4 Mart 1938 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

& | Ahmed Hamdi Tanpı- İlzuğ çi “Siire dair” adlı olgun ve ; İaim g Enda (Cumhuriyet, 5.1.58) %_ Bir sözümden de bahsetmiş. %budu;-veyuuudurdıyenye. W W“Nmun., demişim. - Ahmed İkağır #apmar'ın - sözleri “üzerinde İi üm; içlerinde çok doğru buldu- h_'&nıanbenymbnşeydımı”ai "“oîduğumwçaım'm- On. İ ; iştirak edeme- .__' © Yerleri de göetnreeeğim. Fakat kendlaözihnha.kkmdabauıey- medeeeğim_ . Np 'Ö?hyeyımkiosözü Ham. Mar'm aldığı şekilde benim di- ; tm"“’e'miyorım_ Hatırlamıyorum Varlık mecmua- l.hı“k&n bir “mülâkat” tah almmış. c"'aıda.Itendiııde:neııı'elvwaya.ıoıı. cümleler arasında, manası 1 başkadır. Şiirimize bir ye- ""miu. fakat - kendilerinden ÇA Belen ıa-lrlerın get.irdiği yeniliği | Hm“ü 'İ'a.upmırdı vardı) ' en 'Ööyle bir şey söylemiştim. 'q“ Söyle bir iddiada bulunur q,,a:ordm “Şiir bizim açtığımız q_ başka giir- olamaz.,, ' “lddıı ya düşmanliğımı bildi- Yoksa bir yenilik getiren '“G»Nm “*“İşte gür budür,, düşman değilim. Yani ken. *Velkini değilse bile yerleşmiş "'“-tim inkâr eden, - başka bir iıtiyenherııirlohaıbo— hklrhusımmh.-âüımmm | p, U ki her samimi ve yaratıcı &ahagengleri opla.rdz.da- gğ ve ayrılmca, kendi bakğğ" ehnklxoldnklı.rmıtn. Fnkıthenlml:ııhmnn . _;"'mdıh Tlâr. Bir misalle anlata- İ )nxemalymi(ymimlik birsaıı—aiı- Ahmed Hamdi da öyle; ikisinin de giirini t aralarında çıkacak her. €stetik ihtilâfmda (Yahya İğn, “Aha kudretli bir sanatkâr O, İtiraf etmekle beraber, bel. j “ Caki ihtilâfı tedkike bile lü- en) Hamdi Tanpmar'la % Fakat Hamdi Tanpmar'a %&Ğh'rmmue.mhr- Bilepir Y. Rifat ve arkadaşları ile Yınıdumdahıymı,dı. Yı ! 'ı., B 'ı,. a Plr h. *i hilâfma ben: “Her yeni- MW güzel,, olduğuna kani- ? Bir şahsiyetin te. ı 'h'h'“ değil mi? Estetik na. Üğat kitabları gibi, olanı ' her şahsiyet sahibi adam mükelleftir. Aşamıyor- . İÇinde kalıyorsa şahsiyeti, "-hla.n ilâve ettiği bir şey ğ'lgüışel olamaz; çünkü vi © | Ü yapılmamış bir şe. ğf“rmışlemır ve ahcak yenilikle güzeldirler. - 0, ayrı bir daima yeniye taraftarım. Üyahın, ttiğim şey, gerçekten Ürg * Onu yeni zannetmek- 'la.%du' Bu gibi “kaza,, lar Bimi, yeniyi hissetmek- Hayat pahalılığı ile başlayan mü- cadelede, hükümetin aldığı tedbirler hergün müsbet bir netice ile tezahür etmektedir. Bir ziraat — memleketi olan yurdumuzda bilhassa gıda mad- delerini ucuzlatmak işi ön plânda- gelmektedir. İktisat vekâleti, hayat pahalılığı ile mücadele işini rasyonel bir suret- te halliçin mütehassısların yapmış olduğu program' dahilinde hareket etmektedir. Bu programın 1 inci kısmını teşkil eden gıda maddelerini ucuzlatma İşi Üzerinde, kısım kısım yapılan tetkik- ler neticelendikçe derhal tatbikata geçilmektedir. Şimdiye kadar şeker, benzin, ispir- to — ve et fiyatları ucuzlatılmıştır. Bundan sonra ekmek ve diğer gıda maddelerini ucuzlatmak İçin tedbir- ler düşünülmektedir. Hisseli vakıf malları Evkaf tarafından his- sedarlara salılacak YVakıflar umum müdürlüğü Evka- fin muhtelif kimselerle hissedar bu- lunduğu bütün mülkleri tasfiyeye ve Evkafın bu mülklerde bulunan his- Besini en müsait şerait ve taksitlerle mülkün diğer hissedarlarına devret- meğe karüar vermiştir. Yaprlan — tet- kiklere göre evkafın yalnız İstanbul vilâyeti dahilindeki bu neviden his- sedar olduğu mülkler on binlercedir. Vakıflar idaresi bu nevi — hususi mülklerden yalnız mesken ve mütem mimatı ile mesken — arsalarında di- Ber hissedarlara, evkafın hissesini devretmek için, hissenin evkaf lehi- ne olan çokluğu veya azlığına göre yüzde yirmiden yüzde elliye kadar umumi kıymet üzerinden — tenzilât yapmağa karar vermiştir. — Ayrıca ilk taksiti ferağ esnasında verilmek üzere ve müsavi senelere ayrılarak on senelik on taksitte ödenmek şar- tile falizsiz taksitlerle da devir yapı- lacaktır. Mesken olmayıp akar vaziyetinde bulunan emlâk için ise kıymeti beş yüz liradan aşağı olursa tenzilât ya- pılmıyacak fakat diğer — his#&sedara müzayedesiz emlâki alma iİimtiyazı verilecektir. Kıymeti beş yüz lira- dan fazla olanlar ise bir senelik dört taksitle devrolunacaktır. Vakıflar idaresi bu suretle en ka- rışık bir işten kurtulmak yoluna gir- miş olmaktadır. Ucuzluk yolunda çalışmalar Ekmek ve zahire fiyatlarının indiril- mesi için çalışılıyor Ihtikârla mücadele edilebilmesi için her şehirde birer büyük resmi kooperatif ' açılması düşünülüyor İktisat vekâleti, memleketimizde en fazla istihlâk edilen grda maddesi olan ekmek fiyatının indirilmesi ve memleketin her tarafından mümkün mertebe muadil fiyatlarla satılması işini ele almış bulunmaktadır. Mü- tehassısların fikirlerine göre, bilhas sa son senelerde buğday zeriyatının memleketimizde çok artmış bulun- masına rağmen ekmek fiyatlarının düşmeyip, bilâkis, yükselmesi sun'i sebebler tahtında vukua gelmiştir ki bu tesirler; hükümetin — cezri bazı hareketlerile bertaraf edebilecektir. Bu meyanda, buğday vamlı bir kontrol altına — alımacağtı gibi silo ücretleri, denizde ve karada' buğday navlunları liman tahmil ve tahliye ücretleri indirilecektir. Diğer taraftan ziraat vekâleti buğday müs- . tahsilini korumak ve İstihsal mas- raflarını düşürmek İiçin de ayrıca bir tedbirler alacaktır. Bu ikinci mesele zamanla tatbik edilebilecek bir ka- rardır. Fakat tarilelerin ve buğday üzerine mevzu resimlerin indirilme- &İ ve arada mutavassıt ve tüccar ko- misyonlarının bertaraf edilmesi İşi derhal halledilebilecektir. Bu arada değirmenler ve fırın- lar hakkında da bazı kararlar alına- caktır. Öğrendiğimize göre, herhal- de hükümet en kısa bir müddet zar- fında ekmek fiyatlarını da ucuzlat- mak kararındadır. Diğer taraftan zahire — fiyatları hakkında da ayrıca tetkikat yapıl- 'maktadır. Bu tetkikat da pirinç, so- van, patates ve emsalli gıda madde- lerini müstehlike daha ucuza malöt- mek tedbirlerile alâkadardır. Alâka darların bu hususta — yaptıkları tet- kikler, zahire fiyatlarının yüksekli- ğinde en birinci âmilin ihtikâr oldu- ğu neticesini vermiştir. Memleketin bütün İstihsal mınta- kalarında yetişen hububatın istih- sal masrafları ve satış fiyatları ayrı ayrı tesbit edilmiştir. Neticede muh- telif şehirlerimizdeki hububat satış- larımmın nisbetsiz bir şekilde — farklı olduğu görülmüştür. Bilfarz Tosyada perakende olarak on kuruşa satılan pirinc İstanbulda 28-30, Adapazarın- da1,5 — kuruş olan patates gene şeh rimizde 8-9 kuruşa satılmaktadır. Bu kadar büyük fark, malların çok el değiştirmesile ve perakende satı- cıların ihtikâr — arzularından İleri gelmektedir. Zahire fiyatlarındaki — ihtikârın önüne geçmek İçin birçok tedbirler alınması mevzuubahstir. Bu arada her şehirde büyük resmi kooperatif- ler açılması düşünülmektedir. satışları de-- Haliç vapurları işletmesi Doğrudan doğruya Belediyece idare edilecek Belediye, yüzde sekiz hissesinden mütevellit alacağını ileri sürerek Ha- liç vapurlarını işletmeğe başladığı za- man muvakkat bir işletme idaresi kur muştu. O zaman mutabık kalman şekle gö. re, bu vapurların işlemesini Akay ida- re edecek, vapurların tamir vesaire hususatile gene burası meşgul olacak, kömür ve diğer malzeme ihtiyacı da | buraca yapılacaktı. Eski şirketin iş- letme gşefi vazifesinde bırakılarak umumi idare işleri için bir idare he. yeti seçilmiş, ve bunun riyasetine de Akay müdürü Cemil getirilmişti. Şim diki halde Haliç vapürları bu suretle işeltilmekte ve idare heyetinin verdi- ği kararlar fenni işletme haricinde hususatı ihtiva ederse belediyece tas- dik edilmektedir. Şimdi Denizbank teşekkül edip A. kay idaresi bu bankaya ilhak olunun- ca Haliç vapurlarının eski vaziyette iİdaresine imkân kalmayacaktır. Gene bu sebepten dolayı Haliç vapurları iş- letmesinin de — bilfill müdürlüğünü yapmakta olan Akay müdürü Cemil bu munzam vazifesini muhafaza ede. | miyecektir. Bunun için, belediye yakmda Haliç vapurları işletme idaresi için esaslı bir teşkilât ve kadro hazırlayacaktır. Yine bu arada öğrendiğimize göre, belediye, gittikçe hayatı sönmekte olan Halici diriltmek için vapurları- nın sefer tarifelerini yeniden tanzim edecek ve bilet ücretlerini de bir mik- | tar indirecektir , Haliç vapurları belediyenin eline geçtikten sonra bu milessesenin açığı gittikçe azalmış, nihayet geçen sene" varidat masarife muadil bir hale gel. miştir. Belediye, esasen ekseriyetle maişet seviyesi aşağı olan Haliç hal- kı lehine bilet ücretlerini indirdikten sonra masrafı kısmak ve bilânçoda açığa meydan vermemek için bazı ted birler alacaktır. Bu arada, kendisine ait olan Eyüp - Keresteciler otobüsleri imtiyazını ge. ri alarak bu sahildeki yolcuların ucuz ca ve kendi vapurlarile gidip gelmele- rini temin etmesi ihtimali de vardır. Sabiha Zekeriyanın davası Tan gazetesi muharrirlerinden Sa- biha Zekeriyanın Cumhuriyet gazete'. si aleyhine açtığı davaya dün asliye ikinci cezada devam edilmiş ve mah- kemede her iki taraf da bulunmuştur. Mahkeme heyetinin gördüğü lüzum üzerine gazetelerin tetkik edilmesi için mahkeme gelecek haftaya kalmıştır. Tef lf AT A T İÇERDE: * İZMİRDE cumhuriyet meydanı arka- sında 300 bin lira sarfile bir belediye sa- rayı yaptırılacaktır. Plân için açılan mü- sabakada mimar Celâl Biçer ve mimar Re- şat San kazanmışlardır. * BAYRAMLARDA şehrin muhtelif yer- leri belediye tarafından tenvir edileceklir. Bu meyanda hazırlanan bir projeye göre Çamlıca tepesinde büyük bir havuz yapı- lacak ve bayramlarda içine mazot doldu- rularak yakılacaktır. * TAHLİSİYE İDARESİ'nin Almanyada yapılmakta olan Cankurlaran molörü mart sonunda limana gelmiş olacaktır. Motör retlebattan başka kırk kişi alabalimekte- dir. * ÜÇ AYLIK maaşların — malmüdürlük- lerinde tevziine dün başlanmıştır. Maaş- larıni Emlâk ve eytam bankasına kırdır- mış olanlara ise tevziat ayın birinde baş- lamış ve üç günde 1200 kişiye para veril- miştir. * MERKEZ BANKASI umum müdürü Sa- lâhaddin Çam dün Ankaradan şehrimize gelmiş ve doğruca Londraya doğru seya- | hatine devam etmiştir. — Salâhaddin Çam Londradaki milli bankalarımız umum mü- dürlerine iltihak edecektir. * B.M.M. buğgün saat 15 de toplanarak Antepli Mehmedin ölüm cezasına çarptı- rılması hakkındaki mazbata okunacak ve zeytinciliğe ait lâyihanın ikinci müzake- resi yapılacaktır. öldürdükten sonra her türlü tahlisiye tesisatını baiz olup mü- | BTE * ÖDEMİŞ'in Çanak köyünde Mustafa isminde bir adam arkadaşı Mehmedin ka- rısı Ümmiyi dağa kaldırmış ve balta ile yakmıştır: Katil ya- kalanmıştır. * MAARİF VEKÂLETİ yüksek tedrisat umum müdürü Cevat ve maarif müfettiş- Jerinden Reşat Nuri bugün şehrimie gel- mişlerdir. - * UMUMİ MÜFETTİŞ Tahşin Uzer dün Pariste ameliyat olmuştur. Tahsin Uzerin sihhati iyidir. * SİNOP limanında iki defa kazaya uğ- ramış olan Aksu vapurü dün limanımıza gelmiştir. * MAARİF MÜDÜRÜ'nün de dün kız lisesinde bir toplantı yapılmış ve bu sene orlamektep falebeleri için açıla- cak kamplar üzerinde görüşmeler yapıl- mıştır. * ZEHİRLİ GAZLAR'dan korunma İşleri için ayrılmış olan tahsisat gelmişlir. Ya- kında lüzüumlu olan malzeme tamamlan- diktan sonra tecrübeler yapılacaktır. * BELEDİYE şehrin mühtelif yerlerin- de afiş kuüleleri — yaptırmaktadır. Bunlar tamamlandıkfan sonra duvarlara ilân ya- | pışlırmak yasak olacaktır. * NÜFUS DAİRELERİ tarafından otuz iştirakile | —— N A M " senelik nüfus kütüklerini ciltlettirmek ve bunları intizama koymak — için istenilen tahsisat gelmiştir. Yakında bu işe başlana- caktır. * DEVLET MATBAASI'nın — 939 senesi sonuna kadar İzmite, Kâğıt — fabrikasının yakınına nakledileceği söylenmektedir. * LİMANDA vesait buhranı başlamıştır. Piyasada kiralık mavna kalmadığından Li- man idaresi yelkenlileri kiralmağa başla- mışlır . * DENİZBANK şuhe müdürleri dün v- mum müdür Yusuf Ziya Önişin — reisliği altında ilk toplantılarını yapmışlardır. Yu suf Ziya birkaç güne kadar Ankaraya gi- decektir. * SIVAS - ERZURUM demiryolu için ya- pılan çalışmalar günden güne ilerlemek- " tedir. Hat üzerinde bulunan 1350 metrelik tünelin 1100 metrelik kısmı — açılmıştır. Gene bin metreden uzun diğer bir tünel açıldıktan sonra yolda açılmamış tünel kalmıyacaktır. * ŞEHRİMİZDE bulunan sanayi müfet- “işleri İstanbulda umumi sanayi kalkınma işleri hakkında tetkikat yapmak için emir almışlardır. Bu tetkiklere yakında başlana caktır. * Erzurum civarında — Poyraz fırtınası — Vavuk ve Kop dağlarındaki yolları kapa- mış ve münakalâtı durdurmuştur. Kop da- Bındaki şosaya düşen yetmiş metre uzun- luğunda ve dört metre çiğ parçasının kaldırılmasına çalışılmakta- dır. yüksekliğindeki | 'mduâowah? “Kocam, ve “ko- camla evli değilim,, ÜRK gazeteleri arasında kendisine bü- yüklük payesi takan birisi vardır. Bu gazetede çıkan roman ve hikâyelerin de tetkikini Peyami Safanın — üzerine almiş bulunduğunu okuyucuları hikâye sütuün- larında “Bir hikâyenin hikâyesi,, adında- ki eşi ender bulunur! hikâyeden — öğren- mişlerdir. Bu büyük gazetenin mesullerine şunu haber verelim ki Peyami Safa bugünlerde, bu işini iyi yapamadığını bilfiil isbat et- mek mevkiindedir. Bundan birkaç yıl ön- ce, başka gazetelerde çıkan roman ve hi- kâyelerin, birer isim değiştirerek gazete- leri sütunlarında yer aldığı görülmektedir. Bu arada yeni tefrikaya başladıkları “Ko- cam,, adındaki romanı gösterebiliriz. Bu roman bundan evvel okuyucularımızın pek İyi halırlayacakları gibi merhum kanser kurbanı Naciye İzzetin fransızcadan adap- te ederek gazetemizde neşretliği “Kocamla evli değilim,, romanıdır. Roman okuyucu- larından büyük bir kısmı roman kahra- manı genç kızın bazı vesikalara göre evli bulunduğu adamla evlenmek ve hattâ se- vişerek evlenmek mecburiyetinde kalacak- larını bilirler. Peyami Safanın vazifesini bu şekilde ihmal ederek — evelce çıkmış romanları dercetlirmesi — roman âlemile ne dereceye kadar alâkadar olduğunu gös teriyor. Bu gibi hallerin tekerrürü oku- yucularına neşredilmemiş eserler takdimi- le öğünen bir gazeleye hiç de iyi bir şöh- ret temin etmiyebilir. Bizden bu kadar. KURUN'da Bir tip! ASAN Kumçam, İngiliz mahkemele: rinden birinde geçen şayanı dikkat bir muhakemedeti bahsediyor: “Bu muhakeme esnasında çok güzel ve seksapel evsalını her suretle haiz olan bir kadın şöyle demiştir: — Bay hâkim, bende belki sizin çok çir- kin telâkki edeceğiniz bir tabiat var. Ber münasebette bulunduğum erkeklerin kalh- lerini üzmekten fevkalâde zevk alıyorum. Şimdiye kadar üç defa — evlendim ve bo: şandım. Şimdi dördüncü defa olarak ken- disini sevmediğim bir erkekla evlenmek üzereyim.!,, Dikkate lâyık bir noktadır ki bu garip, adetâ vabşi tabiatli İngiliz kadını bu İti- | ralını mahkemede büyük bir erkek kala- balığı bulunmasına rağmen ve asla soğuk- kanlılığını bozmadan söylemiş ve bu söz- ler bütün dinleyicileri hayretten hayrete düşürmüştür. Vakıa kadın psikolojisinden bahseden kitaplar cinsi münasebet " husu- sunda erkeklerin eza ve cefasından zevk tlan kadınlar bulunduğunu kaydederler. Şimdiye kadar sevmek için — değil, fakat eza ve cela etmek için bir çirkin koca ile evlenen, ve böyle bir evlenmeden zevk a- lan güzel bir kadın tipi bulunduğunu da bu defa İngilterede cereyan eden bu mu- hakeme sahnesi — göstermiştir! Böyle bir sahne karşısında “hayret!,, demekten baş- ka ne söylenebilir? AKŞAM'da Sovyetlerdeki muhakeme BU GÜN $ovyellerde muhakeme edilmek le olan şahsiyetlerin — hüviyetlerini F. Tanur şöyle tesbit ediyor: “Buharin: Kominternin eski reisi; Sov- yetleri bilfiil idare eden “Siyasi büro,nun azası; İzvestiya gazetesinin başmuharriri; *“Komünizm alfabesi,, “Tariht — materya- lizm nazariyatı,, isimli pek meşhür eser- lerin müellifi; ve bizzat — Leninin âdeta resmi Bolşevik nazariyecisi saydığı bir sSima... Rikov: Eski Komiserler reisi; yani Baş- vekil mesabesinde... Yagoda: Gepeu'nun eski reisi... Bunlardan maada, muhtelif eski komi- serler, büyük sefirler, Özbekistanın başın- da senelerce hükümet ve parti reisi sıfa- ; tile bulunan Hocayef ve İkramof (ki Öz- bek asıllıdırler) ve nihayet müteaddit dok- torlar.,.. Ceman 21 kişi.. İtham sebebi şu: Leninden Staline — kadat eski ve yeni şefleri, Troçkinin talimatı dairesinde es: kiden ve son zamanda öldürmeği tasavvur etmek, Hatlâ Maksim — Gorkiyi ve diğer sadık Stalincileri öldürmüş olmak, Sovyet rejimini yıkmak ve yerine faşistlerinkine müşabih bir rejim kurmak — için ecnebi memleketlerle anlaşmak; hattâ bu emele erişmek üzere, Sövyetler bağlı bazı mem- leketleri de ecnebilere vaadetmek. Muhakeme alenl oluyor. —Hemen bültün müttehimler âdeta — müddelumumiye yar- dım edercesine itirafta bulunuyorlar. Tıp- kı, bundan evelki muhakemelerde olduğu gibi. — Bu davalar nasıl izah edilir? Şöyle: Dün gece Rikovun ifadesinin Moskovı radyosunda spikerler tarafından nakledi- lişine göre, bütün bu ismi geçen şahsiyet- ler, aralarında muhtelif gruplar teşkil et- mlşler. Biri askert, biri iktisadi, biri mali, (Lât_[eıı sayfayı m)