26 Mart 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 12

12 HABER — Günün İıâd-isesi Şehzadebaşı cinayeti Ingiliz Başvekilinin Muzaffer ve Nimet son nutku Yazan : Nizamettin Nazif İR müddettenberi izi belirsizle. şen “hakikf İngiltere” nin, na, sıl bir eararengiz maceraya kapıldığı. nı merak edenler, İngiltere başvekili Çemberlâyn'm nutkunda, kafalarını yoran müselsel ve netameli sualleri te- davi edecek bir vüzuh bulamadılar, Avrupanın, son hüödiselerden husust bir ıstırab duymakta olan muhtelif merkezlerinde bu vuzuhsuzuluk bir a- xab ve hayret uyandırmıştır. Millf menfaatlerini ve hattâ istiklâi. böyle bir azaba tutulmakta haklıdır- lar. Fakat bu hayret niçin? Ingiliz başvekilinin, söylediği n tuktan başka türlü bir nutuk, bir baş- ka ifadeli nutuk söylemesi naaıl bek. Tenebilirdi? Bilâkis denilebilir ki Çemberlayn, İngilterenin bugünkü gartları içinde gok ihtiyatsız konuşmuştur. Zira İn. giliz siyasasınm, son iki yıldanberi ö. Hâdiselerin bugüne kadar olan sey- Tİ birçok devletleri yormuştur. Fakat ,bu devletlerin herbiri yalnız bir tara- fından yorulmuştur, İngiltereyse her tarafmdan, Kendilerini tehlike kargısında hisse- 'den devletler ne yaparlar? 1 — Kuvvetlerini arttırmaya çalı- gırlar. 2 — Dost ve müttefik ararlar. Bir başka devlet için bu iki esasın başarılmasında karşılaşılacak azami zorluk İngilterenin hissettiği tehlike. Jeri ünlemek için tedbir bulmakta çek. Uği zorluk yanında çocuk oyuncağı gi. bi kalır. Bugünkü dünya imtihanmda kendi- ©d kurtarmak için en muğlük meselele- ri balle mecbur kalar devlet İngiltere- dir. Hani imtihanlarda bazı talebelere tali güler de mümeyyizler hafif sual- der sorarlar, bazılarını ise en ağdalı Avusturyada tevkifler BDağ” Baştarafı 1 tnelde giliz ve Amerikan gazetelerinin muha- birliğini yapan Ger Goddye Üç gün içinde Avusturyadan çıkmak için polis- ten emir almıştır. Bu gazeteci Avum- turya ve Rur hakkında bir çok kitap- lar yazmıştı. Alman Hava Nazırı Göring dün Linz gehrine vasıl olmuş ve halka hitaben bir nutuk söylemiştir. Çekoslovakya- da seçim DEr Baştarafı 1 tacide de Sulhu muhalasa etmek - istiyorsa Alman ekalliyetine karşı güttüğü siya- seti değiştirmelidir.,, Istifa eden nazır Prag, 26 (A.A.) — Alman - sosyal - demokrat partisine mensup olan sıhhi ye nazırı Zehin istifası, genç mebus- lardan Takş'in temsil ettiği yeni soe- yalist Polulist temayülleri ile Zeh ta- rafından temsil edilen eski Markslst temayüllerinin fırkada doğurdukları fi- kir ayrılıklarından ileri gelmektedir. Bugün toplanacak olan Alman sos » yal - demokrat partisi kongresinin bu meseleyi halletmesi lüzım gelmektedir. Köngre büyük bir ihtimalle İakiş'e Mmüzaheret edecektir. Çünkü Zeh'in ta- raftarları ekseriyetle yahudidir ve bu sebeple partinin bir çok azaları çekil - mektedirler. Zannedildiğine göre İakiş, partinin reisliğine intihap edilecektir, Hiristiyan sosyalistlerle Alman çift- gilerinin Haynlayannin partisine iltihak etmeleri Üzerine kongrenin hattı hare- ketinde taayyün etmesi lâmgelecektir. Nuyonal - demokrat partisine men - sup olan devlet nazırı Jesek'in, Zehin yerine t&ıhhiye nezaretine — getirilmesi mümkündür. sualflerle yorarlar ya... İşte onun gibi bir şey. Almanya Bir tehlikedir. Fakat İn- giltere bu tahlikeyi önlemek için Bov- yetlerle anlaşamaz - Anlaşabilir ama bir şartla: Harb sonunda mahvolmuş bir Al. manyanın yanımda mahvolmuş bir Sovyetler birliği de göreceğine İna- nırsa. Fransa, İngilterenin işine gelen en iyi müttefiktir. Fakat İngiltere, başın. daki halk cephesi hükümetini kuvvet- lendirmemek, bu teşekkülün üserine Fransız milletinin sempatisini tahrik etmemek için bugünkü #ıkmtısınn de- vamıma razıdır. Görülüyor ki İngiltete yalmız AL- manyanm ve İtalyanm değil, eski dos- tu Fransanm ve bu dosta müttefik o. Tan Sovyetlerin de düşmanıdır. Bu ka. dar meçhulll bol bir muadeleyi bir di. namnit dağı Üstünde oturarak halle sa- | vaşan bir İngilterenin begvekilinden daha açık konuşması nasıl beklenebi- lir? İngilterenin beğenebileceği dünya gudür: 1 — Mahvolmuş, kolu kanadı kırıl- mış, Çin için ve Hindistan için ve ka- pitalist sejim için tehlike olmaktan çıkmış bir Rusya. 2 — Boynuna sincir geçirilmiş bte Almanya. 38 — Sol cenah tesirinden kurtulmuş bir Fransa, 4 — On parasız kalmış ve para bul- mak için deniz kuvvetlerini İngiliz a- mirallığma kiralamaya hazır bir İtal. ya İşte ancak bu neticeyi doğurabildi. & gün, İngilterenin açık konuştuğunu göreceğiz. Demokrasi, sulh, medeniyet ve em. niyet kelimeleri, bu karışık muadeleyi halle çabalıyan İngilterenin kullandı- ı cebir remizlerinden başka bir gey e. Nizamettin NAZIF Alman ırkçılık ve milliyetçilik ga - zetesi olan Buroh Bruh, “Din mesele- sini, diğerlerinin dinlerine hürmet na- zariyesiyle telif — götürmez bir şekilde revruu bahsettiğinden,, bilâ müddet kapatılmıştır. Bu gazete geçen gün Avusturya kâ- töliklerini tahkir edici bir yası neşret- mişti. Alman ajansı, Almanyanın evvelce Avusturyaya terkedilmiş olan Triyeste mıntakasının Almanya lehine iadesi için İtalyaya müracaat etmiş olduğu hakkında bir Fransız gazetesinde ç- kan haberin asılsız olduğunu bildir - mektedir . Avusturya mültecileri Paria, 26 (Hususi) — Avusturya mültecilerine yardım için Amerikâ ha- riciye neszareti tarafından 33 devlete da vetiye gönderilmiştir. Davet keyfiyeti ftalyanlar tarafından ihtirazla karşılan- mıştır . iİğove yutan kadın Kadıköyünde Yavuztürk mahallesin- de oturan Havva isminde bir kadın dün çamaşır toplarken ağrıma attığı — beş toplu iğneyi yutmuş, Haydarpaşa has- tanesine kaldırılmıştır. Havvaya, hastanede tanzim edilen bir listeye göre gıda verilmektedir. Ve iğnelerin bu grdalar sayesinde çıkması temin edilecektir. — Havvanın shhati yerindedir. Satılık Litograf Makinası Gayet âayarlı iş basar Yuhansberg mar. kalı 110x482 ebadında bir adet taş maki. mesi renkli ve siyah olmak Üzere ik! takım merdaneleri bir adet trasport tezgâhı ve muhtelif ebatta taşlarla beraber satılıktır. 'Talip olanlar pazardan maada hergün Öğ- leden sonra Beyazıt - Çadırcılar Alipaşa hanında No, 22-23 dükkâna müracaat edil. mesi, tevkif edildiler İki gün evvel Şehzadebaşında — oturan sevgilisi Nimetin kocası elli iki yaşında Meylut kaptanı yaralayan Muzaffer ile sevgilisi Nimet dün gece — saat yirmide Sultanahmet birinci sulh cezada sorgü- ya çekilmiş ve suçlarını itiraf etmeleri üzerine tevkillerine karar verilmiştir. Beş defa tayyare yolculuğu yapanlar Altıncı sefer için para vermeyecekler Nafia vekfleti nisanın birinden itiba- ren hava postalarına — başlayacak olan Devlet havayolları idaresinin çalışması etrafında esaslı bir program kabul etmiş- tir. Esasen kurulması gayeleri geniş bu- lunan devlet havayollarının yalnız yurdu muzun iktisaden yükselmiş — şehirlerini biribirine bağlamakla kalmıyarak Avrü- padan Asya ve Afrikaya işliyen ccnebit rinden geçmesi ve bu kısmın kendi hava Mımmamm nevıaınvıwumldırdm sene dördü on yolcu ve bir personel alır eke pmx,blribzuyulaıwüıpımdıhr yolcu, biri 3 yolcu ve iki personellik yöl- cu ve bir aded de talebe tayyaresi olarak 7 tayyare almış bulunmaktadır. Bu su- retle, bu sene ilk defa olarak Devlet ha- vayolları Ana, Arır Bay, Dağ, Erk, Fer, Gen, Hep Ayda, Kor isimli on tayyare ile İstanbul, Ankara, İzmir — ve Adana gehirlerini havadan biribirine bağlaya- caktır, Can tayyaresi malüm olduğu (- zere bir kazaya uğramış bulunmaktadır. Devlet havayolları idaresi hava sefer- lerinin yapılmadığı müddet zarfında tel- ihtiyatt tedabiri ittihaz etmiş bulunmak- tadır. Havayolları idaresi bu sene idarenin tayyarelerile beş hava seferi yapımış olan yolcuların alıncı seferini prasız yapma- larını temin edecektir. Arazi vergisi Ankara, 26 (Telefonla) — Araz! vergisi kanununun ikinel maddesine €k lâyiha meclise gönderilmiştir. Lâyihaya — göre, devlet — ormanları ormanlar — dahilinde bulunan — devlete ait gayır ve yaylalarla çıplak saha- Tarda kesilecek odunları orman dal- resinin İznine tâbi tutulan arazinin vergiden istisnası hakkındaki hü. kümlar vardır. Buolgaristandan gelecek kasaplık hayvanlar Ankara, 25 (Telefonla) — İstan- bulun et ihtiyacr için Bulgaristan- dan ithal olunacak kasaplık hayvan. Jardan glmman gümrük Tesminin bir defaya mabaus olmak üzero, beş küt- ruş indirilmesine dair kararname tasvip edilmek üzere meclise verli- miştir. Nevyork sergisine İştirâk ediyoruz Ankara, 25 (Telefonla) — Hükü- met 1939 da açılacak olan Nevyork Bergisine iştirak edecektir. Bunun i- çin, İktısat Vekâletinin bütçesine, sergiye iştirak hissesi olmak üÜzere, beş yüz bin lira konulmuştur. Diğer taraftan, bu sene İstanbul- da dalm? bir sergi binası yaptırıl. mak üzere, İstanbul sergisine yar- dım namiyle elli bin liralık bir tah- sisat ayrılmıştır. İktısat Vekâleti binasına nakle- dilmiş olan ticaret ve sanayi müzesi de genişletilecektir. Ayrıca, Vokâlet bütçosinde Bal- kan Antantı momloketlerinde yapı- tacak mutekabil ve müşterek propâa. ganda ve turizm masraflarını karşı- Tayacak tahsisat da ayrılmıştır. we li | Balkan iktisat konseyi nisanda Şehrımızde toplanıyor Önümüzdeki aym ilk haftası içinde şehrimizde toplanacak ölân Balkan Antantı iktısat konseyi için hazırlık - lar yapılmaktadır. Koncay toplantıla- rı Yıldız merasim köşkünde yapılaca. Eından burada tertibat almmıştır. Bu seferki iktısat konseyi toplantı. larında, geçen seneki içtima kararları. nn tatbikatı üzerinde görüşülecek, ayrTıca dört memleketin gümrük tari. felerinin müşterek formlüllere uyuduru larak ıslahı, münakalât ve posta işle- rTinde mütekabilen kolaylıklar göste - rilmesi mevzuları yeniden tetkik olu - nacaktır. Bu seferki konsey toplantımında, Balkan memleketleri arasında turistik 26 SUBAT — 1038 mevzu olarak ele almacaktır. Konse * yin, Balkan memleketleri arasında ti rizm, cereyanını takviye etmek üzari — bu memleketler arasında seyahat edt cek olanlara gümrük, kambiyo ve Vi ze gibi hususalrda kolaylıklar göste * rilmesi için müştereken kararlar S7 ne dahil murahhaslarımız, Balks Antantı. murahhas heyetimiz reisi 'Trabzon mebusu Hazan Sakanın riy#” setinde şehrimize gelerek burada içt- ma ruzmamesine dahil mevzular (2f rindeki dileklerimizi tetkik ve tesbiti münasebetlerin inkişafı igi de ayrı bir | başlıyacaklardır. Almanyaya karşı yeni bir cephe hava postalarının da memleketimiz üze- Paris, 25 (Husust) — Varşovadan bildirildiğine göre, Loh Hariciye na - zırı B. Bek'in son Roma seyahati ve oradaki görüşmeleri mühim bir me - yük bir bitaraflar zineciri kurmak U . zasundadır. Hariciye Nazırı B. Bek, Romada, hü. kümetinin bu fikrini İtalyan hariciye nazırı Kont Çâno'ya bildirmiştir. İtal- yan hükümeti, bu arzuyu tasvip et . miştir, Çünkü, Lehistanm bu hareke- ti, doğrudan — doğruya, Almanyanın garkt hedef Ittihas edecek muhtemel bir hareketine set çekmek içindir. Bu da İtalyanım menfaatine uyan bir şey- dir. Diğer taraftan, Leh Hariciye nazmı . rınm, Almanyaya karşı Baltıktan ka. radenize kadar bir bitaraf devletler zginciri kurmak bususunda küçük an - laşma ve Balkan antantı devletleri ile temaslarda bulunduğu da haber veril- mektedir. Bu haberler Paris siyas? mehafilin. de büyük bir alâka ile karşılanmıştır. Jtalyan ve Alman mehafilinde Taalü - mat olmadığı bildirilmektedir. Almanya Lehistanı tehdit ediyor Berlin, 25 (A.A.) — Berliner Tağgeb- lat gazotesi, geçende Polonyada Al . manlarla Polonyalılar arasında cere - yan eden bazı hidiseleri kaydetmekte ve tehditkâr bir Hsanla Polonya hü - kümetini Almanya aleyhindeki tah . riklere nihayet vermeğe davet etmek - tedir. Bu gazete, bu münasebetle Alman hükümetinin Almanyada bulunan Po- Vapur- Tramvay müşterek biletleri Çamlıcaya gezinti için kolaylık gösterilecek Şirketihayriye, İstanbulun en güzel topesi olan Çamlıcaya gezinli yapma- yı kelaylaştırmak maksadiyle Üskü - dar tramvayları şirketiyle mutabık ka- larak müşterek biletler hazırlamıştır. Köprüden bir bilet alan yolcu bunun- la hem vapura, hem de tramvaya bi- nerek Çamlıcaya kadar gidecektir. Şirket ayrıca, Boğaziçindeki büyük Jokanta va otallerde danslı çay ve ye- mek için komple biletler Ihdas etmek. tedir. Pek ucuz olarak hazırlanacak olan bu biletlerle hem vapurla gidip gelinecek, hem de lokantada . yemek yenecek veya çay içilecektir. Niğdede elektrik Niğde, 25 (A-A,) — Niğde bu gece elektriğe kavuştu. Halk, Cumhuriye - tin kendilerine bahşettiği feyizlerden birine daha ulaşmış olmaktan dolayı Bevinç içindedir. Londrada bir nümayiş Londra, 25 (A.A.) — Dün gene Almaz, « aleyhinde bir nümü” yiş yapılmıştır. Nümayişçiler Vet tend'de: “Londradaki nazileri , vunuz." “Çemberlayaı mmıudlfı diye bağırmışlardır . Fransa ve Çekoslovakya y Paris, 26 (A.A.) — Hariciye Nasif Tt Pol Bonkur bugün mebusan med* Hat hariciyo encümeninde yaptığı be* yanatta, Fransanın Çekoslovakyt- ya karşı olan taahhütlerini katiyeli azmetmiş bulunduğuna dair geçeli gün ayan encümeninde verdiği ııl; AF natr tekrarlamıştır. Lehistan Fransayı protesto etti Paris, 28 (AZA.) — Polomya setirf bazı Fransız gazetelerinin Polony& * Litvanya hâdisesi hakkında yaptık”* Yarı tefsirleri Fransrı hariciye nest' reti nezdinde protesto etmiştir. Kati hdti edki — 52 vilâyet ve 110 kaz8 merkezinde elektrik var Nafia vekâleti Türkiyede günden günt yükselen elektrik kudreti haklkında y& ni bir tetkik yapmıştır. Elektrik enerjisi 1914 senesindö Türkiyenin elektrik bulunan şehirleri yalnız İstanbul ve Tarsustu. Cumhuri* yet hükümetinin tesssüsünden itibareb yalnız on dört sene geçtiği halde bur — gün 62 vilâyet ve 110 kaza ve nahiy€ merkezinde elektrik vardır. 1037 se nesinde Üçüncü umumt müfettişlik muntakası dahilinde 25 vilâyet ve kâ* za merkezinin elektriklendirilmesi iç uhıılmıuınr 1914 senesinde elektrik fabrikalar” nn takat yeküinu 12000 KVA. idi. 925 te takat yekünu 25000 KVA., ya çık- mıştı. 1937 senesinde ise takat yekl- nu 140.000 kilovat ampere varmış bi- hanmaktadır. —f iktısat konseyi « — y B