15 Nisan 1938 Tarihli Türk Dili Gazetesi Sayfa 1

15 NİSAN CUMA 1938 TÜRKDİLİ eeei eeT AĞE N Avusturya Eski Harbiye Na- Zırı intihar Etti. GÜNDELİK SİYASAL GAz:E:'rı-: Rusya, Ordu Ve Hava Balkan Matbuat Kon- , Kuvvetlerini Artırıyor.. Sovyetler, Almanyanın Avusturyayı ilbakı üzerine orduyu Kongrede, Balkan milletleri arasındaki işbirliğini artı- racak hütün meseleler tetkik edildi, 2 ömilyona, hava kuvvatlerinide (0 Iııııtıyııeyı çılıınyı, SOVYET ORDUSU Londra, — gazetesine Varşovadan bil- diriliyor: Stalin, bir milyon üç yüz bin kişilik Sovyet ordusunun iki milyon beş yüz bin ki- tiye iblâğım emretmiştir. Bu, Kremlinde üç gün sü- ren bir içtimadan sonra karar laştırılan silâhlanma proğra- mınin bir kısmıdır. Hava kuvvetleri, gene Sta- Çek -Leh Munasebatı sunun ııııısıııı Savaşı Iı:ıııııymıı ııhıınoıııııyır Deyli Ekspres * Hioin emrile 6 bin tayare- den 10 bin tayareye çıkarı- lacaktır. Diğer makine imalâtı için çalışan 50 Fabrika bundan böyle, yalnız tayare yapa- caklardır. Moskovada, bu son ka- rarlar, Hitlerin Avusturyayı llhak etmesine ve Franka: nun İspanyadaki ilerlemele- rine karşılık telâki olunmak- tadır. Gerginleşiyor.. Leh matbuatı Çekoslovakyaya şiddetli hücumlarda bu- İunuyor- Lehistan; Gekoslovakya hududunu kapatacak. Varşova, 14 (A A.) — lavas ajansının — muhabiri bildiriyor: Yarın resmi Gazeta Pos İkanın bildirdiğine göre, Po Tonya-Çekoslovakya hududu Pasaportsuz gelen bütün Po Tonyalı seyyahlara karşı mu- Vakkaten kapatılacaktır. Po- lonyalı seyyahlar — şimdiye dar şadece hüsüsi bir Mürur tezkeresile huduttan Seçebilmekte idiler Diğer cihetten Polonya Matbuatı Çekoslovakya ale- Yindeki hücumlarına devam ttmektedir Askeri mehafillerin orga hi olan Polska Zabrojna ga Zetesi, Çekoslovakyayı —Or- taavrupadan komünist pro Bağandasının merkezi - ol- Makla itham etmektedir l—oıau. 14 (A A.) — Dey- 'erald bir hu süsi muhabirinin imzasile aşağıdaki vatırları yazıyor: Şuşnigin Berhtesgaden mü- lâkatı hakkındaki gizli dos- yası samimi dostu Zernatto tarafından Londraya getiril- miştir. Bu dosya Hitlerin mabrem mektuplarını ve di- ğer birçok vesikaları ihtiva etmektedir. Bunlar arasında bulunan bazı vesikalar Al İtalyan münasebetle man rini hususi bir şekilde ay- dınlatıyor. Meselâ yüksek bir Alman memuru tarafın: dan imza edilmiş olan bir vesikada, Tirol Nazilerine şimdilik her türlü propağan- dadan sakınılması bildiril- mekte vefakat Avusturyanın Almanya tarafından — ilha- kından sonra yeni talimat verileceği ilâve — edilmekte* di AM uılıj Okuyucularımızın Alâka İle Takip Edecek- leri, Beynelmilel Şöhreti Kazanmış Bir Roman.. | ÇEVİREN: Zekt Tunaboylu [ .. Clcüncü sıyfamızdı Bışııdı feransı Ankara, 14(A.A.) — Bal. kan Antantı matbuat birliği konferansı — bugün — Yıldız köşkünde son toplantısını yapmıştır. — Bu - toplaptıda | konferansın toplantısı müna. sebetile Romanya, Yugoslav- ya, — Yunanistan, Türkiye devlet ve hükümet relisleri: ne çekilmiş olan tazim tel. lerine gelen cevaplar ve bun- ları takiben konferanı ko- miteleri tarafından — verilen raporlar okunmuştur. Dört devlet arasında mat buat vasıtasile daha geniş işbirliği zemini ve Balkan milletleri — arasında daha yakın bir anlaşma mümkün kılmak için yapılması derpiş edilen İşler hakkın- da temennileri ihtiva eden bu raporların tasvibini müte- akip milli komiteler relsleri Dağıldı.. birer nutuk irad ederek Bal- kan milletleri — arasındaki dostluk ve iyi anlaşma hisleri- ne tercüman olmuşlar ve Bü yük Şef Atatürke karşı men- sup bulundukları milletlerin haşranlık duygularını kay- detmişlerdir. İngiliz İtalyan Anlaşması yarın imzalanacak Ankara, I4(A.A.) — Lon- dra ve Romadan alınan ha- berlere göre, İngiltere - İtal. ya arasındaki müzakerelerin müsbet bir neticeye vardı ği ve buna ait itilâfna- menin cumartesi günü Ro mada imza edileceği bildi- rilmektedir ÇindekiJapon Ordusu Müşkül Vaziyette .. Uzakşarkta ceroyan eden hâdıselerden sonra onra İaponordu- JAPON KUVVE'I'LERİ Londra, 14 (A.A.) — Çin- deki hâdiseler hakkında tef- | siratta bulunan Taymis ga- zetesi diyor ki: *Doğuda veya batıda her hangi bir erkânıharbiyenin döşman zaylatını takdirde düşebileceği yanlışlıklar göz önünde tutulmak suretile da- hi Çinlilerin Tayersuangda mühim bir muzafferiyet ka- zandıklarını bir gerçek ola- rak kabul etmek lâzımdır. Bu bölgeyi tstilâ edenlerin elinde az şimendüfer ve az iyi yol vardır. Çinlilerin mü- temadi çete muhabereleri Japonları pek ziyade taz- yik etmiştir. Şüphesiz yeni takviye kıtaatı göndermeğe ve tekrar taarruza geçmeğe düşünülebilecek askerler aa keri politik ve ekonomik harp yükünü altı ay daha çektikten sonra memleketle- rinin ne vaziyette olacağını tetkik edabileceklerdir cesarette. hem de ilk ayda kinden fazla — insicam ve metodla harp ediyorlar. Kuv- vel maneviyeleri yüksektir, Hankeuya karşı bir Japon Wleri hareketinin muvaffaki- yeti şüpheli bir hal olmak tadır. Hulâsa heyeti umumiye itibarile askeri vaziyet Ja- pon emellerine müsald te- Yugoslav Dostluğu , Budapeşte, 14 (Radyo) Burada, Macarlstan - Yugos lavya arasındaki dostluğun takviyesi için bir. cemiyet teestüs etmiştir. Macaristan münevverleri Yugoslavya kralı Piyer ile kral naibi prens Pola ve Milân Stoyadinoviçe, Yugos: lavya münevverleri de, kral nalbi Amiral Horti ile baş- vekil Daraniye mütekabilen ON İKİNCİ YIL SAYI; 3830 Deyli Telgraf Gazetesi Yazıyor: İngilterenin Hedefi Si- lâhları Artırmak.. <İNgİ iltere kendisini har tü türlü tehlikeden koruya- bilmak için kâfi derecede kuvvetlidir » Avusturyanın Almanya ta rafından iltihakı üzerine Çe- koslovakyanın âtisinin bahis mevzuu olduğu ve İspanya meselesinin son aldığı şekil üzerine İngiliz - İtalyan mü” zakerelerinin cereyan tarzı nın ehemmiyet kesbettiği sı- ralarda İngiltere Başvekili B Chamberiâin 24 mart 1938 de avam kamarasında umuümi vaziyeti izah için söylemiş olduğu mühim nu tuk muhafazakâr İngiliz ga zetelerinde çok muvafık bir şekilde karşılanmıştır. Bu gazeteler başvekilin verdiği izahatın memlekette esven umumi gerginlik havasını yatıştırdığını, hükümetin va- Ziyetini tayin eden sözleri - nin açık tesirli olmakla be- raber hiç tahrik edici bir mahiyet taşımadığını - bildi- riyorlar. Muhalefet gazete- leri iste başvekilin” nutkunu birçok cephelerden - tenkit ediyorlar ve faşlstlere karşı hükümetin göstermekte ol duğu yumuşak politikanın İngiliz menfaatlerine uygun olmadığını tebarüz ettiriyor: lar Times- gazetesi - başvekil B. Chamberlâinin nutkunda temas ettiği muhtelif nok talar üzerinde durarak umu- miyet itibariyle çok tasvip: kâr bir lisan kullandıktan sonra hükümet mubalifleri- nin İspanya işinde İngiltere hükümetinin şiddet — istima- linden ziyade müzakere yo. liyle hareket etmesini tenkit ettiklerini buna rağmen Ro ma ile başlıyan konferansın muvaffakiyetle —ilerlemekte olduğunu müzakere ve kon? ferans — yoliyle — zorlukların halline aleyhtar — olanların düşüncelerini kaplıyan per- deler sıyrılınca bunun arka- sından "Plll"dı olduğu gi- bi, bütün Avrupa içinde de bir antifaşist mücahedenin Avusturya Eski harbiye nazırı İntihar Bti Viyana, 14 (AA,) — Ya rı resmi bir menbadan bil- diriliyor: Sabık federal Avusturya ordusundan sabık harbiye nazırı General Zehner, evl- nde intihar etmiştir. Fev: kalâde mahkeme azası sıfa- tiyle General Zehner, 1934 temmuzu hâdiselerini müte: akip birçok Nasyonal — Sos- yalist hakkında idam kara- rı vermişti. Generalin İnti- harının bu - sebepten — olup olmadığı daha malüm de meydana çıkacağını ve sulh gayeleri yine sulh yollariyle varmak imkânı bulundukça İngiltere efkârı uümuümiyesi nin bugünkü hükümeti tut- tuğu yolda teşvik etmekte devam edeceğini bildiriyor. Daily Telegraph and Mor- ning Post gazetesi başvekilin nutkunda temas ettiği me- sele arasında - Çekoslovakya vaziyetinin en ileride geldi- ğini bu hususta B Cham- berlâinin tayin ettiği -hattı hareketin azimli ve salâbetli olduğu kadar ihtiyatlı oldu- ğunu hükümetin — Milletler Cemiyeti mükellefiyeti mu- cibince haksız bir. tecavüze mukavemet etmeyi kabul etmekle beraber bu gibi bir müdahaleyi icap - ettirecek hal ve şartları nazarı itiba - re alacağını İngilterenin ken: di kontrolü haricinde kala- cak vaziyetlerde müdahale teşebbüsünde bulunacak ol- ursa - kendi mukadderatına da hükmetmekten mahrum kalacağını İspanya mesele - sive gelince başvekilin bu vesile ile yeniden teyit etti- ği ademi müdahale politi- kasının İspanya harbini bü- tün — ÂAvrupaya — sirayetten kurtarmış - olduğunu Avus turyanın Almanya - tarafın dan ilhakı hâdisesinden son- ra Sovyet Rusya tarafından yapılan teklifin İngiltere ta- rafından kabul edilmediği ve buna mukabil Çekoslo vakyanın âtisi hakkında Al- manya tarafından — verilen teminat ile Çekoslovakya hükümetinin Almanya ile anlaşıma gayretinde buluna - cağı şeklinde yaptığı vaatle- rin İngiltere hükümeli tara- fından daha ziyade makul bulunduğu hakkında başve- kil Chmberlâlinin beyanatı- nın çok yerinde bir siyaset olduğunu bildiriyor. Gazete bundan sonra baş: vekilin İngiliz silâhlanması hakkında verdiği izahat üze- rinde durarak söyle diyor: *Hakikaten başvekilin işa- ret ettiği gibi İngiliz mille tinin milli müdafaa vasıta- larını tam ve süratle ikmali işi başlıca hedefimiz olma. hdır. Bu işin başarılması için hükümetin bütün mille- te karşı gösterdiği yüksek itimadın boşa çıkarılmıyaca- ği malümdur. İagiltere ken- disini her türlü tehlikeden koruyabilmek için kâfi de. recede kuüvvetli - olmalıdır. Bu hususta hükümetin çiz- miş olduğu plânın muhale fet sıraları tarafından esaslı bir tenkide maruz kalmamış - olıuıdıun:ı