek ahular dizinin dibine kadar sokulur, ve ağaçla” rın dalları Orfeyi dinlemek için oötüşen kuşlarla yerlere sarkarlardı. Orfenin Öridis adında sevdiği bir kız yardı. Bu kızı Apollonun oğullarından güzel Ariste de seviyordu. Apollonun bir Trak kızından olan bu oğlunu periler büyütmüştü. Traklara hayvanlardan süt sağmasımı, zeytin ağacı - yetiştirmesini, arı beslemesini Ariste öğretmişti. Aristo, Öridisin Orfe ile evleneceği gün kızın evine gitti; onu kaçırmak istedi. Fakat Orleye gönül vermiş . olan güzel kız, Aristenin elinden kurtulmak için koş mağa başladı. Uzun etekleri bacaklarma dolaştığından çevik Ariste az sonra ken- disine erişti. Tam kizi yakalıyacağı sıra- daydı ki, Öridis, otların arasında çörek- İenmiş olan bir yılana basmış, yılan da kızın çıplak ayağını sokmuş, kızcağız, bu müthiş zehirle hemen orackta ölüver- mişti. Bu ölüm haberi Orfeyi deli gibi etmiş- ti. Kitaresini alarik Rodop dağlarına ç8- kilmişti, Dağlar onun feryatlarile inleme- ğe başlamıştı. Ağaçlar, taşlar, sular, ko- rular, ve kuşlar Orfe ile beraber ağlıyor- lardı. Nihayet bu sesler Tanrılara kadar yükseldi, Yeraltı Tanrısının Öridisi Or- feye geri vermesini söylediler. O da “Or- fenin yeraltına inerek sevgilisini alma- sına, onu yeryüzüne çıkartıncaya kadar dönüp yüzüne bakmaması şartı ile,, razı oldu. Tanrılar bu şartı prens Orfeye bil- dirdiler. Orfe kitaresini çalarak gezerken, bir gün önünden geçtiği kayalıkların bir Mağara gibi açılarak kendisine yol oldu- inu görmüştü. Kitar çaldıkça kayalar oyulup açılıyor, Orfe de yeraltına inme- ğe başlıyordu. Nihayet oruzlarma bir İnsan vücudunun yaslandığını duymuş- tu. Kolunu uzatmış, bir genç kız vücu- dunu kavramıştı, Bir kere yüreği oynayı- vermişti. İşte Öridisi kendisine vermiş- lerdi, Fakat onu yeryüzüne çıkarıncaya kadar dönüp yüzüne bakamıyacaktı. Ko. Bundaki vücut hareketsizdi, Orfe onu sü- sükliyerek götürüyordu. Fakat acaba ha» kikaten Öridis miydi? Yol, şimdi dikleş- miş, Örfe ile kolundaki kızı, yeryüzüne çıkarıyordu. Bir aralık yol O halilçe ay- dımlanmış, Orfe yeryüzüne çök kalma- dığını anlamıştı. Ama artık sabrı da tü kenmişti. Başını çeviretek göz ucuyla ol sun bakayım derken Öridis bir duman gibi kayboluvermişti. Orfe arkasından atılmak istemiş, fakat süratle kapanan kayalar onu hemen dışarı fırlatmışlardı. Bunun üzerine prens Orfe büsbütün de- liye dönmüştü. Başını alıp gene dağlara, ormanlara çekildi. Trakların bir bayram (gecesinde, dü- şürmek için Meriç kıyısma inmişti. Et rafnr, o gecenin çok şarap içmiş Trak kızları sarmışlardı. Orfe, hiçbirisine yüz vermemiş, bunun üzerine sarhoş kızlar ba Asık musikişinasın güzel başını kese. rek Meriçe atmışlardı. Orfenin kesik ba. sularla sürüklenirken de bir aşk tür- küsü söylemeğe başlamıstr. dair hazırlanan liyihaya göre bu memur. lann bulundukları sınıflardaki nasipleri bir delaya mahsus olmak üzere dörder se- ne ileciiyebilecektir , zerine, Şirketihayriye tarafından 2 liraya indirilmiştir « * Liman tarife komisyonu gelecek aydan itibaren yeni liman tarifesini hazırlıyacak tır. Bu sena vapur (Ücretlerinde müm- kün olan tenzilâha yapılmasına karar ve» rilmiştir. * Galatasaraylılar cemiyetinin (senelik “plâv günü, 5 haziranda yapılacaktır. O gün bütün eski Galatasaraylılar mektepie toplanacaktır. Mektebin meşbur plâvı ve yemeği yendikten sonra Taksim Abidesine çelenk koyacaklardır. * İaşaat ve bina kanununa göre yeni ya- pılacak binalar yoldan 9,5 ometre geride yapılacak ve irtifaları da o caddede lik geri çekilen binanın irtifsında olacaktır, * Cenaze kaldırma işleri (için belediye tarafından alınacak Ücretler komiserlikie. re bildirilmiştir. Cenazelerin belediye ta- rafından kaldırılması Için komişerliklerde 8i0 evlerine müracaat edebileceklerdir. * Üniversitede tıp fakültesi dersleri kes silmiştir, Hakuk, İktisat, fen ve fakültelerinde dersler bugün kesilecektir. İokılâp dersi imtihanlarına devam olun. maktadır. Bu imtihonlara girenlerin sayr- 81 550 dir. * Almanya ile olan ticaret anlaşmamız 31 ağustosta nihayete erecektir. Yeni an- laşma için esaslar tesbit olunduğu takdir. de eski anlaşma bir sene temdit olunacak tır, * Türk » Yunan ticaret olisinin teşebbü. $ü üzerine Yunanistandan memleketimize bir tenetzük seleri tertip edilmiştir. Se- yahate 150 Yunan ileri yeleni de İştirak edecektir. Misafirlerimiz haziranın beşin. den on birine kadar memleketimizde ka- Jacaklar ve mubteli? yerleri gereceklerdir. * Bir hafta devam etmek üzere Bergama kermesi bu ayın 22 sinde (o başlıyacaktır. Bergamaya gidecekleri ağırlamak © Üzere tedbirler alınmıştır. Bu eğlencelerde vazi- fe alan genç ihtiyar birçok o köylü cirit, ve at koştları için harırlanmışlardır. Ker. mese iştirak edecekler Kozak yaylasında» ki çamlıklarda ve Candralı plâjında unu tulmaz günler yaşıyacaklar ve harabeleri de gezeceklerdir. * Mabküm olduğu ölüm cezası kamulay. ca tasrip edilen kati Osman din sabah İzmir hükümet meydanında asılmıştır. * 19 mayıs bayramı için bütün bölgede ve ayni günde İstanbul - Edirne arasında yapılacak olan bisiklet yarışı için Edirne. de büyük hazırlıklar yapılmaktadır. * 19 Mayıs spor şenliklerine iştirak e& mek üzere İzmir erkek lisesi aletlerinden 18 genç başlarında öğretmen Kemal oldu- ğu halde dün sabahki frenle © Ankaraya hareket etmişlerdir. * Bolunun Sığırkıyruğu köyünde üç gün evvel çıkan bir yangında on yedi ev ve bir çocuk yanmıştır. Köylüler (tarlada çift sürmekte ve köyün < bulunduğu yere uzak olduğundan yangın söndürülememiş- tir, * Bugün saat 20,30 da Üsküdar halkevi salonunda doktor Kemal Şakir Saracoğlu tarafından (Uyku ve rüyanın fijyolojisi), mevzulü bir konferans verilecektir. DIŞARDA; * 500.000 dolara mal olmuş olan yeni bir yolcu layayresinden Los Angelos ile Los Vegas » Nevada arasında (yirmi tayyare tarafından yapılan © araştırmalara ğmen ön iki santtenberi haber © alınamamış ol ması Los Ancelosda cidi endişeler tevlit etmiştir. * Londra Charing Cross ve Temple Met, ro İstasyonları arasında iki tren çarpışmış tir. Kara neticesinde yedi kişinin öldüğü ve bir çok yolcuların da yaralandığı söy- lenmektedir. * Musolini, refakatinde faşist partisi sek reterİ nazır Starace, maarif nazırı Alfleri ve husus! kalem direktörü Sebastlani ol- dulu hâlde dün sabah Conovadan Romaya dönmüştür. * Brezilya büyük elçisi dün Alman hari. siye nezaretine gelerek Brezilya ile Alman yayı alâkadar eden meseleler (o hakkında görüşmüştür. Bu konuşma esnasında son Brezilya isyanın da mevzunbahs oldağu zanaediliyor. * Bugün bütün cenubi Afrikada umumi intihabat o yapılacaktır. Bu münasebetle faşisilerle faşist aleyblarları arasında bir cok kovgalar olmuştur. * Lordlar kamarası dün İngiliz - İrlanda anlaşmasını Gçüncü kıraztinde kati olarak ve itlifakin kabul etmiştir. Bu suretle bem Lordların ve hem de Ayam o kamarasının tasdik ettiği bu anlaşma imza edilmek ö- zere dün akşam krala gönderilmiştir. * Misir prenslerinden o Muhammed Ali, Marko Polo vapuru ile ( İskenderiyeden Brendiziye gelmiş ve Venediğe doğru yo. Tuna devam etmiştir. * Meksikamın Londra oris o elçisi dün Londradan ayrılmıştır. Şimdilik Pariste bir müddet oturacaktır. POLISTE Ameliyat masa- sında öldü Çakmakçılar yokuşu Şerif paşa ha, nında elbisecilik yapan Mihran Kürk, anındaki ardiyeden elbise taşırken, ha- nın birinci katından aşağı düşmlş ve bel kemiği kırılmıştır. Mihran derhal çağırılan sıhhi im, dad otomobilile Cerruhpaşa hastane sine kaldırılmışsa da ameliyat masa- sında, ölmüştür. Zabıta tahkikat yap- maktadır, Bir çocuk yandı Dün, öğleden sonra Feriköydeki © vinin önünde oynıyan Mehmedin oğlu 4 yaşındaki Hüdai, kapı önündeki mal- tızm Üstüne düşmüş ve elbiseleri a. teş almıştır. Çocuğun feryadına yeti. gilinceye kadar vücudunun muhtelif yerleri yandığından Beyoğlu hasta . nesine yatırılmıştır. Motosiklet bir adana : çarptı Dün gece saat 23 de Mecidiyekö » yünden Bilyükdereye doğru giden Ve- dad, idare ettiği 772 numaralı moto sikletle tramvay amelesinden Yusufa çarpmış ve başıyla vücudunun muh- telif yerlerinden yaralamıştır. Yusuf Şişli çocuk hastanesine yatı. Tılmış, Vedad da yakalanmıştır. “Dökülen mey, kırılan.. ,, Kilçükpazarda oturan Abdillah Ö. zan ve Galatada oturan Hasan Yikici, Necati bey caddesindeki Hüseyinin meyhanesinde rakı içerlerken kadehin dökülmesinden kavgaya başlamıslar ve neticede Hasan Abdullah tarafm . dan, kunduracı bıçağı ile ayağmdan yaralanmış, suçlu tutulmuştur. Hâ li, ( i piki, (|, Hurufatçı Meh- met Âli efendi Yazan : Nizamettin Nazif Wp Baştarafı 2 incide 24 punto nesih, 16 punto metin ve daha bir iki çeşit. Mehmet Ali 18 rikayı yaptı, 24, 36 ve 42 puntoluk stilüs ve rikalar,, 14, 12 ve 8 punto metin harflerini yaptı. Bunlâr da onun o müsbet ve temiz, yaratıcılık ihtiraslarmı tatmin edemedi. Bir gün, eski Türk matbaacılığının en büyük gu- ruru olan ve kendisine dünyanm hemen her tarafında büyük bir şöhret kazandı. ran “divani,, ve “küfi,, kalıplarını döktü, Bu harfler, yalnız bir küçük endüstri is tizmarcısı olmuyan ve “Türk sanatkâr, sıfatına cidden lâyık olan “Mehmet Ali elendi,.nin birçok sergilerin ve memle- ketlerin sanat madalyesi ile taltif edilme sine sebeb olmuştur. Yeni harfleri kabul ettiğimiz gün, Meh met Ali efendinin işi âzami “inkişaf ha. lindeydi. Türk memleketi, sevdiği san&ta, zekâsı, enerjisi ve sermayesi ile bütün hayatını vakfetmiş olan bu Saratkârı terlih ediyordu. Yeni harflerin — kabulü, uzun yıllarda birçok didinmelerle ve çok güçlükle elde edilmiş olan bu — vaziyeti Mehmet Aliye kaybettirdi. Fakat Meh- met Ali efendide en ufak bir can sıkmtı- sı sezmek mümkün olmadı. Bilâkis, bir çok maddi zararlara uğramasına rağmen, sevindiği görüldü; — Eh... « dedi - nihayet, dökümhane- min eserlerini Avrupanın'da kullandığını görebileceğim. Ve, hemen kollarını sıvadı. Altmış ü- çüncü yaşıma ulaşmış olmasına rağmen, garp sanatkârlarınm asırlarca çalışarak binlerce çeşidini yaratmış olmalarına rağ men yeni harflere birkaç ( yepyeni çeşit daha katmak çarelerini araştırmağa baş- ladı. Müessesesinin kalıplarını yeniledi. Ve bir taraftan yerli matbaaların günlük ihtiyaçlarını temine muvallak — olurken diğer taraftan da ruhunun artist tarafırır, artistlik gururunu tatmin edebilecek ye- ni eserler yaratmağa koyuldu. e “Mehmet Ali efendi merhum..un te- miz hatırası öntürele saygı ile eğilirim. Japonlarilerlemeye çalışıyorlar Buna mukapbı! Çiniller şiddetli gü oğlu, dün saat 15 de Muradın «| bir mukavemet gösteriyorlar Askeri müşahidlere göre Japonlar bir çıkmaza gitmektedirler Hankov, 17 (A.A) — Şanung cephe- sinde çok şiddetli muharebeler devam et- mektedir. Japonlar Lungai demiryolunu kesmeye çalışıyorlar. Dört aydanberi yap tıkları bütün gayretlere rağmen buna benüz muvaffak olamamışlardır. Bu vi- âyetin garbinde Japon taarruzları bil- bassa Kiaşiang ve Yutaiye tevcih olun. maktadır. Kiaşingde son iki gün içinde Japonlar 1000 ölü bırakmışlardır. Ahveinin şimalinde Çinliler kahraman, ca bir müdafaadan sonra Menşengin tah Yiyeye mecbur olmuşlardır. Çünkü bütün müdafaa mevzileri düşman topçusu tara- fından kâmilen tahrip olunmuş ve artık totunulmıyacak hir hale gelmiştir. Amoy adasında Çin müdatilerile Japon bahriye askerleri arasında şiddetli mu- harebeler devam ediyor. Hareket Bazları Kinneng adasında bulunan Japon tayya- releri Amoyl şehrini bombardıman et. miş ve sivil balk arasmda mühim telefat yapmıştır. Resmit bi: tebliğde Çin müdafilerinin mukabil taarruza geçerek yerleşmek İs- tiyen Japon kıtaatınm ilk mevzilerini ge- ri aldıkları bildirilmektedir. Demiryolunun kesildiği yalanmış Hankov, 17 (A.A) — Çinliler, Japon: ların Jünghay yolunu kesmiş oldukları baberini tekzipte berdevamdırlar. Çinli- İer, Suşowfunun henüz Çinlilerin kontro» lü altında bulunmakta olduğunu ilâve et- mektedirler, Askeri hesap | Hankov, 17 (A.A) — Askeri Tüşs- hitler, Huşov Için yapılmakta olan mü- harebeler yeni bir safhaya girdiği hu- susunda müttefiktir. Çünkü Japonlar şimdi geniş bir çevirme bareketine başlamışlar ve kuvvayı kül. Wyelerin! iki cenaba toplamışlardır. Bu cephede Japonlar cenubs Şantun. gun garbine doğru ilerlemeğe çalışıyor. lar. Japonların Tkisngsinin şimelinde ve Anvbeinin merkezine doğru yaptığı taarruzların bir şaşırtma hareketi ma- hiyetinde olduğu, çünkü, bu kuvvetler mevcudunun pek az bulunduğu beyan edilmektedir. Müşahitleria mütaleasına göre Japon İnt girodi çok müşkül bir vaziyete düş- müşlerdir, Çünkü Telsrşvand hezimetin- den sonra Japon askerlerinin manevi. yatı ciddi surette #arsılmıştır. Sonra, Japon ordusunun mevcudu (oçok geniş bir çevirme hareketi yapmağa kifayet edecek derecede değildir ve bir çok noktalardan vurulabilir, Ve nihayet Ja- pon ordusunun harekât sahasmm iler- lerisi ve gerisi Çin kontrolü altındadır ve Çin kuvvetlerinin Japonları heran bir kıskaç içine alması mümkündür. Hankov, 17 (A.A.) — Çin kuvvetleri osnubi Çin sularında bulunan Japon harp gemilerine karşı iki muvaffakıyet- Ni hücumda bulunmuştur. Iki Japon destroyeri batırılmış ve di. ğer iki harp gemisi de hasara uğramış- tr Aynı zamanda ilç Japon tavyaresi de düşürülmüştür. memurlarının terfileri hakkında bir layiha Ankara, 17 (Telefonla) — Ordu. da muvazzaf olarak müstahdem eski askeri hesap memurlarınm terfi. leri bakkındaki Kanuna eklenen kanun muvakkat ikinci maddesinin değiştirilmesine dalr meclise bir lâ- yiha verildi. Lâyiha esaslarına göre aâsgkeri memurlar kanununun neşrin- den önce memurlar ve askeri men- supları namı altında müstahdem ©- Ip balen orduda muvazzaf olârak kullanıJan askeri memurların bulun Sınai müesseseler Mütehassıs yetiştir- me ücreti verecekler Ankara, 17 (Hususi) — Hususi veya sermayesinde devlet iştiraki bulunan veya derlet sermayesiyle kuralan İmtiyazlı veya İmtiyazsış bilimum #imaf müesseseler kullana» taklart ecnebi mütehassıslar için 3293 numaralı kanun mucibince mü- tehassıs yetiştirme ücreti tediyesiyle mükellef tutulmuştur. Haber aldığımıza göre, alâkadar- lazın vilâyetlere müracaat ederek kanunun birinci maddesi mucibince neşredilen 5 - 5 - 938 tarihli karar- namede yazılı mütehassıs yetiştirme ücretini mahalli maliye Iderelerine tediye etmeleri icap etmekte oldu- ğundan kefiyet iktisat vekâleti tara- fından vilâyetlere tamim edilmiyor. Kararnameye göre müesseselerde birden beşe kadar kullanılacak mü- tehassıslar için 50 şer, sigorta müte- bassısları için 75 er, 6 dan 20 ye ka- dar mütehassıslar için 10 ar ve 21 den yukarı mütehassıslar için de 5'er lira ayirk ücret tediye olunacak ve bt paraları gününde hazineye yatır- mayan müesseselerden o tediyesiyle mükellef oldukları ücretler yüzde 20 fazlasiyle tahsil olunacaktır. All aydan az müddetle kullanılacak mü- tehassıslar için de bunların yalnız kullandıkları aylara nit olan ücret ler peşinen alınacaktır. dukları sınıflarındaki nasibları bir defaya mahsus olmak Üzere dörder #ene ilerliyebileşektir. İşbu kanu- nun tatbikinden sonra bir evvelki nasiblarına göre terflleri yapılan hesap memurların bu suretle İsti- fade etmiş oldukları müddet emsal- lerine verilen dört sene nasib İlerle- tilmesinden tenzil edildiktn sonra geriye kalan miktara göre işbu na- sib ilerlemesinden istifade ettirile- cektir. Alacakları kıdemleri üzerine Da- #ib tarihleri tasdik edilecek olan as- ker memurlar tahdidi sin muame- leleri bir kanunu 1937 den itibaren bir sene tecil olunacaktır. Franko Kuvvetleri ilerliyor Gönüllüler çekilecek mi? Burgos 17 (A.A.) — Franko kıtala- rı bu sabah Teruelin şimali şarkisinde kâin Corbalon kasabasını işgal etmiş- lerdir, Bu kuvvetler ilerlemeğe devam etmektedir. Bilbaoden bildirildiğine göre de Fran- ko kuvvetleri, Sierra de Guğdar mmta- kasmda ileri hareketlerine devam etmiş ve Mora del Rubizlosa giden yolda Val de Linares ve Alkala dela Selvayı zap- teylemişlerdir. Lortira 17 (A.A.) — Frrnsa büyük elçisi bugün ademi müdahale komitesi reisi Lord Plaust ziyaret etmiştir. Alman haberlere göre İspanyadaki gönüllülerin geri çekilmesi meselesi görüşülmüş ve derhal diğer alâkadar devletlere tevdi edilecek olan bir anlaş- ma üzerinde ittifsk edilmiştir. Ademi müdahale komitesi ancak önümüzdeki hafta toplanabilecektir. Alemdar Sineması Hergün iki film 1 — Kızıl Rahip. 2 — Volga mahkümları. Hiveten Foks Jurnal,