13 Mayıs 1938 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Doktor Hasan Kadri Dirim Kimyager izzet Kemal Erksa Hava ve Kimya harbi Kitabını her vetandaşın okuması, bilmesi ve öğrenmesi lâzımdır. 427 sahife ve 89 resimlidir. 150 kuruş, Hastalıkları, tedavisi ikbal Kitabevi Korunması JİI um . Efl97 . OUZ/ Umer Seyfeddin BEYAZ LALE Külliyatın yedincisidir. 50 kuruş. \ MAHCUBLUK İMTİHANI 1 Q y 1 Q « Q ullfH3 İ J M8yiS looö Kulliyatm sekizincisidir. 50 kuruş İSTANBUL CAGALOGLU Telgraf ve mektub adresi: Cumhuriyet, İstanbul Posta kutusu: îstanbul. No. 246 24298, İdare ve matbaa kısmı 24299 24290 A. Halid Kitab Evi Telefon: Başmuharrir ve evi: 22366, Tahrlr heyeti: Bütçe encümeni son tetkikini bitirdi, lâyiha Meclise verildi Başvekilimizin Belgrad seyahati intıbalarından. Solda: Cel âl Bayar ve M. Stoyadinoviç Rüştü Arasla beraber bir görüşme sırasında; sağda: Heyetimiz Kralın defteri mahsusunu imzadan sonra saraydan çıkıyor Y e n i b ü t ç e : 249.954.020 lira C. Bayar Belgraddan ayrıldı Başvekilimiz bugün Sofya'da büyük merasimle karşılanıyor Belgrad Konuşmaları aşbakanımız Celâl Bayarın Yugoslav hükumetine ziyaret iadesi maksadile yaptığı seyahat dün akşam nıhayete erdi. Bu üç gün zarfında iki büyük hâdiseye şahid olduk: Asil Yugoslav mılletinin Başbakınımızın şahsında Büyük Şefimize ve Türk milletine karşı çok yüksek kıymetli samimî dostluk tezahürleri, Yugoslav "rniluimeti reisi ve Hariciye Nazırı sayın Stoyadinoviç'le Başbakanımız ve Hariciye Vekilimiz arasında ıki dost ve müttefik milleti alâkadar eden meseleler üzerinde ciddî konuşmalar. Zevkle tekranndan usanmadığımız veçhile Yugoslav milleti ve hükumeti Balkanlarda özünün kahramanlığı gibi sözünün de doğruluğu dünyanın malumu bir millet ve hükumet olduğu cihetle Belgrad mülâkat ve mükâlemelerinin yalnız memleketlerimiz için değil dünya sulhu için de hususî ehemmiyeti haiz bir hâdise teşkil etmiş olduğunda şüphe yoktur. Celâl Bayar, Yugoslav Krahnın defteri mahsusunu imza ediyor Başbakanımız Belgrada varırken saSofya 12 (Hususî muhabirimizden, Tren hareketle, saat 11,55 te Sofya ym Stoyadinoviç henüz ayağının tozu ile telefonla) Yugoslavyadan dönmekte istasyonuna muvasalat edecek ve Bulgar Sinaya'dan avdet etmiş bulunuyordu. olan Türkiye Başvekili Celâl Bayarla Başvekili ve Hariciye Nazın M. KöseAyni zamanda hem Balkanlı, hem de Hariciye Vekili Tevfik Rüştü Aras, ivanof, Harbiye Nazın, diğer bir çok naOrta Avrupalı bir devlet olan Yugoslav Bulgaristanda büyük merasimle istikbal zırlar ve askerî kıt'a tarafından isikbal ya bir taraftan yanmada için Balkanlara, edileceklerdir. Türk Nazırlarını hâmil o edılecektir. diğer taraftan Orta Avrupa işleri için lan hususî tren, sabah saat 9,55 te Yu Celâl Bayar istasyondan doğruca Türk Küçük Antanta bağlıdır. Küçük Antan goslavya Bulgaristan hudud istasyonu Elçiliğine gidecek ve bir müddet istirahatm son günlerde Prag'da akdolunacak olan Dragoman'da karşılanacaktır. lArkası Sa. 7 sütun 5 fe] konsey içtimaı, siyasî vaziyetlerin icabı olarak, bu defa Sinaya'da akdolunmuştu. Sayın Stoyadinoviç gazetecilere beyanatında o içtimaın mukarreratından da §u veciz cümle ile bahsetmiştir: Majeste Bulgar Kralı Boris, Hükumet Reisimizi öğle yemeğine alıkoyacak Büyük Millet Meclısi Riyaseti Cumhur Divani Muhasebat Başvekâlet Şurayi Devlet İstatistik U. Müdürlüğu Meteoroloji İşleri U. M. Diyanet İşleri Reisliği Maliye Vekâleti Düyunu Umumiye Tapu ve Kadastro U. M. Gümrük ve İnhisarlar Ve. Dahiliye Vekâleti Matbuat U. M. Emniyet İşleri U. M. Jandarma Genel Komu. Hariciye Vekâleti Sıhhiye Vekâleti Adliye Vekâleti Maarif Vekâleti Nafıa Vekâleti Ziraat Vekâleti Millî Müdafaa Ve. (kara) » » » (hava) » » » (deniz) Askerî Fabrikalar U. M. Harita U. M. Umumî yekun 938 bütçemizin Umumî yekun geçen Encümende aldıgı seneye nazaran 1 milyon son şekil 546 bin 972 lira fazladır 3,968,070 406,280 601.830 1,298,620 252,370 243,640 646,140 608,100 21.418,600 50,738,390 1,471,490 5,666,370 5,073,190 188,000 7.000,180 10,613,470 3,535.810 7,901.780 9,600.340 14.670,130 8,892,040 7,143,700 61.361,030 8,050,140 6,583,880 5,755,330 775,310 Ankara 12 (Telefonla) Meclis Bütçe Encümeni 1938 malî yılı bütçesi üzerindeki tetkiklerini tamamen bitirdi, mazbatasını hazırladı ve muhtelif fasıl ların yekunu bu geceyarısı bağlandı. Şimdi encümenin Meclise teklif etmekte olduğu yekun hükumetin teklifinden de fazladır ve memlekette umumî refaha doğru seyrin mütezayid bir şekilde de vam ettiğini teyid etmek itibarile de sevindiricidir. Hükumet teklifinde 1938 yılı için varidat muhammenatı 248 milyon 321 bin lira iken, encümen ciddî tetkikler ve he sablardan sonra, bunu 1 milyon 729 bin lira fazlasile 250 milyon 49 bin lira olarak tesbit etmiştir. Diğer taraftan, devlet bütçesine dahil daireler 1938 malî yılı masrafları için de gene hükumetin tekli finden 1 milyon 546 bin 972 lira fazlasile 249 milyon 954 bin 20 lira tahsisat Maliye Vekilimiz Fuad Ağrah ayrılmıştır. fıa Vekâletîne, 240 bin lirası da idarei Hükumetin teklifi ise 248 milyon 307 hususiyelerden umumî muvazeneye alıbin 48 lira idi. Bu fazlahğm 500 bin lira nacak olan ilk tedrisat müfettişlerininsı Posta, Telgraf idaresine yardım ola maaşlarına karşılık olarak konmuş, muhrak, 50 bin lirası Ankara şehri telif dairelere de ayrıca zamlar yapıl • kanalızasyon projesi masrafları için Na mıştır. 249.954,020 J On denizcimiz taltif edildi Kendilerine yüzer lira mükâfat gönderildi Ankara 12 (Telefonla) Vekiller Heyeti, bir deniz kazası esnasında can siperane gayretleri görünen on vatandaşı ikramiye ile taltife karar verdi. Genevrede merakla beklenen ictima Habeş dramının son perdesi dün kapandı Milletler Cemiyeti Konseyi bir karar vermemekle beraber her milleti hükmünde serbest bıraktı Hatayda karışıklıklar Maksadımız orada ve burada sulidamesinden başka birşey değıldir. Sulhun idamesi, bu tabir başlıbaşma zamanın en asil programını teşkil etmektedir, ve hakikaten gizlikapaklı birşey değildir ki Balkan Antantınm gayesi dünyanın şimdiye kadar kargaşalıklar membaı bılinmiş olan bu bölgesinde sulhu idame etmekten ibarettir. Bütün milletlerin arzuları sulh olduğunu açık söylemekte tereddüd etmeyiz. Zâhirde bugün en harbci sanılan milletlerin bile sulha müştak ve mütehassir olduklarını teminde tereddüd etmeyiz. Devletleri idare eden zimamdarların mizacları neden ibaret olursa olsun milletlerin umumen sulh taraftan clduklarına şüphe yoktur. En nihayet vaziyete milletlerin iradeleri hâkim olmak lâzım geldiğine göre bugün devlet idaresi mes'uliyetini omuzlarına alanların da son tahlilde sulha kıymet vermek mecburiyetinde olduklarını kabul ederiz. Milletlerin arzuları hilâfına ileri götüriilecek bir harbin mevcud medeniyeti yıkacağmdan bahsediliyor. Hayır, bu pek az bir tahmindir. Böyle bir harbden insanlığın bünyesinde husule gelecek şuriş ve ihtılâle had ve payan tasavvur edılemez. O haile o kadar korkuncdur. İntihabat işleri bir türlü düzelemiyen Reyhaniyede Belediye binası Bu izaha göre mensubiyetile cidden İskenderun, 11 Hükumet memur Reyhaniyeden başka mıntakalarda tescil müftehir olduğumuz Balkan Antantınm varlığı herkesten evvel bizim nazarımızda Iarı arasında yapılacağını bildirdiğim de muamelesi normal bir şekilde devam etYUNUS NADt ğişikliklerin tatbıkine başlanıp başlanma mektedir. Suriyeden gelen tahrikâtçılar lArkası Sa. 3 sütun 4 tel [Arkası Sa. 7 sütun 4 te} . dığını öğrenmek bugün mümkün olmadı. hun Tahrikçiler Reyhaniyede seçime müdahale ettî Bu mıntakada karışıklık çıkaranların tecziyesi istendi. Beynelmilel komisyonun genel sekreteri, Türklere hayranlığmı bildirdi Hâdise şudur: Trabzon limanına menCenevre 12 (Hususî) Milletler îngilterenin tezi sub Yusuf reisin idaresindeki dokuz ton Cemiyeti konseyi bu sabah saat 10,30 da Müzakereyi açmış olan Lord Hali • * luk Selâmet motörü Vona'dan Samsuna açılmışhr. Reis M. Munters eski Habeş faks, İngiltere hükumetinin Milletler Cegiderken yolda müthiş bir fırtınaya tutul Imparatorunu içtimaa iştirake davet et miyetine Habeşistan ihtilâfı hakkmda evmuş, bir iki saat içinde önce prova yel miştir. Haile Selâsie büyük bir heyecan velce ittihaz edilmiş olan kararlan değişkeni, sonra grandi direği yelkenile bera içinde içtima salonuna girmiş ve kendisine tirmesini teklif etmek tasavvurunda olmaber kırlıp denize düşmüştür. Motöründe gösterilen yeri işgal etmiştir. Diğer Habeş dığını beyan etmiştir. de anza olduğundan istop etmiş ve yalmz murahhasları da eski Imparatorun yanınHatib ilâveten demiştir kî: bir flokla deniz üstünde kalan Selâmet da oturmuşlardır. VArkast Sa. 7 sütun I tfel motörü, denizin ve rüzgârın tesinne tâbi bir halde çalkanmıya başlamıştır. Böyle korkunc bir vazıyette beş gün ölümle pençeleşen tayfalar ve motör sulara tâbi olarak Tirebolu açıklanna varmışlardır. Bu sırada da hava çok berbad bir vaziyette ve deniz azgındı. Tireboluda motörcü Mehmed usta ile Mehmed Odabaşoğlu, Osman Durmuş, Osman Züynen, Hüseyin Durmuş, Besim reis, Mustafa Küçük Ali oğlu, Mehmed Yazıcı, İbrahim Ya zıcı ve Ali Şeref motörünün makinisti Mehmed Durmuş, uzakta görülen ve deniz üzerinde çalkandığı farkedilen karal tının kazaya uğramış bir tekne olmasım düşünerek yardımına koşmak kararım vermişlerdir. Motör tayfalannı kurtar mak için hayatlarım istihkar eden bu on denizci, Selâmet motörünün geçirdiği korkunc maceranm bir facia ile nihayet bulmasına meydan vermemişlerdir. Ve killer Heyeti, bu sebebledir ki, bu on vatandaşı takdir ederek kendilerine ayrıca yüzer lira mükâfat göndermiştir. üç yolcu tayyaresi daha alıyoruz Devlet Havayollarına 1,5 milyon lira ayrılıyor Dört senelik bir program hazırlandı, yeni hava hatları açılacak, büyük bir tamir atölyesile malzeme deposu yapılacak Iranla Irak arasındaki anlaşma mer'iyete giriyor Tahran 12 Geçen yaz îranla Irak arasında akdedilen hudud ihtilâflarının sureti hallı hakkındaki anlaşma ile martta Devlet Havayollan Umum Müdürü Hasan Fehmi, Ankara hava istasyonund» istasyon erkânı ve «Cumhuriyet» muharririle birlikte Iran parlamentosu tarafından kabul edilen Iran Irak dostluk muahedesi, Şah Ankara, 12 (Telefonla) Devlel geçen yıl 696 küsur bin lira tahsisatı olan tarafından tasdik edilmiş ve binaenaleyh Havayollarının yeni bütçesi yakında, idarçye bir buçuk milyon lira ayrılmaktameriyete girmiştir. (a.a.) Mediste görüşülecektir. .Yeni bütçe ile, lArkası Sa. 7 sütun 3 tel