4 Mart 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

v*—. Ordu vapuru faciası | BEP- Baştaratı 1 incide süvarisi Mahmut kaptan mahkemeye gayri mevkuf olarak ve iki avuketiyle birkikte gelmişti. Kaza esnasında boğulanlardan ahçı Recebin, karısı Nesibe de iki küçük yavrusu ve avükatiyle birlikte mahke- mede bazır bulunüyordu. Süvari çok mütecssir ve dalgın gö- rünüyordu, Reis kendisine vak'enın nasıl cereyan ettiğini sorduğu zaman ağır ağır yerinden kalktı, vak'ayr şöyle anlattı: — 22 - 9 - 937 sabahı. Kazadeniz- den geldik ve Ortaköyle Beşiktaş ara- amdaki kömür deposuna yanaştık, Kö- mürümü ve erzakımızı alıp İzmire git- mek Üsere geç vakit, hareket ettik.. Vapuru çevirip yol vereceğim sırada denizde fazla cereyan olduğunu ve va- purun aşağı doğru sürüklendiğini gör- düm. Dolmabahçe sarayının önünde Yu- nanlıların ilmanide misafir Averoll zırh- har ve onun biraz ilerisinde de Hami- diye, Tınazepe ve sait gemiler bulunu- yordu. Bu vaziyet karşıumda üzerleri- ne düşmekten korktuğumdan ve akım- tanın vapura amullen tesir etmemesi __içlı gemiyi sağa, Kızkulesine doğru al- 981 tonluk vapurumur ancak altı mil sürati vardır. ' Halbuki cereyan bu Güz'? sür'atin yenemiyeceği — derecede şoiı kuvvetli idi. Akıntı bizi Hamidiye- doğru sürükledi. Hamidiyenin baş jye soncak kısmına çarpınca gemi der- hal parçalardı ve su almırya başladr. Ondan sonrasını — hatırlamıyorum. JEhi' vukuf getirildiği zaman ben bulun- dım.. Sonra Deniz Töcaret Müdürlü. üne vak'a hakkırıda raporumu verdim. T Reiş sordu: — Geminin sigöortalı olup olmadığını bilmiyor muydunuz?, — Hayır, bilmiyordum.. Ben geml. »nin süvarisiyim. Kendime «it işlerden başka hiç bir şeyle alâkadar olmam.. Bir de ayda aldığım 220 lira Tmaaşımı bilirim.. O kadar.... Ticaret Müdürlüğünün rTaporu Süvarinin bu ifadesizden sonra Tica- ret Müdürlüğünün raporu okundu. Rae- Porda, kaptanın kabahatli olmadığı yazılryordu. Reis gene suçluya sordu: —— Bu rapora bir diyeceğin var mı? — Deniz Ticaret Müdürlüğünün ver- diğ raporda yazıldığı gibi eğer ben va- puru Kızkuülesine doğru çevirmemiş olkaydım, o zaman akıntı vapura daha fazla tesir yapacak ve bizi Hamidiyenin İskele tarafına doğru düşürecekti.. Bu- na meydan vermemek için dümeni kır- mıştım , Ham'diye nöbetçi zabitinin şahadeti Bundan ,Şonra, o gece Hamkliyede nöbetçi bulunan ön yürbaşı Asım din- lendi; —— Ben o gece nöbetçi idim, Wak'a sa- | at sekizde cereyan etmiştir. Nöbetçi ne- ferlerden biri Ordu vapurunun Üüzeri- mize doğru geldiğini görünce tehlikeyi sezmiş bulunduğu — mevkiyle aramdaki yetmiş seksen metrelik mesafeyi koşa- rak gelip bana haber verdi. Ben geminin başına gidinciye ka- dar vaptr bizim gemiye çarpmış, ve su alacak patmağa başlamıştı. Derhal İs- timbotu gönderdik ,on sekiz kiş! ve bir kadın, iki çocuk kurtardık, Öğrendiğimize göre geminin süvari- sini de misafir Averof gemisin'n istim- botu kurtarıyor ve gemilerinc alryorlar. ;Fakat sonra kaptan müvazenesini kay- bederek kendisini tekrar denize atıyor.. Bu ikinci sefer kendis'ni bizim istim. bot denizlden çıkartıp gemiye getirdi.. Mürettebattan biri de (farla su yuttuğu için bitkin bir vaziyette idi. Her ikisini de geminin doktoru tedavi ederken vak- biri sınal şekilde şimdiki rejimi yıkarak, Stalini ve arkadaşlarımı mağlüp etmek ni- yetinde imişler, Rikovun Tuhaçevaki grm- pile münasebetini İlirafı vazihdir. Grap- lar, arka arka yakalanarak muhakemeleri görülüyor. Şimdi sıra bu sonuncudadır. — Niçin itiraf ediyorlar? Siyasi karakterleri bu derece — tekarrlir eden insanların bülün faaliyetleri meyda- na çıktıktan sonra, bareketlerini anlatma- Tarını tabit görmeli, Umumt intıba, bu grupa mensup olanla- rın da idam edileceğidir. Böylelikle, eski ibtilâlci ve idareet ekibi bemen tamamile tasfiye — edilmiş ve Sta- Hipin etrafında Kalenin gibi bir ikl istis- va ile yepyeni bir !klp teşükkül etmiş o- Yor , Hyı zabıtaya bildirdik. Gelip haştaları bastaneye kaldırdılar, kazazedeleri de alıp götürdüler.. Reis, yüzbaşıya sordu : — Siz denizcisiniz? Tabildir kiam- Taremız. Bu kazada süvarinin hatası war midır? Varsa nedir? - Yüzbaşı şöyle cevap verdi: — Elendim, muhakkak hatası var diyemem., Lâkin mademki cereyanın fazla oldu. 1 biliyordu, ne için gemi- nin dümenini kırdı? İşte burada belki vfak bir tedbirsizliği olabilir. Reis bunun üzerine Liman İdaresin- ce vak'anın sureti Cereyanma dair ya- prlan plânı zabite gösterdi, yüzbaşı tetkik etti ve plâin üzerinde eliyle muh- telif yollar göstererek: — Meselâ şu istikametlerden de — gi- debilirdi, diye cevap verdi. . Bundan sonra Hamidiye süvarisinin vak'a hakkında verdiği rapor okundu.. Bu raporda Ordu süvarisinin kaba- batli olduğu yazılmıştı. Maznunun cevabı Hüâkim maznuna ne cevap vereceğini sordu, Maznun ayağa kalkarak kendi. sini şöyle müdafaa ettt ; — Ben acemi bir kaptan değilim.. Ön tökir senedir bu meslekteyim. Birçok tecrübelerim var., Yani dirayetsiz de- Bilim.. Boğazın cereyanları esen — Tüz- gârların istikametine göre sıksık de- Beşir.. Ben o günde seferden geldiğim için ne şekilde rürgâr estiğini bilmeldi. Bim için cereyanın şiddetini ve şeklini birdenbire tayin edememiştim. Müttakiben gene Hamidiyeden bir yürbaşı daha dinlendi. Bu şahit kapta- bin bu işte bir hatası olmadığını söyle. di vet — Önün yerinde ben olsaydım, ay- nen bu şekilde hareket ödeceğim mu- hakkaktı, dedi. Hamldiyenin topçu muallimi dinlen. dL Bu zat süvarinin hatası olmadığını söyliyerek: — O gece çok şiddetli cereyan vardı. Bizim geminin istimbotu dokuz mil yol yaptığı halde cereyana çok güçlükle karşı ordu. Bu vaziyette altı millik bir gemi bu cereyana ! karşı gele. bilirdi, dedi . Müteakiben fen heyetinin raporu okundu. Rapoda zaten caki ve sür'ati- nin az olduğu Ordu vapurunun cereya- na mukavemet edemiyerek Hamidiyeye çarptığı, Hamldiye gemisinin su kesi- minden kırk santim kadar yukarısında göküntü açtığı ve bir kaç — civatanım düştüğü ve bazı yerlerinin boyalarının sıyrılmasından başka bir zarar yapma- diği yazılıydı. Müddelumuminin talehi üzerine se- ferde bulunan bir kaç şahidin de geti- rilmesi için muhakeme başka bir güne |- kaldı. Bir ölüme sebebiyet davası Emin kaptanın idaresindeki motüör- | ütekne Ayvansaraya giderken bir motörlü sandala çarpıp Hayri isimli birinin boğularak ölmesine sebep ol. muştu. Emin kaptanm ölüme sebebi- yetten dün ağır cezada Mmahkemesi başlamış ve gahitler dinlenilmiştir. Bunlar Emin kaptanın kabahat olmadığını söylemişlerdir. Müğddelamum? maznun Emin kap- tanm bu hadisede hiçbir kabahati ol. madığını beyanla beraetini istemiştir. Mahkeme karar vermek üzere başka güne bırakılmıştır. Iki kahveci arasındaki bıçaklı kavga Üç dört ay evvel Hasköy Sütlücesin de kahveci Hüseyini aralarında çıkan bir münazaa neticesinde bıçakla ağır surette yaralayan kahveci Dursunun muhakemesine asliye birinci — cezada başlanmıştır. Mahkeme Dursunun ev- velce sabıkası olup olmadığını araş- tırmış ve suçlu Dursunun evvelce bi. risini öldürdüğü için ağır cezada on beş seneye mahküm olduğu ve on ge- ne yattıktan sonra aftan istifade ederek çıktığı anlaşılmıştır. Suçlunun vekili Nuri, >müekkilinin kefalete rapten tahliye edilmesini is- temiş, heyeti hakime müzakereden sonra Dursunun yüz lira kefaletle ser. best birakılmasıma karar vermiş ve mahkeme 18 marta bırakılmıştır. — İ FABER — fabrikaları işgal etmişlerdir. * İalyada bir gleniz tayyaresi Portorsa- xe inerken görüş kabiliyelinin fena zünden suya şiddetle çarpmış ve batmıştır. İçinde bulunan iki pilot ölmüş- tür. * İsveçin şimalinde son hafta içinde 27 kişi benüz bilinmiyen bir hastalığa tutul muş ve bunlardan üçü hemen ölmüştür. Doktorlar ölüler özerinde olopsi yapmala- rına rağman haslalığı anlayamamışlardır. Hükümet şiddetli tahaffux tedbirleri almış tır, * Alman generali Von Ep garbi Libyaya yaptığı ziyareti bitirerek Trablustan İlal- yaya hareket etmiştir. * Bulgar kraliçesi bir müddettir bulun- duğu İtalyadan Bulgaristana dönmüştür. * Belçikanın Anvers şebrinde Alber ka- Bsalı bendlerinde birdenbire otuz metrelik bir gedik açılmış ve sular ciyar toprakları istilâ etmiştir. Bendlerde çalışan kırk ka- dar işçi tehlikeyi zamanında hissederek kurlirucya mupaffak olmuşlardır. * Jlkbahar Lâypzlig — fuvarı nazır Punk tarafından 6 marita açılacaklır. Muhtelif otuz iki memlekete mensup 820 firma fu- vara iştirak etmektedir. * Berlinde yarı resmi bir tebliğde rabip Nimollerin 'selâmeti temin edilmek Üze- re, hapsedilmiş olduğu beyan edilmekte- dir. Çönkü rahip bakkında verilmiş olan *merbamelli karar, dolayısile halk ara- sında bir nebze tahrikât hüküm sürmek- teydi. Binsevaleyh şahsı aleyhinde nüma- yişler yapılmasından endişe — edilmekte- dir. " * Pramsız bariciye bakanlığı ekonomik muahedeler şubesi — direktörü Alfan, 12 martta başlayacak olan Fransız - İtalyan ekonomi müzakerelerine Iştirak etinek Ü- sere 10 matlta Romaya gidecektir. * Kamil Juliyanın vefatile inhilâl eden Fransız akademisi azalığına intihap edil. miş olan Leon Berar, dün akademinin cel- Besina İştirak etmiş ve mutat olduğu veç- hile halef olduğu müverrihin hayat ve &- serlerinden bahseylemiştir. * Macar bariciye nazırı Kanya Viyanaya yaptığı ziyaretten dün dönmüştür. * Deyli Herald garzetesi, İngiliz hüküme- tinin halen bombardıman karşı müdafaa için yeni bir yaptığını bildiriyor. * Bir aydanberi Kortina Dampenizoda bulunmakta olan eski Alman veliahdı Des. biakoya gitmiştir. Orada kendisini Ber- Nine götürecek olan husust bir tren bekle. mektedir. * Küçük antant, ekonomik konfaransı, Bükreşte mesaisine buşlamıştır. Tuna iş- leri, hava münakalâtı İşleri, sosyal yardım işleri ve sıhbat işleri için dört komisyon MDe bir çok tali! komisyon teşkil! olunmuş- ı tur. Balen bu komisyonlar, faaliyettedir Umumi toplantılara, ayın dokuzunda baş- | Janacak ve konferana, 15 martta nihayote | erecektir. * İngiliz - İrlanda müzakereleri dün tek- rar başlamıştır. İngiliz ve İrlanda bayve- killeri aratında yapılan bir mülükattan sonra İki taraf heyeti murahhasaları bir | buçuk sant süren bir toplantı yapmıştır. || Müzakerelere bugün devam — edileceklir. | Bunların hafta sonuna kadar sürmesi muh | temeldir. | * Nisde altı ötel grevcilerin işgali altın- | gdadır. İsveç kralının oturduğu otel müs- tahdemleri nezdinde tahliye için taşebbüs- lerde bulunulmuştur. * Lehistan mabusan meelisi dün toplan- maş ve mecburli askerlik kanununu harp | halinde bütün vatandaşlara teşmil eden Jâyihayı kabul etmiştir. Harp balinde geri hizmetlerinde kadınlar mecburt — olarak çalıştırılacaktır. Ancak ban istisoal hal- ler gözetilmiştir. * Fransa mebusan meclisi iş kanımunu Bene Âyan meclisinin metninde bazı tadi- lât yaparak 165 muhalife karşı 401 reyle kabhul etmiştir. Bu melin tekrar ayana gönderilmiştir. Dükkân kepengini kıran otobüs Dün gece saat 23,30 da Eminönün- | deki İş bankasınım önünden geçen | 8415 numaralı goför Hayrettinin ida. resindeki Şişli - Fatih otobüsli tam köşe başındaki ©4 numaralı Cemilin yekerci dükkânma çarpmış ve kepen- tayyarelerine gizli silâh DIŞARDA: * Marsilyanın bütün kimya — maddeler fobrikalarında işçiler grev yapmışlar ve Aksam postası 4 MART — 1988 ei Iktısat Vekilimizin beyanalıi Fransız piyasasını kazanmak isteriz Meselâ Fransa bizden maden kömürü satın alabilir Ankara, $ (A.A.) — İktisat vekili | Türkiyede yapacakları Kesebir, —Pariste çıkan — Ajans Ekonomik ve Finansiyal'ın Türkiye işleri direktörüne iki memleket ars- sındaki ticaret mübadelelerine dair aşağıdaki beyanatta bulunmuştur: *“— Birkaç senedenberi memleke- timizin Fransa ile olan — ekonomik münasebetleri asdır. Bu azalışın se- beblerini izaha lüzüum yoktur. Her- kesce buğün malüm olan sebebler- dir. 1928 denberi Fransa, Türkiye ile olan ticaret mübadelelerinde üçün- cülükten sekizinciliğe düştü. İki mem leketin İmkânlarına nishetle ticaret mübadelelerimizin niabetini mebde düşük bir hadd indiren filf bir vazi- yet karşısında bulunuyoruz. 'Türk - Fransız mübadelelerini in- kişat ettirmenin mümkün — olduğu, Fransız ziraat — siyasetinden doğan müşküllere rağmen gon iki sene İçin- de toeyyüt etmiştir. 1935 — senesine nishotle 2.264.000 Hralık bir tezayüt vardır. Bu rakam mühim olmamakla beraber gene bir tezaylit ifada eder. 'Türkiye hükümeti mübadelelerde esaslı bir iyilaşmenin ancak tedrici olabileceğini kabul ederek, bir ta- raftan iki memleket arasmdaki tiça- ret mübadelelerini ve diğer taraftan Franatz sermuyesile endüstri veya nafla işleri şeklinde işbirliği imkân- larını revaç verebilecek umumi bir plânı tetkike amade bulunmakta- dır. Türkiyenin ekonomik — programt mübim gayrimenkullori de icap e- tirmektedir. Türkiye — hükümeti bu programın ecnebi sermayenin de yar Armile tahakkuk ottiğini — görürse bundan ancak memnun olabilir. EBenebi mücsseseler tarafından ya- pılacak işleri Türkiye kısmen Türk Hrası kısmen de Türk ihracat mal- barı ile ödeyebilir. Türk parasile ödenecek krerm bü İşler dolayıslle — ecnebf grupların YAK GA GÜZETNEE LA Yalnız | temsillerinin son günleri Pazar akşamı Veda müsameresini görmekte acele ediniz. Çin — Çin trupu. Üç film Birden GEZREDATTEE PAZARTESİ akşamı SAKARYA'da SHIRLEY TEMPLE | Victor Melaglen | Nazar | Boncuğu masrafliit | tekabül edecektir. Münakalesi yapılacak lll’.:: Hince, bu müsssesenin intihaP *U (4 Bi oşya tarsında lcra olnll':n.ı. makine ve salire gibi :ıırll?:.', re yaptırılacak paraya ve M ı’ lerin normal kârlarına takatü! cektir, çe Bu münakaleyi ""“W..N"' muadil Türk malı ihraç olunAĞÜ Li Nidir. Her iki hükümetin İerakt b tabi işte bu sahuda mücesir bir * | da tecelli etmelidir. Biz kendi hesabrmıza, FranSfl yasasmnı tekrar kazanmak iÇİN bir gayret göstermeye ııııâl?:.'dv Eğer Fransada bizim 'M mizde fanl bir rol oynamak ll’ her şeyin karşılıklı iyi niyetle dilebileceği kanaatindeyir. Size şunu söylemek — isterif İhracat siyasetimise yeni DF vermek üzere huıunııyonl-wr, ihracatrmısı arttırabilmek İT Tmı gördüğümüs hası ııı’l-l,“.p_ ve bilhassa Fransa lehine N fakat mühadeleleri arttırmaf yorsak her şeyden evvel hlnî:wı miş bulunan Franaız » Türk hesaplarını temizlemek, | Altr aydanberi — meriyette bil yeni anlaşma husust takaslâf Üçi Sinde vaziyeti düzeltmiştir. B* d Balde gösterir ki, topu topü MA milyon Hralrk sürünüp gidet Wj ring açığr yüzünden Fransıt * ıl' ticaret münasebetlerinin bu! yan görmesi doğru değlldir. Bu bakayayı tasfiye !clıı vasrtalar da yok —— değildir» h bir misal vermek iyin şunu W yim ki, Fraosa senede 28 m! kömür fdhal etmektedir. Slmd! senode 200 bin ton İlraç eden ve bu miktarı gitside eh tıracak olan Türkiye, Fransâf? AA kömür de verebilir. gali Biter bu sahada makul bif y sarfedili leketlerimi? ’ Ki momleketla Karştıklı maad3t d ret azmile hareket ederek yoluna koymamasına imkâü Müt etlerimiz bundan Almanya | Sovyet Rusyadâ& konsoloslukları kapatıyor Berlin, 3 (A.A.) —A Moskova maslahatgüzarı, B0' çt birliği harletiye ııomııerılll:"“q , ederek, Sövyetlerin KDW İ Hamburvdaki konsoloslul mayısa kadar kıpıulmlll:'u-a ! hükümeti nammma talep €t0 Tüm Bu zamanâ kadar AlmaB)' ©v ve Noyosibirekdeki K | lTarı da kapatılacak ve Sövyetler birliğindeki % İ kani ae ee e D tır. Filistinde hâdiseler / Kudüs, 3 (AA.) — RörÜ” DA iriyor; wş;ü'y:.m silâhir şakı H'”",/ nında süvari polis MW etmiştir. Tayyareler asileri _.aıf' Bir &rap polis muvaini ağıf we ralanmıştır. Hayfanın çenubuna bubüP ’:4 kalâde komiser ııw::::d; demiryolu üzerinde, düN oN lunmuştur. Bazı travri W "â:mmwmumm.ı tır. ŞES SY Brti A » Yarın akşam ÇAĞLAYAN”'da *$ 'Türk Hava Kurumu|j Menfaatine fevkalâde zengin müsamer AMBASADOR — HATAY SAZ HEYETELERİ ve GARDENBAR — TURAN — LONDRANIN ©© numaraları. ZATI SUNGUR, duhuliye serbesttir. e çe Telefon; 40335 İ