13 Mart 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 8

Avusturya hâdiseleri ve diğer devletler DEP Haştaratı V incide Avusturya Almanlarının bu derece la Alman bir de hudüu lanmış ve silâhlanmış dört milyon Alman barındıran Çekoslovak- yanın endişe duymamasına ve bu en- dişesinin yakında gelip çatması mu. Radder bir hakikat olarak kabul edil. memesine imkdn var mıdır? Hitlerin beyannamesi, Avusturya khddisesini izah ederken Alman azlık- larının mukadderatı üzerinde Çekoslo. vakyaya en ufak bir nikbinlik telkin etmeye Uznem gürmemiştir. Ne olacak? Avusturyadan sonra Su- dellerin de Alman birliğine katıldığı- nı görecek miyiz? Avusturyayı ele geçirmekle Brenner Rapılarına dayanan ve Triyesteden dört adım öteye yaklaşan Berlin, Su. datlere ayak basıp Örta -Avrupanın Moravya kapılarına da hâlim olunca Tuna havzasında Drank nah Osaten şi. arıma kim kars, Zurabilecek? Macaristan e:? Örta Avrupada bu derece heyecan- T cereyan - ederken, İngiliz baş terketmeye Tlüzum görmemesi İngilte, Yenin bu hddiseyi de birer protesto ile geçiştireceğini açıkça gösteriyor. Ya Fransa? Fransadan Orta Avru- pudali fırlımaya bir deva beklenebilir mip Blüm yine Fransanın dili oldu ve bu ıyaya “harbi önlemeye çalışaca- ekle iktifa etmiş bulu. iyetin nereye varacağı kes. Üerine de boyun eğecek, Alman. yanım Orta Avrupada ve hattd Avru- pada eğemenliğine biat ifade edecek miyete gidiyoruz. Yahut.. Yahut dört mala harbe, HABER . - Londra, !3 (Hususi) — Almanyacın etleri dolayısiyle haberler geliyor. meti, Avusturya işlerine dan müdahale edildiği Tarını teddetmiştii Ingilterenin bu vaziyette ne yapma- Pa karar vereceği henüz malüma de- Bildir. Bu nokta kabinenin yarın öğle- den evvel yzpacağı toplantıda takarrür edezekiir. Yarın öğleden sonra da A- vam Kamarası toplanacak ve Başvekil hakkında iz:dsat verecektir. Diğer taraftan Yugoslavyanın A- susturya hududunu kapattığı haberleti de bu da bilâhare tekzip e- r. Koza Çekoslovakyanın — A- a hududunu kopattığı haberi de , Çekoslovakya hu- fakat Avusturya- ür konatrole tâbj tut- nda tedbir almıştır. Macaristana A- vusturyadan muhacir girmesine müâni olunmak istenmektedir. Bununla bera- ber askeri tedbir alınmad.ğı — bildirili. yor. ... Londra, 13 (Hususi) — Avusturya- yetin sür'atle inkişafi Üzerine sarla İçtimaa davet edilen ime saat 10,30 da toplanmıştır. kâlet binasının bulunduğu 8s0- kalabalık bir halk kütlesi toplan- mıştır . N lına olarılıç kabinenin bu- günkü toplantısından sonra bir tebliğ $ olması vaziyetin ciddi te- ve Avusturya hâdise- ddetle alâkadac ettiğine ektedir. ı nihayetinde neşredilen neşredil. yetur. Başvekil ve hari iye nazırı daht evvelce dâ Ribbentropa ayni terz- da protestoda bulunmuşlardı. — İngillz — Alman münatebetleri ürerinde ve bütün Avrupa halkı üzerinde çok fe- nde tamamiy- İ nin mulad hafta tatilini bile | na tesirler icra edecek olan Alman hü kümetinin bu bareketi karşısında İn- giltere hülümeti, Fransız hükümetiyle çok sıkı tersas balindedir. Ve vaziyet mütemadi bir surette tetkike tâbi tu- tulmaktadır. Bütün nazırlar, hafta tatili esnasın- da Londrads daima toplanmağa âmade bulunacaklardır, ,, Resmi tebliğ İngilterenin tesmi ajansı vaziyeti şöyle mütslea ediyor: “Hitler bütün Avrupa sulhü mese- lesini ortaya koymuş bulunuyor, Al manyanın Avusturyadaki hareketinden evvel bir Alman — İngilir anlaşması ümitleri esaten parlak değildi. Fakat şimdi büsbütün uzaklaşmış bulunuyor. Avrupanın teskini ideali mümkün ol bilecek en ağır darbeyi yemiştir. Bü- yük Britanyanın kuvvetli olması sulh için kat'1 bir ehemmiyeti ve tefsiri haiz olduğu narzariyesi het zamandan ziya- de teeyyüd etmiştir. İngiliz — Alman müzakertelerinden mudlâkta bulunan meselelerin — kısa bir âtkle balleditebileceğine dalr bes lenebilecek ümitler içtinap edilmez bir surette arka safa atılmak lâzımdır. Şimdi ifşa edilebilr ki, Londrada, buhrandan evvel, Ribbentrop ile Çem- berlâyn ve Halif:âcs arasında vukubu- lan müzakereler hiç te cesaret verici mahiyette olmamıştır. Ribbentropun al dığı vaziyet iki millet noktaj nazarları arasındaki uçurumu değil, oyni zaman - da Almanyanm fevkalâde — itilâfgiriz bir görüş taşıdığını meydana çıkarmış- tır, Ribbentropun Londraya muvasala - tenda bu uçurumu doldurabilmek hu- suşundaki en ufak ümitler de sonradan suya düşmüş ve buna imkân olmadığı anlaşılmıştır. Filhakika Ribbentrop fngiliz adamla riyle daha ilk temasında Örta Avrupa meselesintn Buüyük Brisanyayı mane- dar edemiyeceği iddiasında bulunmuş- tur. Bittâbi bu noktainasara Büyük Bri- tanya iştirak edemezdi. Röyter, talepleri hakkında cereyan eden müzakereler de inkisarı muzip olmuştur. Alman matbuatının ve Alman — rad- yo postalarının son 24 sant zarfındaki hattı hareketi bu vaziyeti vahimleştir- gilterenin Avusturya hidiselerine ve Orta Avrup'ya karşı aklığı vaziyet en hafif tabiri ile yanlış aksettirilmiş - tir » Avusturyaya nasyonal — soayalistliği sokmakla Alman hareketinin mucip olduğu zarar belki de tamir edilmez değildir. Fodtat bu hareket Avrupanın — İstik beldeki sulhunü tehlikeye koyrmakta « | dir. Çekoslovakyanın veaziyeti her Za- mandan ziyade hâd bir ehemmiyet al- mıştır. Çekoslovakyadaki Alman akal- Tiyetler! meselesi her an daha şiddetli bir Israrla ortaya atılabilir. ve Çekler vaziyeti büyük bir sükünetle karşıla - makta iseler de istikbal huzurla derpiş olunamız, Yarınki İçmalar Ingiliz İşç partisi İderi dün harici- ye nazırı Halifaks tarafından hiciciye- ye davet edilmiş ve Avusturya vaziyeti ile Berlinde ve Alman hariciye nazırt “Ribbentrop nezd'nde yapılan teşebbüs- Ter hakkında kendisine molümat veril- miştir. Kera kendisine Başvekil Çemberlây- mnm Avam Kamarasında vaziyet hak- kında beyanatta bulunacıığını da - bil dirmiştir. Müzakerenin yarın öğleden sonra başlaması mümkün bulunmak- tadır. İşci marfıfiller, İncittere hükümeti- nin Çekestovakya hakk nda Belçikaya karşı olduğu gibi bir vaziyet almatını temenni etmektedirler ve bu endisenin yarın Avam Kamarsamda bir akis bul ması çok muhtemeldir, Liberej partisinin şefi de öğleden sonra Hulifaksla görüşmüştür. Çekoslovakya elçisi ve Fransa büyük elçisi de akşam Üstü Halifaksı ziyaret etmişlerdir. Fransanın kanaatı Faris, 13 (Hususi) — — Avusturya hâdiselerinin Fransada uyandırdığı he- yecca devam ediyor. Bu hususta Fran- sız ajansı Havas şöyle yazıyort Hâdiseye lâyık olduğundan az e- hemmiyet vermemekle beraber, bizzat Avusturya hükümetinin hattı harcke- ti bir müdahaleyi müşkül kılmaktadır. Filhakika, Alman kıtaatna — şansöliye sıfatiyle müracaat eden Says İnkuart olduğu gibi, Avusturya ordusu muka- vemet göstermemek için daha evvel Şuşmiğ'den emir almış bulunuyordu. Bu şerait içinde Milletler Cemiyetine müracaat imkânsız hale konulmuştur. Zira Avusturya hükümeti bir taarruza kurban olduğunu inkâr edecektir. Buna binaen, gözler istikbale ve Al manya tarafından açık veya kapalı bir tarzda toarruz teşebbüslerine hedef ©- Tabilecek olan Çekoslovakyaya çevril- miştir . Başında hangi hükümet olursa olsun, Fransa, müttefiki olan Çekoslovakyayı karşı olan tanhkütlerini ifa edecektir. Keza Milletler Cemiyeti Paktının u- mumi vecibeleriyle bağlı bulunan İn- gilterenin, Çekoslovakya tehdide ma ruz kaldığı takdirde ittibaz edeceği hattı hareket düşünülmektedir. Şüphe- siz, tahaffuz! kıymeti olabilecek ha- reket, İngilterenin PFransa ile birikte Çekoslovakyanın toprak bütünlüğünün ve politik istiklâlinin muhafazasına İti- na edeceğini herhangi bir şekilde bil- dirmesi olacaktır. İki büyük batı demokrasisi arasında bu hususta diplomatik bir gayret sarfe- dilmekte olması imkânsız değildir. Muhte'if mem'eketlerde Atis'er Londra, 13 (Hususi) — Gelen ha- berlere göre Avusturya — hâdiseleri muhtelif memj:ketlerde resmen şu şe- killerde tefsir edilmiştir: Yü OsSlavyaya “Avusturya haberleri Belgradda ve bütün Yugoslavyada derin bir alika ve dikkat ile takip olunmaktadır. Bu - munla beraber büyük bir soğukkanlılık gösteriliyor, Çünkü böyle bir netice e- sasen birkaç gündenberi bekleniyordu. Yugoslavya herhangi bir asker! tedbire müracaat etmediği gibi herhangi — bir harekette bulunmak tastwvurunda —da değildir.,, Çekos'ovakyada Londradaki Çekoslovak len malümata göre Prağdaki Alman Orta elçisi, Almanyanın Çekoslovak- yadaki sakin vaziyeti takdir ve Çekas- lovakya hakkındaki hüsnüniyet hisleri- ni teyit ettiği bakkında Prag hüküme- tine teminat vermiştir. Bu teminat Çekoslovakyada meranu- niylet karşılanmıştır. Fekat teminzcın bükmünün ne kadar süreceği sorul- maktadır, Lehistanda “Lehistanın bütün nafiz mahfillerin- de Avusturya vaziyeti büyük bir sü künetle mütalca edilmektedir. Bunun- la beraber hâdiselerin sebep olduğu in- tiba çok derindir .Bu hâdiseler, Hitler için büyük bir şahs! mu rak telâkki edilmektedir.., isv'çrede “Lsviçre federal konseyi, Avusturya hâdiseleri üzerinde endişeyi mucip bi vaziyet mevcut olmadığını müşahede ve tesbit etmiştir. ,, Romanyada Beynzlmilel vaziyet dolayısiyle Kral Karolun Londra seyahati - tehir - edil. müştir. Beynelmilel vaziyet karşısında kü çük itilâf devletlerinin mümessilleri a- rasında istişareler yapılmıştır. Söylendiğine göre üç küçük itilarf devleti hariciye nazırlarının — yakında toplanması derpiş edilmektedir, Berlindatezah ira! Bezlin 12 (Hususi) — — Tezahlirat -41$ devam ediyor. Nazi teşekkülleri önlerinde müzika ve bayraklar, arka- larında kalabalık halk kütleleri olduğu halde sokaklardan geçmektedir. ffakıyet ola- “Alman askerleri Avusturyada Hitlere Avusturya seyahetinde Al- | teci girmesine müsaade edilmemesi €M man orduları başkumandanlık — dairesi gefi general Kaytel refakat etmekte- Bir. Alman devlet reisi, Linz civarında- ki Leondingde gömülü — bulunan ana ve babasının mezarlarını ziyaret etmi'ş tr. Bu ge:eyi burada geçirecek olan Hit lerrı Viyanaya pazar sabahı (bugün) «i ktivvetle muhtemeldir. 60 bin Alman Avusturyada! Salzburgdan verilen habere göre bir Alman avcı alayı bu sabah şehre gir- ımiştir. Salzburgdaki — Avusturya gar- razonu kumandanı, Alman ordusu ku- mandanını zivaret etmiş — ve Alman kumandanının emri altında —bulundu- ğunu bildirm'etir. Alman kıtaları Balz burgdan sonra Linre girmislerdir. Sim dive kadar Avusturyaya — girmiş olan Alman askerlerinin — adedi 60 binden fazladır. Yeni Avusturya — kabinesi bu sabah cumhurreisi Miklâsıin önünde yemin et mistir. A'man pis'arları Brenmnerda Brenner, 12 (A.A.) — D,NEB, bil- dirlvoeş Alman ordusunun pişta-Lrr snat Üç- te Brennere vası) olmuştur. Alman as- kerleri, Avusturya ve İtalvya — gümrük karakolları arasında dizilm'ş ve bunu mütcakip Alman kumandanı, yanında rabitler olduğu halde, İtalyan karako- buna doöruü iİlerliyerek, İtalvan kumun: danma hitaben aşağıdaki hitabeyi söy- ıem, : Kıımın-'ınmı tarafından, küçük bir kıta-ile buraya İtalyan hududuna gitmeğe memur edildim. — İtalyan kur mandanma söylemekle — şerefyabım ki bütün bu hareketler, dürüsi bir arka- daşlk zihniyeti İle yapılmıştır. Bu zih niyet, nasyonal ssoyalist Almanva ile faşist İtalva ve iki memlekat orduları mrasında'si dostane — münasebetlere de mutabıktır. Generalim namına, bu söz- Teni Tkalenın germaralime LİLMAmanlA! İ c& ederim.,, İtal kumandanı bu hitabeye te: cevap vermiştir. A'man senera'leri ve motörlü kı'a'ar viyanada Viyana 12 (hususi) — Altı otomo- bil, içinde Alman generalleri ve yüksek tütbeli subavları olduğu halde buy ge- ce gsaat 23,30 da Viyanaya girmiştir. Mot Alman kıtaları ve tanklar bu etomohilleri vakından takip etmek- tedir. Matörl bir Alman fırkası, hal- kan alkış'arı arasında opera civarında yerleşmişt'r. Alman dahiliye m'isteşart — general Milh de Viyanaya gelmiş bulunmakta- oır, Alman tayyareleri bupün Viyana Ü- rzerinde uçarak Alman devleti armasını taşrvan beyannams'sı atmşlardır. *Nasyonal scevnlist Almanya, aas- yonal seevalist Avusturyayı ve Aus- turva b 4 metini tam ve cörülmez bir birlik hislerile selâmlar. Yaşasın Hit- ler.n Mültecileri kim kabu!l edecek? Viyana 12 (Husust) — Eski Avus turya başvekili Şusniğin intihar veya kaçma teşebbilsünde bulunduğu yolun- r çıkmışsa da — salâhi- makamlar tarafından tekzip Şuşniz. halen, hangi memlekete İl- Vea edebil-ceği merelesi etrafında na- zilerle müzakerelerde bulunmaktadır. Nüsyonal sosvalistler kendisini serbes brrakmak arzusundadırlar, Vatansever cephe lâğvedilmiştir. Bir çok kimse tevkif olunmuştur. Bunların arasında albay Adam da vurdır. Prens Starhemberg, Daves de bulun mattadır. Salihiyettar mahfillerden bildirildi- Üine göre Hayhspost y'şmuharriri Fun der Viyanadan karmıştır. Bratislava, 13 (A.A.) — Avruna bir- lği reisi Kont Küdenhove » Kalergi Avusturyayı terkederek — B .atislavaya i'tica etmiştir. YÇekos'ovakya, müllecileri kabul e'm'vor Prag, 18 (A.LA.) — İst'anat — ahval bariç olmak üzere Avusturyadan müb redilmiştir. Şimdiye kadar 50 kadar AM“"; linın Çekoslovakyaya girdiği f-“"ıı edilmektedir. Buna — mukabil N'Ş_ cenebiler ve bilhassa Polonyalılar V" yanadan buraya gelmişlerdir. Söy!t? ğine g 1e Viyana iııııwnlll'"'d' | müthiş bir kalabalık vardır. Bu sabah hududa gelen 200 AVV” turyaglı geriye gönderilmiştir. ai Avusturya gümrük binaları nazi lüsleri tarafından işgal edilmiştir. Von Papenin refikası Viyanayâ mek Üzere hududu geçmiştir. Romanya hükümeti de.e Bükreş, 13 (A.A.) — Polis turya mültecilerinin memlekete BİTME sine mani olmak için çiddi tedbir aimaktadır. Hiterin tem nali B Boştaruti ? ııı“".n_ sarayında gece yarısından sonrt v ye kadar kalmış ve müteakibef 4 nazır bir buçuk saatten fazla bir mülâkat daha yapmışlardır. Bi Musol niye meklup Resmi mahafilden bildirildiğine &ö re, hususl bir Alman tayyaresi, tl; rin Avusturya meselesi hakkında M soliniye husus! bir mektubunu B'd" bir zatı hâmilen dün Romaya VÜ müştur, Hitlerin teminatı isl Geceyarısına doğru faşist m“'ılf toplantısından sonra nazır Alflerk nedik sarayına çağrılan İtalyan af bancı matbuat mümessillerine Y'p“w tebligatta, Fransanın İtalyaya A turyanın istiklâlini inde için müf' bir hareket kabulünü teklif ettiği Pi men bildirilmiş, fakat İtatyan BUK metinin bu teklifi reddeylediğini lemiştir. Keza nazır, Musolininin Hitleriti bir mektup aldığını ve'bu- mektifli Hitlerin İtalya ile olan Brener ““ar dü habirmda taminaş usediğini miştir, Hitler, Musoliniye olan bu mekt” bunda diyor ki: "1 — Avusturyadaki icraatif' l“'ı milli müdafaa hareketi olarak ©* edilmelidir. 2 — İtalya için çok nazik bir gakle kada, size hissiyatımın kuvvetini '.:: terdim. İstikbalde de bu husustâ ' bir şeyin değişmiyeceğinden şüpb” meyiniz. ,d' 38 — Önümlüzdeki hâdiselerif celeri ne olursa olsun, Fransa “# bir hudud tesbit ettim, Şimdi kat'i olan bir diğerini İtalyaya H37 rum: bu hudud Brenner'dir. Bu kararı 1938 de değil, umum bi bin akabinde verdim.,, Alfleri demiştir ki: gtuf” “— Büyük faşist meclisi, AVV yalst ya hükümetinin Bcruıeıgıd- yi ması neticelerinden veyahut bUP' , kip eden kararlardan İtalyan hük tini haberdar etmemiş oıduzm';’_,ı şahede eylemiştir. Şuşnig tara' _ $ ansızım karar altına alıman NY' talyan hükümeti tarafından MJ dilmedikten baska, nuımmıt.h' o'duğu zaman, bu revifimdan VE # metini Avusturyayı tevsive eti ,d Büvlik fasirt meclisi Avrstüfle olup bitenin, etesen meveut bir "",p tin neticesi ve Avusturya mitle bis ve ârzularırım sarih bir ifi duğu kanaatindedir.., Romadaki İngiliz büyük elditi Çai Pört, dün İtalyan hariciye Çiano ile görüşmlüştür. Almanyadan İtslyava ":L" Bertlin, 12 (A.A.) — Yıru*atvv menbadan verilen bir tebliğ, » töyle d'yor; “Alman mahafili, Avuıhff“d' yonal ssoyalizimin muzınedv yaiyen v' sında İtalyan gazeteleri ve İ ”'.ıld Btik mahafilinin tuttuğu hatf ,,.ııf büyük bir memnuniyet ve M”' t Tıkla selâmlamaktadır. Faşist İ igef süretle yüksek bir politik l" göstermistir. Musolini İtalyas he - Roma mihveri, Avrupa II”' ifamesi bahsinde büvük "J kere daha son ıqnlırdp_'” tirm