7 Ekim 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 11

—ETrtn —ii — Yeni bir ihtikâr mevzuu lîarŞISln_dayız Motorinin tonu iki ay içinde 25 lira birden pahalılaştı B“ndan Türk müstahsilinin ve Türk Ihracatının 4 göreceği zarar büyüktü ölşeberi e falA SEr a Petoj ŞAZIMdır iki nı... kumpanyaları bu ları hayı Mahruk fiyatlarına alâkadar- Aslı isyana sevkeden son zammı Ve benzin İhtikârı önlemek ı l fa Türk çiftçisini ve nak. n'/'c""x.—ıi ç üsü bir vaziyete Tüşüren bi yi ©k müşkül | cephe kurmuşlardır. I *N ve petrolda olduğu gibi ge- l a ;.ı:n:..ı,h""âr eseri olduğunda şüphe -ıt'.ıınd_yln yeni bir hareket, motorin İi ay e Yapılmaktadır. Bundan tam Zat hi W"-V yani benzin petrola Tnde te Yesi meytlana çıktığı ve üze - torümin fxııı" yapıldığı sıralarda mo. *Optan tonu 45 lira idi. O za- Tamana kadar geçen müd - hda gene o şirketler motorinin her on beş günde bir beş İira fk yolunu tutmuşlardır. Bu ? günlük müddet bir gün bile Bir sanpiı” Bibi beş Lralık zamlar da Pilan pi © bile azalmamıştır.. İşte ya. Tiyatı >n Mütemadi zamlarla motorin u. Htaya çıkmıştır. lardır A bununla da kalmamışlar - stanbay larında bir birlik yaparak Satışnı n inde ve taşrada motorin DA ve det zaet lenu". Tam Sirkee ’:,h'ün":nhjırı ayırmışlardır. Bir Z Mtakasına düşen bir satıcı *te müracaat etse, onun ala- ;P binbir türlü kaçamaktiı yol altından 'b" 'Bm şirketlerin gizlice el im edip ıl_n bir mıntakada mal tes. terdikleri dzer mıntakadaki satıcıya o çamak * görülmektedir amma bu Motor,, iyle olmaktadır. uı.:ı.: Memleketimizde çiftçi-ve , "’hnu'y:'mı nakliyec'leri için hayati hentmiyı ti Olan bir madkledir. İşin e- kadarın "'“_' tebarüz ettirmek için şu de mmn'dyîıyeıim ki memleketimiz- beş "Ü“îdi:.rh“" benzin sarfiyatının Ü Türk 2::[”’ ötörü TMaki Siğer giri Gğr Cey, ü___'rî tüumhuriyet - devrinde, S çiftlik işlerine —süratle m“!'"r. Traktör ve harman v:rc"( kön_rre bilhassa Trak. "m:“up vilâyetleri köyleri - İştir, DA havzasına — tamamen motorniy u, Makinelerin yüzde * işlemektedir. — Deniz milen metorinle mütehar- 'neleri &p 'e "'oı..:ı,_f. Tiktiş —— la € - ü:h“"' Müddet zarfında moto. İ Piyasalarında hiç bir zam | E B TRa edilemez. — Fakat '0_ Hiraya satılan mot liraya satılması lâzım- Zit bu mahareti beceren alâkadarlar söylemekte- Su hal, KAZ Röre ortada sarih ihtikâr “ tade bununla da kalmı b _U!f'vuin göz bebeği olan ;:İ'ığıe ve Türk jhracatına * e ı.ıbu-üı etmektedir. e tî' te lüzum poktur W yxıı;:miq motorin- p ve harman ine- m':hııı ş_aiıın_ bu moıoriîk::;- M nakil vastalariyle ihraç li- a getirilen Türk buğ - arpası, çavdarı Pazarlarında rıkipl:ı:i;lî C:İ nün içirkÜr ki; Hüküm : Memaa Metten bu ihtikâ, — P0İnİ'istiyorai YA meydan ver. Klnrlng esnplanm'z Cükhürü 'âım.':"y“ Merkez " una kadar günlük klering hesapi tini gösterir olan on beş larının Vüziye. Setvellere dair İktesat e verdiği Malümat (4) "mızdadır. veressn s0erEcAKEAAATAALAAA Nazilli | kombinası Büyük Önder tarafından açılması muhtemel BAA n biği ; resminin yapılmasına karar vermiş- $ tir. Bu küşât resminin — mutlu bir tesadüfle — bizzat Büyük Önder Atatürk taralından yapılması ihti- mal dahilindedir. $ Büyük Önder Atatürk — beraberle- [ rinde Başvekil İsmet İnönü, Baş- | vekâlet vekili Celâl Bayar ve diğer ; vekiller bulunduğu halde yarın An- î karadan Ege havrasına hareket ede- $ cekleri için fabrikayı İ gâlip bir ihtimal d İ maktadır. Ha isüsüne eee Üa eee ReRSeALERSERE eeL0E0A KÜÇÜK Ekonomi Haberleri * İş dairesi belediye ile anlaşarak inşaat müsaadeleri için yeni bir şekil tesbit etmiştir. Bu şekle göre bundan sonra inşaaât müsaadesi alacak olanlar belediyeye istida — verince iş dairesine gönderilecekler ve orada kaydını yaptır- dıktan sonra müsaadeyi alacaklardır. * Liman idaresi; Trabzon limanına ait projeyi hazırlamağa başlamıştır. Bu proje iktısat vekâletine takdim oluna- cak ve İlkbaharda proje mucibince Trab zon İimanında yeni tesisata başlanacak- tır. Mamafih o zamana kadar Trabzon li maztnda bugünkü ihtiyacı karşılıyacak tesisat yapılacaktır. * Trabzon — Erzurum — İran hu- dudu güzergâhında otobüs ve kamyon servisine ait umumi tarife hazırlanmış ve bu yol 12 mıntakaya ayrılmıştır. Bi- rinci kışımda beher mıntaka için yolcu başına 70, ikinci kısımda 150 — kuruş alınacakarr, * 7005 numaralı kararnamenin hük- münden tarifenin 102 nci numarasına dahil yün ipliklerinden 20 - numaraya | kadar olanlarının istifade etmiyecekle- ri alâkadarlara bildirildi. * 2 . 5605 sayılı kararnameye gö- re ithalleri serbest bırakıldığı halde 2- 7005 sayılı genel ithalât rejimi h_",' namesine bağlı 2 numaralı listeye giriş tarihi olan 153-7-937 tarihinden evı'_el yola çıkarılmış veya gümrüklere "]mîş oldukları tevsik edildiği takdirde bir defaya mahsus olmak üzere gümtükler | den geçirilmeleri takarrür etti. * Gümrük ve inhisarlar müsteşarı Adil Okuldaş beraberinde liman işleri midürü Raufi Manyaslı olduğu halde dün liman tesisatında bir ml_ıik yapmış, yolcu salonunu görmüş ve lımımr_ı, e- ki gümrük binasında vücuda getirdiği antrepoları gezmiştir .. * İktisât yekâleti, istihsalâtı ihtiyaç. dan fazlâ olan trikotaj. çorap, fanilâ sa. nayiinin bundan sonra kurulacak kıs- Motortn P Celâl Bayar Köylü ile başbaşa Buğdayın maliyetini ucuzlatmağı esas tuluyoruz Pazartesi günü Ankaradaki orman çiftliğinin sahne olduğu köylü toplan- tısı hakkında tafsilât vermiştik. Yak Tuz bu mühim toplantının şayanı dikkat bir ciheti vardır ki yalmız, orada mü- messilleri — bulunan —Orta Anadolu köylüsü için değil bütün memleket köy- lüleri için birinci derecede ehemmiyeti bulunmaktadır. Akşam üzeri toplantıya gelen Baş- vekâlet vekili Calâl Bayar köylülere ve ziraat vekiliyle müsteşarına — muhtelif sualler sorup cevaplarını aldıktan son- ra şunları söylemiştir: a met ziraati himaye ettiği kadar hiç bir şeyi himaye etmemekte- dir. Bugün buğdayın kilosundan 6 ku- ruş gümrük alınıyor. Bu sizi himaye içindir. Bu tedbirler fayda vermiştir. Buğday meselesi yalnız si eseleniz değildir. Buğdayı, normal bir tarzda kıymetlendirmek istiyoruz. Elbet de bu izi memnun eder, Buğdayın maliyetini ucuzlatmayı esaş ittihaz ediyoruz. Bunda sizin hak- kınız olduğu kadar müstehlikin de hak kı vardır. Bütün aradığımız, üzerinde e- hemmiyetle durduğumuz mesele budur. Ziraat vekili arkadaşımız işini bilir ve iş başarır bir devlet adamıdır. Sizi dinle- Arzularınızı yerine getirmiye çalışacaktır. Sizin yüzünüzü güler gör- mek bizim istediğimizdir.., Celâl "Bayarın bu müjdelerin ler alkışlarla karşılamışlardır. miştir. j köylü: Başvekil vekili, Ziraat vekili ve müste- şarlariyle birlikte bir sofrada yemek ye mişlerdir. Fındık kurumu İki milli bankamız yeni bir kurum vücuda getiriyorlar Ankara, 6 (A.A.) — Evyelki yd, ku- TU üzüm piyasasında fiat nazımlığı yap- mak üzere iktısat vekâletinin sevkile İş ve — Ziraat bünkaları — taralından Üzüm Kurumu adlı bir teşekkül vü- cuda getirilmişti Bu teşekkülün maksat için müsbet neticeler temin ettiği görülmüş oldu- ğundan, ayni tarzda fındık için de bir teşekkül yapılması İktısat vekâletince gene İş ve Ziraat bankalarından rica edilmiş ve muvafakat cevabi alınmış- tır Fındık kurumu önümüzdeki gün- lerde resmen teşekkülüne ait muame- lâtr ikmal ederek hemen faaliyete ge- re fındık fiat ve satışlarında nazım | rolü görecektir l manın himaye edilmemesi için bu sanayi üzerinde tetkikler yapılmasını ticaret odasına bildirmiştir Ticaret odası sanayi şubesi bu hu- susta tetkiklere başlamıştır Bundan gonra cumhuriyet köylüsü | çecek ve milli ekotomi icaplarına —gö- | Frorisız Maliye na; tur, Bilâkis Paris . Istanbul bağlarının üzümleri ne olacak ? Ük taşımanın menedilmesi üzerine içtimaf ve iktısadi ha. mlede Sırtta ve başta yattan kayboluveren seyyar satıcıların husule getirdiği boşluk, ilk £ - İstanbul civarında soan senelerde pek ziyade inkişaf etmiş olan » bağcılığa müthiş bir darbe vurmuştur. İstarbul bağlarmın bir hususiyeti vardır. Üzümleri muayyen bir zaman için, haftanın tatil günlerinde buralara toplanan halk tarafmdan j lâk edi. lir. Fakat gerek diğer günlerde, gerekse havalar soğumuya baş üzümler seyyaâr satıcılara- verilerek çehre satılığa çıkarılır. Bu sene de mev! sim böyle başlamış, fakat bu âyın birinci günü gelince iş değişmiştir. Seyyar satıcıları bulamıyan bağlarda üzümler çürümeye başlamıştır. Şimdi Topkapı ve Maltepe bağlarında derhal kesilmesi ve piyasşya çıka. rılması lâzım en azdan 15 ton üzüm olduğu görülmektedir. Bu miktar bittabi birkaç gün içinde çürüyecek ve yeni kemale gelenleri bunu takib edecektir. Bağcılar üzümlerini meyva hâline götürmek istemişlerğ fakat esasen hüle hariçten gelen üzümler seyyar satıcıların yokluğu yüzünden satılmadığından hiçbir kabzımal bunları satmaya yanaş mamıştır. Bu seneki vaziyetin, İstanbul bağları için bağcıların belini sencierce doğ. rultamıyacağı bir darbe olduğu söylenmektedir. Fransız frangı Mütemadiyen düşüyor Bu suku'un dahada devam edeceği anlaşılıyor Geçen haftâ so. | miştir. Malümdüur ki, bundan iki sene nunda dünya bör - | evvel İngiltere, Amerika ve Fransa a. salarında — mühim | rasında Üç taraflı bir devallasyon an. bir paniğe uğrıyan | laşması yapılmış ve üç memleket pa.- Fransız frangı el . | ralarında müsavi bir ind yapıldık an düzelmiş değil . | tan sonra sterling dolar ve frangın biribirine nazaran ne nispette bir su. kuta tâbi olabileceği de tesbit olun . muştu: frank bütün bu hadleri çoktan aşmıştır. Şu misal vaziyeti tamamen aydmlatıcı mahiyettedir: frank 1936 senesindenberi kıymetinin tam yüzde ellisini kaybetmiştir. Buna mukanbil üç taraflı anlaşmaya dahil bulunan in giliz parası 1931 senesindenberi an £ cak yüzde 40 ve dolar da 1938 tenbe. ri yüzde 41 bir devalüasyona tâbi ol. muştur. Şimdi, son gelen haberler dünya maliyesi için daha endişe ve. ricidir. Paristen gelen bu haberlerde | frangın bir Ingiliz lirasma nazaran da ha 20 frank kadar düşürü termektedir. Frangin bi Jirası. na nazaran Londra borsasındaki kapa. nış fiatı 150,53 frank olduğuna göre bu karşılığın 170 franga kadar tahav. vülü beklenebilecek demektir. Bütün dünya için frangm d Omuz silkip geçebilmek pek de müm. kün değildir. Her memleketin frank kıymetiyle uzak veya yakın alâkası mevcuttur. Netekim Türk borcu tah . villerinin halen kupon bedelleri de frankla ödenmektedir. Bütün bunlardan dolayıdır ki, fran. gin sukutu milletlerarası bir mesele mahivetini arzetmektedir. 4. P. 5| dir. X Görünüşe göre N frangın bu sukutu. nu da önliyecek bir tedbir almuya Fran &ı — hükümetinin şimdilik niyeti yok HES sırı Bonnet ten son gelen ha - berler frangın bu fiatlarda dahi tutu. namıyacağını, daha aşağılara gide . eceğini göstermektedir. Fransız frangı, cihan harbi sonun. danberi tabil gartlar içinde ve en kı. sa bir müddet zarfında kıymetinden en çok kaybeden bie para haline gel. gös.