17 Aralık 1936 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 10

sere Di) AYI HABER — Akşam postam 17 Birincikânun — 1996 Milletleı Cemiyelinde verilen kararlar Sancaktan Fransız askerleri çekilecek © safhalar da dahil olmak üzere en son vaziyetini yazıyoruz: Hariciye vekilimizin başkanlığı altm- varmış bulunuyordu. Bazı temaslardan $onra mesele pazartesi günkü konsey toplantısı ruznamesine alınmıştır. Ğ ik müzakere © © Sancak n.eselesinin konseyde müzake şesine o gün saat 17 de başlanmıştır. Toplantıdan evvel Hariciye vekilimiz © Dr. Tevfik Rüştü Aras söz alarak bir nutuk söylemiştir. Hariciye vekilimiz Vu nutkunda sancaktaki Türklerin bu © Ogünkü müşkül vaziyetinin bir tekm © eraniyet tedbirleri alınmasını zârüri kıl- © odığımı söyledikten sonra demiştir ki: “An meclis Suriye Üzerindeki man dayı Fransaya vermiştir. Fakat San- cak coğrafi, siyasi ve hukuki bakım- dan tamamen ayrıdır. Sancak hakkm- oda hiçbir manda verilmemiştir.,, Dr. Tevfik Rüştü Aras, Sancaktaki “Türk unsurlara yapılan tazyiklere ge- © yerek bugünkü sükünun süngü ile bir- Jeştirilen ve hiçbir hakkı olmıyan Su- - riyenin lehine ve hiç bir şey pahasına — Suriyeye tâbi olmak istemiyen ahali- - min en kudsi menfaat ve hakları aley- hine bir sükün olduğunu, fakat konse- ; daki heyetimiz pazar günü Cenevreye N | « yin objektif surette tetkikat yapması © ve bu mllhim meselede doğru ve hak- © Kaniyetli bir sureti hal bulunması için i © Baklara hürmet eden bir sükün lâzım ağam eylemiş ve emir Kü: © orıyla Türkiyeye ve Türklere aleyhtar unsurlardan mürekkep kıtaların minâ| gifnfih araziden çekilmesini, Mülletler cemiyetinin. bir komiserinin ff emri » altında ufak bir bitaraf Jandarms © Kuvvetinin bu mıntakaya gönderilme- sini, Türkiye Fratisa ve Suriye tara - © fından hiçbir yeni hâdisenin, hakkm- © da karar verilecek vaziyet üzerinde © fena tesir icra edemitmesini, ve niha- yet alâkadarlar arasmda bir anlaşma — Yulrun gelmesi veyahut yüksek miles- — Besenizin milessir surette müzakere e- debilmesi için müsait bir havanin ya» | ratılmasmı milletler cemiyetine teklif La etmiş bulunuyoruz, N Dr. Tevfik Rüştü Aras, bir tuzla — sureti halli içinen emin garantiyi - ile Türkiye (Oorasındaki derin ve samimi dostluğun teşkil ettiğini söz! — erine ilâve etmiş, bu ihtilâfm geçici “olduğunu ümit ettiğini, iki memleket arasmdaki münasebetlerin hiçbir za - © man bu kadar sağlam ve siki olmadı. er söyledikten sönra: o — “Hükümetim, büyük hassasiyeti- © mizi anlamakta ve bu elim ihtimalde © bime yardım etmekte Fransız hüküme © tinin başta geleceğinden emindir.,, de- ye — Fransız murahhası kürsüde © Bündansonra kürsüye Fransız — heyeti reisi hariciye müsteşarı Vienot “gelmiş ve kullandığı samimi lisandar © “dolavı Türkiye hariciye vekili doktor Tevfik Rüştü Arası teşekkürden sonra Fransız tezini bildirmek üzer* meselenin esasma temas edeceğini — söylemiştir. Bundan sonra konsey İsveç mu- rahhesr Sandler'i sancak meselesi hak o kında mazbata muharrirliğine tayin eylemiştir. Salı içtimaı Salı günkü konsey toplantısı saat 11,30 da yapılmıştır. Bu celsede Frarsız murahhası ve bariciye müs- “teşarı Vienot bir saate yakın süren uzun bir nutuk söyliyerek Fransiz roktai nazarmı anlatmış ve sancakta © hiç bir tedhiş hadisesinin vuku bul © imadığıma konsey azalarını iknaa uğ» mağ ıştır. Fransız hariciye müsteşw n hiç dekâfi addedilmiyen bu v iinde bazı sebepler ileri sürerek bu havalideki askeri kuvvetin takvi- ye edildiğini ikrar etmesi ve bir alay D ! “Konseyin bizzat (Baş taraf: 1 incide)( ğini söylemesi konsey muhitinde fe- Münelenin bayram günlerinde geçirdiği! na bir tesir uyandırmıştır. Vienot sözlerinin sonunda Antak- yaya bitaraf bir tahkik komisyonu. nun gönderilmesini ileri sürmüştür. Kabul edilen rapor Konseyin kabul ettiği mazbata mu- harriri Sandler'in raporu şudur? Konseye verilen İskenderun ve An- takya meselâsi, Türk (o hükümetinin Konsey âzasına tevzi edilen 10 - 17 tarihli tebliğatına mevzu teşkil etmek-| tedir. Diğer taraftan, Türkiye ve Fran- sa mümeseilleri, konseyin 14 ve 1s) Kânunevvel celselerinde, noktainazar- larını izah etmişlerdir. Vesikalardan ve cereyan eden müza- kereletden anlaşıldığına göte, Du taalluk Oeden o beynelmilel vesaik harlında alâkadar bükümetler arasında görüş ihtilâf o mevcuttur. Konsey o âzası, iki | hükümetin mülhem olduğu samimi dostluk ve hils- nüniyet (fikri hakkında iki tarafça ve- rilen teminatı © kaydetmekle şüphesiz bahtiyardırlar. ki O bu hal, meselenin neticesini müsait (o bir surette görmiye imkân o yermemektedir. Fransanın ve Türkiyenin mimessilleri, esas mesele - nin tetkikinin gelecek © mutad toplana devresine bırakılmasını Konseyden İste- mek o hususunda mutabık olduklarını Lildirmişlerdir. Buna İntizeren ve ica. beden sükün veitimat (havasının ih dası için , bazı (tedbirler derpiş edil - miştir. Türkiye mümessili, Konseyin © 14 kânunevvel celsesinde, Milletler Cemi. yetinin o bir komlserinin #it idaresi altma toplanacak (| küçük bir bitaraf jandarma müfrezesinin gönderilmesini! istemişti. Fransa mümessili, kendisiyle yaptığım görüşmelerde, kendi fikrince! bu tedbirlerin (o yerinde olmryacağını bildirmiştir. o Türkiye mümessili (O bu noktal nazara iştirak etmemektedir. Di- ğer cihetten, oFransa mümessili hudu- dun İki tarafında (tahkikata tevessül edilmesinde © israf etmemiş, Oo fakat sancağa müşabitler! göndermiye davet edilmesini teklif ey. lemigtir. Bundan başka, Pransız mümessili, Konseyin esas mesele hakkında kararı. nı vermesine intizaten, (son İransız - Suriye muahedesinin tasdikini geciktir - meyi oOtaahhüt etmiştir. (o Nihayer, Fransiz mümessili, müşahitler yerlerine varır varmaz, ahiren sancağa hususi surette o göndörilmiş elan kıtaatın geri alınmasını ve orada İülunan (askeri! unsurların omormal mevcüda indirilme- sini taahhüt eylemiştir. Konseydeki . Türkiye mümessili, hududun Oo Türkiye cihetinde askeri mahiyette © hiç bir tedbir mevzuu ba- his olmadığım bildirdikten sonra, san- | cağa müşahitler gönderilmesi Hakkında- ki Fransız mümessilinin talebine, tek- ME edildiği şekilde, iştirak etmediğini söylemiştir. Bunlardan di müsteban olduğu veçhi- le konseyin İttihaza davet olunacağı tedbirler hususunda bir anlaşma tahak- kuk edememiştir. Herhalde konsey her iki hükümete de itimat edecektir. Bu iki hükümet, malüm olduğu Üzere icap ede manevf sfkünu tahakkuk ettirmek için hiçbir gayretten fariğ olmayacak- lârdır. Maamafih, Fransa hükümetinin kaet talebi dolayısile raportörünüz fsken derin sancağına en kısa bir mühlet zâr- fında Üç müşahitten mürekkep bir heyet göndermek teklifinde bulunur. Şurasını tasrih etmele muvafık olur ki, Fransız teklifine göre bu müşahitlerin vazifesi ne meselenin esatını tetkik ne de İsken- denin ve Antakyâi mıntakasımda en son hadis ölan veya olabilen vakaları tah- kik etmek değildir. Keza müşahitler ne asayisin muhafazasında bizzat hareket edecek ne de efkârın teskini için doğrü- dan doğruya müdahalede bulunabilecek- lerdir. Onların roll müşahade de bulun- mâya ve icabıhalde konseye malfimat ve süvarisinin oraya gönderildi.İ recek surette hadiseleri takibe inhisar nin ifasında her türlü teshilâtı yapacak- lardır.,, Kabul edilen kararlar Konsey son toplantısında İskenderun ve havalisine ait kararını vermiştir. Ka- ratlar şöyledir: 1 — Fransa »- Suriye istiklâl muahe- desinin Fransiz meelisi tarafından me- secinin haline kadar tasdik edilmemesi 2 — Fransiz kuvvetlerinin sancaktan geri çekilmesi. 3 — Sancağa bitaraf müşahede heye ti gönderilmesi. Gayri kâfi gördük Bu tedbirler heyetimizce gayri kâfi görülmüştür. Fakat lehimizdeki havayı bozmamak ve yakında asıl mesele hak-! Yor kında Fransa ile aramızda başlayacak müzakereleri daha dostane ve müsait hava içinde yapmak Üzere kararı reddet- miyerek bu ilk tecrübeyi akim bırakma- mak için sadece müstenkif kalmağı ter- cih olunmuştur. edecektir. Şurası bedihidir ki, mahalli hükümet erkânı müşahitlere vazifeleri- Türkiye müstenkif ye karar vermiş olduğunu bildirmiş, maamafih dostane bir tarzı hal bulma- ya gene de çalışacağını söyliyerek is- tinkâf sebebini anlatmıştır. Bundan #onra konsey Türk murah- hasının istinkâfma rağmen mezbata muharririnin raporunu ittifakla ka - bul etmiştir. Karşılıklı müzakereler Fransız heyetiyle heyetimiz arasm: da Cehevrede üç gündür müzakereler cereyan etmiştir. Bu müzakerelerde biz Sancağa cemiyetin idaresi altında bitaraf jandarma kuvveti gönderilme. sini, bu suretle Sancakta sikün, emni: yet tesasiis ettikten sonra ciddi ve bi- tarafane anket yapılmasını istemiştik. Fransız heyetiyle üç gündür geceli gündüzlü temas ve münakaşalardan sonra Fransızlar teklifimizi kabul et - mediler. Sadece Üç kişilik bitarafi müşahede komisyonu gönderilmesinde ısrar ettiler, Bu heyete bir Türk, bir Fransız âza İJAV8 edilmesini istedik, Türk Aza dn olursa bu komisyonu" Türkiye hudutları İçinde anket yapa- bilmesini şart koydular, bunu reddet. tik. Hariciye Veklilmiz Parise davsi edildi Fransız hariciye nazırı Delbos, hs- riciye vekilimiz Tevfik Rüştü Arası Parise davet etmiştir. Hariciye veki - limiz, bugünlerde Parise giderek San cak meselesi hakkında ilk teması ya - pacak ve yıl başından evvel geri döne- cektir, Fransa sarih haklarımızı tatmiz edecek bir hal sureti teklif ederse yıl. başından sonra iki hükümet ve kon. sey raportörü arasında temas ve mü. zakerelere devam edilecek ve mese le konseyin 18 kânunusani içtimam. da he MManunacaktır Türkün olanı Türke Fransız matbuatının neşriyatı u: müs iyetle iyidir. L6 Jurnal diyor ki: Türklerle aramızda bir anlaş. mamazlık açşmanm hiç de sırası de- ğildir, Bilhassa dostümuz Türkler, dostumuz olan İngilizlerle de dos? ol. duktan sonra yapılacak bir tek şey vardır: “Türkün olanı Türke, olar Araba vermek... Fransız sefiri de gid yor Fransız sefiri Hanri Ponso'hun da şu sünlerde Parise gideceği haber ve. rilmektedir. Başvekilim zin sözleri “— Arkadaşlar, unutmamalıyız ki bvgün büyük davamız sancak me. selesi Cemiyeti Akvamda müzakere ediliyor. Yüreklerimiz heyecan ile doludur. Dost Fransadan ve Cemi- yeti Akvamdan emniyet ve istiklâl bekliyoruz.,, Arabru damadını yaraladı! “ Kahveden çıkarılan bir sabıkalı da Almanya Çekoslovakya” ya taarruz etmek üzere (Boş tarafı 1 incide) Berlin 16, dışarıdaki askeri ataşeleri, Hitler'e *a porlarını vermek Üzere © Berlinde top- İanmsya davet edilmişlerdir. Müslemlieke istiyorlar Londra, 16 (A. A.) — Von Ribbent- Top, İngiliz « Alman ziyafetinde söyle diği bir nutukta ezcümle demiştir ki: “— Alman milletinin hayat şartla rını yükseltmek © için başlıca iki yol şunlardır: Ham maddeler tedariki ve bevnelmilel ticaret, Buna binaen, müstemleke mese lesinin mantıki bir şekilde halli pek ti- yade arzuya değer. Sor barbin müthiş ve feci hatası (tekrar edilmemelidir. Aksi takdirde, bu cihan bo'şevik ihtilâ- linin aşikâr (bir zaferi olacaktır. Von Ribbentrop, Kominter'in um. desini şiddetle tenkid etmiştir . Berlin, 16 (A. A.) — Frankforter Çaytung gazetesi, başmakalesinde yazı “Dünyada hiç bir kuvvet Almanya. yı Avrupanın doğusunda (Lehistan | hududu) ve doğu cenubunda (Çekos - lovakyâ hududu) çizilen hudutları şa- yanı kabul, hakkaniyetli Oo ve mantık! olatak O tanrmaya ve kuvvetle ölde edi. len butaraı halleri zir temm'at pakt ile. teyit ve temhire hiç bir zaman n.ecbur . edemiyecektir. VWaymar Cumhuriyeti nımadı. Şimdiki Almanyanın bunları tanıyacağı nasıl ümit edilebilir? bunları ta- Başvekilin sporcu- lara iki müjdesi: (Baş tarafı 1 tncide) Bu toplantıda hepinizin bayramım kutlularım. Sizinle beraber bütün Tür kiyenin bayramını kutlulıyalım. Bütün Türkiye ile beraber, başımız ve canı- miz olan Atatürke sevgi ve saygıla - Tımızı sunalım. Bayrantını kutlilıya - him.,, Başbakan bü nutkundan sonra spor- dan biri Mayıs ve haziran ayları zar. İimda Balkan kupası maçlarının An- yapılmasıdır. ve Bulgaristan milli takımılariyle Türk milli takımı ilk defa olarak yeni Anka ra stadmda karşılaşacaklardır. Birin. ci gelen Balkan kupasmı alacaktır, | Başbakanm ikinci müjdesi de, An -| karada olduğu gibi İstanbulda da mo- dern bir stndyom yapılması için da- hiliye vekili Şükrü Kayaya, çmir ver. mesidir. Başbakan bu emri Ankara stadyo munda dahiliye vekiline vermiş ve İs- Bir kayınpeder garsonu Vurdu Dün gece iki hadise “olmuş, üç kişi ağır surette yaralanmıştır. I — Kastmpaşada anbar arka: sında 20 numaralı evde otüran Recep ile keympederi Şükrü dün gece * saat sekizde kavgaya tutuşmüşlardır. Re- cep kayinpederini sopa ile döğünce Şükrü eline geçirdiği bıçakla dama- dr Recebi arkasından vurmuştür. Gi.| rültüve komşulardan Nuri yetişmiş aralarma girerek ayırmak istemiştir. Şükrü bu arada öraya giren Nuriyi de! sol kolundan ağir surette yaralamış. tr. İki yaralı sıhhi imdat otomobiliy- le Beyoğlu hastahanesine kaldırılmış, Şükrü de yakalanmıştır. 7 —— Dün gece saat on Bir buçuk ta Zdirnekapıda Neslişah sultan ma- hallesinde Sarmaşık sokağında Hay rinin kahvesinde rakı içen sabikalıkı dan Kuşgöz Niyazi garson tarafından dışarı çıkarılmıştır. İ Sebıkalı buna kızmış, cebinder çıkardığı sustalıyı ansızm garson Be kirin karnına sokmuştur. Barsakları dışarı çıkan Bekir hemen Gureba kas tahanesine kaldırılmış, Sabıkalı Ni. yazi yakalanmıştır. | (A. A.) — Almanyanın! İarkadaşı olan Zekiden 89 000 gra tenellk Kabahat bizde değil, hudut çizgi rinin bozukluğundadır. Muahedelerif tadili meselesini istikbâle birakabilirdiki fakat bölşevizm bizim için yakıcı bi meseledir.,, Sovyet Rusyanın müdafaa hattı Bu sabahki posta ile gelen ingiliz “The Poople,, gözetesinin yazdığın8 göre Sovyet Rusya, Alman - Japon if tifakına cevap olmak üzere gerek J& ponya, gerek Almanya cihetinde bi cihetlerden gelecek herhangi hücum ve istiliya karşı koyabilecek büyük bir tahkimat hattı kurmağa karar vef miştir. Fennin son şaheseri telâkki edile” ve Fransızlara alt olan meşhur “Me ginot,, tahkimatınm ayni olacak Re tahkimatı için beş sene sarfedilecekti” Buralarda 3,000.000 efrad barmabi" lecektir, Fransız hükümeti, kendi Maginot tahkimatmın çok saklı tutulan plân larını Rusyanın emrine «made kılmış” tir. Bundan başka Fransız mühendisleri de Rusyaya iğreti olarak verilecek vw? eser müştereken meydana getirilecek” tir. Bu modern ve gayrikabili nüfuf tâhkimat, askeri efrat için elektriki8 ısıtılmış yatakhaneleri, yemek salon Yarı ve banyoları ihtiva edecektir. Zahitler için husus! yatak odalari olacaktır. tanbul stadyomunu da bizzat kendi *“ sinin açacağını söylemiştir. Başbakanm bu iki müjdesi bütü! sporcuları, ikinci müjdesi hem spor “ cuları, ve hem de bütün İstanbullula" TI çök sevindirecek mahiyettedıy; (Ankara"staderın azılma mördsim ne ve maçlara dair maldmat spor Jamızdadır.) Bayram | Bugün Şeker büyraminm son günü dür. İlk defa bu sene resmi bayramla” meyanma giren Şeker bayramı bütün memleket için olduğu kadar İstanbul | için de çok iyi geçmiştir. Eğer Antakyadaki kardeşlerimize ya” pılan işkence ve Adanadaki seylâp felâ” ketinin unutulamayan neticeleri olmasi idi bu bayram Türkiye için daha fevkü deolacaleti, İstanbulda bayramın güzel'iğini © bayram günlinde de, kış günlerinde ei“ der görülecek, güzel havalar arttırmıf” tır; İktısaği refahm artışı, buhran gönle” rinin nisbeten geçmiş olmasının da in“ #imamile halk bayramı meşe ve se vinç içinde gecirmştir. Beş bin lira nereye | gitti Arife gününden o birgün evvel” Emjâk Bankasında bir veznedarn beğ” bin Hra açik vermesiyle o weticelenef vir hâdise olmuş ve zabıta ü müddel” fl umümllle işe vaziyet etmiştir. Emlâk Bankasında tevzi edilen aylıklar müteaddit kişelerden yapıldığı” | için kişelerin © veznedarları (o ser vef” İl nedar Zekiden paralarını almaktadır” | O sabah o veznedar Nuri de çok yat etmiştir. o Bu parayı Nur: Zekiye şk mat ettiğinden saymamıştır. Akşar. hesaplar görülürken o Nuri parasi yl 5000 Jita açık olduğunu görmüş ve kiye baş wwrâarak o kendisine yanlışlık lar.3000 Jire noksan verdiğini söyl tir. Pakat Zeki bunu reddetmiştir. İşe evvelâ Banzı mifeftişleri tonra da zabıta ile müddelwxumilik « ziyet etmiştir. Bayram olmasına rağmen a. devam etmiş ve serveznedar siri. kasasındaki paraların cinsleri si miştir. o Bunun meticetinde beer ler şıklıklar görülmüştür. Bu bir İP“, telâkki edilerek tahkikata yea el mektedir,