26 Kasım 1936 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 6

ia W hava ve sedayı geçirmediklerinden bun- | 1! Yeni Alman - Japon itilâfı dün son dakikada kısaca bildirdiğimiz gibi sa- at on ikide Berlinde Japon delegesi Musakaji ile Almanyanın Londra bü- yük elçisi Von Ribentrop arasında im- zs edilmiştir. Beynelmilel komünizme karşı yapılmış olduğu bildirilen bu anlaşmanm malüm olan esasları şu- dur: 1 — İki taraf beynelmilel komüniz- min faaliyeti hakkındaki malümatla, bu meselede efkârı umumiyeyi tenvir edebilecek tedabir hakkındaki malü- matı testi edecekler ve sıkı bir teşri- ki mesai ile tedafül tedbirler alacak- lardır. 2 — İki taraf, beynelmilel komüniz- min tehdidine maruz bulunan büyük devletleri bu itilâfnamenin ruhuna mu vafık tedafüt tedbirler almağa ve bu itilâfa iştirak etmeğe müştereken da- vet edeceklerdir. İki taraf, mevcut kanunlar çerçevesi içinde, dahilde veya hariçte doğrudan doğruya veya dola - yısiyle beynelmilel komünist faaliyeti. ne yardım edenlere karşı şiddetli ted - birler alacaklardır. Bu maksatla daimi bir muavin komite ihdas edilmiştir. 3 — İtilâfname, bugünden itibaren ye beş sene müddetle meri olacaktır. Bütün ecnebi devletler sefirleri, Sov- yet Rusya sefiri müstesna olmak üzere, saat 12 ile 13 arasında Hariciye neza- tine davet edilmişlerdir. Prag 26 (A.A.) — Bu sabahki bütün Çekoslovak gazeteleri, Alman - Japon itilâfı hakkında mütalezlar yürütmekte Camdan Alman Japon ittifakı dirler. Bu gazeteler komünizme karşı mücadelenin o Almanya ile Japonyann Sovyet Rusya zararına büyümek husu- sundaki niyet ve tasavvurlarını gizlemek için icat edilmiş bir bahane olduğunu yazmaktadırlar. Lideve Novine diyor ki: “Alman « Japon itilâfı, garp devletleri efkârı umumiyelerini endişeye düşür meğe matuf bir manevradır. Bu itilâfa hiçbir demokrat devlet iştirak etmiyece- gi gibi Çekoslovakya da iştirak edecek değildir. İyice biliyoruz ki mevzubahs olan mücadele, komünizme karşı değil, Sovyet Rusyaya karşıdır. Çekoslovakya hiçbir zaman Sovyetlerin yardımından vazgeçemeez. Çünkü Almanyanın tâbi haline gelmeği istemez.,, Gizli protokol Londra, 26 — İvning Standard gaze- tesinin diplomatik muhabiri mevsuki menbalardan aldığı kaydile verdiği bir haberde Alman - Japon itifakmın gizli bir protokolundan bahsetmektedir. Mu- habire göre bu protokolun esasları şun- lardır; 1 — Felemenk Oo müstemlekelerinin Alınan ve Japon nüluz mıntakalarıma taksimi 2 — Büyük okyanos adaları mesele- sinin halli ve bu okyanusta Japon ve Alman "İktsadi nüfüz,, mıntakalarınm tesbiti Mevzubahs protokola göre Bornes ve Seleb adaları Japon nüfuz mıntakasında kalacak Sumadra ve Cava adaları Alman nüfuz mıntakasma bırakılacaktır. kumaş imaline başlandı Yeni nevi camlar ipekten ince, çelikten dayanıklıdır Elbise imalinde şimdiye kadar birçok maddeler kullanılmışsa da camdan el bise yapmak kimsenin hatırma gelme- ynişti. Son zamanlarda bazr büyük Arne-| rikan ve Alman fabrikaları camdan ne-| Sicler imaline başlayınca bunların elbise yapılmasnda da kullanılması akla gel- miştir. Camdan kumaşları bildiğimiz pence- re camı ile mukayese etmemeliyiz. Ku-; maşın dokunmasında kullanılan cam telleri saç kılmdan yirmi defa incedir. Tellere lâzım gelen sağlamlığı vermek) için yeni usullere müracaat ediliyor. Renkleri arzuya göre değiştirmek için de renkli cam macunu kullanılıyor. Böyle cam kumaş fabrikaları Avustur- yada bile açılmıştır. Camdan kumaşlar şeffaftır. Diğer kumaşlar kadar kolaylıkla kesilip diki- Jir ve yıkanabilir. Amerikada son tatbik edilen usullerle elde edilen kumaşlar gayet sağlam oluyor ve'cilde hiçbir za- rar vermiYorlar, Diğer bir bakımdan cam ipinin bir © çek iyilikleri vardır. Parlaklığını asla! id kaybetmez, güve tutmaz aynı zamanda| * #on derece ucuzdur. Çünkü imalinde hiçbir kıymeti kalmamış olan cam kı- Tıkları kullanılmaktadır. Bir kilo erimiş çamdan yirmi metre murabba cam kü- maş yapılabildiğine göre kumaş hemen hemen yalnız imal fiyatma mal olmak- tadır. Camdan yalnız kumaş yapılmak $sü- retile istifade edilmiyor. Camla yapılan Gebeton şimdi kullanılan çimentodan çok mukavemetli olduğunu yapılan tec- bülerle anlaşılmıştır. Sırf camdan tuğ- Yalar içlerindeki hava alındıktan sonra İlardanı mimarlıkta pek çok istifade edi- İecektir, Bu tuğlalara bir miktar fosfor İha madde ilâve edilerek binaların ışıklı 8 bir hale sokulmaları mümkün olacaktır. Bövlece cam tuğladan evler geceleri peri masallarmdaki saraylar gibi pırıl pri pırıldayacaklardır. İ Betona rekabet eden cam aynı zaman-| da çeliğe de mühim bir rakiptir. Çekos- Mi lovakyada heli hazırda yapılmakta olan gam levhalar çelikten yedi defa fazla bikülmeğe müstaittirler. Bu camlardan Mİ traş bıçakları yapılmağa başlanmıştır. Nevyorkta geçenlerde açılan camlı Wi maddeler sergisinde gösterilen yenilik” ler arasında bir de şeffaf olmayan cam vardır. Bu camın iki tarafmdan birin. den bakıldığı zaman ötesi görülüyor. Diğer tarafından bakıldığı zamin ise bir şey görülmez. Bu camların bahusus! pencerelerde büyük rağbet göreceği mu- hakkaktır. Ispanya isyanı Ihtilâlciler iki tebliğ çıkardılar İspanyadaki dahili harbi biri kazanmak maktadır. Dün gece asi kuvetler tebliğ neşretmiştir: Madrit cephesinde ileri mevzile- rimiz müstakbel harekât için tashih edilmiştir. Santander mıntakasmda Kızılı. rm taarruzu akamete uğramıştır. Hü” kümet milislerinin Roblede de Cheva Jaya karşı yapmış oldukları yeni bir taarruz, püskültürmüştür. Otuz mi telef olmuştur. ikinci tebliğ Moncloanın işgali sayesinde kıta» atımız, Madritin şimalinde müessir surette himaye görmekte olup Man- zares nehrini kolaylıkla geçmektedi- ler. Kıtaatımızın isşe işleri artık ko” aylıkla ve geniş mikyasta temin edil mektedir. Başkumandanlık nikbin. dir. Evelki gün teslim © olmüşolan kırk milis neferi, Ceneral Frankonun geçenlerde af ilân edeceği vaadini mu tazammın olan beyannamesi üzerine birçok asilerin kendileri gibi hareket edeceklerini beyan etmişlerdir. Diğer esirler, Madritteki kadınlarm pazar sabahı Puerta Del Solda payitahtın teslim olmasını istemek üzere bir nü- mayis yapmış olduklarmı beyan et- mektedirler. Bir ingiliz filosu Ispanya sularında Sofya, 26 (Telefonla) - Paristen bildirildiğine göre, İngilir Akdeniz do- nanmasına mensup 7 denizaltı, 5 hafif ve 3 büyük torpito Barselon ile Valan- sia İmanlarına gönderilmişlerdir. Bunlar, Franko hükümetinin muhte- mel bir bombardımanı karşısında İngiliz tebaasını himaye ile vazifedardırlar. iki ta için çalış- şöyle iki HABER — Akşam poğtağr Son dakika Japon ve Sovyet askerleri çarpıştı Solya, (Telefonla saat 13 te) «—- Dün Mançukodaki Japon - Rus hududunda- ki 20 numaralı karakol civarında bir Japon takımı Sovyet arazisine iki bu- çuk kilometro kadar girmiş ve bu va- ziyet karşısında Sovyet hudut muha « fızları Japon askeri üzerine kuvvetli bir ateş açmışlardır. Japon kuvvetle- Ti de buna mukabele edince, iki taraf arasında şiddetli bir çarpışma olmuş ve bu yüzden birçok insan yaralanıp birçokları da ölmüşlerdir. Nihayet Ja- ponlar fazla mukavemet edemiyerek geri çekilmek mecburiyetinde kalmış - lardır. Sovyet hudut kumandanı vaziyeti derhal başkumandanlığa bildirmiş, bu- nün üzerine Sovyet: hükümeti Tokyo- daki sefirini, Jspon hükümeti nezdin- de bu hâdiseyi şiddetle protesto etme- ye ve hâdiseye sebebiyet veren Japon askerlerinin cezalardırılmalarını iste - meye memur etmiştir. Edirnenin bayramı Dün büyük merasim yapıldı Gürel Edirnemizin dün kurtuluş bey-| ramı Ankara, İstanbul ve İzmirden gelen heyetlerin ve bütün Trakyalıların iştirakile sönsuz bir sevinç içinde kutlu- Jamıştır. Merasime dün de yazdığımız gibi sa- at 9,30 da başlanmış ve evvelâ bir bölük asker kurtuluşu temsilen şehre girmiş ve Belediye reisi Feridin heyecanlı bir nutkile karşılanmıştır. Saat 10,5 da Selimiye minareleri ara- sma 25 metrelik bir bayrak çekilmiştir. Bu esnada izciler boru ve trampetlerle merasime iştirak etmiş ve halk coşkun tezahüratta bulunmuştur. Bundan sonra Edirne saylavı Şeref bir nutuk söylemiş ve daha sonra mer- hum Şükrü Naili kara günlerine iştirak Şükrü Nailiyi de ettiği ve mühim roller oynadığı Edirne- lilere selâmlarını bildirmiştir. Bundan sonra Belediye önünde bir saat süren bir geçit resmi yapılmıştır. Trakyalılar talebe yurdu Dün, Üniversite civarında kurulan Trakya talebe yurdunda Edirnenin kur» tuluşu tesit edilmiş ve yurdun açılma resmi yapılmıştır. Kara kış geldi (Baş tarafı 1 incide) Karadenizde Ereğli limanmda karaya oturmuştur. Alman bandıralı Moreâ vapuru Mu- danyada zincir ve halatlarmı kopars- rak karaya düşmüştür. Fransız bandıralı Garrone vapuru gaz yüklü olarak Seddülbahir civarm- da Kepez mevkiinde ehemmiyetli su- rette karaya oturmuştur. Türk gemi kurtarma anonim şirketinin Çanakks- lede Istasyoner Alemdar tahlisiye ge- misi derhal kaza mahalline gelerek yar drma amade olduğunu gemi kaptana bildirmiş, fakat süvari henüz talimat almadığmı cevaben söylemiştir. Alem- dar, her ihtimale karşı kazazöde ge- minin yanmda bulunmaktadır. Balıkesirde kar Balıkesir, 26 (A. A.) — İki günden- beri şehre kar yağmaktadır. Soğuk şiddetlenmiştir. Mülhakatta da soğuk ların şiddetlendiği bildirilmektedir. Hava raporu Bu sabah, rasathaneden aldığımız kava raporu şudur: Barometre 761 dereceyi göstermek- tedir. Asgari hararet (0) dır. Dünkü azami hararet (4) tü, Şimal İstikame- tinden esen rüzgâr, dün akşam saat 20 den sonra Karayele dönmüştür ve ted. rTicen şiddetini arttırarak Saniyede a- zam! 13 metro süratle esmiştir. Sabah 8 de yağmıya başlıyan karm irtifa, 3 saat zarfında 2 santimetreyi bulmuş- tur, Karın devam etmesi muhtemeldir. Avrupa ekspresi Havanm fenalıği yüzünden bu sabah saat 7,45 t egelmesi icap eden semplon “ekspresi 4 sant rötarin saat 11,45 te gehrimize gelebilmiştir. Edirnede Edirne, (Telefonla) — Dünden:| 26 İkinciteşrin — 1936 ölüm aramızdan ald (Baş tarafı 1 incide) la beraber Edirneve gitmişti. Gündüz bütün merasimde bulunduktan sonra şın evindeki toplar» iştir. Oradaki konuşma esnasında general bir aralık midesine gelen bir sancıdan şikâyet etmiş, & bunun geçici bir şey olduğunu söyliye- rek konuşşmada devam etmiştir. Fakat bü sancı eksileceğine artmış ve general Istanouuara «enusin pek sevdir. miş olan merhum Şükrü Naili şehri mize kolordusiyle ilk geldiği günlerde — Bana bir fenalık geliyor. Diyerek daha rahat bir koltuğa geç- miş ve birâz sonra da kenisini kaybet- miştir. Bu sırada toplantıda bulunanlağ derhal bir doktor çağırmışlardır. Ne faydaki doktor geldiği esnada general son dakikalarını yaşıyordu. Bunun için. yapılan bütün çalışmalar ve gayretler neticesiz kalmış ve general Şükrü Naili saat 17,30 da hayata gözlerini yummuş- tur. MuaYene neticesinde -generslin.. bir kalp sektesinden velat ettiği anlaşıl- muştır. Toplantıda bulunan umumi mü- fettiş, bu çok kederli hadiseyi derhal yıldırım telgrafile Atatürke ve Başveki- İe bildirmiştir. Başvekile çekilen telgraf Ankaraya vardığı zaman Vekiller heye- ti içtima halinde bulunuyordu. Haber gerek İsmet İnönü, gerek Vekiller üze- rinde sonsuz bir teessür uyandırmıştır. Generalin ölümü haberi Edirnede ya-| yılımda on beş senedenberi bir sene bile ap adan Edirnenin kurtuluş baytâamı- na iştirak eden bu büyük askerin Edir- nede gömülmesi arzu edilmiştir. Fakat hükümet, İstanbulu orduya kavuşturan Şükrü Nailinin yine İstanbul taprakla- rına gömülmesini terviç etmiştir, Bunun için bugün Edirnede cenaze merasim yapılacak ve merhumun tabutu bu ak- şamki trenle İstanbula gönderilecektir. Yarın esat 10,40 da Sirkeciye vara- cak olan cenaze büyük askeri merasimi- İe kaldırılıp gömülecektir. Taliin ne garip bir tecellisidir ki mer- hum Şükrü Naili general Kâzım Diriğe, Edirnenin güzelliğinden bahsederken: "— Ölsem bile Edirnede ölmek ister- dim,, demişti. Merhumun lercümel hâli Altmış yaşında, memlekete daha bü- yük hizmetler görebilecek bir çağda iken ecelin aramızdan alıp götürdüğü Korgtneral Şükrü Naili, 1876 da Selâ- nikte doğmuştur, 1314 de Harbiyeden mülâzimsani olarak çıkmış ve erkânr- harbiye sınıflarında tahsiline devam ederek 1317 de erkânıharbiye yüzbaşısı olmuştur, Rumelide muhtelif kıtalarda hizmet etmiştir. Meşrutiyet ilân edildi- ği zaman, Makedonyadaki komitacıla- rm takibine memur avcı taburlarından birinin kumandanı idi. Avcı taburlarr, İstanbula getirildiği zaman binbaşı Şükrü Naili beyin ku- mandasındaki avcı taburu da, o zaman yanan Adliye binasında toplanmakta olan Meclisi Mebusanın muhafazasma| memur edilmişti. Şükrü Nalli Balkan harbine ve büyük harbe iştirak ederek muhtelif kıta kumandanlıklarile mühte- lif cephelerde kahramanca Karbetmiştir. Umumi harbın son senesinde, miralay rütbesi ile 49 uncu fırka kumandanı beri burada kar yağmaktadır. Sühü- net derecesi (0,2) dir. | olarak Balıkesirde bulunmuş, orsf Çanakkaleye geçmiştir. Mütareke İ zalandığı vakit, Çanakkalede bulu! yordu. Çanakkalede bir müddet kolot kumandan vekilliği Yapmıştır. Oraf 49 uncu fırka ile Kırklareline geçmif! Fırkası, Kırklarelindeyken Milli cadele başlamıştır. Şükrü Naili, Anadoluya geeçrek 6klâl harbine iştirak etmiştir. Evvt muhtelif fırka kumandanlıklarında ? lunmuş ve büyük yararlığı görüldü için terfi etmiştir. Büyük taarruz es sında üçüncü kolordunun kumandi idi. Kolordusu, Eskişehirden o düşmi çıkarmış ve Bursa şarkında mukaverf #tmek istiyen Yunan kuvveticirmi g' atarak Bursayı kurtarmış, Kocaeli g! pü ile beraber, Mudanyada bir Yun hırkasını esir etmişti. Üçüncü kolori bundan sonra, Marmara kıyıları boy“ ca mütebaki düşman kuvvetlerini tak ederek Bandırmayı istirdat etmiş ve i nağoludaki son Yu kuvvetleri oni tazYikı karşısında Kapıdağ yarım ağ sından gemilere binerek kaçmıştır. Bö lece 18 eyldl 1922 günü Anadoluyu dü mandan tamamile temizlemek şert kolordusuna nasip olmuştu. Lozan muahedenamesi akdedilip * itilâf orduları İstanbulu tahliye ettikle zamar İstanhula girmek şerefi de, ge an kumandanın üçüncü kolorduya nasip © 6 birinciteşrin 191 un başmda şehi girdiği gündenberi, kendini, İstanb halka sevdirmiş ve İstanbulun sevgi ve sevimli kumandanı olmuştu. O # man liva rütbesinde bulunan Şükrü N iKi sonra ferikliğe terfi etmiş, iki yıl © vel, tekaüt olarak İstanbul mebusluğun intihap edilmiştir. Merhum, bütün askerlik hayatını mi harebe meydanlarında geçirmiş, çok kı) metli ve çok cesur bir kumandan, ay zamanda son derece, nazik, samir? iyi kalpli bir insandı, sevk * Merhumun cenaz03) yarım saat il d Gülhaneden kaldırılarak Beyazıt ca milinde namazı kılmdıktan sonra Edi! nekapı şehitliğine gömülecektir. Merhumun, kederli ailesine, Büyü Millet Meclisine ve Türk ordusuna döl rin taziyetlerimizi bildiririz, Edirnede cenazs merasimi Edirne (Telefonla) — Dünk ani ölümiyle bütün Edimeyi matem boğan İstanbul saylavı General Şök rü Naili Gökberk'in cenaze merasir bugün saat 15 te yapılacaktır. Merhumun tabutu bir Türk sat cağına — sarılarak memleket hasta nesinden kaldırılacak, üstü istasyona kadar hazırlanmış olan hususi vagona koni caktır Merasimde burada bulunan bi çok saylavlar, umumi müfettiş, val ve belediye reisi, köylerden gel mümessillerle, hemen hemen bütü şehir halkı bulunacaktır. Cenaze si rasında bütün dükânler kapanacaktı Cenaze, belediye müzikası, aski ri kıta, polis ve jandarma müfrezele' İtarafından takip edilecektir. Vagon başmda nutuklar söyl cek ve tren, cenazeyi takip © edece! saylavları tasıyacak ikinci bir vagon! da peşine takarak İstanbula | harek: edecektir, Şimdi cenaze süngülü tarafından beklenmektedir. askeri