13 Aralık 1936 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

İP 8 nci Edvardın tahttan çekilmesi etrafında; ingiltere ve dominyonlar kai Daisi EŞ ŞA Sekizinci Edvardın Madam Simpson! la evlenip de gene krallığı (muhafaza etmek hususundaki teklif, ancak İngi- liz kanunu esasisinde bir tadilâtla müm kün olabilecekti. Madam Siümpsonun kraliçe olmaksızın zevce olarak kalınası ve doğacak çocukların tahta varis ol- mak hakkından mahrum edilmesi bir kanun maddesi istiyodu. Başvekil Baldvin İngiliz hükümeti nin böyle bir tedbir almak taraflısı ol- madığını söylerken İngütere dominyon- Yarının da reyini almak Jâzımgeldiğini ilâve etti. İngüterenin dominyonları (Kanada, Yeni Zelând, Cenubi Afrika, İrlanda ser best hükümetidir. ... 1931 senesindenberi dominyonların, İngiltere müttehid krallığile münasebe- tinin derecesi yükselmiştir. Bir domin- yondaki umumi vali, İngiltere kralmın © dominyonda şahsan mümessilidir, Do minyon hükümetinin tavsiyesi Üzerine bizzat Kral tarafından tayin edilir, İn giltere hükmetinin umumi vali ile hiç a alikası yoktur, .".. Eğer bir Dominyon hükümeti, mete- Mi — Kanada bükümeti (diyelim! — Krala doğrudan doğruya bir mesele ar- zetmek İsterse, umum! valisine bildirir ve mesele doğrudan doğruya krala gi- der, İngiltere hükmeti bu işe de karışa- MAZ. Dominyon hükümetleri ile İngütere hükümeti arasmdaki muhabere bir yük- sek komiser vasıtasile yaptır. Her Do minyonun Londrada bir yüksek komise| ri vardrı, İngilterenin de (Kanada, A- vusturalya ve Cenubi Afrikada yüksek! komiserleri vardır. Yeni Zelând, hükümetle dahi umu- mi vali deliletile temasta bulunmak gi- bi eski bir usulü devam ettirmek tarafı: sıdır, İrlanda serbest bükümeti, İngil- tere hükümeti ile son zamanlarda mu- haböreyi mümkün olduğu kadar azalt- mağı tercih ediyor. e İşte bu yüksek komiserler vasıtasile- dir ki Başvekil Baldvin kralın evlenme- si hakkında Dominyon (hükmetlerinin fikrini sormuş ve müsbet cevap almış- &r. Yani onlar da kralm madam Simp- sonu kraliçe yapmadan alması hususun- da bir kanun çıkarmağa İngiltere hükü- meti gibi taraftar değildiler. ... İngiltere hükümeti “tahtın istikbalile alâkadar kanunda bir (değişiklik yap- mak İzrmgeldiği zamanlar, muhakkak surette Dominyon hükümetlerinin de fikrini almak,, zaruretindedir. TAHTTAN ÇEKİME KANUNU İngiltere kralınm evlenmesi için ka- nun çıkarmak icap (ediyordu. Acaba tahttan çekilmesi de bir kanunla Omu- kayyet midir? Hayır.. Tarihte hakikaten kendi ihti- yarile çekilmiş bir İngiliz (o kralı gös- terilemez, Bu itibarla teessüs etmiş bir kanun da yoktur. m İkinci Rişar 1399 senesinde tahttan çekildiğini gösteren bir feragatname im- za etmişti Fakat buna kendi halefi ta- rafından mecbur edilmişti. (o Dördüncü Hanri ve beşinci Hanrinin, gene halef- leri tarafından artık kral olmadıkları lân edildi. Dördüncü Edvard ve ikinci Ceymis memleketten kaçtıkları için par İamento tarafından tahttan çekilmiş o- arak bildirildiler. ... Karilerimizin hatırmdadır. Sekizinci Edvardın Madam Simpsonu “Morgan- tik,, denen izdivaç şeklile alacağı sanı- yordu, Halbuki bu izdivaç . İngiltere kanunlarında yoktu. Acaba bu garip isim nerden çıkmış ve bu izdivaç nerelere kadar nüfuz et- miştir? Morgantik kelimesinin Hitlerden çok zaman evvel Almanyadan çıktığı mu- hakkak.. Almanlar, bir izdivacın tam manasile izdivaç olabilmesi için kadınla erkeğin ayni seviyeden olması Jâzımgel diğine inanıyorlardı. Orta zamanlarda hattâ küçük çapta asilzadenin bile alelâ de halktan kadm almasma itiraz edili- yordu. Eğer alırsa, işte bu “morgan- tik izdivaç,, oluyordu, Yani, Okadın ve ondan doğacak çocuklar, asilzade koce-) nın servetine ve Ünvanımna tevariir ede- miyorlardı.. ,.. “Morgantik,, kelimesi (almanca Mor gengab,, kelimesinden gelmektedir. Bu da “sabah hediyesi,, demektir. Morgan- tik izdivaçlarda güvey, evlenmenin erte si sabahı geline bir hediye verirdi. İşte aşılzade ile evlenen dün seviyede kadı- al Çaldığı lm için fatura bırakan zmirli Arsen Lupen uyurken yakalandı İzmirin Arsen Löpeni ve “Çetin Cin, ( namile İzmirde hemen soymadık mağ za bırakmıyan Alaşehirli Şükrü tekrar yakalanmıştır. Geçen hafta Çetin Cin © yakalanmış. fakat sulh mahkemesinde ilk O sorgusu için beklerken girdiği halânm pencere- sinden civar damların birine atlamış ve oradan 13 metre yüksekten aşağı ka- yarak kaçmıştı. İzmirin bu kurnaz hırsızı evvelki ge- ce İzmirde bir evde üyurken yakalan müşter. Türkiye Arsen Lüpeni Oromanların Arsen Lüpeni kadar zarif bir adamdır. nın mal ve mülk namına kocasından a.|Soyduğu mağazalara kartını bırakarak ö kp alacağı bu hediyeden ibaret muş, kalır. ... Morgantik izdivaca “sölak izdivaç, da denilmektedir. Buna sebep de evlen- ve merasimi esnasında güveyin geline sağ elini değil de, sol elini vermek âdet olmasıdır, “Morgantik izdivaç,, Alman- yada meşru ve kanuni bir izdivaç olarak sayılırdı. Bu şekildeki evli olan, bir baş ka kadın alırsa kanun harici harekette bulunmuş olur, eskidenberi memnun o- lan “taaddüdü zevcat,, yoluna sapmış bulunurdu. .. ——— 4 Ankarada bulunan gümrük baymüdüra Mustafa Nari Du sabah şebrimize dönmüş! tir, * Maarif vekili Saffet Arıkan bayram ta HU münasebetle Askar civarında başlaya rak Ege mmtakasma kadar (uzayacak biri. tetkik seyahati yapacaktır, * Hukuk ikinci smıf talebesinin Kendileri Bin do Uç senede mezun olmaları (Oyolunda yaptığı müracaat yarın bir karara bağlana caklır, * VUAyet maarif müdürlüklerinde bulunan kâtip, başkâtip ve mümeyyisler de mühasç Heybeli olanların dün de duruşmaları yapılmış, fakat suçlular müdafaalarmı hazırlamadıklırından duruşma 15 ikineikânın saat on dörde bera kamış ve suçlular Yüzer lira kefaletle tahliye edilmiştir. * Şehir mütehassıs: Prost Nafia vekâleti nin davetine icabetle bayram ertesi Ankara * Dün Üniversitede kalorifer borusu pat lamış ve etrafa yayılan dumanlar bir bayii telâş uyandırmıştır. * Karsta 50 kilometrelik bir çevre içindeki köy ve nahiyelerde 10.—11 geceni saat 91 da ti zelzele olmuştur. * Türkiye De İran arasındaki transit yolu Bun hudut üzerindeki moktamnda müşterek bir. gümrük binası yapılacaktır. * Bundan socrâ mekteplerde (talebelere soyadlarile bitap edilmesi ve yapılacak mu amelelerin #oyadlarma dayanma takarrür etmiştir. * Deniz İşçilerile sirsat İşçileri için birer kanım projesi hazırlanmaktadır. * Ticaret odası güyri Omeşru rekabeti Kaldırmak için konferanslar verdirscektir. Dışarda : * Almanyanın yakında Mançuko devletini tanıyacağı beyan edilmektedir. Mançuko ti caret mümessili Berlinde bir ziyafet vermiş tir. * İtalyan kralı, soğuk algınlığından hasta dır, Kimseyi kabul etmemektedir. * Romanya bariciye nazırı Antoneskn ya rın Paris hareket edecektir. * Avrupada olduğu gibi Amerika milleteri srasmda da müşterek bir adalet divanı ku yulması Panâmeriket konferansında takar tür etmiştir. * Bulgarlar Plevnenin Ruslar tarafından almışı gününü büzlk raerasim ve göyliklerle test'i etmişterdir. zür dilemekte ve kendi tabirile “ödünç aldığı, eşyaların bedelini ilk fırsatta ö- diyeceğini vaadetmektedir. Bu açık göz hırsız bir filozof olduğu nu söylemekte ve “27000 İiracık, bir paranın kendisinin namuslu bir (hayat sürmesine kâfi geleceğini ilâve etmekte dir, Böyle bir parası olsa Çetin Cin ev- lenecek ve bir Avrupa seyahatine çıka- cakmış, Çetin Cin bundan bir hafta (evvel Göztepede bakkal Mehmedin dükkünr- na gece vakti girmiş, balık konservesi, yağ ve limonata bir salata yaprak kar- nımı doyurmuş, çaldığı eşyalar için tah mint bir de fatura hazrılıyarak imzala muş, sonra kartına şu cümleyi yazmış- tır. : *Aziz dostum Mehmet, “Kusura bakma, seni (Otâciz ettim Gündüz gelemezdim. Zaten iyi dost ge- celeyin ziyarete gelir! Seni birkaç ku” Tuş zarara soktum. İhtiyaç içindeyim. Yakında borcumu takdim ederim. Balık Jar doğrusu nefismiş, öyle olmasa sen müşteri tutamazsın. Hoşça kal. Romanya, Balkan birli- ğine daima bağlıdır Bükreş Meclisinde dün dış siyasa izah edildi Antonesku Şubatta Ankarayı ziyaret edeceğini söyledi Romanya hariciye nazırı Antonesku İ dün mebusan meclisinde Romanyanm diş siyasasmı izah etmiştir. Romen başvekili bu nutkunda tat - min eğilmiş olan Romanyanın ancak sulh siyaseti güttüğünü söyledikten sonra harici siyasetin izahma Fransa yı hürmetle yadederek başlamıştır. Hariciye nazırı küçük itilâfın dost - luk tezahürlerinden şöyle bahsetmiş - tir: “ Son beynelmilel hâdiseler, Ro - manya, Çekoslovakya, ar bü üç müttefik devlet vetli tesanüdü zâfa düşürmemiş, eN kis aralarımdaki anlaşmayı kuvvetlen. dirmiştir.,, Balkan anlaşmasınm faaliyetinden ehemmiyetle bahseden Romanya hari- ciye nazırı şöyle demiştir “.— Dış siyasamızın esaslı unsurla- rından birini teşkil eden bu teşekkül, Avrupanın bu kısmındaki emniyeti mes'ut bir surette tamamlandırmakta- dır, Balkan antantı müfid bir teşekkül olduğunu ispat etmiştir. Bu mükemmel fırsattan istifade edeceğiz.,, M. Antonesku, şubatta Atinada top- lanacak olan Balkan Antantı daim! konseyi içtimama iştirak ve Ankarayı ziyaret edeceğini söylemiştir. M. Antonesku, Balkan antantının e konomik sahadaki müessir faaliyetini Birliği, Almanya ve sair devletlerle o- Isviçrede Nazi şefini .. .. öldüren Yahudi genci 18 seneye mi mahküm oluyor ? Berlin 13 (Radyo) — Bu sene- nin şubat ayında İsvi i nazi li deri Gustlaf'i öldüren o Yugoslavya Yahudi genci David Frankforterin İsviçrede yapılan muhakemesi ne - ticesinde kendisinin 18 sene ağır hap- se mahkümiyeti (o müddelumumi tarafından istenmiştir. Mahkâmi- yet kararı bugün ilân olunacaktır. Alman mahafili bu mahkümi - yet karşımda (o Davit Frankforter. den bahsederken bu gencin Alman Ederini taammüden öldürmüş olduğu nu ve bilhassa bu cinayeti işlediği ga- rizan kantonunda idam cezası olma - dığinı da göze aldığını söylemekte - dir. Yahudiler David Frankforteri bir kahraman saymaktadır. Pariste top-i lanan enti faşist kongreye fahri reis intihap edilmişti. Yan milnasebetlerden bahseden Anto - nesku Romanyanmn dış sıyasasmın de- ğişmemiş olduğunu söyliyerek sözleri. ne nihayet vermiştir. Başvekilin sözleri 'Fski hariciye nazırı 'Titüleckonun niçin çekildiği hakkında sorulan bir suale cevaben de Romen başvekili Tar taresko göyle demiştir: “— Dış siyasada hiçbir değişiklik olmamıştır. Zira bü siyasa, Romanya milletinin daim! menfaatlerine daya - nan daimi bir siyasadır. Hakikat şu merkezdedir Ki; bütün ıttifaklarımız ve müttefik ve dost devletlerle olan bi | Yapan sinemala tün münasebetlerimiz Bu suretle M. Titülesko tarafından hükümet adma takip edilen sryasanm bütün memleket sıyasası olduğunu ve bu sıyasanm takip ve tarsin edildiği- ni ispat edebildik.,, an harbi Asiler Akdeniz limanlarını Abluka etmişler Sslamanca, 12 (A. A.) — Bir tebliğ- de İspanyanm Akdenizdeki limanları- nm filen abluka edilmiş olduğu bildi - rilmektedir. Barcelona mühimmat çi- karmıya uğraşan bir gemi, Canarias kruvazörü tarafımdan zaptedilmiştir. Hükümetçilerin muva.fakıyetleri Madrid, 12 (A. A.) — Müdafaa mec- lisi, dün öğleyin, bilhassa asağıdaki noktaları kaydeden bir tebliğ neşret » miştir; Coranna yolunu kesmek için asi kuv- vetler tarafından yapilan yeni gay - retler iç saat devam eden bir muhare- beden sonra &kim kalmıştır. Hükümete mensup topçu kuvvetleri asilere ağır zayiat verdirmiştir. Mad. rid cephesinin diğer kısımlarında top- çu ateşi devam etmektedir. Aragon cephesi üzerinde, Belchitte mıntakasmda milisler hayli ilerlemiş - ler ve asilerden 65 kişiyi öldürreseler- dir. Asturies cephesinde hükümet kuv - vetleri, tekrar taarruza geçmişler ve Pie de Larva tepelerini, Alivares çift- liklerini işgal etmişler ve Reguerasa varmışlardır. Fena hava, eyaletinde hare - kât icrasma olmaktadır. Başvekil gençliğe hitap edecek Salı günü büyük merasimle An- karada açılacak olan büyük stadyom:| da Başvekil İsmet İnönü gençliğe hi- taben mühim bir nutuk söyliyecektir. Başvekilimizin bu nutku radyo ile; bütün memlekete yayılacaktır. Talebe ve |âl tramvay 4 pasoları ki; Çoktandır dinler “dururuz; Su dır şikdyet edilir: 16 yaşımı geçkin lebenin tramvaydaki talebeye ya) he tensilâltan istifade etmemesi n& mektir? Bu doğru mudur? diye. tin Gazetelerde gözümüze ilişti. B t yanıklar kültür direktörlüğüne baş&ff Is muşlar; direktörlük de vilâyete. $ di iş vilâyetin teşebbüslere giri tramvay şirketinin vaktiyle talimat mesine koydurduğu kaydı kaldertij it ya, on beş yaşından üstün talebeye“ ” diğerleri gibi tensilâtlı bilet verdi ve uğraşması kalıyor. Bunda Jak olabilecek mi? Sıkı tutarsa gl yok... u w Hakikaten vilâyetin bu teşeb ba yerinde olacaktır. Bugün yirmi yasi dan üstün bile talebe mevcut ve ole, ma sahası senelere sığdırılamıydö'ğa,., kadar geniş... Kendisine güvenebilii i ak sakallı piri fani oluncaya kadar *|9., talebe sayılır! S Dünyada 15 yaşımdan yukari ta şirketin tensilâtlı tarifeden isti etmesi kadar gülünç bir şey ol yacağı da muhakkaktır. : İnsan para denilen nesneyi anö Ki mektep sıralarına arkasını çevirdili ten, hayatla karıştıktan ve binbir b külâta göğüs germeye hazırlandıktiğkı.. sonra kazanabiliyor O da bakis Mektep sıralarına bağlı kaldıkça, 7 kasanmk için müşkülâta göğüs g lerin eline bakmak mecb Şimdi nerede o müreffeh o babd oğlunu, 20 yaşına kadar okutabil Nervle « talebe ki tenzilâtaız bilet fiği de rasım cebine koyucu: birisi 5 dikça, hem çalışsın; hcın ok . td Maarif vekâleti talebenin n Ayrca mektep müdürleri mi sinemalarda tetkikat y Dünkü yangınlar Dün gece şehrimizde iki yangı” muştur? Beykozda orta çeşmede Alinin oturduğu 119 numaralı € yangın çıkmış ve itfaiye gelmeden yardımiyle ev yandıktan sonra ate$ tırılmıştır. ik Fındıkl'da Güzel Sanatlar Akad wv si karşısında Emaye (o favrikası Şe, ocağın fazla yanmasından dolay! el vE hı v gın — çılemış, söndürülmüştür. ' Milli Müdafaa Mh Vekili geldii . Mill Müdafaa Vekili Özalp bugün öğle treniyle Ank karti dan şehrimize gelmiştir. Ayni & Ankarada umumi müfettişler vk k tısına iştirak etmekte olan Şark mi müfettişi Tahsin Üzer de tir. ae Finlandiya Cumhuf” reisinin yıldönümü Finlandiyanm cumhurreisi FE i Evind Suinhufrund bu aym o” e şinde 75 yaşmı dolduracaktır. Sy Jandiyanm çarlık Rusyası münden kurtulması için çalışa büyük adamın doğumu Da da merasim ve şenliklerle tesit cektir. Dünkü a vakaları g Son yirmi dört saat garfmâ” rimizde yedi hırsızlık ve yanki » vakası” olmuştur. Ayni zamandi ği hafif otomobil kazası da olmuştur” | s3 N ? N