4 Mart 1938 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

f \ İÇ SAHİFELERDE 3 üncüde: Konuşmalar Fazıl Ahmed Aykaş 4 üncüde: Hikâye: Otomobil yanşı Faik Bercmen 5 incide : Eminönü meydanının 50 senelik tarihi Salâhaddin Güngor Beyrut mektublan 9 uncuda: Çocuk sahifesi Kerstînsky dünkü muhakemede itiraflarda bulunmağa başladı Maznunlar, Nazi reislerile, Alman sefirile ve bilhassa Rosenberg'le münasebette bulundu klârını söylediler Rusyada 7 kişi daha tevkit edildi J • JI0R7 İSTANBUE CAĞALOGLU S3]fl! 4 " ü l < Telgral ve mfifctuB aaresi: Cmnuurtyet, tstanbul Posta tratnsâ? Istânbul Nö 245 Telefonî Bajmunarrir ve evl: 22366. Tahrlr heyetl: 24298. tdare ve matbaa tosmi 24299 • 24290 umhuriyet â 4 Mart 1938 Şabeserlerin Qç yıldızc* 1 VERTHER GÖTE Fi 60 Kr. 2POL ve ViRJiNi B. d. Sen Pier Fi 60 Kr, Rahib Frerost Fi 80 Kr. Bu Uç kitab resimlerle süslUdOr 3 MANON LESKO Hilmi Kitabevi Ingiltere Habeş ilhakını filen tanımak üzere... Bu ilk karar dün Negüs'e bildirildi. Ingiltere ile Almanya arasında müzakereler başlıyor Ankarayı devlet merkezi yaparak orada yeniden şimdilik yüz bin nüfusun ikametini zarurî kılmış olduk. Hiç olmazsa aile olarak on bin ev~ lik insan. Bunlar nerede oturacaklar? İşte mesele budur. Ankarada memurlar için yapılacak evleri unutmıyalım Moskovadaki kararlar diinyanın her tarafında derin heyecan uyandırdı A l m a n y a , Rusyadaki bütün konsolosluklarını kapatıyor. Rus konsolosluklarının kapatılmasını d a M o s k o v a d a n istedi Talimata esas olan noktalar Londrada dijnenjir rivayet Londra, Akdeniz ahidlerinin tadil ve Ribbentrop, Anşlus meselesi halledilmeden Londraya gitmiyecekmiş! ya tahdidini istemek niyetinde değil Londra 3 H a > Londra 3 (Huvas Ajansı muhabi» susî) Hariciye rinden: Nazırı Lord HaliSiyasî müşahid * fax, eski Habeş Imler, M. von Ribi» paratorunun müra bentrop'un Anşluf caatine cevab vere tahakkuk etmedea rek, Ingilterenin Haevvel Londraya gel* beşistan arazilerini miyeceği mütalea m murakabe altında busını serdetmekte m lunduran hükumeti dirler. Bu müşahid • de facto (fiilen) taler Berlindeki îngî« nıdığmı bildirmiştir. liz sefiri Sir NevH Lord Perth ha Henderson'un AI • reket ediyor man makamatil^ Londra 3 ( H u yapmış olduğu soıj susî) Roma elgörüşmelerin tngiliz* çisi Lord Perth cuîtalyan müzakerati m martesi günü Role ayni zamanda maya hareket ede Ingiltere ile AJmani cektir. Ingiliz İtalya arasında müza • yan müzakeratına ökereler icrasınm im« nümüzdeki haftanın ,, „ ,, , „ ,., , T , , , . , . . , . , kânsızlığını göster « ilk günlerinde başT Von Kıbbentrop ve Lord Halııax ın Londrada bir arada alınmıs resımlerınden . n » , lanacaktır. mış oldugunu beyan Londra 3 Havas Ajansı muhabirinden: etmektedirler. Von Ribbentrop, vedanamesini takdim etmelc Hariciye Nezareti îtalya îşleri dairesi şefi M. îngram'ın üzere Londraya gelmesinden bilistifade müstemlekeler me* Lord Pert'le birlikte cumartesi günü Romaya gideceği isselesinı bir kere daha ortaya atmak arzusundadır. Fakat Iıw tihbar edilmiştir. giliz eksperleri henüz böyle bir meseleye müteallik hiçbit [Arkası Sa. 8 sütun 4 te\ proje hazırlamamışlardır. [Arkast Sa. 8 sütun 4 te\ izim unuttuğumuz yok. Son Ankara seyahatimizde tanıdık bazı memurlar tarafından bu işi unutmıyarak takib etmekliğimiz rica olundu da ondan dolayı yazımızın başlığı yukarıda gördüğünüz şekilde yazıldı. Hususile mevzu üzerinde söylenecek bir çok yeni sözlerimiz var. Evvelâ şurasmı kaydedeceğiz ki memurlara ev yapmak ihtiyacile Ankaraya tatbik edeceğimiz Moskovadaki muhakemede maznunlan bu yeni imar hareketine aşağı yukan bü itham eden Müddeiumumi Viçinsky tün memleketimiz şehir ve kasabalarının Londra 3 (Hususî) Moskovada ihtiyacı var. Konforlu evlerden müteşekmuhakeme edilmekte olan 21 maznun kil mamur şehirlerde halk çoğahmınm bir meyanında bulunan eski Berlin elçisi M. memleket için başlıbaşraa bir medeniyet Krestinsky bazı itiraflarda bulunacağını meselesi olduğun<r da gözörmndc burtm aîâkadar makamlara bildirdiğinden, durmalıyız. Sonra şehir ve kasabalarımı hükmün tehirine ve muhakemenin devazı hatta sırası gelince köylerimizi bile mma karar verilmiştir. hnar yoluna gitmekle memlekette yıllar ve yıllarca sürecek hatırı sayılır bir iş hareketi vücude getirmiş olacağız ve yeniden yeniye zenginlikler yaratmış bulunacağız. Gayrimenkul üzerinde ancak milyarlık rakamlarla ifade olunabilecek büyük servetin bir gün bu memlekette harekete getirilmesindeki büyük kıymete aid sabit fikrimiz ise bizi hiç bırakmıyor. Hatta şimdiden ve mevzuumuz olan işte bile bu fikre tatbik imkânı olacak bir saha gösterebiliriz: Maznunlann münasebette bulunduklarını iddia ettikleri Rosenberg Bu karar üzerine maznunlar bu sabah yeniden mahkeme huzuruna çıkarılmış lardır. Dünkü celsede kendisine isnad edilen cürümleri kâmilen inkâr eden eski Berlin elçisi bu sefer bütün cîiriîmlerf îtîr»f «mış ve şayanı dikkat tafsilât ver miştir. [Arkası Sa. 8 sütun 1 de] Parti Grupu dün toplandı Başvekille Hariciye Vekili son Ankara kararlarını izah ettiler Vekiller nisanda Atînaya giderek munzam pakb imzalıyacaklar M. Metaksas hududdan Başvekilimize samimî bir telgraf gönderdi Türk, aşkının hepsini Iktisad Vekilimizin çok bir kelimeye bağladi: mühim beyanatı Atatürk Mevcud gayrimenkul servetlerimîz ucuz bir para kirasile yeniden yapılacak evlerimizin kâffesini yapabilir! Nasıl rm diyeceksiniz? Bakmız nasıl: Faraza yirmi otuz, veya kırk elli bin lira kıymetli bir binanız var ki ya içinde oturarak, yahud kiraya vererek istifade ediyorsunuz. Bizce bu binadan elde edilecek istifade buna munhasır kalamaz. Kırk bin Iiralık bir bina ne vakit satılsa yirmi, yirmi beş bin lira edeceğine göre o bina karşılık gösterilmek suretile alınabilecek böyle bir paradan dahi yeni işler yaratmak şeklinde yeni istifadeler çıkarılmalıdır. Bu kadar çok paralan rıangî mOessese verecektir, verirse nekadar faizle verecektir meseleleri para tekniğine taalluk eder. Bizce işte mühim olan nokta karşılık olan kıymetin varlığındadır. Dediğimiz para gösterdiğimiz binanm kıymetinde mündemicdir. Yalnız onun harekete getirilmesi lâzımdır. Riski (ziyanı) asgarinin asgarisi bir hadde indirilmiş olacak Dost devlet Başvekilinin Ankara ziyaretinden bir intıba: M. Metaksas stadyomda halka ve gencliğe hitab ederken olan bu karşılık mukabilinde harekete getirilecek Lymeti yüzde ancak iki üç gibi Ankara 3 C. H . Partisi Kamutay kı konseyinde alman kararlar üzerinde bir faizle nakidleştirmek neden mümkün grupu bugün «3 mart 938» Trabzon Başbakan Celâl Bayar ve Hariciye Veolmıyacakmış? Böyle olunca bu parayı saylavı Hasan Sakanın reisliğinde top kıli doktor Aras beyanatta bulundu. yüzde beş veya altı faizle iş sahasına landı. Hükumetin bu beyanatı ve hattı hare Barselona 3 Res nakletmekten o bina sahibi kendisine Büyük Millet Meclisinin tatili esna keti grupça müttefıkan tasvib olun men bildirildiğine munzam bir fayda temin etmiş olur. Fil sında cereyan eden siyasî hâdiseler ve du. göre. Frankist'lerin hakika yirmi bin liramn yüzde iki veya ahıren Ankarada toplanan Balkan ittifa[Arkası Sa 8 sütun 1 rftl üç deniz tayyaresi, üç nisbetindeki faizinden çıkacak mun • lllllllllllllllllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllltllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllll 1IIIM1IIIIII1II lllll III IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIMIIIIIIIII lllllll dün öğleden sonra Almeria'yı bombarzam fayda 400 veya 600 liradır. İki yüz hakikat ifade ediyoruz. Gayrimenkulle lar çıkıyor. O halde bu teferruattan sıyı dıman ederek 18 kibin liranmki 4000 veya 6000 liradır, ve rimiz üzerinde yatan zenginliklerimiz rarak meseleyi olduğu gibi yazalım: şinin ölümüne ve 7 bunlann onar seneliği 40 bin ve 60 bin Efendim, Ankarayı devlet merkezi kişinin yaralanma fayda vermeden akan nehırlerimize benliradır. Ve bunlann her biri birer büyük yaparak orada yeniden şimdılık yüz bin sma sebebiyet verziyor. servettir. Gelelim Ankarada yapılacak memur nüfusun ikametini zarurî kılmış olduk. mişlerdir. Görüyorsunuz ki hayal sb'ylemiyoruz, evlerine. Bahis üzerinde yazılan türlü Hiç olmazsa aıle olarak on bin evlık inHükumetçilerin san. Bunlar nerede oturacaklar? işte me tayyareleri tarafm General Franko mütalealardan sonra biz bu evlerin adına Frankist'lerin nun Romanya nezhatta memur evleri bile demek istemiyo sele budur. Unutmayınız ki Ankaraya dan YARIN: harb gemilerinin dinde mümessili ruz artık. Çünkü memur evleri dedikçe giden bu nüfusun mühim kısmı devlet bombardımanı neti olup halen Ankave buna kooperatif yolu ile herkesin mülk memurlarile onların aileleri efradı, yani cesinde Almirante rada bulunan sahibi olması gibi idealist taraflar karış çoluk çocuklarıdır. Devletin işlerini gör Cervera zırhlısmda Marki dö Prat Kasab dükkânlarmda, yeni et fiatlanm gösterir levhalar tırıldıkça ev kaça çıkacak, memur ne ka mekle mükllef olan bu adamlann kalble 12 kadar telefat vukua gelmiş ve 20 dar taksit verecek, verebilir mi, devlet ri rahat, kafalan dinc olmahdır ki hakki kişi yaralanmıştır. Zırhlıda pek o kadar Celâl Bayar hükumetinin îstanbul yor. Bu ucuzluk malum olduğu üzere, idare ederse nasıl olur gibi ortaya bir sühasar vukua gelmemiş olduğu söylen halkına ucuz et yedirmek hususundaki bir taraftan devlet ve belediye bütçele « YUNUS NADt rü yeni sualler ye onlardan çok mütalea, Urkası Sa. 7 sütun 6 da} I mukarreraü üç gündenberi tatbik edıli, , lArkast Sa. 7 sütun 5 te\ mektedir. lArkası Sa. 7 sütun 1 tfej Ankara 3 Iktisad Vekili Kesebir, Mersin 3 Sömestr tatilini cenub Pariste çıkan Ajans Ekonomik ve Fıv.lâyetlerinde geçiren Maraş saylavı nansiyal'in Türkiye işleri direktönine, profesör Hasan Reşid Tankut, A iki memleket arasındaki ticaret müba danada olduğu gibi, gösterilen arzu delelerine dair aşağıdaki beyanatta buMersinde de önemli bir lunmuştur: uzenne < Birkaç senedenberi memleketimikonferans vermiştir. Konferansm mevzin Fransa ile olan ekonomik münasezuu, Türk tarih ve Türk dili tezlerinin koronolojısi idi. Şehir sineması sa betleri azdır. Bu azalışın sebeblerini izaha lüzum yoktur. Herkesçe bugün lonunda verilen bu konferansa ilbay, saymalum olan sebeblerdir. memurlar, muallimler, serbest mes1923 denberi Fransa, Türkiye ile olan lek erbabile halktan kesif bir dınleyici ticaret mübadelelerinde üçüncülükten kütlesi iştirak etti. sekizinciliğe düştü. İki memleketin imProfesör Tankut yeni Türk ilminin kânlarına nisbetle ticaret mübadeleletarih ve dil bahislerindeki zaman ölçü rimizin nisbetini dun bir hadde insünü izah ettikten sonra demiştir ki: diren filî bir vaziyet karşısmda bulu « Vesikaların açıp aydınlattığı es nuyoruz. ki âlemin tarihten öteye uzanan genişliği [Arkası Sa. 7 sütun 5 te\ İktısad Vekili Şakir Kesebir lArkası Sa. 7 sütun 4 te\ lllllllllltllllllllinilHII M l l l l l l l l l l l l l l Mllllll IIIItMIMMII I > 11111 • 1111 • • 1111 • 1 • 1111111 ıı •ırııiMiııiMiıiMiııı ••tıııııııırıııılllfM Profesör Hasan Reşid Tankut Mersinde çok mühim bir konferans verdi «Dört milyon Iiralık bir klering açığı yüzünden Türk Fransız ticarî münasebetlerinin ziyan görmesi doğru değildir» Frankîst tayyareler Almeria'yı bombardıman ettiler Polonya da Franco ile Keçi ve manda eti satan kasablarla koyun ve sığır münasebata girişiyor eti satan kasablar birbirinden ayrılacaktır Alman kararlar mutlaka tatbik edilecektir Et fiatlarındaki ucuzluk Gabriele d'Anmınzîonun edebiyattaki mevkii Yazan: PEYAMi SAFA