30 Ağustos 1937 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

.— zaâ Çü gp A T FK A ar aÖ — OT v..ü; İ "i K —a — oaAGURGEEKESKEĞE HAREEKAEKUEKUGENUPUNUKUYU A .Aİ_, Di D l NN « - - - - “ - - - « Bun 30 Ağustos sulhün zaferidir ! (Baş tarafı 1 incide) re!menlen bugün karşılarında okutacak talebe bulabiliyorlarsa, bugün genç su- baylarımızın sırtlarında Türk nesilleri- ne gurur veren bir üniforma görülebili- yorsa, bugün bu memlekette gazete çıkıyor ve bu gazetelerin sütunlarında imardan, kültürden, bir milletin medeni hamlelerinden bahseden yazılar neşre - dilebiliyorsa, eğer Türk ressamım elin- de bir fırça, Türk denizcinin idaresinde bir gemi bulunabiliyorsa, bugünün çok tabii görülen bütün bu imkânları on beş yıl önce bugün kazanılabilmiştir. Böyle bir gün tarihe girmemiş olsay- dı, Türk topraklarında işliyen Tokomo- tiflerin, tramvayların, — otomobillerin, oötobüslerin, fabrikaların, madenlerin bütün iş ve verim kaynaklarının işçileri müutlaka çalışacak iş bulamazlar, mutla- ka sürünürler, muv *tca her insanlık hakkından mahrum birer canlr ölü halini alırlardı. Dünyanın en verimli, en geniş tarlalarına sahin olan Türk köylüsü me- zar yapacak altı karış topraktan b'le mahrum kalır, dedesinin bin kuşak yu- kardaki dedesindenberi hür olan Türk maraba olur, ırgad olur, onursuz olur, yok olurdu. Türk milleti bayram yapıyor, Çünkü bugünün Başkumandan Meydan mu- harebesinin on beşinci yıldönümü oldu- ğunu ve Başkumandan Meydan Mu- harebesinin ise, Türkün yeni baştan dünyaya geliş günü olduğunu biliyor. Bir başkumandan esasen tek vasıflr olmıyan, bir çok mânaları, bir çok kıy - metleri şahsında birleştirmiş olan çok kudretli insan demektir. Fakat Baş- kumandanlık meydan muharebesinin, şahsını tarihe perçinlemiş olan büyük galibi bir başkumandandan da büyüktür. Zira o kendisine verilen bir vazifeyi yapmamış, kendine — vazife bildiği işi yapmıştır. Eğer öyle olmasaydı ©, bu zaferiyle beraber koskoca bir milletin gönlünü de kazanabilir miydi? İşte ta- rih meydandadır. Hangi zafer, hangi kumandana böyle bir prestij ve böyle bir çehre sunabilmiştir. Hiç şüphe et- memelidir; Atatürk zaferinden de bü - üktür. On beş yıl önce Kocatepeden verilen bir başkumandanlık emri ile yıldırım gibi ileriye atılan ordu, en ufak vidası- na kadar, ve her biri en büyük bir im - kânsızlığı yenmek bahasına onun tara- fından hazırlanmıştı. Fakat, 0 ordu, kat'i zaferi kazandığı gün bile en lü- 'zumlu vasıtalarından mahrum bulunu- yordu. On beş yıl sonra, Türk milletinin seve seve, temin ettiği imkâanlara daya- narak önun tekemmül ettirdiği muhte- şem Türk ordusundan küçük bir par- çanm Trakyada 24 devletin en salâhi- yetli askerinden ne büyük hayranlıklar | topladığını gördük. Başkumandanlık muharebesinden ders alan dünya, dik- katli, titiz ve yorulmaz bir çalışmanın mahsulü olan bugünkü Türk ordusunun başında ebedi Türk Başkumandanının, icap ederse, ne büyük harikalar yarata- bileceğini pekâlâ anlamış bulunmakta- dır. Türkün bugünktü huzuru, Türk hu- dutlarının bugünkü emniyeti, cenubu şarki Avrupada sulhün bütün tahrik - lere rağmen sapasağlam durabilmesi ve emniyet ve itimat bu anlayışm mahsulü- dür. Vatandaş; Türk, ordusuna bakarak yalnız hissi bir gurur duymamnalı, elin- deki bu trlisımlı kuvveti bir parça da realist gözle görmeli ve huzurunu, em- niyetini, kazancının devamını, hayatını sigorta eden bu büyük müesseseye ta- ahhüt ettiği taksitlerden başka ayrıca yardımda bulunmayı bir vazife bilmeli- dir. Türk ordusu, Türk evinde doğan yavrunun sıhhatini koruyan Tanrı, Türk mahallesini yanmaktan kurtaran itfaiye, Türk gencinin kahkahasını mu- hafaza eden neş'e, Türk yaşlısma Azra- ili yaklaşbrmryar uhir, Türk tarlasımı yeşerten kudret, Türk fabrikasını ça- İştrran buhar, Türk şehrini aydmlatan elektrik, Türk yelkenlisini harakat etHi- ren rüzgâr ve Türk ciğerine müvellidül- humuza temin eden mucizeli kaynak de mektir. Türkün ordusu ne kadar sağlam ©- lursa, Türkün bünyesi de o kadar sağ- lam olur, Bir Türkün, ordusuna en modern va- sıtaları temin etmek için yardım etmesi demek, evvelâ kendini verem olmaktan kurtarması demektir. Geçit resimlerinde orduyu alkışlamak ve bayrağa selâm vermekle ordu sevil- miş olmaz, Orduyu sevmenin vatandaşa yüklediği vazifeler vardır. Bunların en başta geleni hava kuvvetlerine yardım- dır. Ey on beş yıl sonra da 30 Ağustosu idrak etmiş olanlar! Ey her şeylerini on beş yıl önce bu ordunun istilâ düşüncelerini Alliörende bir daha dirilememek üzere imha edişi- ne borçlu olanlar! Hava kuvvetlerine yardım ediniz! Türk havalarmı, Türk tayyareleri ile doldurmak en büyük hevesiniz, en büyük asşkınız, en büyük gururunuz ol- sun.. HABER Cumhuriyet meydanı "Taksim cumhuriyet meydani, güzel. liğine, manasına ve kıymetine lâyık olmıyan manzaradan tamamiyle kur - tulmak- üzeredir. Bir an evvel tatbikimı ısrarla te. menni ettiğimiz bir,karara göre, ci. vardaki kocaman çirkin ticaret ilân. ları kaldırılacaktır. Beyoğlu kaymakamlığı, bu ilânları oraya asan müesseselerden, mukavele leri bitmiş olanların, mukavelelerini yeniletmemiştir. Daha şimdiden bir- kaç büyük ilânın yerleri boşalmıştır ve yerine hiçbir ilân asılmıyacaktır. Diğer ilân sahipleri, mukaveleleri bitinceye kadar bu ilânları muhafaza edebileceklerse de, sonradan onlar da oralara yeniden ilân asamıyacaklar. dır. Diğer taraftan uzun zamandanberi kaldırılması temenni edilen halâ da Taksim meydanından, Sıraserviler cad desinde bir yere nakledilecektir. Sinemanın karşısma düşen bir yer | L':Iç kavga Dün üç kişinin yara- lanımasile nelticelendai Dün şehrin üç yerinde yaralama vakası olmuş, suçlular yakalanmıştır. 1 — Bayazıtta Valdehanda 58 nu- maralı odada oturan İran tebaasından Ali, Marya adındaki metresi ile dün Suadiye gazinösuna gitmiştir. Orada Kâmil ve Mehmet isminde iki tanıdığına tesadüf eden Ali bunla- rı da masasına davet etmiş saat yirmi ikiye kadar yemişler, içmişlerdir. Paraları verdikten sonra hep birlik te İstanbula dönmek üzere yola çık- tıkları zaman Ali Marya yüzünden Kâ- mille kavgaya tutuşmuştur. Kavga Su- adiye plâj noktası önünde — büsbütün büyümüş, Ali tabancasını çekerek Kâ- mili bacağından yaralamıştır. Silâh se- sine polis noktası yetişmiş, Aliyi elin- deki tabanca ile yakalamıştır. Yaralı Haydarpaşa Nümune — hastahanesine kaldırılmıştır. 2 — Kumkapıda Arapzade sakağın- da 40 numaralı evde oturan 16 yaşın- da Takuhi ismindeki kızı ayni mahal- lede oturan Artin oğlu Sergis nikâhla istemiş, fakat kız razı olmadığından babası vermemiştir. Sergis — bundan çok müteessir olmuş, dün kızımı yolunu bekliyerek neden kendisine varmak is- temediğini sormuştur. Takuhi: — Gönlüm öyle istiyor! deyince Sergis cebindeki jiletini çıkararak Ta- kuhiyi sol kolundan ehemmiyetli su- rette yaralamıştır. Takuhi feryat e- derek kaçmış, Sergis yakalanmıştır. 3 — Galatada Arapcamide Doğruy ylo- da oturan Recep ile Ömer alacak yü- zünden kavga etmişlerdir. Ömer, Rece- bi dövmüş, bıçakla başından yarala- mıştır. altr abdesthanesi yapılacaktır. Cumhuriyet meydanının boş kalan yerlerine ayni biçim üzere bir sıra dükkân, büyük ve modern bir kahve inşası da düşünülmektedir. Bu husus. ta, teklifte bulunanlar olmuştur. Bu arada bizim de, evvelce yazdı. gımız gibi, yine tekrarlıyacağımız bir dilek var:! Cumhuriyet âbidesinin, - dünyanınm her yerinde büyük âbide. lere yapıldığı gibi . yıkanması... Cumhuriyet âbidesini, muhafaza e. debilmek üzere, bu saygı tedbirinin asla ihmal olunmamasını ve büyük bır tıtızlıkle dnıma tatbik edilmesini Mistinge Vin deli divane âşıkı Sahnede herkese görünmesine tahammül edemiyerek artisti öldürmeğe teşebbüs etti Frahsızların "altmışlık revü güzeli,, Mistinget, bundan birkaç gün evvel çok garip bir tecavüze maruz kalmıştır. Meşhur artist, Tevüyü müteakip ge- ce saat 2 de Mogador tiyatrosundan çılazak evine geldiği bir sırada esraren giz bir şahıs evinin kapısını çalmış ve Mistinget'i görmek istediğini söyle- miştir. Kapıcı da gayet tabil olarak, bu münasebetsiz zamanda, meşhur ar- tistin rahatsız edilemiyeceğini ve bina- enaleyh dışarıya çıkarak, sabahı bekle- mesini adama söylemiştir. Meçhul adam, sabah saat onda tek- rar kapıyı çalmış ve kapıcı vasıtasiyle artiste şu küçük puslayı göndermiştir: “Ruen şehrinden yaya olarak geliyo- rum ve sizi muhakkak görmeliyim.., Kapıcı bu kâğıdı hamilen asansör- | le yukarıya çıktığı sırada, meçhul a- dam da, basamakları dörder dörder atlı- yarak, ondan evvel yukarıya fırlamış ve apartmanın kapısmı zorlamağa başla- mıştır. Bereket, tam bu gırada, kapıcı da gelmiş ve kapının yıkılmasımna mâni | olarak, derhal polisi vaziyetten haber- dar etmiştir. Bittabi meçhul adam derhal yaka- lanmış ve mesele anlaşılmıştır. Mark Deleland adında olan bu adam Ruenli bir ressamdır ve Mistenget'e şârk ol- duğu için onun herkesin önünde yarı çıplak bir halde şarkı söylemesine ta- hammül edemiyerek kendisini — öldür- mek için evine girmek istemişti. 'Tıbbr adliye sevkedilen zavallı a- damın deli öldüğü anlaşılmış ve üze- rinde bir tabanca bir kama ve Mistinget in elliye yakın fotoğrafı çıkmıştır. Adamcağız bittabi, mukadder olan yere gönderilmiş, meşhur artiste gelin- ce, © da, elli seneyi mütecaviz sanat ha- yatı esnasında, bu türlü — tecavüzlere maruz kaldığını, gülerek ve kemali if- tiharla anlatmıştır. (Baş tarafı 1 incide) imzalandığı ifşa edilmiştir. Beş sene için aktolunan bu pakt mucibince, â. kidlerden birinie karşı vaki olan bir tecavüz takdirinde diğer âkid, müte. cavize hiçbir yardımda bulunmamağı sarih surette taahhüt etmektedir,. Sovyetler şimdiden yardıma başlamışlar Şanghay, 30 (A .A,) — Japon se- fareti namıma söz söylemeğe salâhi . yettar bir zat, Japonlarım Çin .. Sov. yet paktını büyük bir itimatsızlıkla karşıladıklarını ve paktta gizli madde ler bulunduğundan şüphe ettiklerini söylemiştir. Japonların itimada şayan bir menbadan öğrendiklerine göre 14 ağustosta yirmi Sovyet tayyaresi SŞi- malf Çine hareket etmiştir. Misakın gizli tarafı: yok Nankin, 30 (A, A.) — Hariciye na, ziri Çin - Sovyet paktının imza edil. diğini resmen sefirler heyetine bildir- miş ve paktın gizli ahkâm ihtiva et. med'gini ilâve etmiştir. Japon fıçısının etrafına çevrilen ateşten çenber ! Paris, 30 (Hususi) — Le Journal gazetesi Çin . Sovyet Rusya misakın. dan bahsederek diyor ki: “Bu misak, - Japon fıçısının ağzına geçirilmiş olan atesten çenberdir. Çin, büyük bir devletin kendisine manen müzaheret ettiğine şahid olduğundan dolayı memnuniyet :zhar edebilir. Şim diki halde bundan başka bir şey mev. zuubahe değildir. Fakat yardım car. hıma bir kere parmak dokundurduk . tan sonra buü çarhın nerelere kadar gideceğini kestirmeğe imkân tasavvur olunabilir mi? Japonların mevcut mu hataraları ölçmeleri için ciddi sebeb. ler mevcud olduğu doğrudur.,, İngiliz notası tevdi edildi Tokyo, 29 (A. A ) — Bugün saat i4 te ingiliz maslahatgüzarı Dodd, İngi. liz sefirinin yaralanmas'le neticele - nen hâdise hakkındaki İngiliz notası. nı Hirotaya tevdi etmiştir. Mülâkat yirmi dakika sürmüştür. Hirota, sefi. rin sıhhi vaziyeti hakkında malümat istemiş ve Şanghayda İngiliz ma. kamlarile müştcreken yapılan tahki . katm neticesini beklediğini söylemiş- tir. Hirota, hâdise hakındaki raporu a. lır almaz, maslahatsüzarı davet ede. rek konuşacağını avadetmiştir. Siyasi Japon mahfelleri, raporun yakında almacağmı ümid etmekte ve vukubulacak bir gecikmenin vaziye . tin vahamet kesbetmesine sebeb ola. cağmı tahmin etmektedirler. Japonya hariciye nazırı, Şanghay - daki Japon deniz makamatına tahki . katı mümkün mertebe süratle bitir . melerini tavsiye etmiştir. Ingiliz notasımın metni Londra 29 (A,A,) — İngiliz hükümetinin Japon hilkümetine verdiği portesto notası evvelâ Büyük Britanyanın Çin Büyük Elçi. sinin içinde bulunup Japon — tayyarelerinin bücumuna maruz kalan otomobilin çok bariz Çın fadiası: Japon bombarrltmanıarmm bir kurbanı alonwh na bağlanarak ha staneye götürülüyor aa —- surette İngiliz bayrağıl! ”î,nmeu““' * Burette olduğunu Lewu; £ ta, Büyük Elçinin, Ot0 e lip gecî::ıten :oura. am“dunk”w:lw nikelli çelikten bir KüUr5 gir- duğunu da taarih eylemekt? nt Nota, bu başlangıçtaf etmektedir: “İngiliz hükümeti, b: sürette protesto etme lunmuktîdır Filhakikâa bu, £ da!”m:,ıd harekâttan doğmuş bİT nıd!ı gff e" pon tayyarecileri, £ akkak gürt M eşhasm bulunduğunu Müh obwn 'q;v Barahatle anlamışlardIr" ü or'"d. B" a deki bayrağın görmf"ıyece 18 olduğunu ifadeden ibartt "u 0"“ d'l'”' kıymeti haiz değildir. ZiT Fi rak bulunmamış öl&ü dahi, b F# affolunmaz bir mahiyett wıd Otomobilde buıunn-nl“m d y diplomat olması, ehemmiy? W ıD"” Asıl ehemmiyeti haiz bulunap Üğ larm gayrimuharip Bih” gayrimuharip eşh&l ola Japon tayyareleri m yük Elçisine hücum etmek diler. Fakat herhalde gayrir 1 bücum etmek intemekm& kuk ihlâli teşkil etmek İS 9“’ da kaydeylemek icEp ed aıgı Çin askerlerinin bulunm'd ıği mrw , bir muhasamanın yaplm? S”“ nük .»r seyahat eylemekteydî— ı,o bâdisenin hususi vt mek istemektedir. Büt. t'în )9" “&M pılan bir hava hücumu? euce“f y rak intaç edeceği vah” mı*“’ wfj&" çok'bariz bir misaldir- uh “.,pı ıc"’” ::; Bu gibi hâdiseler, MÜY atf ",; ripler arasında sarih f87 “ng ol% ret bulunan ve EBYÜW fi gayrikanun! olan fmfıîm, uf"( ı,u’;îl Bu hâdisede, herhangi l’"' f,! ilân edilmiş veyah“t bulunmaması keym'e : kaldelerine muhalif olarak SW özür çeğif ” “,p*' y aniın affolunmaz, urw,u f( daha ziyade tebarüÜz 'tk İngiltere hülkümeti, O bu hususatı talep etmek Çi mektedir: gUn yi l,,lv 1 — Japon hüküme . bf p ne tam tarziye verm N 2 — Hâdise mesull? gö Dye te cezalandırılması. pu ı 38 — Japon makâm”rmm' "çp;u lerin tekerrür et.ı.'ı'ıe'-î'ı ŞE re Jâzımgelen tedbirleri? gl"rl ; minat vermesi.,. Ricat eden Nankin, 30 (A Aı den ı;;e | bi istikametinde ri'9 g vetleri Kalkan'ın zab çevirme hareketin? için Nanku ve SGY“ ni terketmişlerdir- womndl kin - Hankeu dem lacaklardır, rüR gi Fdak aai elakei CKL L PT L tol' Op'aoo“’;t::.&’ Süreyyaâ ; y : Beyoğlu İltıklâı cjdd 133 Tramvay durl y H Muayene hınelî”d' gün saat 16-'20 eder