13 Mayıs 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

İÇERDE: * BİGORTA şirkellerinlü teftiş ve miu. rakabesi hakkındaki kanunun bazı mad- delerinin değişlirilmesine dair olan kanun lâyihası yakında meclitte görüşülecektir. * MİLLETLER ARASI havacılık kurumu reisi Romanyalı preas Bibesko dün şehri. mize gelmiş ve bavacılarımız tarafından karşılanmışltır. Prens Bibesko tayyare İle Rot * $ŞEHRİMİZDEKİ inşaatın Prost plâ. nına ne derece uygun olup olmadığını tet. kik içân şehir meclisi azalarından müteşek kül bir komisyon kurulmuştur. * İZMİR sergisinde açılacak hayvanat bahçesine vahşi hayvanlar getirilmekte- dir. Bu surelle Türkiyede İlk defa olarak büyük bir hayvanat babçesi kurulmuş ola: caktır. * HARP zamanlarında hastahane - vari. fesini görecek bir “gemi hastahane,, İle bir “uçak hastahane,, satım alınmasına hil. kümet tarafından karar verilmiştir. * EL arabalarının köprü üzerinden geç- reesi 20 mâyıstarn #tibaren menolanacak- | tır. Yeni tptekf arabaların da on beş gün den sonra kullanılması mecburl olacak. tır. * İSTANBUL Ziraat müdürü Tabsin, Avrupada bulunduğu totkik seyahatinden | A hatlına yazından — itibaren ayrıca bir Paris vagonu ilâye edilecek yarele, Paris yolcuları eskiden oldu Belgraddan uktarına yapmayıp do Hoğruyu gidebileceklerdir. * EKALLİYET mekteplerinin fasılasız sürette üç yıl vazife görmüş öğretmenleri. ne zam yapılması kararlaşlırılmıştır. * ŞİLEPÇİLİK şirketi tarafında: rak geçen hafta limanımıza geler ye “Krom,, şilepleri seferlerine Jardır. Gemiler Zonguldağa gitmişlerdir. Oradan kömür alıp Marsüyaya gidecekler Mir, * TRAK vapuru limamımıza gelmek Üüze Te yola çıkmıştır. Öndan yirmi gün sonra Ka, Almanyada yaptırılan diğer — vapur, “Etrük,, Tİimanuımıza gelecektir. Trak tec. rübelerinde 18,0 mil sürat temin etmiştir. * MEMLEKETE fazla seyyoh getirebil. rıeL için çalışılmakta ve yabancı memle. ketlerdeki seyyah hareketlerine dair ista- Histikler tetkik edilmektedir. * AMERİKA ile yapılmakta olan ticaret anlaşması müzakereleri yakında nihayete Brecek ve anlâşma imzalanacaktır. * İSTANBUL gümrük baş müdürü ve Derimce gümrük işlerini tetkik etmek, Üzere dün Derinceye gitmişlir. * ŞEHİR cahilinde yeni yapılacak, ns. Yfalt yollar için beş yüz bin lirn tahsisat ayrılmışlır. Bunuh 250 bin Urahik krsmı bu sene yapılacaktır. * VALDE hanının yıkılması haziranın sonuna kadar bitirilecek, bundan — sonra açılan kısmın tanzimine başlanacaktır. UMUMİ müyazencden maaş alan n yen bir köşede duran perişan bir ihtiy gelir. Bugün gazeteler, yüzlerce çocuğu ve adamı geçindirmektedir. Kendisini satanları, gayretleri nisbetinde kazandı- rır. Bu kazancın haddi yoktur. Onun içindir ki müvezzilik parlak, şe- refli meslektir. Müvezzi, gazeteye ilk çıktığı zaman ekseriya sıkınlı İçindedir. Yoksuldur. Fakat kısa bir zaman içinde kendisini toplar, üstünü başmı düzer. Tramvayi , vapurlarda yalınayak dolaşan çocuklara gelince, onları tanı- mak, dinlemek Tüzımıdır: Onlar babasız, anaları başka kocaya varmış, konukom- şu elinde, kendi kendilı rucuklardır. Gazete serpilmiş bu.da',, serçedir. Onların hayatını yakından takip edebilmek için benim gi bi, Istanbulurn vapurla gidilen bir sem- tinde oturmak lâzımdır, Yıllar geçtikçe, bu çocuklar büyürler, gâzete, kendilerini sefaletten kurtarır, vücut serpildikçe kuv vet arttıkça gazetenin getirdiği kazanç da artar. Büyüyenlerin yerini her yıl yeni nesilden yeni küçükler doldurur. Her yıl, vapur iskelemizde bir iki yeni çocuk görürüz. İki yıl evvelki bir dostu. muz bize hürmetle yaklaşır: “Ağabey! der, ben bulüunmazsam gazetenizi bu ço- cuktan alımız!,, Müvezzilik, şerefli meslektir. Müvezzi, mesleğinin şerefini koruyacak yeni kıya- fetini şükran ile karşılayacaktır. Boz renkli bir iş gümleği ile bir kundura ucu- za da çıkacaktır. Müvezzilik şerefli mes. lektir, ama çok zordür. Sevimli olmayan çöcuk, zeki olmayan delikanlı, tipik olmayan ihtiyar müvez- zi olamaz; yahut, müvezzilik onun için kısır meslek olur, Müvezziler, bir mahal lenin, bit semtin tarihine karışırlar. Ba- zan bir beldenin malı olurlar. rist Cemin nelis bir çizgisinde görüp radığımız 1910 İstanbulunun Küçük şi- mendiferi gibi. Reşat Ektem KOÇU 13 IAYIS — 1938 Başvekıl yarın geliyor murlara tatbik edilea harcirah kanunu busust ve mülhak bütçelerden aylık alan memurlar hakkında da tatbik ediecektir. * ONUNCU yerli mallar sergisine bu sene İş ve Sümerbank fabrika ve milesse. selerile Bübank topla bir halde - iştirak edecektir. İnhisarlar idaresi de yeni ser- Ki için orlfinal bir paviyon hazırlamakta. dır. * Devlet demiryolları İdaresi — görülen lârzum üzerine şimdiye kadar fmşaat mal. zemesi harlcinde bırakılarak tam tarifeye tabi tutulan klormaniyomu da inşaat mal. yemesi meyanında tenzilâtli tarifeye tabl tutmuştur. * KADASTRO idaresi birinel mıntaka müdürlüğü, Burgaz adasının kadaştrosu- nu da ikmal etmişlir, Bu kadastroya itiraz edecekler için iki ayhk mühlet verilmiş bulunmaktadır. * HAMALLARIN resmi teşekkülü olan hamallar cemiyetinin ismi de “yükcüler cemiyeli,, ne çevrilerek bundan sonra ha. mal isminin tarihe karıştığı ulükadar ma. kamlara bildirilmiştir. * Yarın saat 20,10 da Şehremini Halk. evinde Üniversite döçenilerinden Enver Ziya Karal tarafından (çenel savaşta Ça- nakkalenin zorlanması) mevzulu bir kon- ferans verilecek, arkudan evin temsil ko- du tarafından bir piyes gösterilecektir. DIŞARDA: * Fransada Bördo mahkemesi bir çiko- lata fobrikasını işgal edea İşçileri müşte. reken fabrika sahibine iki yüz bin frank tazminat ödemeğe mahküm etmiştir. * İtalya kralının bu ayın 21 inde Trab. Tursa bir seyahat yapacağı Romada iyi maa. lümat alan rünhafilden bildirilmektedir. * Danzig nasyonal -< sosyalist lideri Förs ter-dün Varşovada Hariciye nazırı Bekle bir saatten fazla süren bir mülâkatta bu. lwamüştur. * Mareşal Pilsüdskinin ölümünün ücüncü yüdünümü münasehetile dün Lehistanın her tarafında muazzam ihtifaller yapılmış br. Gazeteler, bugünkü nüshalarının baş raakalelerini ve ilk sayfalarını kâmilen wareşal Pilsudskiye hasretmişlerdir. * Geçen yaz İran ile Irak arasında ak. dedilen budut ihtilaflarının sureli — halli hakkındaki anlaşma ile martta İran parlâ ivenlosu tarafından kabul edilen İran - Trak dostluk müahedesi, Şah — tarafından tosdik edilmiş ve binseneleyh meriyete d %K?rm iskonto Fiyatinı yüzde “üçlen iki baçuğa, esham üzerine avanslar irkontusu fiystı yüzde dörilen Üüç buçuğa ve günlük ayanslarınkini yüzde üçten iki buçuğa indirmiştir. * Dün Felemenkte Krekte veliaht pren. ses Jullananın kızı küçük prenses Bealtri. sİn vaftiz merasimi Şupılmışlır. * Romanyada sabık Başvekil Goganın cenaze merasimi dün kralın, vellahtın, Başvekil patrik Kristeanın ve bükümet azalarının bururile yapılmışlır. * İngilterede muhafazakâr mebus Bruit. vvit Avam Kamarasında bir kanan tekli- finde bulunarak kuraklık yüzünden zara. ra uğrayan çiftçilere hükümetin yardım etmesini istemiştir. Bu kuraklık yüzündeh çiftçiler 10 milyon İngiliz Hirası kadar za. rara uğramışlardır. * Lehistanda Lembergde yirmi komü. nist, 10 ve 2 buçuk sene arasında muhtelif #ğdır hapis cezasına mahküm olmuştur. * Dün gece Barselonada bire on kala ile bir arasında şimal istikametinde bir kutup fecri müşahede edilmiştir. Geçen 22 şubat ta da birçok Alman şehirlerinde ayni ha- disemüşahede edilmiştir. * Almanya, dün Mançuko hükümetini resmen tanımıştır. Çinde harp vaziyeti Henkeu, 12 (A.A.) —« Çantung'un ce- nubunda muharebe şiddetli bir süretle dovam ötmektedir. — Buna rağmen iki haftadanberi vaziyette hiç bir değişik- lik olmamıştır. 'Tançeng mmtakasmda: Muharebö hassaton şiddetlidir. Mü- teaddit mütekabil hücumlardan — sonra, Çinliler Tangçeng'in şimali — garbisinde Çiçuang ve Frangçiayo bölgesinde Ja- ponları muhasara altına almışlardır. Conubu garbide Çinliler, Hançiayu- yu geri almışlar ve Pihsien'in gimalinde Beçuçeng'e varmışlardır. Düşman mü- him zayiata uğratılmıştır. Japonların Teirşvang bölgesinin — gi- malinde Yuvangçan'a yaprtkları hücum- ları tardetmtişlerdir. Çansl'ain garbında düşmanın bütün mukabll taarruzları da geri püskürtül. müştür. Amoy adası Hong-Kont, 12 (AA.) — Amoy ada- | sına ihrzaç olunan Japon aakerleri bu Yi İ l sabah bütün adanm işgalini bitirmişler- IW—KM: 12 (AA.) — Uzak şark Belgöad, 13 (Hüsust) — Başvekil Celâl Bâyar, ve hariciye vekili Tevfik Riüştü Aras dün gece saat 23,15 te Belgraddan ayrılmışlardır. Ankaraya dönerken Sofyaya uğrıyacaklar ve o- rada sabah &aat ondan akşam on altı buçuğa kadar kalarak Bulgar - kralı tarafından kabul edilecekler ve Bu- gar Başvekili Köselvanof ile görüşe- ceklerdir. Bu mülâkatta Bulgarista- nm Balkan antantı muvacehesindeki vaziyeti mevzubahs olacağı tahmin e- dilmektedir. Vekillerimiz Belgrağdan ayrılırken gök samimi tezahlratla uğurlanmışları dır. Trenin kalkmasından daha <cok za. man evvel, Türk Yugoslav — bayrakları ile zengin surette süslenmiş ve elek. triklerle donatılmış istasyon ve civarı- nt büyük bir halk doldurmuş bulunuyor. dü. İstasyonda, sancak ve nuzika - ile 18 inci piyade alayından bir ihtiram bö- Kiğü do yer almıştı. Sant 22,30 a doğru istasyona — resmi zevat gelmeğe başladı. Bunlar arasında ercümle Belgrad valisi, belediyo- reisi merkex kumandanı, belediye möclisi x. zaları, Yugoslavya radikal birliği erki- ni; Romanya, Yunanistan ve — Bulgaris. tan Belgrad elçileri, kariedlye nazır mu. avini. Andriçin riyasetinde bütün ha- riciye erkâmı nazarı dikkati colbediyor. dü. Saat 23 de bütün Yugoslav hükümet AzANI İstasyonda yerlerini almıştır. Nihayet saat 23 ü beş geçe Türkiye Başvökili Colâl Bayar ve refikası, ya- nmmda Yugoslavya Başvokili, Hariciyo nazırı Dr. Stoyadineviç, Türkiye haricik- ye vekili Dr. Rüştü Aras ve Türkiyo Bolgrad elçisi Haydar Aktay - olduğu halde alkışlar arasında istasyona gir- mişlerdir. Celâl Bayar, Dr.. Stoyadineviç ve harbiye nazırı General Mariç ile birlikte ihtiram kıtasını teftiş etmiş ve bu esnada muzika, Türk ve Yugos lav milli marşlarını çalmıştır. , Celâl Bayar, bundan «onra, ken- disini teşyle gelen hlikümet azasının, generallerin ve diğer zevatın birer birer ellerini sıkmış ve Dr. Stoyadi- novfiç ile de bir kere daha samlmi su- retle miüsafahadan sonra trene bin- miştir. Bayan Celâl Bayar ile Türk heye- ti refakatinde bulunan diğor bayan- lara istasyonda gül buketleri tak - dlm edilmiştir. Husuşt tren, halkın şiddetli alkış- lart ve askeri muzikanm nağmeleri arasında saat 239.16 de Belgrattan hareket etmiştir. Resmi tebliğ Belgrad görüşmeleri dolayısile dün gu resmi tebliğ neşredilmiştir: *“Türkiye Başvekili Ekselâns Celâl Bayar vo Harjciye Vekil! Ekselans Rüştü Arasın DBelgradı ziyaretleri münasebetiyle, Türk devlet adamin- rı ilo Başvekil ve Harlelya nazıri Bk- gelans Dr. Milan Stoyadinovlç ara- sında görüş teatisi yapılmıştır, Çoök samim? bir hava içinda yapr- Tan bu görüşmelerde İki memlekette olduğu gibi bütün Balkan antanlını 'alâkadar eden bütün meteleler mev- zuubahis edilmiş ve görüşmeler, Türk ve Yugoslav devlet adamları - nın görüşmelerinde mutubakat gös- termiştir. Bundan başka, ayni tesanlit ve kargşılıklı anlayış zihniyatinin bütün Balkan antantı devletlerine de Hl- ham vörmekte oldüğüu müşahade c dilmiştir. Bu sayede, bu enternasyo- nal teşekkül, mazlde olduğu — gibi, bütün Balkan dövletlerinin meşmu menfaatlerini ve umum! sulhun ida- mekini! nazarı dikkate alarak seme- veli politik ve ekonomik faaliyetini İnkişaf ettirmeğe devam eyliyecek- tir... Başvekilin beyanalı Başvekilimiz, hareketinden evvel, Yugoslav gazetecilerini kabul ederek gu beyanatta bulunmuştur: İngiliz filosuna mensup müteaddit go- miler Amoy adasına gitmek üzçre dün gece buradan ayrılmıştır. Bu gemiler Kulakstıda bulunan senü- bileri himaye için oraya gitmiş olan Amerikan Destroyerine iltihak edecok. lerdir. *Yugoslavyâda unutulmaz hatırasını sakliyacagım bu üç günü geçirdikten sonra, arkadaşım Dr. Aras ile birlikde bu akşam ankaraya dönüyoruz. Memleketinize gelirken — Yugoslav milletine Türkiyenin samimi selâümları- nı getirmek vazifesini taşıyordum. DG nerken ayni derecede zevkli diğer bir vazifeyi üzerime alıyorüm. Bu vazifo, dost milletin bize karşı gösterdiği iyi kabulün ne derece yüksek ve heyecan- ir olduğunu Türk milletine söylemektir. Kıraliyet hükümeti, bize en geniş bir misafirperverlik berletti. Büyük kıya- set sahibi bir prens olan Altes Ruvayal naip prons Pol'e tazimlerimizi takdim etmek ve hatırası memleketlerimiz a- rasındaki münasobetler tarihinde ölmez bir suretto kalacak olan büyük şövalye Kıralın gayın öşi valido kıraliçeyo hür. metlerimisi arzeylemek — yerefine nmall olduk. Ç Memleketinizdeki — ikametimiz osna- sında, her tarafta tipi bir manzara, sü. kün ve nizam havası devamlı bir çalış. manm verdiği refah manzarası küvvetle hayranlığımızı celbetti. Başvekil Stoya- dinoviç gibi büyük kıymette bir zatın riyasat ettiği hükümetinizin iyilik geti. rir idaresi sayesinde memleketinizde muhteşem başarılar elde edilmiş ve re- fah hüküm sürmekte bulunmuştur. Bütün intibalarımı şöyle hülâsa ede. bilirim: Birleştirici Kıralm eserinin — sadık muakkipleri yüksek varisi Kıral Pier'e gpta edilecek bir saltanat devresi ha- zırlamaktadır. Baylar, efkârı umumiyenin terelima. nt olan sizler vasıtasile, dost ve mütte- fik asll millete en samimi selâmlarımı ve refah ve saadeti hakkında en hara. vetli temennilerimi bildiririm. Celâl Bayar şehri gezdi Belgrad, 12 (A.A.) — Bu anbah sa- at 11 de Türkiye Başvekili Celâl Ba. yar, refakatinde Doktor Rüştü Aras olduğu halde Hariciye nezaretine gi- derek orada uzun müddet Yugoslavya Bağvekili ve Hariciye 'nazırı B. Sto- yadinoviç ile görüşmüştür. Saat 13 te Türkiye elçiliğinde husu. 8i bir öğle yemeği verilmiş ve bunu müteakip 'Türk devlet adamları Bel- grad şehrinde bir gezinti yapmıştır. Bu akşam sant 21 de Yugoslavya Başvekili ve Hariciye nazırı B. Stoya- dinoviç Hariciye nezaretinde Türk Ve, killeri gerefine bir husust akşam ziye- foti vermektedir. Celâl Bayar Yugoslav radikal birliğinde Belgrad, 12 (A.A.) — Başvekli Ce. 1âl Bayar ve Hariciye Vekili Rüştü Aras yanlarında Yugoslavya Başvekili Stoyadinoviç ve diğer zevat olduğu halde bugln öğleden s#onra ssat 19 da Yugoslav Radikal blrîlğüıln merkezini gezmişlerdir. Parti merkezine geldiklerinde, saym Türk misafirler Bağvekil Stoyadino- viçtn reisi bulunduğu Yugoslav Radi- Kal birliği mahâlli komitesi birinci re. is veklli Yankoviç tarafımdan kargi - lanmiş ve Türk Yugoslav bayrakları ile süslenmiş bulunan merasim salo- nuna almmışlardır. Bu esnada, Türk Vekillerinin muvasalâtlarından biraz evvel gelmiş olan Türk gazetecileri de buü salonda yer almış bulunuyorlardı. Yankoviç bu — münasebetle — bir nutuk söyliyerek Celâl Bayar ve Rüştü Arasa hararetli bir suretle haş geldinizde bulunmuş, iki memleketi birbirine bağlıyan dostluk hissiyatını tebarüz ettirmiş ve büyük Şef Ata. türkün hâkim idaresi altında Türki- yede kaydedilen terakkileri hatırlat. mıştır. Yankoviç, Balkan — Antantından | bahzederken demiştir ki: | *“— İki memleketin Balkan antantına mutlak bir itimatları vardır. Zira bu antant, iki millet şefinin, Kral Alek. sandr ile Atatürkün bir eseridir. Eğer Balkan Antantı fikri muvaffak olduy- se, bunu aynı zamanda iki memleket Hükümet reislerinin — faaliyetlerine medyunuz.,, Yankoviç'in bu sözleri — şiddetli alkışlarla karşılanmış ve hatip sözle- rini “Yaşasın Atatürk, Celâl Bayar, içinde Türk milli marşı dinlenmiş ve be nu Müteakip, Türk misafirleri gözü kür tarzda mütehassis eden alkış tu- fanı yeniden başlamıştır. Yankoviç'in nutkuna cevab veren Başvekil Celâl Bayar, Türk milletinin selâmını getirdiği Yügoslavyada bu vazife ile bulunmaktan ne derece se. vinç duyduğunu tebarüz ettirmiş ve bundan gonra Yuğoslavyanm — büyük terakkilerinden bahsederek, Stoya:- dinoviçin şahsiyeti, Yugoslavya milli kalkmma ve yenileşme eserinin mu - vaffakiyeti için en emin bir senettir. Sözül Balkan Antantıma intikal etti- ren Celâl Bayar bu hususta ezcüm- le demiştir ki; * Bu antant, aynı zamanda her iki memleketin sarsılmaz bir gürette bağ- lt bulunduğu umum? sulhe de yardım eylemektedir.,, Colâl Bayar, gerek kendi namına, gerek dostu Dr. Rüştü Aras namına, kendilerine gösterilen iyi kabulden dolayı teşekkür etmiş ve her tarafta Yugoslavyanın gittikçe fazlalaşan bir refah içinde bulunduğunu müşahede eylediğini tebarüz ettirmiştir. Başvekil, Yugoslav Radikal Birliği gençliğinden Türk gençliğine selâm götürmesini rica ederim, dediği zaman bu talep dakikalarca süren heyecanlı alkışlarla karşılanmıştır. Türkiye Başvekili 'nutkünu - Sırp . Hırvatça “Yaşasm Yugoslavya,, diye- rek bitirmiş ve bu nutku müteakip Yugoslavya mill! margt dinlenmiştir. Başvekil Celâl Bayar, Yugoslav Ra- dikal birliğinin Üniversite Klübü ile bilhassa alâkadar olmuş ve burada birçok — Üniversite — talebesi — ken- dilerine hararetli bir hüsnükabul gös- terevık 'Türkçe hoş geldiniz demişler- lş ihtilâfları için mahkemeler Ber Baştarafı 1 incide “ İş kanunu mer'iyet mevkiine - girdi- ğindmhn geçen bir sene zarlında. iş verenle işçi arasında husule gelen ih- tilâfları iş dalresi dajma idareten halle çalışmıştır. Bütün memlekette ber gün binlercesine rastlanan bu iş ihtilâfları. nın iş dairesince halledilememiş olan- ları için tabii. mahkemeye müracaat tavsiyesinde bulunulmuştur. Faket büyük haklar için de olsa, mahkemeye müracaat edildiği pek gö- Tülmemiştir. Çünküz işçi, gündeliğinden bir çok defalar fedakârlık yapmak, bir Çök yol masrafına katlanmak ve uzun müddet beklemek endişesiyle; iş sahibi He ölelekser işçinin peşini takip edemi. yeceğinden haklarından ferağat etmek- teve mahkemeye — gitmemektedirler, Teşkili üzerinde çalışılan iş mahke- meleri tek hâkimli olacak ve düşünül- düğüne göre, icabında iş yerinde mu- hakemeyi yaprp karara raptedecektir. Bu mahkemede bizde ilk defa olarak jüri şeklinde ve ehli vukuf sıfatiyle bir heyetin de bulunması münasip görül - mektedir . İş mahkemeleri teşkili iş kanununun hazırlarması zamacımda da düşünül. müş, fakat Adliye Vekâleti, o zaman hâkim kadrosunun buna müsait olma- dığını öne sürmüştü. Şimdi, kanunun tatbikatından elde edilen neticelere gö- re bu bir zaruret ölerak görülmekte- dir. Alemdar Sineması Hergün iki film 1 — Kar topu 2 — Rus - Japon muha- rebeleri Türkçe sözlü Başvekil ve Hariciye vekilimizin Atina seyahatleri ZAYI — 1025 sicil numaralı şoför eh- Tiyetnamemi zayl eltlm. Yenisini çıkara- eağımdan eskisinin hükmü yoktur. Tsyalt oğlu Mehmet Rüştl! Aras ve Türkiye . Yugoslavya w dostluğu,, diye hayktrarak bitirmiş- tir. Bu nutku mütecakip derin bir süküt i. 19 Mayıs, güven, sevinç, hareket günüdür.