15 Nisan 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 8

lslanhul - Edirne yo!undım sonra Anadoluda da asfalt otomobil yolu yapıl- masına hazırlanılıyo Z P SAREE AĞ ö Ğd BZ Bu yollardan biri Istan)uldan Ankara ve Konya tarikile Suriyeye diğeri Iran bududuna kadar uzayacak Nafla vekâleti beynelmile! bir ehem- Mmiyet kazanmış bulunan ve bir ucu Fransanın Kale Umanına kâadar da , yanacak olan İştanbul , Edirne nsfalt gösesinin Avrupa kıt'asında komşu memleketlerle bir iltisak - yolu teşkil ettiği gibi Asyadaki komgularımızın yollarıyla da birleşmesi için mühim bir projenin üzerinde meşgul bulun-- maktadır. Geçen eylülde nafla vekili Al Çetin kaya tarafından Lüleburgaza kadarki 180 kilometrelik kısmı açılmış olan İstanbul . Edirne asfaltı gimdi Edirne vilâyeti bududlarına girmiş bulun- maktadır. Yol 1939 senesi son ayla- yında hududa dayanmış olacaktır. Turistik, ekonomik ve askeri bakrm- lardan büyük bir ehemmiyeti olan bu yolun İstanbuldan bir taraftan An. karaya ve oradan Konya tarikiyle Suriye hududumuza ve bir kok. dan da İran hududuna kadar uzatıl- ması muvafık görülmüştür. Bu çok mühim teşebbüs için şimdiden proje. ler hazırlanmış bulunmaktadır. İstanbul - Edirne asfalt yolunda ol- duğu gibi, Asya tarafındaki bu yolun da geçtiği vilâyetler tarafından ve na- fia vekâletinin de yardımiyle İnşası mümkün görülmektedir. Bu suretle hudutlarımız asfalt yol. larla biribirine bağlanmış olacaktır. İngiliz İtalyan anlaşması S- Baştaârafı 1 incide lırı hakkımcaki 1927 Larihli İngiliz , İtalyan muahedesi teyid ve Süveyş ka. nalından bütün gemilerin serbestçe geçmelerini temin eden 1888 tarihli beynelmilel mukavelenin meriyeti tas- dik edilmektedir. İtilâfta gu noktalar tasrih edilmek. tedir? —- 1 — İtalya Aden'in himayesini ta. nımakta, radyo dalgaları harbi mese- lesini ve arab memleketlerinde ve bil- hassa Filistindeki siyasi: İngiliz - İ. talyan rekabeti meselesini halleyle mektedir. 2 — ltilâfta Italyanın Habeşistan imparatorluğunun tanınması derpiş edilmekte ve iki tarafın şarkf Afrika- daki müstemlekeleri arasında iyi kom. guluk münasebetleri idamoe edecekleri- ne dair mütekabil teminatı ihtiva oy— lemektedir, 3 — İtalya, Libyadaki asrert mev. cudunu hissolunur derecede azaltma- ği taahhild etmektedir. 4 — İspanyaya gelince, iki hükümet garbi Akdenizdeki mülki- statükoya riayet etmeği taahhüd eylemektedir - ler. Anlaşma — İspanyadaki ftalyanlar geri çekildikten sonra meriyet mev. kiine girecektir. Roma mahfelleri bu itilâfın akdin. den memnun olmakla - beraber ehem- miyetinin bilhassa psikolojik olduğu- nu kabul etmekte ve kıymetinin ona tatb'kta hâkim olacak olan zihniyete kuvvetle bağlı bulunduğunu beyan ey. lemektedirler, Bununla beraber, iki memleket arasındaki yakınlaşma yo » Tunda ehemmiyetli bir merhale elde & dilmiş olup-bu sayede Roma ile Pa. Tis arasındaki münasebetlerin ıslahma da yol açılmış olmaktadır. İngiliz . İtalyan itilâfımın, İmzanım ertesi veya daha ertesi günü neşredi. leceği haber alınmıştır. Musolini, İngiliz sefiri Lord Pörtü kabul etmiştir. Mülâkatın nihayetinde rTesmi bir tebliğ neşredilmiştir, Bunda şöyle de- nilmektedir;. *“Duçe, Venedik sarayında, Çiyano hazır bulunduğu halde, Büyük Britan. ya sefirini kabul etmiş ve onunla İ.- talyan - İngiliz müzakerelerini tevsik eden bir görüşme yapmışlır. Metinler, okunmuştur, İmza, cümartesi günü, Kigi sarayında öğleden sonra yapıla . caktır. ing İterede gizli. A'man propizandası Londra, 14 (A. A.) — Avam kama. rası bu akşam 26 nisana kadar mesa- isini tatil etmiştir. Muhaltf itberat pı!“ılndm Mander Almanyanm- İngilterede yanlığı gizli propaganda hakkında hükümetten is- #izahta bulunmuştur. Hariciye müsteşarı Lloy, bu propa. gandanın sulistimale uğramasına mâ- ni olmak için hükümetin icab eden bü- tün tedbirleri aldığını söylemiştir. Lordlar kamarası da 2 mayısa ka . dar tatil olmuştur. Ingilr harbiye nazırının seyahali Londra, 15 (Hususi) — İngiliz hır":îıe nâazırı Hor Belişa dün Lon . d tayyareyle hareket ederek ev- velâ Marsilyaya, oradan Parise git- çmiştir. Buyün Pariste Pransız başve. kili ile görüşmektedir. Müteakiben ge- ne tayyareyle Maltaya doğru seyaha- tine devam edecektir. Nazır dönüşte Rorzaya uğrıyarak Musolini ile görü . şecektir. Hor Belişanım Roma ziyaretinin si. yasi bir manası olup olmadığı hak- kmda avam kamatasında sorulan bir suale cebaven Çemberlüya bu seyaha- tin hiçbir siyasi manası olmadığı ce. vabımı vermiştir. - Fransız - İngi.iz , .)peme iş birliği ş.' Baştarafı 1 incide Bundan başka İngiliz - İtalyan an. laşması hakkında da görüşülecektir. Fransız nazırları, hiç şüphesiz, İtal- yan imparatorluğunun umumf bir su. rette tanınması hakkındaki İngiliz teşebbüdüne müzaheret edeceklerdir. Deyli Ekspresa, iki memleket arasın- da hazırlanacak bir askeri ittifaktan ve iki erkânıharbiyenin politik . tek . nik iş birliği projelerinden bahset- mektedir. Bu gazeteye göre anlaşma- larda ezelimle Fransız filosu tarafın. dan bazı İngiliz kıyılarının bimayesi Mmevzuubahs olacaktır, Bundan başka gazete Fransız hava Üüslerinin icabında İngilterenin emrine terkedileceğini yazıyor. Nihayet, mü zakerelerde müşterek bir baekuman . danlık Ihdası tetkik edilecektir. Harpte Fransanın kara kuvvetleri kumandanlığını ve İngilterenin de ha. va kuvvetleri kumandanlığını deruhte edeceği tahmin edilmektedir. İki olobüs tramvayla çarpıştı Dün biri Sirkecide diğeri de Pangal- t.da iki otobüs - tramvay çarpışması ol- muştür , Sirkecideki kaza Maçka - Beyazt hattına işliyen 596 numaralı tramvayla 3402 numaralı Kurtuluş - Beyazıt oto- büsü arasında vuku bulmuş ve her iki ataba bafifçe hasara uğrmıştır . Pangaltıdaki kaza ise 2362 numa-alı * NE elra - Beyazıt otobüsiyle 136 n na ralı Şişli - Tünel tramvayı arasııda ol- muştur. Bu da hafifçe atlatılmıştır. Her iki kazada da nüfusça zayiat yoktur, Ç=k Almanla- rından lejiyon kuruluyor Wer- Baştarafı 1 incide gilmiştir. İlk olarak, günde 200 — kişi kayd için müracaat etmiştir. Bunlar 20 ile 30 yaş arasında silâh çıanğındaki gençlerdir. Bunların bir çoğu talime gönderilmiştir. Lejiyonâ yazılanlara, kendilerinin yakında, busust bir iş için (bunun ne olduğu söyleniyor) yarı astkeri — bir lejiyona alınccakları bildirilmiştir. Çekoslovakyada tatıl- yok Ayni gazetenin bildirdiğine göre, Prağda hükümet azası önümüzdeki paskalyada tatil yapmıyacak ve kabine toplantılırına devam edecektir. Diğer taraftan, Çekoslovakyada mi. ting yasağı 1 mayıstan sonraya kadar uzatılacakatır. O gün, işçilerin nümayi- şine karşı Nazilerin de yapacakları nü- mayişten kanlı neticeler çıkması kuv. vetle muhtemeldir, AT ilâmı Prag, 15 (A.A.) — Cumartesi günü geniş bir umumi afilân edilecektir. Takriben 900 Südet Alman serbest bırakılacaktır. Frankocular Baragos (Frankocuların elinde) 15 (ALA.) — Havas ajansı muhabirindent Katalonya cephesinde Frankist kıtaat, Akdeniz sahiline ancak 11 — kilometre mesafede bulunmaktadırlar. Frankocular Vinaroz yolu Üzerinde Şertin beş kilometre şarkında bulunan Traiguerayı zaptetmişlerdir. ve San « İorjun önlerine gelmişlerdir. Diğer bir kol da Sanjorjun beş kilo., metre cenubunda bulunan — Serveraya kadar ilerlemişlerdir. Erankocular katalonyada Perpinyan, 14 (Ç(ALA.) — Andora gelen malümata göre, Frankist ileri ke- rakolları Katalonya muıntakatına — gel- mişlerdir. Diğer cihetten Andorrahes clektrik fabrikaları fasdiyetlerini tatil etmişler. dir. Bu sebeple Barselon ve Katalon- ya bu fabrikaların elektrik cereyanın- dan mahrum kalmışlardır. Cumhuriyeltin yedinci yıl dönümü Barselon 14 (Ç(A.A.) — Tspanyol Cumhuriyetinin 7 inci yıldönümü bu: roda büyük merasimle kutlulanmıştır. Reisitümlhur Azena, kabine azasını ve hükümet erkânını kabul etmiş ve el çiler de hariciye nazırı Del Vayoyu zi- yaret etmişlerdir. Bütün şehirlerde hatk cepheti teşki- lâtları muazzam tezahürat tertip eyle mişlerdir. Frankocuların Londra ajanı - - Londra, 14 (A.A.) — İngiltere h kümeti, bir emirncme neşrederek Fran- konun Londradaki umumi ajanı dük Dalbeye Londra hükümeti — nezdinde sefir ve ccnebi devlet mümessillerinin müstefit oldukları bütün imtiyazları” vermiştir. Kaynar su ile yaralaran çocruklar Dün gece, Kadıköy Avukat cadde - sinde oturan Mehmedin kızı 10 yaşın- daki Nebahat, 1 yaşmdaki kurdeşi İs- ma'li komşuya götürmüş ve odada oy- narlarken soba üzerinde bulunan kay- nat su devrilerek her ikisini muhtelif yerlerinden haşlamıştır. Çocuklor Şişli Çocuk hastanesine | kaldırılmış'ardır. . Zirant Vekili işe baş'adı Ankara, 15 (Hususi) — Yeni zira, at vekili Faik Kurdoğlu dünden iti- baren, vazifesine başlamıstır. Faik Kurdoğlu dün ziraat vekiâle- tinde, memurları toplıyarak, kendile - rine bir. hitabede bulunmuş, arkadaş. larından mesaisinde kendisine yardım * istemiş ve ziraat vekilliğine gelmesi - Çınlıler Nankını gerı alabilecekler mi ? Şanghay civarındaki muharebeler Çinliler lehinde devam Londra, 15 (Hususi) — Şanghay- dan bildirildiğine göre, gehir civarın. da Çinlilerin gete muharebeleri devam etmektedir, Çinliler şehirden 25 mil uzakta bulunuyorlar. Müareşal Çang . Kay - Şek'in en ma- hir arkadaşlarından olan general Çen- çen, bulunduğu bir beyanatta, Japon. ların, vaziyetlerini kurtarmak için yeni kuvvetlere ihtiyaçları olduğunu söylemiş ve demiştir. ki: “Yakımda Çinlilerin Nankin ve Hangçov'u geri almaları pek muhtemeldir.,, Sibiryaya v'ze verilm'yor Şanghay, 14 (A. A.) — Sovyet baş- Blimanya ve Balkanlar Zerantto şimdi Musolini ile temar- tadır. Çünkü, vesikalarm birçoğu Ro- ma - Berlin mihverindeki Alman faa- liyetini yani bir ışıkla aydınlatmakta- dır. * Dosyadak! evraktan biri bir Alman Nazi yüksek memuru tarafından imza edilmiş bir vesikadır. Bunda, cenubi Tiroldaki Avusturyalı Nazilere talimat verilmektedir. Malümdur ki, cenubi Tirolu İtalya umumi harpten — sonra Avusturyadan almıştır. —- Vesikada Tirol Nazilerine “Avus - turyanın ilhakından sonra verilecek ye- ni talimâta kadar,, her türlü propagan da faaliyetinden vazgeçilmesi bildiril- mektedir. Bu vesika, Avusturya Almanyaya il- hak edilmeden evvel doktor Şuşnigin elinde bulunuyordu. Fakat, eski A- vusturya Başvekili bundan Musoliniye bahsetmek için Viyanadan — kendisine telefon ettiği zaman, Musolini kendisi için “evde yok,, dedirtmiştir. Dosyada birzzat Hitler tarafından imza edilmiş, mühim itirafları muhtevi dört mektup vardır. Bu mektuplar Hit- lerin Viyanadaki adamlarına gönderi- lirken ele geçirilmiştir. Bunlardan üçü Avusturyadaki- yeni Nazi tahrikâtnı bildiğini ve bunu tak- dir ettiğini gösteriyor. Dördüncü mek- tüp İse son derece mühimdir. Avusturyadaki hadiselerden evvel yazılmış olan bu mektupta, Avusturya nin hürriyete kavuşacağı saatin yakın olduğu biklirilmektedir. Mekupta Avusturya Nazilcrinin teş kilâtı teyid olunmakta ve Avusturya - Almanya münaszebatını t8l!0h kömitesi ism'ni taşıyan bu teşekkülün yazıhane- sinde bulunan Ayusturya- ve Çekoslo- vakya haritaşından bahsedilmektedir. Moektupta, - Avusturyanın ilhakı ile, orta Avrunadaki büt”m Almanların bir- leşmesi için bir yol açılacağı da işarat olunmaktadır. K Haritadan bahseden kısma göre, Çe- koslovakya üzerindeki tazyik bu mem leketteki Almarnların vaziyetine müda- hale edilmesin! İcap ettirecekti. — En mühim vesikalardan b'ri de, dok tor Şuşnigin Hitlerle yaptığı mülâkat hakkında kendisinin mütaleasıdır. Şuş- nig, Hitlerin kendisine karşı “diplo- matça olmayan,, bir muamelede bulun duğunu kaydetm'ştir. Dosyada Almanyanın eski Viyana elçisi Fon Papenin alımnan talimat Üzerine yazılmış diğer vesikalar da vardır. Bunların arasında bütün ce- nubu şarki Avrupasına, Macarisan, Yugoslavya, Türkiye ve Yunanista- na Almanyanın sınai sahadan duhu- lu plânları bulunuyor. Plânlar, bu duhulün bazı yerlerde muvaffak bir şekilde tahakkuk ettirildiğini de gör termektedir. Plânlarda, bundan sönraki — fanli. yet için de talimat — verilmektedir. Bu faaliyetin gayesi bu memleket- lerdk li iş, maliye ve sanayi hayatı- mın Almanya tarafından — kontrolü- Epok gazetesinde Hnn de Kını- Hü diyor kl: ediyor konsolosluğu bu günden İtibaren ni. san sonuna kadar Siberyadan transit vizesi verilmiyeceğini tebliğ etmiştir. Evvelce verilen vizeler muteber ol - makla beraber, mahalli hükümet ma> kamatının bazı ahvalde transit yolcu. luğuna mâni olabilecekleri ilâve edil. mektedir, Japonların bir muvaffakiyet iddıası 'Tokyo, 14 (A. A.) — Japon Domel ajansına Çin şimal cephesindenşbildi. rildiğine göre, Japonlar Şiilinin mer kezi olan Tafiyuan'in 60 kilometre ce. nubunda Kukukuyu işgal etmişlerdir. “Şuşnigin mahut dosyası bugün Romanın elinde bulunuyor. Bu dos- yadan açık surette anlaşılıyor ki Al. man tahrikâtı şimdi Tirole yani sons radan İtalyan olan topraklara ma- tuftür. Mittel europa plânı ve Balkanlar Üzerinde tahakküm bu dosyada olanca kuvvetile gözükmektedir. İşte bunun Üzerinedir ki, Fransız - İtalyan müna- sebetlerindeki havanın çabuk, hem de pek çabuk değişmesi icap etmiştir. Berline yaptığı seyahat esnasında göz- lerinin önünde perlatılan manzara ve ümitlerle mestolan Musolini memleke- timize karşı tehdit ve tahkir sözleri sarf ve Tunusta kuvvetler tahşit eder ken şeref ve haysiyetimizin yapmak- lğımıza mani olduğu şey, şimdi Mu- solininin uğradığı bu hayal ink'sarın « dan ve bu dosvadan öğrendiği gizli şey- lerden sonra derhal mümkün - bir hale geliyor.,, “Balvanlılar miüteyakkır,, *“Taymis,, gazetesinin İstanbul mü« habiri, Balkan antantı ekonomi konseyi ve matbuat konferansı münasebetile gazetesine yazdığı bir yazıda, “Bal- kan,, kelimesi ile "Volkan,, kelimesi arasında eskiden hem ses, hem manâ benzerliği bulunduğu halde, bugün yal- nız ses benzerliği kaldığını İşaret ettik ten sonra, bu dört devletin. Avrupa meseleleri karşısındaki vaziyetlerine geçiyor. Yazıda, Avusturyanın i!hıhın bu memleketin cekiden Balkanlarda karı- şıklık çıkmasına sebep olduğu cihetle “bir düşmanın ortadan kalkması,, gek- Hnde görmekle beraber, Türkiye ve Balkan devletlerinin, meselenin diğer tarafile, yani Almanyanın şarka yayılma siyaseti ile yakından alâkadâr oldükla- TI işaret ediliyor de deniyor ki: “Balkan devletleri, ilk defa olarak, buügün Almanya ile Balkanların müşte- rek bir hududu olduğunu anlıyorlar ve, Nasyonal Sosyal'zmin şiddetile birle- şen eski bir Drang nah Östen (şarka döğru) siyasetinin tekrar cahnlanarak mMeydana getirceği müahtemel neticele- Ti takdir ediyorlar. *“Fakat Alman hükümeti eğer Bak kanlarda bir siyasi! ve iktısadi nüfuz arzusunun gösteriyorsa - Fıın Papenin Ankara elçisi olarak tayininin kararlaş tırılması Türkiyenin şüphelerini hiç de azaltmış değildi - şüphesiz ki kuvvetli bir mukavemetle karşılaşacaktır, “Balkanlar, umumiyetle, - doktor Şahtın geçenlerdeki müphem seyahat- lerini pek iyi karşılamamışlardır. Bu memleketler, zorla kazandıkları ve he- süz genç İstiklâllerine bir tecavliz gö- rürlerse - tekrar büyük bir aksülâmel göstereceklerdir,,, Muhabir, bundan sonra, Balkan memleketlerin'n dahilt idarelerini göz- den geçirerek, Balkanlardaki esas ru- hun damokratik olduğunu işaret Gülk- yor ve diyor ki; “Umumi Harbin ortaya çıkardığı me- selelerin şiddeti azaldıkça, kendilerini daima yabancı nüfuzundan uzak tüt muş olan Balkan memleketlerinin da- ha fazla demcokrat prensiplere dayanan ::ıın—ı sekilleri almaları beklenebi- n