30 Ağustos 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

a Dünün PAİR AZI dei 30 Ağustos sulhün zaferidir ! . (Baş tarafı 1 incide) retmenleri bugün karşılarında okutacak talebe bulabiliyorlarsa, bugün genç #u- baylarımızın sırtlarında Türk nesilleri: ne gurur veren bir üniforma görülebili- yorsa, bugün bu memlekette gazete çakıyor ve bu gazetelerin sütunlarında imardan, kültürden, bir milletin medeni hamlelerinden bahseden yazılar neşre - dilebiliyorsa, eğer Türk ressamm elin- de bir fırça, Türk denizcinin idaresinde bir gemi bulunabiliyorsa, bugünün çok tabii görülen bütün bu imkânları on beş yıl önce bugün kazanılabilmiştir. Böyle bir gün tarihe girmemiş olsay- ! dı, Türk topraklarında işliyen lokomo- tflerin, tramvayların, otomobillerin, otobüslerin, fabrikaların, inadenlerin bütün iş ve verim kaynaklarının işçileri mutlaka çalışacak is bulamazlar, mutla- ka sörünürler, rw Na her insanlık hakkından mahrum birer canlı ölü halini alırlardı. Dünyanın en verimli, en geniş tarlalarına sahis olan Türk köylüsü me- zar yapacak altı karış topraktan bie mahrum kalır, dedesinin bin kuşak yu- kardaki dedesindenberi hür olan Türk maraba olur, ırgad olur, onursuz olur, yok olurdu. Türk milleti bayram yepryor, Çünkü bugünün Başkumandan Meydan mu harebesinin on beşinci yıldönümü olda- ğunu ve Başkumandan Meydan Mu- barebesinin ise, Türkün yeni: baştan dünyaya geliş günü olduğunu biliyor. Bir başkumandan esasen tek vasıflı olmıyan, bir çok mânaları, bir çok kıy - metleri şahsında birleştirmiş olan çok kudretli insan demektir. Fakat Baş- kumandanlık meydan muharebesinin, sahsını tarihe perçinlemiş olan büyük galibi bir başkumandandan da büyüktür. Zira o kendisine verilen bir vazifeyi yapmamış, kendine vazife bildiği işi yapmıştır. Eğer öyle olmasaydı ©, bu zaferiyle beraber koskoca bir milletin gönlünü de kazanabilir miydi? İşte ta- rih meydandadır. Hangi zafer, hangi kumandana böyle bir prestij ve böyle bir çehre sunabilmiştir. Hiç şüphe et- memelidir; Atatürk zaferinden de bü - yüktür, On beş yıl önce Kocatepeden verilen bir başkumandanlık eri ile yıldirın gibi ileriye atılan ordu, en ufak vidası- na kadar, ve her biri en büyük bir im - kânsızlığı yenmek behasınn onun tara- fından hazırlanmıştı. Fakat, o ordu, kat'i zaferi kazandığı gün bileenli. zumlu vasıtalarmdan mahrum bulunu. yordu, On beş yıl sonra, Türk milletinin seve seve, temin ettiği imkânlara daya. narak önün tekemmül ettirdiği muhte. şem Türk ordusundan küçük bir par. | çanm Trakyada 24 devletin en salâhi. yetli askerinden ne büyük hayranlıklar topladığını gördük. Başkumandanlık muharebesinden ders alan dünya, dik. katli, titiz ve yorulmaz bir çalışmanın mahsulü olan bugünkü Türk ordusunun başında ebedi Türk Başkumandanının, icap ederse, ne büyük harikalar yarata. bileceğini pekâlâ anlamış bulunmakta. dır. Türkün bugünü huzuru, Türk hu- dutlarının bugünkü emniyeti, cenubu şarki Avrupada sulhün bütün tahrik - lere rağmen sapasağlam durabilmesi ve müttefiklerimize verdiğimiz devamlı emniyet ve itimat bu anlayışm mahsulü- dür. Vatandaş; Türk, ordusuna bakarak yalnız hissi bir gurur duymamak, elin. deki bu tılısımlı kuvveti bir parça da realist gözle görmeli ve huzurunu, em- niyetini, kazancının devamını, hayatını sigorta eden bu büyük müesseseye ta- abhüt ettiği taksitlerden başka ayrıca yardımda bulunmayı bir vazife bilmeli- dir. Türk ordusu, Türk evinde değen yavrumun sıhhatini koruyan Tanrr, Türk mahallesini yanmakten kurtaran itfaiye, Türk gencinin kahkahasını mu- hafaza eden neş'e, Türk yaşlısına Azra- ili yaldaşbırmıyan sihir, Türk tarlasını yeşerten kudret, Türk fabrikasını çe İıştran buhar, Türk şehrini aydınlatan elektrik, Türk yeliconlisini bu 4 gtti- ren rüzgâr ve Türk ciğerine müvellidül- İ humuza temin eden mucizeli kaynak de mektir, Türkün ordusu ne kadar sağlam ©- lursa, Türkün bünyesi de o kadar sağ- lam olur, Bir Türkün, ordusuna en modern va- sıtaları temin etmek için yardım etmesi demek, evvelâ kendini verem olmaktan kurtarması demektir. Geçit resimlerinde orduyu alkışlamak ve bayrağa selâm vermekle ordu sevil- iş olmaz. Orduyu sevmenin vatandaşa yüklediği vazifeler vardır. Bunların en başta geleni hava kuvvetlerine yardım- dır, Ey on beş yıl sonra da 30 Ağustosu idrak etmiş olanlar! Ey her şeylerini on beş yıl önce bu ordunun istilâ düşüncelerini Allıörende bir daha dirilememek üzere imha edişi- ne borçlu olanlar! Hava kuvvetlerine yardım ediniz? Türk havalarmı, Türk tayyareleri ile doldurmak en büyük hevesiniz, &n büyük aşkınız, en büyük gururunuz ol- sun... HABER Cumhuriyet meydanı Taksim cumhuriyet meydani, güzel. liğine, manasma ve kıymetine lâyık olmıyan manzaradan tamamiyle kur - tulmak üzeredir, Bir an evvel tatbik: ısrarla te. menni ettiğimiz bir ,karara göre, ci. vardaki kocaman çirkin ticaret ilân. ları kaldırılacaktır. Beyoğlu kaymakamlığı, bu ilânları oraya asan müesseselerden, mukavele leri bitmiş olanların, mukavelelerini yeniletmemiştir. Daha şimdiden bir- kaç büyük-ilânm yerleri boşalmıştır ve yerine hiçbir ilân asılmıyacaktır. Diğer ilân sahipleri, mukaveleleri bitinceye kadar bu ilânları muhafaza edebileceklerse de, sonradan onlar da oralara yeniden ilân asamıyacaklar. dır. Diğer taraftan uzun zamandanberi kaldırılması temenni edilen halâ da Taksim meydanından, Sıraserviler cad desinde bir yere nakledilecektir. Sinemanm karşısma düşen bir yer nün np Üç kavga Dün üç kişinin yara- tanmasile nelicelenai Dün şehrin üç yerinde yaralama vakası oimuş, suçlular yakalanmıştır. | — Bayazıtta Valdehanda 58 nu- maralı odada oturan İran tebaasından Ali, Marya adındaki metresi ilce dün Suadiye gâzinosuna gitmiştir. Orada Kâmil ve Mehmet isminde iki tanıdığına tesadüf eden Ali bunla» ri da masasına davet etmiş saat yirmi ikiye kadar yemişler, içmişlerdir. Paralar: verdikten sonra hep birlik te İstanbula dönmek üzere yola çık- tıkları zaman Ali Marya yüzünden Kâ- mille kavgaya tutuşmuştur. Kavga Su- adiye plâj noktası önünde büsbütün büyümüş, Ali tabancasını çekerek Kâ- mili bacağından yaralamıştır. Silâh se- sine polis noktası yetişmiş, Aliyi elin- deki tabanca ile yakalamışi Yarak Haydarpaşa Nümune (hastahenesine kaldırılmıştır. 2 — Kumkapıda Arapzade sakağın- da 40 numaralı evde oturan 16 yaşıns da Takuhi ismindeki kızı ayni mahal İVA had sanem sseamem ese sen ese ragbenlmenesemmzer lede oturan Artin oğlu Sergis nikâhla | istemiş, fakat kız razı olmadığından babası vermemiştir. Sergis bundan çok müteessir olmuş, dün kızın yolunu bekliyerek neden kendisine varmak is- temediğini sormuştur. Takuhi: — Gönlüm öyle istiyor! deyince Sergis cebindeki jiletini çıkararak Ta- kuhiyi sol kolundan ehemmiyetli su- rette yaralamıştır. Takuhi feryat © derek kaçmış, Sergis yakalanmıştır. 3 — Galatada Arapcamide Doğruy ylo- da oturan Recep ile Ömer alacak yü- zünden kavga etmişlerdir. Ömer, Rece- bi dövmüş, bıçakla başından (o yarala- mıştır, altı abdesthanesi yapılacaktır. Cumhuriyet meydanının boş kalan yerlerine ayni biçim üzerebir sıra dükkân, büyük ve modern bir kahve inşası da dilşlinülmektedir. Bu husus. ta, teklifte bulunanlar olmuştur. Bu arada bizim de, evvelce yazdı. ğımız gibi, yine tekrarlıyacağımız bir dilek var: Cumhuriyet âbidesinin, - dünyanın her yerinde büyük âbide. lere yapıldığı gibi . yıkanması... Cumhuriyet âbidesini, muhafaza e. debilmek üzere, bu saygı tedbirinin asla ihmal olunmamasını ve biülyük bir titizlikle daima tatbik edilmesini isteriz. Mistinget'in deli divane âşıkı Sahnede herkese görünmesine tahammül edemiyerek artisti öldürmeğe teşebbüs etti Frahsızların “altmışlık revü güzeli, Mistinget, bundan birkaç gün evvel şok garip bir tecavüze maruz kalmıştır, Meşhur artist, revüyü müteakip ge- ce saat 2 de Mogader tiyatrosundan şılazak evine geldiği bir sırada esraren giz bir şahıs evinin kapısını çalmış ve Mistinget'i görmek istediğini söyle- miştir, Kapıcı da gayet tabi olarak, bu münasebetsiz zamanda, meşhur ar- tstin rahatsız edilemiyeceğini ve bina- enaleyh dışarıya çikarak, sabahı bekle- mesini adama söylemiştir. Meçhul adam, sabah saat onda tek- rar kapıyı çalmış ve kapıcı vasıtasiyle artiste şu küçük puslayı göndermiştir: ”Ruen şehrinden yaya olarak geliyo- rum ve sizi muhakkak görmeliyim.,. Kapıcı bu kâğıdı hamilen asansör- le yukarıya çıktığı sırada, meçhul â- dam da, basamakları dörder dörder atlı yarak, ondan evvel yukarıya fırlamış ve apartmanın kapısını zorlamağa başla- mıştır. Bereket, tam bu sırada, kapıcı da gelmiş ve kapının yıkılmasına mâni olarak, derhal polisi vaziyetten haber- dar etmiştir. Bittahi meçhul adam derhal yaka- lanmış ve mesele anlaşdmıştır. Mark Deleland adında olan bu adam Ruenli bir ressamdır ve Mistenget'e şâık ol- duğu için onun herkesin önünde yarı çıplak bir halde şarkı söylemesine ta- bammlii edemiyerek kendisini öldür- mek için evine girmek istemişti. Tıbbı adliye sevkedilen zavalk a- damın deli olduğu anlaşılmış ve üze rinde bir tabanca bir karoa ve Mistinget in elliye yakın fotoğrafı çıkmıştır. Adamcağız bittabi, mukadder olan yere görilerilmiş, meşhur artiste gelin. ce, oda, elli seneyi mütecaviz sanat he- yatı esnasında, bu türlü tecavüzlere maruz kaldığını, gülerek ve kemali if- tiharla anlatmıştır. e faciası: Japon Bombardımanları nin bir kurbanı olo! (Baş tarafı 1 incide) imzalandığı ifşa edilmiştir. Beş sene kidlerden birinie karşı vaki olan bir tecavliz takdirinde diğer âkid, müte. cavize hiçbir yardımda bulunmamağı sarih surette taahhüt etmektedir. Sovyetler şimdiden yardıma başlamışlar Şanghay, 30 (A .A,) — Japon se- fareti namma söz söylemeğe salâhi . yetlar bir zat, Japonlarm Çin - Sov. yet paktını büyük bir itimatsızlıkla karşıladıklarını ve paktta gizli madde ler bulunduğundan şüphe ettiklerini söylemiştir, Japonların itimada şayan bir monbadan öğre öre 14 ağustosta yirmi Sovyet teyyaresi Şi- mali Çine hareket etmiştir. Misakın gizli tarafı yok Nankin, 30 (A, A.) — Hariciye na. 2irr Çin . Sovyet paktım v diğini resmen şefirler miş ve paktın gizli a med'ğini ilâve etmiştir Japon fıçısının etrafına çevrilen ateşten çenber | Paris, 50 (Hususi) — Le Journal gazetesi Çin , Sovyet Rusya misakın. dan bahsederek diyor ki: “Bu misak, - Japon fıçısının ağzına geçirilmiş olan ateşten çenberdir. Çin, büyük bir devletin kendisine manen müzaheret ettiğine çehid olduğundan dolayı memnuniyet 'zhar edebilir. Şim diki halde bundan başka bir şey mev, mrubahs değildir. Fakat yardım çar. hina bir kere parmak dokündürduk . tan sonra bu çarhın nerelere kadar gideceğini kestirmeğe imkân tasavvur olunabilir mi? Japonlarin mevcut mu hataraları ölçmeleri için elddi sebeb. ler mevcud olduğu doğrudur... İngiliz notası tevdi edildi Tokyo, 29 (A. A ) — Buğlün saat 14 te İngiliz maslahatgüzarı Dodd, İngi. Wz sefirinin yaralanmas'le neticele - nen hâdise hakkındaki İngiliz notası. ni Hirotaya tevdi etmiştir. Mülâkat i dakika sürmüştür. Hirota, sefi, rin sıhhi vaziyeti hakkmda malümat istemiş ve Şânghayda İngiliz ma. kamlarile inüştereken yapılan tahki . katm neticesini beklediğin! söylemiş- tir, Hirota, hâdise hakındaki raporu 3. hır almaz, maslahatgüzarı davet ede. rek konuşacağını avadetmiştir. Siyasi Japon mahfelleri, raporun yakında almacağını ümid etmekle ve vukubulacak bir gecikmenin Yaziye » tin vahamet kesbetmesine sebeb ola. cağmı tahmin etmektedirler. Japonya hartelye nazırı, Şanghay - daki Japon deniz makamatına tahki - katı mümkin mertebe süratle bitir melerini tavsiye etmiştir. İngiliz nolasının metni Londra 70 (A,A,) — İngiliz kükümetinin Japon bükümetine verdiği portesto notası evvelâ Büyük Britanyanın Çin Büyük Elçi, #inin içinde bilunüp Japon O tayyarelerinin bücumuna maruz kalan otomobilin çok bariz : diği d , | erisir? m işin aktolunan bu pakt mucibince, â. | İG yetime ae aramda ar j İi süreyya na bağlanarak ha staneye götürülüyor l | l surette İngiliz bayrağın »* rasat w surette olduğunu tebsrÜ? ai ta, Büyük Elçinin. i bikelli çelikten bir ar M4 duğunu da tasrih eyleme oi girit Nota, bu başlangıçta" * etmektedir: “İngiliz hilkümeti, PU surette protesto etmek Mur . Fihakiks v harekâttan doğmuş BİT &i pon tayyarecileri, Ki si eşhasın bulunduğunu ae sarahatle anlamışlardır. O esit deki bayrağın görtümiyei gr olduğunu Hadeden ibsret Vi # kıymeti hata değildir. Zir e” rak bulunmamış olsa > w &ffolunmaz hir yetti a da Otomobilde bulunanları Ye eği ehemmiyeti buluz Ta) diplomat, olması, Asi ebürmiyeti bais isen gayrimubarip oghs#* ve gayrimuharip eşls# alevle? çi Jspon tayyareleri muhakkak yük Elçisine hücum etm” diler. Fakat herhalde # Fücum etmek istemekti”” kulk (JAN togieti etmek işin da kaydeylemek Jap “e f Çin askerlerinin bal a Bap bir mubazamanın yapi”. e B A seyahat eylemekteydi İL ee > büdimmnin bususl ee e Bak istemektedir. Bi İN. çay ww pdan bir hara beyi”. yeğ” rak intaç edeceği vEhi” çok bariz tür missidif. çap Pi Bu gibi hâdiseler, ma ripler arasında sarih O ae ret bulunan ve g& ER çi yi gayrikanımi olan giy 7 Bı hidirede, herban$i eyi lân edilmiş veyahut ei / f veyi bulunmaması keyfiyeti” eğ Kaldelerine muhalif © anın affolunmaz, lr daha ziyade tebarlis ** Hi İngiltere htiküret. ebay pususatı talep etmek mektedir: irsi” # 1 — Japon hükümeti? ne tam tarriye vermesi y agi” , 2 — Hâdise mesulle giy te cezalandırması. sö veri ” 3 — Japon makara” get Md lerin tekerriie etroesisi Te ihzemgelen tedbiri" e minat vermesi gü ya Ricat eden Gi. 0 yi” Nankin, 30 (4. A eğe Ol t bi istikametinde ve z Le vetleri Kalkan'ın 78 e R gevirme hareketin” a0 RK ku” gi” için Nanku ve e hi terketmişlerdir- yel” kin - Hanken devi lacaklardır, Dok Beyoğlu #stikifi Tramvay dursğ” Mi