26 Kasım 1936 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

HARER — Akşam postası » ı :Türkiye,iran, Efganistan, Irakarasında Şark misakı yılba- şında Tahranda Almanyanın: şarkla ticareti Alman iktisat diktatörü ve Reickbank müdürü doktor Schacht, Anka- rayı'ziyaretinden sonra İrana gitti. Oradan da Japonyaya uğrıyacağı bil diriliyor... « Japdnyayı ziyaret maksadı tamamiyle ayrı bir mesele olmakla beraber, İran“ve Türkiyedeki temaslarm hedefi aynidir: Almanya, bu iki yakıa şark'devletiyle &n fazla ticaret yapan bir memlekettir. Bu ticaretin büyük bir kismr'da yiyeceğe taallük eden iptidai maddelerimizi almaktır. © Gerçi, Almânyanm diğer nazırı olan General Goering, bu devletin iktisaden hiç kimseye muhtaç olmadığını yazıyorsa da, bu, belki, sun'i me” vad Yaparak bildir, Almanlar, diyelim ki, sun'i tütü pek âlâ... Bu.suretle bizler, çok sevdiği , onlarla, umumi harpte olduğu gibi geçinmesi suretiyle ka- bile yaparak cigara haline getirdi, iz böyle bir müşteriyi kaybederiz. Bundan hayıflanır, diğer yerlerde alcı ararız. Halis Türk tütünü içmek istiyen, keyif erbabı da dünyanm başka tamflarında belki bulunur. Fakat, bu takdirde asıl ehemmiyetli nokta, Simdi, silâh hazırlığı için fabrikalarını çalıştran bu memleket, Almanyanın ihracatıdır. progfarui tamamlanıp da istihsal kuvveti serbest kalmea faaliyetini nereye sevkede cektir? O zaman, yaptığı makineleri ve sair masnuatını nereye satacaktır * Bunun içindir ki, bizim Almanyaya i, ona göre “daha ehemmiyetlidir. Doktor ehemimiyetli is“, Alm-oyarı Schatht'm yakın şarkı ziyareti, işte, bu noktadan tetkik edilmelidir. ticaretimiz ne kadar bize göre Bil hassa, Türkiye ve İran, son senelerde diğer sermayedar devletlerin Hört ettiği bir memleket olmuştur. Biz Türkiyenin bu eski dost milletle iktisadi faaliyetinin hatta inkişaf etmesini istiyor”. betini takdir ederek... Fakat, iki tarıfm biribirine ihtiyaç derecelerinin nis- Hüseyin Faruk TANUR Almanyaya karşı .<Doğru hareket ediniz Son seneler zarfında yapılan büyük hatalar silâhlan “Meşhur Fransız siyasal muharrirle- rinden Kont Vladimir d'Örmesson'un “Almanya harbi hazırlıyor, adlı yazı- sını dün vermiştik. Alman muharrir- lerinden Ruolf Kerher'in İngiliz mec- muasıSpectalör'de bu yazıya verdiği ocvabı da bugün naklediyoruz: Kont d'Ormesson, Fransız - Sovyet paktımmi feshi için Almanyanın feda- kârlık etmesi lâzımgeldiğini feri sü- rerkenmesdif “bir sürette" aldanıyor. Almanyâhmi” Fransa ile kolayca anla gabiledeği kanatindeyim. Çünkü bizde Fransızlara karşı husumet olmadığı gibiendige ve ademi itimatla dolu olan! bugünkü atmosfer değişmek şartiyle kolayca- halledilemiyecek hiçbir Fran-! gız - Alman ihtilâfi dâ yoktur. Ancak diğer cihetten de şu kanant- teyim ki, artık modası geçmiş olan es- ki usul politika takip edildikçe ihtilâf- Jarm ialli çaresi bulunamıyacaktır. Faki usul politikadan maksadım, korn- şusunun korkutarak ya blöf yaparak kendisinden birtakım tavizat kopar- mak ve mümkin olduğu kadar kâr ge- Pi k pazarlıklara girişmek usulü ir, Fransız #iyasasmın ittifak sıyasası admı verdiğimiz bu şeklinin eski Fransiz Karlelye nazırı Bartu'nun a5. keri'bir mukavele aktetmek tzereyken sarfettiği meşhür “Hayır, sözüne ne kadar bağlı olduğunu İngiliz efkârı umumiyesi şüphesiz takdir eder. Fran- sa Hükümetinin o sırada mevzubahş olan-askeri müukaveleyi imzayı reddet- mesi Bartu'nun Fransız emnü selâme. tini Almanya, İtalya ve İngiltereyle bir askeri mukavele aktetmektense şarki Avrupada siyasi ve askeri yeni yeni paktlar'akti suretinde temine yel tenmesinden ileri gelmiştir. Bugün hörkes bilir ki, son seneler zarfında yapılan hadsiz hstalar ara- smda bir de Bartı'nun meşhur “Ha- yır,, sözü vardır. Bartu'nun “Hayr, sözü #ilâhlanmanın, bugün pek dun sa- yılabilecek bir derecede tahdidine mâ. ni olmuştur. Diğer cihetten Bartu ta. rafından tasavvur edilip Fransa ile şark"Avrupa devletleri arasında akte. dülrdiş bülunan paktlar değil yalnız ya. banef mitmleketlerde, hatti Fransada bile fülnden gine fazla şiddetle tenkid olunmüktadır; Biz diyebiliriz ki: “Eğer Fransa. nm ittifak sıynsası bir hüsran İle ne ticelenmişse niçim Almanya deima bunu ileri Sürmektedir ?., Hakikat şu- dur: Almanya Fransız - Sovyet pak! fından memnun“olmamıştı, fakat bu pakttan asıl kuşkulanmağa başlaması pakta, 7 da iştirak et- mesinden, ve bu kısa görllslü memle- | manın tahdidine imkân bırakmamıştır hareke halini almasından sonradır. Diğer bir nokta... Nasıl oluyor da Kont d'Ormesson dokuz yüz bin kişi- Tik bir Alman ordusundan ve buna in- zımam eden on binlerce motörleşmiş Titler milisinden bahsediyor? Mösyö d'ormesson Taymisi okumalı yabut hiç olmazsa Fransız ataşemiliterlerinden bir miktar malümat almalıydı. Dahası var, Nasıl oluyor da Mösyö d'Ormes- sor gibi tanınmış bir muharrir Füh. imzalanacak Efgan Hariciye Nazırı dün geldi Ankaraya gidiyor » (Baş tarafı 1 incide) muahedesini temdit ettik: o Anca', bu muahede evelce beş sene için met cut iken bu defaki imzamızda on se ne için uzattık. Buradan Ankaraya gideceğini. Seyahat maksadiyle gelmiş ölmaklı-' ğıma rağnen hükümet erkânile t> mas edeceğim pek tabiidir. Avdeti. de tekrar Efganistana dörimeyip ye” niden Avrupa seyahatine çıkacağım. senenin başlangıcında Tahranda dö»t milletin hariciye nazırları arasında imzalanacaktır. Iraktaki son hükümet “değişi... * misakm imzalanmasına engel olmr a caktır. Türkiye ile Efganistan münase- ama an : Et yerine satılan kâğ Eskiden dipleri Kırpıntı doldurulmuş ve adetâ beş cif bir kilo gelecek ağırlıkta hı kâğıtları vardı, Bazı esmaf bu * gıtlariyle meselâ 80 kuruşluk bir tartarlar ve böylece halika âdi rı yüksek fiatlarla satmak lurlardı. Şimdi bu şekilde kesekdğılari tada görmüyoruz; fakat buna Küsapların adlarını verdikleri 0 Kabü ve kalın “Kasap kâğıtların | revaçtadır. Kilasunun. on beş ! fazla geliniyeceğini tahmin İ bu kâğıtlar halka et piyasasını! eyi esi betlerindeki iyiliği © tarif edecek sö-| 55 Kuruşa kudar bir faali kalmamıştır. O derece mükemmelelit, Efganistanda ticaret ve sanayi; . hyor. Türkiye İrak, İran ve Efganistar| inkişafına, maarife ve askerliğe ehem| değil mi9“. arasındaki şark misakı önümüzdeki Harbiyede Atatürk heykeli Yedek subay okulu önüne dikilecek Yedek subay okulu komutanı yar- bay Behzat mühim bir teşebbüse gi- rişmiştir Şimdi yedek subay okulu ittihaz edilen harbiyenin önüne bir Atatürk heykeli dikilecektir. Heykelin kaidesi Obu devrede okulda bulunan Florya plânmı ya-i pan mimar Seyfi ve arkadaşları, üs- tü de gene okulda talebe © bulunanı heykeltraş Hadi ve arkadaşları tarır| fından yapılacaktır. © Heykel ve kaidesi bu (o devrenir biteceği 23 nisan 937 ye (okadar ik mal edilecektir. rer'in yutkundan tahrif edilmiş bir; ŞE parçayı hüğcet olarak ileri sürüyor” Nasıl oluyor da, hiçbir delil gösterme- den Almanyanm komşularının arazi- sine bilâiperva ve ani surette tecavüz etmeye amade olduğunu ve zaferi ka- zanacağına emin olur olmaz bunu ya- pacağını söylüyor? Tahrif edilmiş bir metinde Ukrayna kelimesinin geçmesi her türlü hüznü- niyetle yapılan münakaşaları temelin- den tahribe kâfi gelirse Avrupanm sulh've selâmete ermesi imkânı kalır mı? Şüphesiz Mösyö d'Ormesson da di- Zer birçokları gibi gocunmaklığındaki sebebi anlamıyacaktır. Evvelden yap- tığı veçhile: “Mein Kampf'ı unutma- yınız., diye bağıracaktır. Halbuki bu kitabın bir tek tefsiri vardır, oda o kitabı mağlüp ve hapiste bulunduğu sırada yazan, fakat bugün Almanya- nm Führer ve mes'ul başvekili olan a- damın efalidir. Almanyaya karşı doğru hareket e- dilsin, mükâfatı çabuk görülür. Şimdiye kadar olanlardan mes'ul bu- lunanlar görüşü dar ve doğruluktan bibehre bulunup bu gibi . tahkir edici meseleleri ortaya koyanlardır, İşte Al- man görüş şekli budur, Hırvatlar Yügoslavyada kabineye alınacak Yugoslavya başvekili Stoyadino" viş ile Hırvat milli partisi beşkacı| Dr. Maçek arasında Hırvat meselesi | nin kati şekilde halli için bir müddet tenberi cereyan eden © müzakereler müsbet neticeve varmıştır. Memleketin her tarafımda mem- nuniyetle karşılanan o bu neticeden sonra, Stoyadinoviçin kabinesinde ba zi değişiklikler yapması - muhakkak sayılmaktadır. Stoyadinoviçin riyaset o edeceğ! bu temerküz kabinesinde Hırvat rü- messilleri de bulunmaktadır. Kabine değişikliğinin saltanat na. ibi Prens Pol'un Londradan. dönü şünden sonra yapılacağı söylenmeli, ketin Bolşevik tayyarelerine bir Ussül-| tedir; * İkinci beş yıllık plânda mühim bir mevki verilen balıkçılığımızın inkişafı için 350,000 Hra tutan balık rüsumunun O kaldrrilmaa mevzubahistir . * Boynbatta Bülbül adlı bir köylü kızını kirletip şehrimize kaçan Mehmet dün yaka lanmış ve derhal tevkif olunmuştur . * İzmir adliyesine alt bazı işler için Anka. raya gitmiş olan İzmir eüddelumumisi Asım gebrimize gelmiştir. Buçün İzmire gidecek. tir. * Bir aralık 1050 kuruşa kadar çıkmış olan altın fiyatları #00 & kadar dilşmüştür. * Şark demiryollarında kıymet takdiri işi cumartesi günü bilecek ve Paristeki mu. rahhasliar pazartesi günü gelerek miizakere, lere baylamak üzere Ankaraya gideceklerdir. * Terazi buhranı İşi, terâzi i(hal edenlein müracaatı üzerine tekrar tetirike başlanmış. tr. * Bon bir ayda şehrimizde mühtelif cins. lerden 52487 hayvan kesilmiştir. * Avrupanm 13 muhtelif şehrine gönderi. lecek eş mezunlarının imtibanları dün Vefa Msesinde yapılmış ve ixtihasa 200 kişi gir miştir, * Geçen ay gehrimizde 47 ev, 2 apartıman 4 dükkün ve 6 muhtelif bina yapılmıştır. * İskele tarifeleri yıl. başmdan itibaren ik. twat vekileti tarafından tetldik ve tandik edilecektir. * Sürp Agop mezarlığı satılmak üzere if. raz edilmektedir. Burada asri bir mahalle kurulacaktır . * Valiler her ne suretle olursa olsün vifi. yet merkezinden ayrİmen Yerlerine kayma, kamlar veldi kalacaktır. Dışarla: * Tahranda bulunan Alman mini iktsat nazırı doktör Şnht evvelki gün tayyaratle Bağdada gelmiştir. * Fransız harhiye nazırı ile beraber askeri bir heyet Fransız . İsviçre bududumu teftige| başlamışlardır. * Yuran hükümeti gerhi Trakya Türkle, rinin de 15 ay askerlik yapmınları için bir ka. nün neşretmiştir. Yalnız Türkler beş ay as. Kerisikten sonra bedel vorebilecektirdir. * Çin istaatı Sınıyam şimalinde Mongö. Hiastan ve Mançuri Xotantının tlssülharekesini zaptetmiştir. “ Franaz zabıtası, Marsilya civarmda ei. âh ve mübimmat yüklü dokuz kamyon ya. Jarhıştır, 11 kişi tevkif olurmüştur. * Lördlar kamarast reye mürdösst etme.! den yeni İngiliz. > Misir anlaşmasını tasdik Ziraat koope- etmiştir. * Londrada bulunan Yukosar hükümet palbi Prens Pol dün İngiliz xrali tarafından Kabul edilmiştir. miyet veriyoruz. Kendi sükün ve re- fahımız için olduğu gibi, dünyanı sulhuna da gayret ediyoruz. Bun muvaffak olmak azmimizdir. ratiflerinde Adresleri meçhul azanın parası ne olacak ? Zirant kredi kooperatifleri müa- melelerinin yeniden tanziu., edildiğin” evelce Bu tanzim esna. smda kooperatiflerin daha iyi çalışa” bilmesi ve bu iyi çalışmayı temin ede cek olan sermaye toplantısmı temin için Ücoçasikieriler Yüzü görülen- İler, birleştirilmektedir. Bu birleştirm- işi yeni sene başına kadar esaslı 4- kilde ikmal edilecektir. Bu arada ziraat kooperatifleri a- ha başka bir sebeplerle adreslerini dr: Zistirdikleri ve yeni adreslerinin — del malüm olmadığı görülmüştür. Bu 01- taklarm isimleri mahallinde ilân ed” vermivenlet ortaklıktan çıkarılacak tır. Bunlarm kooperatifteki hisseleri borçlarma mahsup edilmiyerek o ko- operatifin ihtiyat sermayesine ilâve olunacaktır. Borçları ise kefillerinden tahsil olunacaktır. Çünkü © kefillerin diğer ortağım ikametgâhinı (o bilmssi iktiza etmektedir. Bulgaristanda bir komünist şebekesi daha Bulgaristanda eski N Acaba buna mâni * olmak ri Halkın DSİ © Sovyet Rusyadf Alman casu Idamdan kurtpi Sovyet Rusyada idama m dilen mühendis Ltickling Sovy kümeti icra heyeti relsi ta; fa mazhar olmuştur. İdam cezasi! ne hapse indirilmiştir. Diğer ii manm cözaları da, 10 seneye ipl , miştir. Altı Rus idam edilmiştir” Bu kararın malüm olmasında Almanyanın Londra büyük elçisi Ribentrop mühendisin idamı Stalin Yeni Sovyet kanu esasisini anlat! Sovyetler ittihadının ek zalarmndan bir çoğunun göç veya da" kongresi dün.saat on yedide miştir. 2033 delegenin bülünd lecek ve on günlük bir mühlet.veri | “dan elimi ee SM Si lecektir. On gün zarfında müraca8'| .ni intihabat projesini bir'nu! etmiyenler ve yeniden taahhütname| etmiştir. Nutuk'ikide birde alkışlarla kösüliyordu. Stalin, memleketin smıfsız © yet oldüğundan dolayı muhtelif si partilerin mevcudiyetinin sızlığını söylemiş ve proletarii tatörlüğünün baki kalacağını ki #kten sonra yeni kanunu (| € faşizm tehlikesini kökünden yo ceğini ilâve etmistir. 4 Şimdiye kadar yapılan aleni kit neticesinde yeni kanunu konsrece aynen tasdik ddileceği Zagrada d| mit edilmektedir. Yarmdan iti yeniden büyük bir komünist şebeke| kongre Stalinin raporunu uzuf dıya müzakere ve tetkike nin Pulgaristanm muhtelif yerlerinde| enktır. Haher verildiğine göre, şubeleri bulunmaktadır. Bulgar poli.) bir müdafaa sanayii kömiserli: si meydana çıkarılmıştır. Bu şebek» si 38 kisiyi tevkif etmistir. Eyüpte Bektaşi âyini yapanlar * Mahkeme heyeti Eyüpte -tetkikat yapacak Eyüpte bir evde bektaşi âyini tertip! etmekten suçlu olarak tevkif olunan iki kişinin duruşmalarına dün başlan- mıştır. Nihat baba ile Mustafa Türabi, ev. velee-sorguda söylediklerini tekrarla- makamı, pdlis: birinci ve. ikinci şube; nilmiştir. Bu'şahitliklerin hulâzasr, evden çal- Eı sesi işitildiği, içeriye' girilince, Nİ- hat babanın başı külâhir “görüldüğü! şeklindedir: * kil edilecektir. LiİŞİ mr of) al A İ iü il — Bütün devatre dağıtılmak" ir şu levhalardan on bin'tane üzerinde tavsiye vermeni. iç muşlar, sonrg şahit olarak Eyüp kay- senli Sal olduğu > © m. — Peki efenilim, matbaaya müdürleri, komiserler, polisler dinle-| süyla mı verelim? # — Hayır! Ben size karıma GE) larından bir” matbâacımın, adre” reçeğim! - italyan karikatlri Zi Maide; daha “İki gahidin çağrıl:| Sınır bir lekke semahanösi mah masını ve izadin İsma'i Hakkınm fi-) arzeğip etmediği hususunun 19“ | yabetile 'bir ehlivukuf heyeti tarafın:| kararlaştırmıştır. ” dan âyin yapıldığı mevzuu bahis evin Muhakemeye dokuz, ilkkinu? m İ we mlihtteleneni ödün tetkikiyle, ora Kı devam olunacaktır,