21 Ağustos 1936 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

. . .. ş - Ikinci Komün'e doğru... 1874 Paris komünü”.. Bu, sosyalistlerin, umumiyetle halkçılarır tanıyacağı bir hâdisedir. Hattâ, Fransada halk cephesi son in kazandığı vakit, bu acı hatırayı anmak üzere toplantılar yaptı. Tarihi vak'ayı kısaca zikredelim: Prusya muharebesi felâketinden sonra, Fransada, işçilerin yaşayışı da epeyce Bir müzayeka olmuştu. Bir yandan da, Karl Marks'ın ve arka- daşlarının idaresi altındaki birinci Enternasyonal, ortalığa, komünistlik fikirlerini yayıyordu. Parisi Almanlara karşı müdafaa etmek üzere teslih edilen halkın (o silâhlarını toplamak © İsteyen ordunun aleyhinde, halk, İsyan etti, Thiers, ordu ile birlikte Versay'a çekildi ve Paris, komünarlar'ın merkezi komitesi idaresine düştü. Bunlar, intihabata girişerek altmış beş kişilik bir komün konseyi seçtirdiler ve bu yeni tip hükümet sosyalist bir şekilde (faaliyete geçti: Mecburi askerliği lâğvetti, din işleri bütçesini kaldırdı, büyük papasları tehine olarak tevkif etti ve aşağı yukarr 1917 de Bolşeviklerin (o yaptıklarını yapmağa başladı. Fakat Thicrs, Versay'da, yüz bin kişilik bir ordu cem'ine muvaffak oldu. Komlnarlar, iki yüz bin kişilik kuvvetlerile bu orduya bir aç kere hücuma kalktılarsa da, püs- kürtülüp nihayet, Pariste kendileri muhasaraya düştüler. Paris sukut etti. Bir hafta süren kanlı, yangınlı sokak çarpışmalarından sonra, Paris komü- nü — ömrü ancak kırk gün sürüp — mahvoldu. 11.000 kişi, isyana iştirak etmek töhmetile divanı barpten geçti. Binlerce kişi Federeler duvarı önün- de kurşuna dirildi. Ve binlerce kişi, Yeni Koledoniye nefyolundu. Böyle- likle, amele hareketleri, yarım asıra yakın bir zaman için tamamen sindi- rildi. Hele Fransada, sol cenah ancak son intihabatta toparlanıp yeniden kendini gösterebildi. Bu, birinci Komündür... İkinci Komünü ise, Madritte pek yakmda bekleyin... Ve bu, daha feci, daha kanlı olacağa benziyor... Ancak garip bir tecellidir ki, bu seferki komünarlar, asiler değil, intihabatla resikâra geçmiş meşru hükümet taraflılarıdır... Bilinemiyen şudur: Acaba ikinci komlinün kanla boğulmasından sonra da, Avrupada yarım asır süren bir yılgınlık olacak mıdır?.. Fakat, unutmamalı ki, sol cenahın diğer mühim iki kalesi var: Paris ve Mos- kova... İkinci komün'de kana boğulanların feryatlar: bu burçlarda nasıl bir aksi sada çıkaracaktır, malüm değil... Sovyet Rusyada suikast muhakemesi Pravda baş- muharrir! Radek'in de sulkastten Tv Ul Ven vuup İzvestiya başmuhar- ririyle beraber sor- guya çekilmeleri muhtemel Sovyet ricaline suikast tertibinden yeni bazı kimselerin daha mesul tutu- lacağı sezilmektedir. Suikastten haberi olduğu bildiri. lenler arasında Pravda güzetesi baş- muharriri Radekle İzvestiya başmu - harriri Buharinin de adı geçmekte - dir Bunların da sorguya çekilmeleri muhtemeldir, Ağır sanayi müsteşarı (Petyakof Gönbarık ikinci direktörü Orgusun da #uikastten haberdar olduklarmı itiraf etmişlerdir. Bunlarm da muhakeme edilmesi pek muhtemeldir. Dünkü muhakeme esnasmedn maz- nunlardan Reginold Troçkist - Zinovi- evist tedhiş blokun O kuruluşunğaki muhtelif safahatı anlatmıştır. Reginold bundan sonra Zinovievist İerin 1928 — 29 da o zamanlar mer- kezi komitenin (faaliyetini şiddetle tenkit eden Rikov, Bukarin ve Toms. kynin iştirakile bir blok teşkil etmek istediklerini söylemiştir. Zinovievistlerin bu hususta yap - tıkları görüşmeler 1981 — 32 senele- rine kadar devam etmiştir. Ayni za - manda Citmout « Slepkov tedhiş grup ları arasında da temaslar olmuştur. Zinoviev ve Kameneften aldığı ta- Himat üzerine, Reginold, devlet banka- gı başkan muavini Arkus ile münase- bet peyda etmiş, tedhişçileri finanse etmek için ecnebi bir memlekette bir sermaye tesisine, silâh satm almak “| çin para tedarikine çalışmıştır. 'Tedhişçiler, devlet bankasından 30 bin ruble almıya muvaffak olmuş- lar ve bü parayı teşkilâtlarma dağıt- mışlardır, Müddeiumuminin bir sualine cevap veren Zinoviev, Troçki ile Kamenefin Kirovun ketlini tertip edenlerin ba - şında olduklarını ve tedhişçi (o grupu teşkil edenlerin OBakaev olduğunu Hüseyin Faruk TANUR KÜÇUK HABERLER içeride : * Sovyet devlet matbaası son olarak tab. ettiği fim! ve fenni kitaplardan 500 Lanesini İstanbul Üniversiteşine kediye etmiştir. KI. tapların büyük bir Ximmı tıbba aittir. * Çarşıkapıda satn aldığı bir arsayı kaz, | dıran abçı Halit isimli bir oğobilerii heran wweyyen bir takım düvar ve O kemerlere rastgelmiş ve meseleyi müzeler idaresile Be. lediyeye baber vermiştir. Yapılan tetiikatta bunun Bizanıldar zamanından o kalma bir kilise Guvarı olduğu anlaşılmıştır. # Ziraat bankasında (yapılmış olan Buğ. day #ulistimaline alt evrak dünden itibaren vilâyet idare beyeti tarafından (tekrar tet, kik edilmeğe başlanmıştır. * Başvekil İsmet İninü dün Yalovadan şehrimize gelerek doğru Heybelindaya git. miştir. Hariciye vekili de gebrimize gelmiş. tir. * Zvkaf müdürlüğü bazı camilerin muve” kilhanelerini dükkân haline sokarak kiraya vermeği kararlaştırmıştır * Kilyos civarmâa kamp (kurmuş olan Maliye vekili Fuat Ağralı dün oYalovaya gitmiştir. * Şebrimizde bulunan Nafta vekili Ali Çe, tinkaya dilin öğleden sonra Atatürke tazimle rini sunrauştur. » Muçla ve Beşiktaş taraflarında Oturan ahali Belediyeye müracaat ederek Tramvay yirketi otobislerinin pele pahalı olduğundan gikâyet etmişlerdir. * Posta idaresinde saki posta o pullarının saklanması, birçök pul © kolleksiyoncularmı zarsrâ sokmakta ve Türk pullarınm kıyme. tini düşürmekteydi. Bunun için kanuni sak. lama müddeti tamamlanmış olan evrak ve zarflardaki pulların yok edilmesine karar ve rilmiştir. * Sovyet Rusyada yapılacak seyahat için seçilen 30 muallim bu ayın 28 inde hareket edeceklerdir. * Matbuat ümüm müdürü memleket işle. ri müşaviri Sadri Ertem ve Ula (gazetesi müdürü Kemali Turan Sovyet Rusyada bir buçuk ay sürecek bir tetkik şeyahatina Çi. kacaklardır. # Manipüle edilmemiş üzümlerin ihraç 6. dilmemesi hakkmda çıkmış olan kurarname, ye T imelden 13 üncü mumaraya kadar olan gekirdeksir kuru üzümlerin de fiâve edilmesi Vekiller beyetince kabul edilmiştir. * Önümüzdeki yi içinde memlekette ye. »ldan 12 ortamektep açılacaktır. Dışarda: » Güren Mary vüpüru Nevyorks harelcet etmiştir. Vapur, mavi kordelâyı kazanmak için yeni bir gayret daha sarfedecektir # Yunan hükümeti, Yunanistandaki bütün #iynat İdüpleri kapatmağı karar vermiştir. Bu ge başvekilin reisi olduğu serbest dü. günce partisi klöbünln kapatrimasile başlan muştur. # Japonyanm Moskova elçisi M. Ohta is. Hfa etmiş ve yerine eski dişişleri bakanlığı müsteşari M. Şigemitm tayin edilmiştir HABER — Akşam Postam Esnafın deve yapılan | 102 bin lirası Bir senedir oradan oraya hava-” le edilen bu i şin mes'ulleri ne olacak? Geçen sene Ticaret Odasınca Benaf Cemiyetlerinde tetkikat yapılırken ce- miyetlerin (teşkil ettikleri müşterek büronun hesaplarındaki karışıklık na zarı dikkati celbetmiş ve iki senelik hesaplarda 102 bin lira üzerinden bir çok zimmete geçirme, yersiz sarfiyat, mahalli sarfı olmıyan (açık hesap-| lara tesadüf edilmişti. | Bundan #onra müşterek esnaf ce-| miyetleri bir tasfiye heyeti (o seçerek büronun teşekkülündenberi olan he- sapları tetkik ettirmiş ve bir çokları- nm kasaya birer senet atarak para çektikleri, mühim bir miktar paranm da kimlere verildiğinin malüm olma- dığı anlaşılmıştı. O zamandanberi bu iş ayni safha- da bekleyip durmaktadır. Öğrendiğimize göre, evvelki gün müşterek büronun ıslahı ve daha iyi işlemesi oiçin yapilan toplantıda bu hesap meselesi de mevzuu bahsol- muştur. Ticaret Odası Idare heyetinin 102 bin lira işinin müşterek büroya dahil cemiyetler arasında halline ve odanın bü meseleye katiyen o karışmamasına karar vermiş olduğu anlaşılmıştır. Şimdi iş cemiyetlerin himmetine kalmaktadır. Fakat bu paraları zim- metlerine geçirdikleri tesbit edilebi »| lenlere yapılan müracaatlara cevap bile alınamamaktadır. Sigorla şirketini dolandıranların yekânu Yirmi sekiz kişiyi buldu Onniğin evinde toplanan kâğıtlarla tam 23 dosya vücuda 3 tanesi tetkik getirildi edilerek sahte- kârlıklar en ince teferruatına kadar ortaya kondu ve müddelumumiliğe verildi 3 üncü ceza mahkemesinin kararile evvelce tahliye edilen doktor Asaf yeniden tevkif olundu Sigorta (şirketlerine kimseleri, yaşadıkları o balde ölü gibi östi k Kün EE ŞE, lk sigortalanan tahkikat bu işin çok geniş olduğunu ve şimdiye kadar 10 binlerce lira dolandı. rıldığını meydana çıkarmıştır. e Tesbit edilen şebeke (o azalarının yekünu 281 bulmuştur. Tahkikatın devamı müdde- tince daha birçok (kimselerin ve yeni vakaların meydana çıkacağı tahmin e- dilmektedir. “ Şebekenin elebaşısı olan Onnik İplik çiyanın evinde yapılan (o araştırmalar bu işe mütarekenin akabinde — başladı. ğını ve yüzbinlerce liranın dolandırıldı- ğını meydana çıkarmıştır. Onnik'in eyinde toplanan kâğıtlarla 23 dosya meydana (getirilmiştir. Bu dosyalardan tetkik edilebilen üç tanesi- nin hileleri en ince onoktasına kadar| meydana çıkarılmıştır. Bu üç dosyada İsimleri geçen sekiz kişi ölmüş gösteri lerek Ünyon sigorta şirketinden 40 bin Kira alınmıştır. İsimleri (o şimdilik gizli! tutulan bu sekiz kişi polis (o tarafından| bulunarak ifadeleri alınmıştır. Geri ka- lan diğer yirmi dosya da (o bugünlerde tetkik edilecektir. Meselenin İlk safhası , Ünyon sigorta şirketi, mütareke sene- sinde Türkiyedeki işlerini tasiiye etmiş olan Nevyork sigorta şirketinin hesap- larını devralmış ve Nevyork şirketi de kendi mümessili olarak (O Ünyona eski| memurlarından Vuçinoyu bırakmıştır. Bir müddet sonra Onnik, Vuçinoya mü! racâat ederek kendisine mühim miktar-| da rüşvet teklif etmiş ve Nevyork sigor| ta şirketine kayıtlı olanların poliçe nu- maralarile isim ve adreslerini elde ede- rek işe başlarırştır. Onnik'in Ünyon şirketinden çektiği paraların mühim bir kısımı Nevyork şir ketinden müdevver hesaplar olup bun- larm sahipleri İstanbulun istirdadmda memleketten firar etmiş (Ermenilere dir. Halbuki bu paralar mevduatı ko- ruma kanunu mucibince hükümete ait- tir, Binaenaleyh Ünyon şirketi OOnnik ve şürekâsi tarafından dolandırılan pa- raları tekrar hükümete ödemek mecbü- riyetindedir. Bu işlerde asıl partiyi vuran o Önnik ile Vuçinodur. Evvelce bir odacı olan Onnik bu İşlere başladıktan #orira der- hal zengin bir âdam olmuş, Vüçinö ise aldığı paralarla Beyoğlunda © beş katlı büyük Vüçino apartımanını yaptırmış, bilâhaçç sefahate dalarak paraların: va Onnik yaptığı işler için Oomuntazam dosyalar tutmakta ve hükümet erkânı- nm imzalarını taklit ederek bunları no- terlere tasdik ettirmektedir. Bu sahtekârlek hakkında Milli Reas- sürans istihbarat şubesi tarafından iki aydanberi yapılmakta olan tahkikat ne- ticesinde elde edilen kâğıtlar arasında bulunan bir defter şimdiye kadar ölmüş gösterilen #igortalılarla öldürülecek o- Yanlarm isimlerini ihtiva etmektedir. Tetkikleri tamamlanmış olan üç dos- ya bugün müddeiumumiliğe verilmiştir. Evvelki akşam kefaletle tahliye edil miş olan sabte ölüm raporu vermekle suçlu doktor Asaf asliye (üçüncü ceza mahkemesi kararile tekrar tevkif edil- miştir. becisi Şemseddin — kendisinin bu işten malümatı olmadığını, o meseleyi ancak gazetelerde okuduktan sonra öğrendiği- ni kendisinin Onniğe sigorta şirketinden borç para almak için müracaat ettiğini söylemektedir. Bir tavzih Evvelki günkü nüshamızdâ çıkan, Ünyon sigortasını dolandırmaktan suç Tü olanlar arasında adı geçen Kuleka- pi tahakkuk memurlarından (Şemset- tinin arkadaşı Şerif, diye de bir isim vardı, Burada adı geçen Şemsettin, sigor ta işinde kendisinin öldüğü bildirilen pul müdüryleti muhasebecisi Şemset - tindir. Eskiden Kulekapı tahakkuk şubesi memurlarından Şemsettin Yal kutla hiç bir alâkası olmadığını tav- zih ederiz. İ İ verememe sararan ersan eren ., HABER | Istanbulun en çok satılan ha-i kiki akşam gazetesidir, İlânla - rmı HABER'e verenler kâr e - derler. : : 21 AGUSTOS — 1938 Doğru n değil m ehirde dilen bolluğu var Dilencilik maalesef bizde bil nat halindedir. Gazetelerin $ bundan başlıklı yazıları arasındı zaman, ecnebi memleketlerinde | »ifin yetişmesini temin için gizli teplerin bile mevcut olduğunu ve öğreniriz. Bugün İstanbul sokakları, bi lenci mektebinden farksızdır. Ecnebi memleketlerde, ancak yetişmelerle ustalaşan bu mesle liklerini, biz Wdkaytlığımız yüzi bilmiyerek caddelerimizde yetiş yoruz. Yollarda basan önümüze öyle lenciler çıkıyor ki sakatlığının ui malığı arasında dinçliğinin şimş€ aşıldıyor, Bunlar yetişmeye çalışan ti dilencilerdir. Yine öylelerine rast ruz ki dinçliğinin ışıldayışım 80 Uğınn o makyah alma Ogizliyi miştir, Bunlar da yetişmiş, sani son merdivenine ulaşmış olanlamıd Bu arada ne oluyorsa hakiki katlara, hakiki zavallılara oluyor Dilenciler için sıkı bir takip manı çoktan gelmiştir: Bunlarla kiki bir mücadeleye girişmeliyiz. kötü görenek, kolay para kazanma lu bir çok masum çocukları da * lemektedir. Mahalle aralarından geçerken, muslu ana ve babalarının muhak surette müsaadesinden usak old güneş kadar açık görünen bası ço ların bile, mahalle bakkalından karamelâ, bir çikolata elde edebil için avuç açtıklarına rastlıyoruz. Körpe ruhlar üzerinde fena aki uyandıran kötü sanatlarım, yavrulara kadar aşılayan bu dile lerle mücadele, artık en mühim vazifemizdir. —Şarkey - Joe Louis Boks maçı zenci boksörün galebesiy bitti Zenci boksör Joe Louls ile Şa: arasmdaki maç Zencinin rakibini çüncü ravntta nakavt etmesile miştir, Şarkey eski dünya boks şampi nu idi. Zencinin bu galebesi Şm mağlübiyetten sonra sönmiye baş yan yıldışmın tekrar parlamasma bep olmustur. Ingiliz hariciye neze&reti daimi sekreteri Fransız hariciye nazıriyle görüştü Berlinde Alman devlet ricali Hitlerle konuştuktan sonra Paris€ den twgiliz hariciye mezsreti dö sekreteri Sir Robert Vaasitrat F' sız hariciye nazını Delhoz ile gör) müştür Eu görüşmede İngilterenin P' büyük elçisi de bulunmustur. “Morning Pos,, muhabirinin tirdiğine göre, İngiliz hariciye reteri Fransız hariciye uazırinı. linde edindiği intibalardan haber etmiştir, alamı Japonya Harp gemiterini esrileştirıyor Alorning Post gazetesi Toky0 babirinin yazdığına göre Jspon3# | giltere ve Amerikanın yaptığı gi | yük harp gemilerini asrileştirme dir. Son birkaç sene içinde J87 harp gemilerini yeni vasıtalarla t* etmex için azami para sarfediyo”. gemilerin en eskisi 1913 de en 7* 1921 de inşa edilmiştir. Japonya hafif krüvazörle, rileştirecektir. ide