3 Eylül 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

di , ” T ” > oç ” YEPREM e d Hurrem S$ ultan Musolininin Berlini Rus mudur, Türk mü ziyareti ve Fransa Osmanlı sarayında Türk kadınlar Yazan: Şekip Gündüz Musolini Berlini ziyaret edecek mi? Bu şayianm çıktığı gündenberi hiç © kimse tarafından tekzip edilme. mesine bakılırsa İtalyan başvekilinin Berline gitmeyi nihayet göze aldırdı. ğma inanmak lâzımdır. İtalyan başvekilinin İtalya hudutla- rından dışarıya çıkmamaktaki devamlı dikkati ve ısrarı malümdur, Musolini bugüne kadar kendisine yapılmış olan resmi ziyaretlerin hiçbirini inde et. mek istememiştir. Hattâ herhangi bir devlet adamı tarafından ziyareti mev. zubahs olduğu zaman, İtalyan sefa. retleri daima o devlet adamın bu zi. yeretinin iade edilemiyeceğinden, ber. veçhipeşin, dikkatle, teyiden ve teki. den haberdar etmek nezaketini gös. termişlerdir. Parisin malüm siyasi gazetesi Le Temps Musolininin Berlin seyahatine tahsis ettiği bir basmakalede diyor ki: “İtalyan başvekilinin Hitleri ziya. reti ihtimali etrafında umumi bir dik. kat belirmektedir, Birçok defalar, Musolininin, 1934 #lkbaharmda Venedikte kendisini zi. yaret etmiş olan Hitlere bu ziyaretini Teğmen iade etmek temayülünü gös. terdiği rivayet edilmişti. Fakat bütün bu rivayetleri daima garib garib hâ. diseler takib etti, Faraza Musolininin yine böyle bir Berlin seyahatinden Pahsedilmesini müteakip Şirezada İn. giltere, İtalya ve Fransa arasmda bir ağlaşma imza edildiği Hatırlatılabilir. O zamandanböri Roma ve Berlinin sa. man âltmdan bir hayli su yürüttükle. Tini tedikleri tahmin edilebilir, Bu nüma. yiş otoriter iki devlet arasmdaki te. Banüdü gürültülü bir surette tekrar göze vurmak arzusundan doğmakta - dr... Görülüyor ki Fransada Musolini - ,Hitler konuşması etrafında evvelâ bir tereddid vardır. Fransız gazetesi 2. çıkça şunu demek istiyor: Yeni vapur ve liman ücretleri i e mn mmm m e İN. Şİ. yi Ayın onunda tatbika! Beynelmilel kongre- başlanıyor Yeni vapur ve liman ilcretleri tari, £eleri vekâletin tasdikımdan gelmiş ve vapur tarifelerinin derhal tatbikma ge çilmiştir. Liman ücret tarifesi aym o. nundan itibaren tatbik olunacaktır, Haliç vapurlarında sermayesi dev. İet tarafından verilmiş müessesat me. murlarile, belediye ve devlet kadro . sunda bulunan bütün ücretli memur. lara yarım ücret üzerinden sbonman karneleri verilecektir. Şirketi hayriyenin karşılıklı iskele . ler arasmdaki bilet ücretlerinden dör. der kuruş indirilmiştir. İstanbul liman işletmesi tarifesinde bamaliye ücretlerinde 25 kuruş, 375 kuruşluk esya gruplarından 25 kuruş tenzilât yapıldığı gibi salon hamaliye ücretleri de mühim miktarda indiril . miştir. Yeni tarifede yolen salonlarından gaçöcek olan bagajlar tasnif edilmiş ve bunlar için mutedi! bir tarife ka - bul olunmuştur. Akay vapurlarının tam ücretli a. bonmen karnelerinde yüzde on tenzi - 1 yapılmıştır. Bu tenzilit 10 yaprak- h abonmanlara da şamildir, Üzerinde esrar bulunan kadın Boçiktaşta Gnahane yokuşunda oturan Ko. ço Sm Meri din Beylerbeyinde şüpheli tir wasiyelte dolaşırken çevrilmiş, Üzeri sranm. cs tir miktar serar bulunmuştur. Mari ka. “Musolini daima böyle yapar. O - nun Almanyaya gidiyorum demesine kolay kolay inanmamalıdir. Böyle bir şayia çıkartmaktan mutlaka bir baş. ka maksadı olduğunu iddia etmek İs. temiyoruz ama, böyle bir şayia etra. fında bazı heyecanlar doğabileteğini sanmış ve bu muhtemel heyecanları istismara karar vermiş de olabilir. Zi. ra 1984 te de Hitlerin ziyaretini iade edeceğim diye ethafı velveleye vermiş ve betbaht Makdonaldle betbaht”Lâ. vali Ştrozada tuzağa düşürmüştür; Fransız güzetelerinin neşriyatına bakarak ne Fransanm, ne de İngilte. renin bu sefer Musoliniye: * — Aman Sinyor., Dur!Dile bizden De dilersen. Fakat şu Berlin seyaha - tinden vazgeç! Demeye yeltenmiyeceklerini san - mak mümkündür. Çünkü aksi takdir. de, yani Musoliniyi böyle bir seferden ahkoymak için hazretin Palermoda söylediği son nutuktaki tekliflere ya. naşmak icab odecek, Bu tekliflerin ise, değil kabulü, bir müzakere mevzuu 0. larak ele almması bile İngiliz ve Fran. sız devletlerinin arsıulusal sahadaki hüviyetlerinden âçıkça istifaları ma. namına gelir. Acaba Milletler Cemiyeti asamblesi 10 Eylülde işe başladığı zaman Muso. Tini nerede bulunacak? Berlinde mi” Romada mı? Eğer Romada bulunacaksa İtalyan başvekilinin asamble muhitini müte - madiyen valiz hazırlamakla tehdide Kalkışacağı zannı uyanabilir, Santan. der'in zaptı vesilesiyle Franko ile Mu. solini arasmda teati olunan tebrik tel. grafları, Akdenizin şarkında, garbın. de ve ortasında korsan denizaltıları - nın durmıyan faaliyeti, Fransanın ver. diği son kararlar ve İngiltere efkârı umumiyesindeki son -temeyüller, Mil. Jetler Cemiyetinde, Habeşistanın İtal. yaya ilhakmı tasvib edebilecek bir ha. va uyandırmış sayılamaz. Bu vaziyet karşısında Musolini Ber. ine gitmiş veya gitmemiş... Bundan ne çikar? Zaten Berlin mütemadiyen Romada ve Roma mütemadiyen Ber, Tinde bulunmuyor mu? « - Şekip GÜNDÜZ Profesör Afetin konferansı de takdirle karşılandı On yedinci beynelmilel antropoloji ve arkeoloji kongresi dün merasimle Bükreşte açılmıştır. Murahhas heyetimiz namma heyet reisi profesör Afet bir nutuk söylemiş v6 çok takdir edilmiştir. Profesör A- fet ikinci defa kürsüye gelişinde Türk Tarih Kurumunun çalışmaları, yapı - kongre namına te. a etmiş ve tebriklerini bildirmiş. Profesör Afet dün elçilik erkânı ve kongre azalarımdan baz'larınm bulun. duğu bir ziyafet vermiştir. mİ mm kaş mi Bir mahalle kavgası Bogiktaşta Dübani zade sokağında oturan Halli kızı Fethiye, Ahmet kizi Atiye, Derviş kur Hüriye Mehmet kızı Zebra tie Kadri ve Sadettin İsminde Iki erkek dün akşam ço. cuk kavgası yüzlrden biribirlerine saldır. enuşlardır. Dört kadın ve iki erkek biribirlerini sopa. Isrin ve taşlara döğmüşler, o yaralamışlar. dır. Kavgacılar yakalanmış, — cürmümeşhut mahkamesine verilmiştir . Alacak yüzünden Kasmmpaşada Sıraberberler sökuğında 26 numaralı evde oturan (o Kadri Koltukçu Salih alacak yüzünden kavgayâ © tütuşmuş Jardir, Salih bıçakla Kadriyi sol kolundan yara. Jamış, yakalanmıştır. Yaralı hastaneye ya. tarılmıştar. İddin yehi değil ama cevap veren olmadığı | bazı “erbabı kalem,in bayretini mucip ol. için, katırıma gelmişken yazayım dedim. Bir müddet evvel, son imparator oo Vahi. deddin'in bayanlarından birine atfettiği bir takım hatıraları neşretmek vaadinde bulu. Durken Tan güzetesi tahrir heyeti bir parça büyümek bir tarihi gaflet göslermişti. Vahi. deddinin meşu'm hayalına iştirak etmek ta. Hsistiğine tutulmuş olan zavalir bayan Nev, zad bu gazetenin #ütunlarmda bize şöyle tak dim edilmişti: “Osmanlı sarayının ik kadınefendisi.. 600 yıl içinde imparatorluk sarayına girebilmiş fk Türk kızı... Yani bayan Nevzadı, bir Os. manli hükümdarın nikâh ile aldığı ilk ka. dm olarak ve sarayda rolü ve manası olmuş Mir Türk kızı olarak “göstermeğe yelten. mişlerdi, “Tarih odası ve tarih profenörü © geçinip tarih ile roman arasındaki farkı eszemedikle rini zaman zaman bize öğretmiş olanlar bu kl iddianın terini hakikatlere uygunsuzlü. gu karşısnda nasl sustular bilmem, Haibü. ki Tan tahrir heyetinin tarihi hatasını isbat etmek için hiç de “büyük müverrih,, olma. Ba lüzum yoktu. Faraza denilebilirdi ki: Osmani hanedanından gelen hiiktimdar. lar içinde mikâhla evlenmiş olanlar ve bu iz. divaçlarını Türk kizlarile yapmış (olanlar pek çoktur. 1 — Ririnei Osman, Adanalı Türk Şeyh Üdebalinin kızı Mal Hatun fle ve nikâhla evlenmiştir. 2 — Yıldırım Beyazıt su kattlıcamış bir Türk olan Germiyan oğlunun kızı o Devlet Şah hatın ile ve nikâhla evlenmiştir. 3 — İkinci Murat su katılmamış Türk olan İsfendiyar oğullarından Kara Yahya Çele. binin hafidesi Hatice sültanis (o ve nikâhla orlenmiştir. f Tan gazetesi tahrir heyetine bir nasibat ver. mek ve Lerikt mütaleslara kalkışmazdan ev. vel hiç olmazsa hirkae tarih kitabı karıştır. mak lâzım geleceğini ihsas etmek için yazıl. mıştır. Ve sanırım ki her şeyde aki: evvel olmak iddiasında bulunan Tan tahrir heyeti. bize verecek hir cevap bulamak Hurrum sultan Rus mudur? Yukarıda Osmani; tarihindeki kadinefen. dllerden bahsmlerken Hürrem (sultanı da Türk olarak saymış olam, taribçi geçinen Başvekil « duğu rivayeb edilen Roxelana riuş olabilir. Zira bunlardan bir kısmı “İm. Farator kanunt SÜleymunm meşhu? o karısı hangi miilettendir?,, şeklindeki avalin cevabı bulunmaz ebedi bir musa olduğu kanan. #indedirler, Diğer kısmı isa şöyle bir cevap vererek bu işi Halledebildiklerine Inanırlar: “— Hurrem mi? Bu (kadının o asıl adı “Rökelane,, Ör. Kırım hani tarafından saraya hediye edilmiş bir Rus cariye Olduğu mu. hakkaktır.., Halbuki Hurremin hangi milletten olduğu, nu tesbit etmek İçin uzun boylu O tetkikate dahi Yüzum yoktur. Sadece bir parça meraklı olmak kâfidir. Yani bu kadının asi) adı ol. Kettmazinin Üzerinde durmak meseleyi balleder. Biz de, tarihle uğraşmış olanlar avasında bu morakâ tutulanlar vok değildir, Faraza rahmetli Ah met Rüsim ba kaddar bahsederken isminin yanına bir mülârize açıp | Ciktimel ki: Rus demektir) der, Niçin böyle damağa türüm görür. Zira gin rihe kadar”Roxzselane,, şeklinde bir"ismihas,, mevcut değildir. Hürremin milliyetini Ken. disine atfolunar ilk ismihâs delâletile tayine kalkışmış ise Ahmet Rasim on dördüncü ve on beşinci asırlarda Rusyada böyle hir ismi, bâs kullanılmadığı neticesine pek tabii ola. rak varmıştır. Eğer bu merak seyri tie bir. #Z daha uğraşmış olsaydı Kırım hanlığı top raklarma yakın bir yerde Rokzolan adi: bir uruk bulunduğunu anlâyabilecekti. Bu uruk, © tarihlerde Don ve Dimyeper nehirleri ara. tında kesif bir halde yaşamakta olan Sarmat lara mensuptu ki Sarmatlarm ve Sarmatlar gibi Hristiyan olan Çuvaşların Türklüğü mü götürmez, Anlaşılıyor ki bu kız Kerr hane. Pin eline geçince mensup olduğu kabile a. dıyla çağrılmağa başlama, “seni Çerkes me. »İ!,. , “Seni Çeçen kızı!,, (Bre Arnavuti der Ebi “— Kiz.. Rokzolan?,, Denilmiş ve elden ele geçe geçe diller ona Rökzolan demeğe ve o da böyle bir çağrılı. şa: — Efendim? Cevabını vermeğe alışmiz. Ve Rokzolan kelimesi #renkler © tarafını dan ve © tarihte İstanbulda bulurmuş elçiler tarafmdan “Rokzölâs, şekline sokulmuş ve onlardan naklen bahseden görp | müeiimeri de bu ikinei şekli devam ettirip yaymışlar ve kabile adi olan » Rokmolan'ı ; başka bir çİsraihfs imiş gi, tanıtmışlardır. Bizisdrafeyti; “Om alitınce Hill ars Uk Yitlörnda Ke” tadenizin şimal kıyılarında, Don ve Dimyaz per nehirlerile sulanan arazide, Sarmatların Rokzolan kabilesi arasında düryaya gelmiş olan Hurrem Kırım hanı Kadar su kalma. maş bir Türktü,, dersek hakikati söylemiş o. Yuraz. Nizamttin NAZİF Azılı bir kurt 9 Eylül bayramında (Çanakkalede üç köy- Izmirde bulunacak Beşvikilimiz İsmet İnörünün altı Eylülde İzmire hareketle İzmirin Do. kuz Eylâl bayramında bulunması ih - “ timali mevcuttur. İzmirde çok kalmıyacağı tahmin o. lunan bağvekilimiz İsmet İnönlünün Gemlik sun'i ipek, Bursa Merions ve Nazilli basma fabrikalarını açmâk ü. zere bu aym j4 tinde gehrimizden ha. reketi galib bir ihtimel dahilinde bu- lünmaktadır. Başvekilimize bu seya - hatte refakat edecek olan iktisat ve. kili Celâl Bayarın da pazar günü şeh. rimize avdeli muhtemel bulunmakta - dır, Gene mezunen İstanbulda bulu - nan Sümer bank umum müdürü Nu . rullah Sümer de bu seyahatte başve. kilimize refakat edecektir. İsmet İnönünlün evvelâ Gemliğe, o. radan Bursaya ve sonra Bandırma hatt, üzerinden Nazilliye gideceği an. Jaşılmaktadır. Üvey kızını öldüren adam Feriköyünde Bayram yerinde otu - ran Remziye isminde bir kadından üvey babası Ömer para istemiş, veril. meyinoe, kundura tamirciliği “yapan Örcer elindeki bıçakla Remziyeyi altı yerinden vurmuştu. Remziye kaldırıldığı Beyoğlu hasta. nesinde ölmüştür. Tahkikata müddei. umumi muavinlerinden Orhan el koy. muştur. Üvey kızmm ketili olan Ömer şun. ları söylemiştir: “.— Ben ona on yedi seneğenberi ba- kıyordum, Şimdi kazancım azaldı, Ba. na küfrediyordu.- Üstelik benim ona bakmamı mecburi olduğunu söylü yordu. Kızdım. Sonra ne yaptığımı bilmiyorum, © * lüyü ağır yaraladı Çanakkalenin Taglı taria köyünde emsaline ender tesadüf edilir feci bir vaka olmuştur. Aç kalan bir kurd köye inmiş ve Ahmedin ağılımidan içeriye atlamıştır. Orada yatmakta olan Ahmedin oğlu gürültüden uyanıp karşısında iri bir kurd görünet yastığınm altındaki ta. bancayı kapmış ve bir el teş etmişse de hayvanı vuramamıştır. Bunun üze. rine kurd Üzerine saldırmı$ ve kendi. sini kımıldamıyacak hir hale getirin - ceye kadar hırpalamış, yaralamıştır. Bundan sonra azılı kurd, gürültüye silâhsiz olarak koşan Ahmedin üze - rine çullanmış, onu da yere serdikten sonra vakaya son gelen karısmm ba. cağmı da burdahaş etmiştir. Bu esna. da sen bir gayretle kurdun boğazına sarılan Ahmed hayvanı boğuncaya kadar uğraşmış ve buna muvaffak ol. muştür. Kari koca ve Oğul ağır yara. Nr olarak hastaneye kaldırılmışlardır. —— —— ————— Köprüde “çivi cezası,, Dün de 39 kişi cezalandırıldı Köprü zerinde çivi haricinden geçenler hergün yakalanıp cezalandırılmaktadır. Dün çivi harieibden geçen 119 kişi yakalan. mış birer lira alınmıştır. Dün sabah Yalovadan heybesi sırtında ge len iki köylü vapurdan çıkınca hir müddet yaya kaldırımından yürümüşler, sonra işaret siz yerden karşıya geçmek istemişlerdir. Yolun tam yarı kısmında köylüler al memuru tarafından çevrilmiş, (kendilerin. den para casası istemiştir. Köylüler böyle bir geçit yeri görmediklerini söylediklerin. den (oteafiarına otoplanan o halkla bir. İikte geçit yerine götürülerek buradan geç, rneleri icap edeceği söylenmiştir. Köylüler sonra karakola götürülmüğlerdir. “Nereye varmak cip topladığı vecizeleri, görünen - bin bir nun içindir ki bizi, Mall selesi ment) uyarak yazan lenmıyan muharrir! bul istifasıka ede İSEİYOT ver” Mais cü OMANCI Jacg€ e geti R imdiye kadar VÜP' “* ) şimdiye hislere Hİ ği eserlerden muhtelif w göçük rie bir sıra ile mi m nın başında diyor Kİ: man yazınış bir ağam, eri iğ nın da yardımı ile, De “a sözü ni anlamağa başlıyorum tün 9” nız romancıların değil, Dü — rirlerin düşünmesini isterdi Elbette ki her mahal her parçada bir map&, Kâkikatin ifadesi ği bütün eserini, öncede hel ms maksad'a göre ya ya keli bir şey yoktur: Be: k geak tisiçin değil, eserinden Lei mİ mana için de tebikel ii Önceden tayin ettiği 7 lanan muharrir #er, birçok geyleri, biribirine zıd, biribirine Andre G8? meğe mahküm olur. söylemez: “Ne naci, trouver Dieu me edecek kadar sani için tefsiri tercih ettim) dediği hak, hakikattir. Bir muharrir için mes”, ye olabilir: bütün On zad olup olmadığına, lerinin dünküleri paksefi bakmadan söylemeli dünya ile Basar'ımızda d ir ceğimiz hislerin, fikirlerin ” fedaya kalkarsa, geçtiği Xİ sike Tike Tenden Amlkân. yü yah Gulğdi ang ea rel ? umum! shenk içindeki muş, gerçekliklerini kaybe! lari kafanın kendi Kendin? birer vehmi haline geti mısratada söylediği İDİ”, ne” doğru olan günü gil simple jour Je jour tre$ lar, essayistler sistem * tik filosoflardan daha İY Dogmetik filosafların b epil rinin ake'zi söylemek ÖR ler nu hissederiz; biliriz Kİ i a sarun EE . yesil * PE el a öd » Hi N Her geyi kucaklamak » men farkırıda olmağa” Ber ate — üzerinde daha çok dur ge nun samimiyeti, eseri o? gekkül ve inkişaf eğecek yetidir. Onu kendisi erin Cude getirmiş olduğu gündüğü zaman KAV” gupi rin maksadı hayaıB” * yü! bittikten sonra 5 i de . herkesle bel man anlar, ni e ni (1) Beni pek Epi illerle bazanın. — Ertuğrul Muh nı vermiştir. Fakat feyr kabul etmiyer' via ce iki aylık meri dl Rejisör bu mesi yiae fadan sarfınazarlâ g Gi Bu müddet zarfmâ3 © - yapacaktır. Zi / dil 5