26 Kasım 1936 Tarihli Ulus Gazetesi Sayfa 1
Son haberlerimiz ON YEDİNCİ YIL. NO: 5509 Başmakale YENİ SAFHA Falih Rıfke ATAY Dünkü nüshamızda (ransız ve türk cevabi notalarının metinleri- ni neşrettik.. Gene gazetemiz- de, Cumhuriyet Hükümetinin mil- letler cemiyetine gidilmek husu- sundaki yeni teklife dair cu- ma günü beyanatta bulunacağı hakkında bir haber de çıktı. Sancak hakkındaki fransız gö- rüşünün hakikate ne kadar aykırı olduğunu, türk cevabı, politika edebiyatında — örnek sayılma- ğa değer bir vuzuh ve red edil- mez delillerle isbat etmektedir. Eminiz ki, birçok fransızlar için dahi, bu cevab, yalnız sancak me- selesine bizim verdiğimiz ehe- miyeti değil, bizzat sancak mese- lesinin ehemiyetini tebarüz ettir- miştir. Fransa ile Türkiye iki uçta, ve bir prensip ihtilafı içindeyiz. 1921 de sancak meselesini biz başlı ba- ştena bir türk davası olarak konuş- tuk ve hallettik. Bu hususta türk cevabının — delilleri o kadar kuv- vetli ve sarihtir ki, ne bizim bu sütunlarda onları yeniden tekrar ve tefsir etmekliğimize, ne de fransız dostlarımitzın onları tevil etmesine lüzum vardır. Biz ahdi hakların, bugünkü şartlara uygun olarak, yerine ge- tirilmesini istiyoruz ve iddiamızı, bir takım indi mülahazalara de- ğil, muayyen bir teahhüde ve onun tabii icablarına istinad ettiriyo- ruz. Türk olan muayyen bir böl- genin talii üzerindeyiz. Suriye'ye aid hiç bir münakaşamız yoktur: Komşu hükümetin hür ve müref. feh olmasından ve bizimle dost kalmasından gayri hiç bir dilekte değiliz. Bizim Suriye'ye karşı gösterdiğimiz bu samimiyeti, Su- riyenin dahi türk sancak hakkın- da göstermesini istemek hakkımız olduğu gibi, Fransanın Suriye'ye karşı yaptığı vazileyi türk sanca- ğa karşı da ifa etmekten kaçınma. sına hiç bir mantıki sebeb olma- mak lâzım geldiği kanaatindeyiz. İyi anlatalım: Fransa ve Suriyenin hak ve menfaatleri ve bizim on- lara riayetimiz ne kadar samimi ise, sancağın onlardan aşağı kal- mıyan hak ve menfaatlerine hür- met edilmesini istemek hususun- daki dikkatimiz de o kadar has- sastır, Hükümetimizin Kamutayda ki beyanatının ve yeni vaziyet hak- kındaki mütaleâ ve kararların ne olacağını henüz bilmiyoruz. Şura- s1 varki Türkiye hükümeti, hiç bir zaman, sulh ve uzlaşma vasıta- larının, hakların teyid edilme- sine engel olacağı fikrinde bu- lunmamıştır. Bilâkis bu vasıtala- rın, mütemadiyen, hak teyid etmekteki kudret ve — adâlet. leri isbat olunarak, onlara u- mumi — itimadı artırmak, bu yasıtaların, her vesile ile, ancak ve yalnız hak için çalıştıklarma şüphe ve tereddüd sahiblerini ik- na edecek misaller göstermesini teşvik etmek taraftarı olmuştur. î İnkılâb dersi $ Bugün saat 17.30 da Halkevinde Prof, M. Esad Bozkurt tarafından ğ L verilecektir İ ADIMIZ, ANDIMIZDIR Donanmamız bugün Malta- dan hareket ediyor Dün akşam Amiral Şükrü Okan Yavuzda bir ziyafet verdi Malta vâlisinin sarayında iki donanma subayları arasında vedalâşzma merasimi yapıldı. oltadan dönmekte olan filemuzdan Sakarya denizaltr gemisi Valetta, 25 (ALA.) — Anadolu ajan- sının hususi errette gönderdiği mu- habiri bildiriyot * Amiral Şükrü Okan, bu akşam Ya- vuzda ingilir donanması kumandanı a- miral Dudley Pound şercfine büyük bir ziyafet vermiş ve bu ziyafette Malta'nın n mümtaz şahsiyetleri hazır bulun- müuştur. Ziyafetten sonra amiraliımız maiyet. KOMİNTERN İLE leri ile Malta valisinin sahildeki sarayın. da verdiği veda balosuna gitmiştir. Bu baloya bütün subaylarımız da iş- | Talimatnameye uygun olarak bir- tirak etmiş ve İki dost donanma mensub- lart arasında resmi veda burada yapıl- muştır. Donanmamız, yarın sabah, Faler'e gitmek üzere Malta'dan hareket edecek- tir. MÜCADELE- İÇİN Almanya ve Japonya Berlinde dün bir mukavele | ve bu tedbirleri sıkı bir işbirliği ile tate | bik eylemek hususlarında mutabık kal- Berlin, 25 (A. A.) — Dnb. ajan- ar bildiriyor: Japon impara- toru namına bü- Yük elçi Vikont Maşakoji ve B. Hitler namına bü- yük elçi B. von Ribbentrop — bu- Bgün saat 12 de, ko- — B. Ribbentrop münist enternasyonaline karşı bir mu- kavelename imzalamışlardır. Mukave- lename şuduür: Kömünist enternasyonalin - (Komin- tern) hedefinin, kabili tasavvur bütün vasıtalarla mevcud devletleri tazyik ve inkilâi ettirmek olduğunu göz önünde tutan, Komintern'in, bir milletin iç işe lerine müdahale. sine göz yumma- nın yalnız dahilt sulhu ve sosyal refahi — tehlikeye düşürmekle — kal. mayıp dünya sul- huna karşı da bir Vikont Maşakoji — tehdid teşkil etti- ğini nazarı dikkate alan, Ve komünişt bareketlerine karşı kendilerini müdafaa etmek için sıkı bir şekilde işbirliğinde bulunmak istiyen, Alman ve japon hükümetleri, aşağı» daki noktaların tesbiti hususunda müt. tefik kalmışlardır: Birinci madde; Âkit devletler, komünist enternas. yonalinin, faaliyeti hakkında birbirle- rini haberdar etmek, lâzım gelen emni- yet tedbirleri hakkında müzakerelerde imzaladılar mışlardır. İkinci maddet Akid taraflar, iç emniyeti komünist enternasyonalinin yıkıcı tahrikâtı dola» yısiyle tehlikede bulunan diğer devlet- leri bu mukaveleye İştirak etmeye yahud bu mukavelenin ruhuna mutabık suret- te müdafaa tedbirleri almaya müştere- ken davet edeceklerdir , Üçüncü madde: Bu mukavelenamenin almanca ve ja- ponca metinleri, esas metin İaymetini haizdirler. İmza tarihinden itibaren me- riyete geçen bu mukavele, beş sene için muteberdir. Bu müddetin hitamından evvel âkid tazaflar, işbirliklerini ne ge- kilde devam ettireceklerine dair anla. şacaklardır. Berlin 25/ ikinciteşrin /1936 (Sonu 5. iner sayfada) Bugün İç sayfalarımızda: IKİNCİ SAYFADA: Hukuk ilmini yayma kurumunun çalışmaları. — Düşünüşler. — İç haberler. ÜÇÜNCÜ SAYFADA: Dış haberler ve son dakika. DÖRDÜNCÜ SAYFADA: Bibliyografya, — Yabancr gazete- lerde okuduklarımız. — Cengel ki- tabı. BEŞİNCİ SAYFADA: Her şeyden biraz. — Piri relsin ha. ritası, — Bilinmeyen insan. | üçüncü sayfada İ Yunanistanda yeni rejimin yıldönümü Atina, 25 (A.A.) — Atina ajansı bil- diriyor: Bütün gazeteler, kırallığın yeniden getirilmesi mesut yıldönümünü kayde- Gerek bir sene zarfında elde edilen ne- ticeleri tebarüz ettirmektedirler. Bu ri şunlardır : hissiyatın yükselişi, yaratrer çalışmanın fazlalaşması, bütün idare a- lanlarında faaliyet, yabancı memleketlerde ve yunanistan dahilinde kredinin kuvvetlenmesi — ve maliyenin tarsini, hepsinden mühim olarak emin bir is- tikbale imanın vücud bulması , Gazeteler diğer taraftan elen ordu ve donanmasının manevt evlâdı. pren- ses Katerin'e yortusu dolayısiyle en hararetli tebriklerini bildirmektedirler. Sekizinci sovyet milli kongresi Moskova, 25 (A.A.) — Sekir sovyetler kongresi, bugün B, Stali bir nutku İle açılmıştır. Türkofiste yeni tayinler çok memurların yerleri değiştirildi Türkofis'in (İktisad Vekâleti dış ticaret kısmı) kadrosu, bilindiği üzere #4 tuat Usmum Müdürlüğü, İş Büro- sa.. xadroları gibi her mali sene başın- da, İcra Vekilleri heyetince tesbit c« dilmektedir. İçinde bulunduğumuz ma- W seneye aid kadrolar da bu süretle 1 baziran 1936 tarihinde, 1935 senesinin aşağı yukarı aynı olarak taşdik edil- miş ve yalnız memurların talimatname esaslarına göre yerlerinin — değiştiril- mesi bu âay sonuna bırakılmıştı. 'Türkofis teşkilâtı hakkındaki tali- matnameye göre, memleket dışındaki vazifelerin münavebe ile yapılması ge- rekmektedir. Gaye: hariçte çalışmış 0- lanların, görgü ve düşüncelerini mem- lekete dönerek tatbikat sahasına koy- malarının ve memleket içinde çalışmış olanların da aynı tarzda dışarda çalışa» bilmelerinin teminidir, Memlcket içindeki servisler için de mümasili prensipler vardır. Mesela Tü kiye ihracat ve ithalât malları servi- (Sonu 6. mer sayfada) Amerika'nın TASDA HER YERDE 5 KURUŞ İNGİLTERE PARLAMENTOSU Mısır muahedesini z 5 tasdik etti Londra, 25 (A:A.) — Avam kamara- sı dün akşam İmigiliz - mısır muahedesi- ni tasdik etmiştir. Muhtelif partiler mü: messilleri bu muahede esaslarını tamami: şlerdir. Lord denin Süveyş kana« ne Hsıl( le muvafık bulduklarını & Dış işleri bakanlığ Krenborn bu mu lını bütün de (Sa, etlerin ge Fıkra. Evkafın eseri Geçen senedenberi hemen her tarafe ta evkafın eski türk binalarını tamir etmekte olduğunu görüyoruz. İdareyi tebrik etmemek elden gelmez: çünkü Türkiye'de yaşıyan eski eserler, Ana- dolu medeniyetlerinden kalma harabe- derden daha çoktur ve ekserisi evkafın himmetine bakıyor. Evkafın işi hem ağır, hem de nazikx tir. Çünkü tamirler, bazen, eseri öldü- rebilir. Netekim Çekirge camiinin ön duvarr üstündeki sıva ve badana, yüz kızartıcı bir hata teşkil eder, Türkiye- nin hiç bir tarafında eski eserlere, sa- natkârların fikri alrnmaksızın, doku- nulmamak Iâzımgelir. Sonra belediye- ler bu eserleri boğan sefalet manzara- sını termizlemelidirler, Bu da kâfi de- ğil; eski sanat eserlerinin muayyen bir çevtesi içindeki yeni inşalar, onun h a v &' sına hiyanet etniyecek tarz da yapılmak gerektir. Eski eserin, gelecek zamanlarda de« ğeri büsbütün artacaktır: baştanbaşa monotonlaşan cihanda, bunları bilgi ile ve kendi. dekor ve peyzajları içinde muhafara etmesini bilen memleketler, evlâtlarına en muazzam endüstriler kae dar gelir veren bir hazne devretmiş yolacaklardır. İstanbul'da 500 ü bulan sanat eserlerimizden yalnız bir tekinin turist celbetmek için köli servet telak- ki olunduğu şehirler vardır. İstanbul ve Bursa, eğer plânları sanat bölgeleris nİ ayıran, sanat eserlerini himaye eden bir disiplin koyacak olurlarsa, bir gün dünyada onlarr görmemiş olmak, insan- lar için cehil gibi bir utanç sebebi ola» caktır, Evkeafın yeni tamirlerinin hiç birine d eski hataların tekrarlandığını göre mediğimizi burzada söylemek isteriz. Hartford seminerinde meşherde Piri Reisin haritası ile yenl Türkiyeye dair eserleri ihtiva eden kısım. (Yazısı 5. inci sayfada)
