2 Ekim 1936 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

ç - muhafarakârları ile — Macaristan daha — şimdiden çelmeyi taktı! Doğmayan çe- — nine pusu kuruldu: Konferans, belki de toplanmadın akim kalacaktır. Çünkü “ gözleri hırg bürümüştür, Müstakbel har — bi hazırlamak için mühimmat ve insan — kadrosu hazırlamağı kendine meslek e- dinmiş bir tabaka mevcutken ve bunlar — küvvet ve nüfuzlarile insanlığın mukad deratına hâkim olurlarken daha çok kon . feranslar suya düşer ve bütün milletle- Ş rin istihsal usaresi müşeddet _f"' Fakat acaba bu silâhlanma merakına vergiler kanallarile harp ilâhımı beslemeğe gi - der,. |— göre, harp çıkacak mı? Bundan on beş — yirmi gün evvel bir taraftan Hitler, di- |— ğer taraftan Voroşilof biribirlerine teh- — ditler savururken, öte yandan da Japon- — ya bulanık suda balrk avlamak isterken, * böyle bir ihtimal varit görülüyordu. Ba- | — yalist hükümetinin dahili bir — husus, İspanyayı takliden, Fransa sos- isyanla — yıkılacağı umuluyordu, O zaman, Söv- - yet Rusya ile Fransanın ittifak bağları - kopacak; Almanya, şarka doğru ilerle- mekte hayli serbest kalacaktı. Fakat, birdenbire, Leon Blum hükü - | metinin iktisadi sahada İngiltere ve A- , (N « V b L — mak mucizesini gösterdiğini 0 Ne denirse densin, bu, merika ile yeni esaslı bir anlaşma yap- gördük. Fransız halk — Silâhsızlanma teşebbüsünün son akameti ş l'Silâhl'arı bırakmak teşebbüsü gene su — ya düşüyor. Sovyetlerle şimal memleket — derinin ileri sürdükleri bu teklife İngiliz bir hükümet darbesine maruz kalmazlar sa, sosyalistler, Fransada, bu tedbirler sayesinde sağlamlaşmış bulunacaklar - dır. İşte, sulhün uzun bir zaman için zâmi ni bu üç büyük devletin iktisadi anlaş- maşı olacaktır. Amerikanın İngiltere ve Fransanın iktisaden bu derece yakınlaş tığı ve Sovyetlerin de böyle kuvvetli bir Fransaya askeri ittifakla bağlı bulundu- ğu bir sırada, herhangi bir beynelmilel iğtişaşım çıkabileceği akla yakın gelmez. Bu anlamalar sağlamlaşırsa, kalkmaz gibi görülen kontenjanların — kalkacağı gibi, belki de teslihatın bir gün bu çıl - giınca yarışının önüne geçmek kabil o- lur. Hülâsa, mesele, demokrat cephenin faşist cepheden kuvvetli olarak ona taar ruz cesaretini vermemesindedir. Bir ba- kıma, İngiliz muhafazakârlarını da bu noktada haklı bulmamağa imkân yok- tur: Demokrat devletlerin teslihatı, bu- günkü günde, beynelmilel bir jandarma vazifesini görüyor. Ancak onlarım ara- 'sında bir kat'i anlaşmanın olduğunu gös termek suretile, bütün fâsit fikirlilere: “Jandarma var! Harecektimize mani o- lur!,, korkusu verilmiş olacaktır. Sulh için, muahedelerin — bir taraflı bozulmaması, kimsenin taarruza uğra- maması için bir müeyyide lâzımdı. De- mokrat cephenin birleşmiş maddi ve ma nevi kuvvetleri böyle bir müeyyide de- ğgilse bile korkuluk vazifesini — şimdilik |cephesinin kuvvetli destekler bulduğu-| görebilirler. ı __ıu, delildir. Şayet kısa bir zaman içinde Hüseyin Faruk TANUR Macaristan Silâhsızlanma ' konferansına girmiyor Triyanon muahedesinin askeri # - hükümlerini bozacağını da ihsas etti Miltetler — Cemiyeti asamblesinin K3 - dünkü toplantısında Macar delegesi — Tanzos, Macaristanın silâhları bırak- * —ma komisyonunun üçüncü komitesi- e- ııî.n mesaisine iştirak etmemekte ol- 4 duğunu bildirmiştir. r v y * — Cenevreden Niyuz Kronikl gazete- * “Macaristanın yakında Triyanon muahedesinin askeri hükümlerini fes- hedeceğine dair, Macar delegesi Gene- ral Tanzoof Milletler Cemiyeti asam- glesinde işarette bulunmuş ve aynen şu sözleri söylemiştir: “Bugünkü vaziyetin devamı ilerde Macaristanm diğer milletlerle ahenk- tar bir teşriki imkânsız kılacaktır.,, Yenı fabrikalarımız dolayısiyle Pamuk istihsalâtımız — bir misli arttırılıyor ,î- Beş sene içinde 500 bin balyaya çıkarı!masına çalışılan — senelik pamuk istihsalatımız bu sene, geçen ıaneden fazla ;' olarak 240 bin balyayı buldu Bagbakan İsmet İnönünün cenup vi- Hyeüerumzde yaptığı tetkik seyahatin- /| de bilhassa pamuğa ve — pamukçuluğa mdığî ehemmiyet tebarüz etti. — Yeni pamuklu fabrikaları kurulurken iiemleketımızde iyi cins pamuk yetişip miyeceği bahsi herkesin zihinlerini _ hrakyordu Buğgün bu — mesele orta- — dan kalkmış iyi cins pamuk yetiştirme .' t _ lâboratuvarlarda, tecrübe tar- larında değil, çiftçinin tarlasında hal- rilmiştir. İşte Başvekilimiz bu neti- yakından görmek için — Adanaya kilimiz Ziraat vekâletine ilk mer larak 500.000 balye yetiştirilmesi : vermiştir. Türk — köylüsünün, ç | îı k çiftçisinin iyi gonışu. zekâsı, iyi “ ee we benimseyişi bu — neticenin ıexıe mfmdı temin edileceğine şüphe br naktadır. Bu yalnız fabrikaları Yuzın ğtıdal tnaddeaım degıl memle- " Ü Zakı em n liralık döviz gelmesini temin edecek bir gelir kaynağı olacaktır. Bu senenin son pamuk — rekoltesi 240.000 balyedir. Bundan evvelki yıllar rekolteleri 150 - 160 bin balye olduğu- na göre bu seneki başlangıç çok iyi ol- müştur. Bu suretle Başvekilimizin Zi- raat vekâletine verdiği direktifin yarısı elde edilmiştir. Bu seneki rekoltenin 159.560 balyesi- ni Çukurova vermektedir. Ötedenberi bizim pamukçulumuzda Çukürova havalisi ile Ege — mıntakası, Balıkesir, Sakarya ve kısmen Kars ha- valisi şöhret almıştır. Hükümetimiz şim di pamuk ekimi için yeni — mıntakalar aramakta ve tecrübeler — yapmaktadır. Büu meyanda Trakyaya ehemmiyet ve- rilmektedir. Burada dört vilâyet içeri- sinde en ziyade Canakkalenin Eceâbâd ve Gelibolu kazaları yer — almaktadır. Bu sene Geliboluda 15 toön, Lâpsekide 25 ton, Eceâbâdda 68 ton ve iİmrozda mesaide bulunmasını| HABER — Akşam postağr (Baş tarafı 1 incide) Belçikada hapishanede günlerce —mev- kulf kıyafet ve halinde kaldığını anlat - mış, ecnebi adliye erkânının takdirleri- ni kaydetmiştir. lora işlerinde sürat Adliye işlerinde tahkikat, hüküm ve icra olarak Üç safha olduğunu söyliyen Adliye vekilimiz hâkimler için — vazife kabiliyetini ölçmek üzere yeni bir ölçü konulduğundan bthsgederek noksanları ve nakz sebeplerini tahlil ve meselenin hakkın yürümesi olduğuna işaret et - miştir. Vekil bundan sonra beyanatına şöyle ıim ediyor: “ — Ancak şurası var ki tahkikat ve hüküm hususundaki iyilikler halkı tat- min edecek bir netice vermemiştir, Çün kü icra işleri bozuktur. O safhada hiç- bir şey yapamadık. İcra tamam olma - dıktan sonra tahkikatın iyi ve — çabuk yapılması, hâkimin doğru hüküm vermiş olması halkı bittabi tatmin edemez. İcra işlerini çok esaslİt surette tetkik ttim. İlk vardığım netice bu işin çok çetin ve güç olduğudur. İcrada evvelâ hâkimlik safhası var: Müracaatlar i zerine salâhiyeti dahilin- deki hükümleri vermek... Zabıta tarafı var: Eşyayı gidip hac- --tmek, 'Ticari tarafı var! Haczedilen eşyayı en iyi fiyatla satmak, Bir de idare ve bankacılık tarafı var: Elde edilen paranın civarda veya uzak- taki sahibini bulup ödemek. Bütün bu başka başka işleri muvaffa- kiyetle başarmak vazifczini bir tek icra makinesinden bekliyoruz, Halbuki — bir taraftan da alâkadarlar işleri uzatmak izlerini kaybetmek, müruru zaman müd KUÜÇÜK HABERLER içeride: * Ayın yedisinde Romada toplanacak bey. nelmilel statistik kongresinde hükümetimizi temsil edecek olan statistik umum müdürü muavini Selim Sabit dün Romaya gitmiştir. * Hapishaneler Umum Müdür — muavini Mazhar Başağlu dün akşam Edirneye hare. tatbik edilen yeni sistemin bozulmakta ol. duğunun duyulması — üzerine bu — seyahati yapmaktadır. * Emlâk bankası etrafında uzunboylu tet kikler yapan Fransız mütehassıs, Maliyeye verdiği raporunda bankada esaslı değişiklik ler yapılmasını, Kayseri gibli mühim vilâyet. lerde yeni şubeler açılmasını teklif etmiştir. * Belediye zabıtası evvelki geceden itiba. ren yangın yerlerinde tarama yaparak bura. lardaki çocukların hüviyetlerini tesbite baş. lamiştır. Bu çocuklardan başka memleket. lerden gelenler memleketlerine, anası babası olanlar evlerine ve kimsesizler de yurda gön derilecektir. * Mezunen şehrimizde bulunan — Gazlan. tep valisi Ali Rıza Çevik dün Antebe gitmiş tir. * Kızılay cemiyeti Yeni Postahane karşı- sındaki Aksaraylılar hanını 63000 liraya Sa. tın almıştır. * Ziraat vekâleti Gaziantepte bir fıstık 18. lah enstitüsü kuracaktır. Dışarda: * Küçük itilâf hariciye nazırları toplantısı sonunda bir tebliğ neşrederek aralarında tam anlaşma bulunduğunu bildirmişlerdir. * Efganistan harbiye nazırı Serdar Mah. mut hânın rivs-stindeki ve Efgan — ordusu erkânıharbiye relisinin de bulunduğu heyet! dün Leningrada vasıl olmuştur. * Yunan donanması manevralarında bu. lunan Kral Atinaya dönmüştür. — Başvekil Metaksas manevraların muvaffakiyetli geç. tiğini gazetecilere söylemiştir. * Garbi Trakyadaki Müslüman mekteple. rinde Rumca tedris mecburiyetini koyan ve kitapların Yunan hükümeti tarafnıdan kon. trol edileceğini bildiren bir kanun neşredil. miştir. * Selânik sergisindeki Türk pavyonu birin ciliği kazanmış ve sergi komitesi göaterilen muvaffakiyetten dolayı sergi komiseri Baha ve ressam İsmail Hakkıya birer altın madal ye vermiştir. r * Macar başvekili Gömböşün hastalık do. layısile nld:ğı mezuniyetin hitamiında isştifa edeceği ve yerine şimdi başvekilin vazifesini gören Daranyinin mutedil bir kabine kuraca ı söylenmektedir. * Araplar Kudüse gelmekte olan bir İngi. Hz koluna taarruz etmişler ve hükümet fab. rikasında çalışan bir Ermeniyi öldürmüşler. ket etmiştir. Mazhar Edirnede mahkümlara| Adliye Vekilinin beyanatı İcra işlerinde sürat temini için Vekâlet tedbirler alınması üzerinde tetkikler yapıyor detlerini geçirmek için ellerinden geleni yapıyorlar. Bütün bu sebepler yüzünden icra işleri birikip duruyor. Adliye vekili buna çare bulamadıkla- rını, çünkü dünyanın her tarafında va- ziyetin ayni olduğunu söylemiş, fakat bu hususta kendisinin bir fikri olduğu- nu söyliyerek demiştir ki: “—- Hedef ayni memur — tarafından muvaffakiyetle görülmesi mümkün ol- mıyan vazifeleri başka başka vasıtalarla başarmaktadır: Meselâ bir banka vasıta diye kullanılarak, borçluya ödeme emri göndermek, bu emri yerine getirmiyen- leri bütün âkıbetlerile müflis vaziyetine düşürmek.. Paraya taallük eden bu gibi işleri bir bankadan geçirmek sayesinde herhalde hem süratle, hem de hacze meydan kalmadan halletmek mümkün olabilecektir. Maliyede bulunduğum sı- rada bir tecrübe yaptım. Maliyenin nak- li nukut muamelesinin, Ziraat bankası- na devredilmesile birçok kolaylıklar te-| min edilmiştir.., Hapishaneler Bundan sonra hapishanelere — büyük bir ehemmiyet verildiğinden yeni ceza kanununun mahkümlara verdiği haklar dan ve İmralı adasında elde edilen neti celerden bahseden Şükrü Saraçoğlu de- miştir ki: ' " “ — İlk tecrübeler müsbet neticeler verince cesaret bulduk. Çok ağır yürü- yüşümüzü süratlendirmek istedik, Çift hayvanı, malzeme, tohum ve inşaat için hariçten lâzım olan — herkeste, çivi ve demirin karşılığı olmak üzere bu sene Meclisten 104.000 lira aldık, Bu paranın hiçbir kısmı bugüne ka- dar olan işlerimizde kullanılmamıştır. Bundan sonra kullanacağız ve müsbet sahada aldığımız neticeleri bu sayede bir kaç misline çıkaracağız, İmralrda 80 kişi var, Evvelâ 200, ge- lecek yaza girerken 400 miktarma çıka- caktır. Edirnedeki 100 kişi evvelâ 300, sonra 500 olacaktır. İspartada halıcılık üzerinde 20 kişi çalışryor. Bunu birkaç merkeze daha teşmil ederek halıcılıkla uğraşanların yekünunu bine çıkaraca - ğız. Madenlere, evvelâ daha az bir ra - kamla başlıyarak 500 kişi — göndermek istiyoruz.,, * Z Bıriucıtqnn— 1936 Dogı u mu, değil mi ? Musevi vatans- daşlara bir teklif Musevi vatandaşların, umumi yer- lerde Türkçe konuşmamalarından bir kaç gün önce bu sütumlarda şikâyet etmiştik. Dün bir mektup aldık. Bun- da hüsnüniyetlerinden şüphe edildiği için yazımızdan müteessir olduklarını bildiriyorlar. Aleyhlerinde — telâkki edilebilecek böyle bir. yazının intişarı hüsnüniyet sahibi vatandaşlarda teesslüir uyandı- rabilir. Fakat ortada - bir de hakikat var: Türkçe konuşmamakta temerrüt eder gibi Türkçe konuşulmadığı. Şüphesiz ki bunu, bizim kadar ken- dileri de görüyorlar ve biliyorlar. O kadar görüyorlar ve biliyorlar ki iba- det evlerinde bu bahse dair, sözler söylüyorlar ve nasihatlerde bulunu- yorlar. Bu sözlerden, bu nasihatler- den elde edilen netice ne? Gene bizim- le beraberdirler ki: Koskoca bir sıfır. Hüsnüniyeti olan Musevi valtandaş- lara bu netice karşısında almaları icap eden bir tedbir kalıyor. Bu, basit ve basit olduğu kadar da tesirli bir tedbirdir: Bu vatandaşlar hemen aralarında karar vermeli ve müşterek bir şekil- | de icap eden makamlara başvurmalı- dırlar; Demelidirler ki, bizim nasihat- lerimiz tesir etmiyor. Bazıları Türkçe konuşmamakta tsrar ediyorlar. Yegü- ne çare böylelerinden ceza almaktır. Para cezası. Cüzdanlarımı, ceplerini tehdit edecek böyle bir tedbir, hele 1r- kımız için çok tesirli olacaktır. Türk tebaasından olup da yere tü- kürenler gibi Yahudi İspanyolcası konuşanlardan da ceza alınsın. Bunu teklif ediyoruz. Demelidirler. — —— Türkçe konuşmamakta ısrar eden diğer vatandaşlar hakkında da ayni tedbir tatbik olunabilir. Halkm Dostu ZAYİ — Millet mektebinden aldı- ğım 100 numaralı şehadetnamemi kay bettim. Yenisini alacağımdan eskisi- nin hükmü yoktur. — İsmail Özen Demir ve çelik fabrikalarımızın bulunacağı Karab ikte 10 000 üfuslu bir şehir kuruluyor Demir sanayiimiz memlekete ilk hamlede dokuz milyon İira kazandıracak Safranbolu civarındaki Karabük mev- kiinde kurulacak yeni çelik — ve demir fabrikalarına âit son mukavele de evvel ki akşam Londrada imzalandı. Alâka - dar mahafilden öğrendiğimize göre bu işi üzerine alan — grüpun mümessilleri ve mühendisleri bugünler de şehrimize gelerek Karabüke gidecek ler ve hazırlıklara başlayacaklardır. Sümer Bank Karabükte heyetin ve ilk memür ve işçi kafilelerinin barınma- sı için binalar vücuda getirmeğe başla- mıştır. Demir cevheri hariçten getirilse bile demir sanayiimiz ilk yıllarda memleketi mize 9,000,000 liralık bir döviz temin edecektir. ! Karabükte yüksek fırınlarla çelik fab rikası ekonomik olarak da işlemelerini temin için münasip büyüklükte kurula- caktır. Haddehane de bugünkü geçme demir inşaatına tekabül edecek kadar büyük olacaktır. Tesisat Ankara — Zonguldak demir- yolu üzerindeki Karabük mevkiinde ku- lulacaktır. Burada arazi düzdür. Tesisa d ssassLüna AVTALALie aa çayda yazın en kurak aylarında bile faz- lasile mevcuttur. Burada ayrıca 10.000 nüfuslu bir de şehir kurulacaktır. Bu şehrin — plânları hazırlanmıştır. Yakında fabrika ile bera ber yeni Karabük şehrinin kurulması- na da başlanacaktır. Fabrikada ilk zamanlar çubuk saç, ray | potrel ve beton arme demiri yapılacak- tır. Birkaç sene sonra buna diğer demir sanayii de ilâve olunacaktır,. Kenma eva Cavan'trl Birbirlerini ısıranlar Polise bu yolda iki şikâyet yapıldı Fenerde Yıldırım caddesinde 17 nu- maralı evde oturan bir kadın polise baş vurarak kocası İsakın kendisini döğdü- ğünü ve kölunun birkaç yerinden ısırdı ğını söylemiştir. İsak yakalanmıştır. Bundanbaşka Tepebaşında Yıldız a- partımanında oturan Hayriyede Garson Mehmedin parmaklarını ısırdığını iddia atralaâtir (laracan vakbalanmratır