21 Ağustos 1936 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

BUGÜN 2 ncî sahifede Siyasî TcmaL 5 inci sahifede: Sağlık bahîslerl Doktor Mehmed Osman Saka, Gayrimübadiller arasında bir ihtilâf. 6 ncı sahifede: Olimpiyad mektublan Ahmed İhsan. V. Dilimiz için iki Tesise sıra gelmiştir: Enstitü ve Akademi J AAt\Q tSTANBUt C A G A L O Ğ L U . . 1 M C p 0 1 Sayi! 44UÖ Telgraf ve mektub adresi: Cumüurlyet, İstanbul Posta kutusü: tstânbtu, No 245 uUfllfl £l AQUSIOS l ö ü O Telefon: Baçmuharrir ve evl: 22368 Tahrlr heyetl: 24298 îdare ve matbaa tosmlle Matbaacüık ve Neşriyat Şirketl 24299 . 24290 umhuri Hayat / Ansiklopedisi 10 cildi tamam olmuştur Her eve ve herkese lâzımdır ç gün sonra Dolmabahçe sarayında açılacak olan Üçüncü Dil Kurultayı manevî ve fikrî saha3a çalışmanm en büyük eserlerinden biri ve belki birincisi üzerinde ancak hayranlıkla temaşa olunabilecek bir tekâmülü ortaya koyacaktır. Kongrenin mevzuu olan Türk dilini tetkik işinin son yıllarda ne çetin ve ne derin safhalar geçirdiğini hep biliyoruz: Dilimize millî mahiyet vermek gibi çok makul, çok çekici, hatta çok zarurî bir düşünce ile başlıyan i§ az zamanda dilimizin ve bütün dillerin menmiş olduğunu söyParis 20 (A. şeine kadar genişliyen bir terakki kaylemiştir. detmiştir. Öz türkçe gayretinin biraz ça A.) Ekselsiyor Bakan, 30 günbuk ve ondan dolayı da ilk günlerde bi gazetesinin Madridlük bir mücadele neraz sıkıcı gibi görünen ilk aceleci hare deki muhabirinden ticesinde hükumetin ketlerınin yanıbaşında tarihle muvazi bir aldığı malumata gövaziyete hâkim oldil menşei arayan ilmî taharri Türk dili re îspanyadaki daduğunu ilâve etmişnin bütün milletlerin dillerile rabıtası ü hilî harbde şimdiye tir. zerinde ve hemen hemen bütün medenî kadar 30 bini ihtiIhtilâlciler Guadillerin, medeniyeti ilk kuran büyük mil lâlci olmak üzere damorrada per'v Kurultay ıçin tez hazırlamakta olan Ankara Coğrafya ve Tarih letin dili ile alâkalı olduğunu gb'sterir bir 55 bin kişi ölmüş Fakultesi talebeleri ve aynca 25 bin dul şan olmuşlar hakikati ortaya çıkarmış bulunuyor. Uskadınla 60 bin ökÜçüncü Dil Kurultayını açacak olan mabahçe sarayına giderek Dil Cemiyeti Londra 20 ' (A. tünde çalışılıp işlendikçe herkesi hergün süz çocuk kalmıştır. A.) Royter A Maarif Vekili Saffet Arıkan dün yanm umumî kâtibi Ibrahim Necmi Dilmenle hayret verici esrann inkişafile karşılaştırBu listeye Badajansından: Ispanyol da Yüksek Tedrisat Müdür vekili ve görüşmüş ve hazırlıklar hakkında izahat makta devam edecek olan bu hakikaten jozda kurşuna diziıhtilâlcileri, şiddetli Teftiş Heyeti reisi Cevad olduğu halde almıştır. Maarif Vekili arkadaşlarile beTürke mahsus dahiyane buluş hiç şüphebir muharebeden şehrimize gelmiştir. Vekil, Park otelde raber akşam geç vakte kadar sarayda siz milletimize en büyük onur veren çok len 2 bin kişile Me[Arkası Sa. 4 sütun 4 te] sonra Gouadamar bir müddet istirahat ettikten sonra Dol yüksek kıymetli bir zaferdir: Fikriyat ridada idam edilen bin kişi de dahildir. ra cephesinde Na meydanında bir zafer. Teruel hapisanevalperal mıntakasmInsan denilen içtimaî mahluk küreiarz sinden kaçmaga mu Hükumete mensub milis kıtaatt bir treni siper alarak ateş ederlerken da albay Mougadaîizerinde ucunu bucağını kavrıyamadığı vaffak olmuş olan birisi, ihtilâlcilerin bu hilî harbin bilânçosunu yapan îç Bakanı sm kumandası altındaki kuvvetleri perişan mız on binlerce ve belki yüzbinlerce yıl eyalet dahilinde bin kişiyi kurşuna diz asilerin, Barselon, Madrid, Valans, Ali etmişlerdir. Bu haberi veren, Lizbonda lık uzun bir tarih devresindenberi sürük miş olduklannı söylemiştir. cante. Sarragose, Sen Sabestiyen, Bil münteşir Diario Manha gazetesinin ıknegelmiş olduğu için onun tarih boyunbao, İbria gibi Ispanyanın büyük mer habiridir. Hükumet vaziyete hâkim ca bu uzun ve çok kere kanşık yürüyü[Arkası Sa. 7 sütun 1 de] Madrid 20 (A.A.) Bir aylık da kezlerinde halk tarafından mağlub edılçünü pek iyi, pek derin tetkik etmedıkçe ve bu tetkıkleri toprağın yalnız üstüne değil, altına ve altlarına da tatbik eylemedikçe dıl meselesinin hakikatini bulmağa ve bilmeğe bittabi imkân olmazdı. Atatürkün nurlu yol göstericiliğinde be§er tarihi hakikî olus. ve yürüyüş istikametlerini buldu. Hâlâ bilmiyenler varsa Yaşıyan kims'eleri ölü gibi göstererek haber veririz ki fikrî sahada orijinal tetsigorta kumpanyalarmı dolandıranlar etkıklere istinad ederek ilim kuran ve ilim rafmda devam etmekte olan tahkikat, bu yayan bir fakülte Ankarada ikinci ders işlerin zannedıldiğinden çok daha geniş yılına geçmiş bulunuyor. Bu fakülte On birinci Berlin olimpiyadlarına iş bir mahiyet taşıdığını meydana koymuşTürkiye Cumhuriyeti rejiminin sessiz satirak eden güreşçi, basketbolcu, bisık tur. Simdılık üzerinde tahkikat yapılmakdasız evvelâ vatana, sonra da bütün ilim letçi ve eskrimcilerimızden mürekkeb ta olan sahtekârlıklar 28 tanedir. Maa dünyasına hedıye ettiği bir fikir abidesibir kafile bugun öğleden sonra ikide mafih tetkikat ilerledikçe daha birçok dir. Köstenceden Romanya vapurile şehri dolandıncılıkların meydana çıkanlacağı mize dönecektir. Itıkadımızca şimdi sıra dil üzerindeki ümid edilmektedir. Futbolcular, Almanyanm Yukan Siçalışmalann tebellür ettiği noktalan birer Resmî bir ağız diyor ki: lezya şampiyonile maç yapmak üzere müessesede toplamağa gelmış bulunuyor. Yüksek mevki sahibi bir memur, dün, Böyten şehrine, süvarilerimiz de Ahen Dil üzerindeki mesai, Türk dılinin millî ve Münih şehirlerinde tertib edilen atlı bir muharririmize demiştir ki: bir mahiyetle sadeleştirilmesi ve sadeleş« Yasıyanlan ölü gibi göstermek, mâni müsabakalarma davet edildikle tirilerek genişletilmesi mevzuu üzerinde rinden orâya gitmi^lerdir. sahte raporlar tanzim etmek, kasden haişe başladıktan sonra Türk dilinin ve dıBugün gelen kafile içinde bilhassa rik ve saire vak'alan ihdas ederek sigorta ğer medenî dillerin menşelerini ve onların güreşçilerimiz ve bunlar arasında Ya[Arkası Sa 5 sütun 3 te] Şebekenin elebaştsı olan Onnik kendi aralannda menşedeki ve yoldaki şarla Mersinli Ahmed hararetle karşı MtMtHIIIIIIIIIIIIIIIIIHUIIflllllllMIIMlllllllllllllllllMIMMniniilHIIIIHIIIIIIHIHIIIIIfHinillllllMIIIIIIIIIIIMIIMIIIIIIIIIIIIinillllllMHIIHIIIMMItlllfflllltl rabıtalannı araştırmağa doğru zarurî bir "c lanacaklardır. Troçkının tkui olduğu anlaşılan maznunlardan Snurnof ve Radekle Buharin süratle dalbudak saldı. Bu ikinci nokta Millî Türk Talebe Birliği de tarihi daha ziyade anlatan, çünkü daha Bu itirafat neticesinde isimleri geçenMoskova 20 (Hususî) Suikasd sporcuları karşılıyacak ziyade aydınlatan yeni hakikatlerle kar maznunları muhakemesinin bugünkü cel lerin de sorguya çekilmeleri muhtemel M. T. T. Bırhğinden: şılaşmaklığımıza müncer olmuştur. Eğer sesinde Kamenef ile Zinovyef Müddei dir. Sakolnikof şimdiden tevkif edilmiş21/8/936 cuma günü saat 2 de Romanbizzat Avrupa alimlerinin son tetkiklerde umumî tarafından sorguya çekilmişler tir. İstintak neticesinde Smirnofun Trotzya vapurile gelecek olan sporcuları karsalâhiyetle ve kuvvetle iddia ettikleri gibi dir. Bu isticvab neticesinde herkesi hay kinin vekili olduğu anlasılmıştır. Muha Pirene dağlan üzerindeki Basklar rete düsüren yeni ve mühim meseleler or keme devam ediyor. Bütün gazeteler şılamak üzere bütün arkadaşlarm Ga lata rıhtımına gelmeleri rica olunur. Yazan : Peyami Safa (Basques)ora\&Ta. Kafkasyadan veya da taya çıkmıştır. • • maznunların idam edilmelerini istemek ha ilerilerden intikal etmişlerse, eğer bu2 Her iki maznun Trotzkinin emirlerile tedirler. günkü Fransız ırkmın baş unsuru olan hareket ettiklerini ve Tomski, İzvestiya Troçki iddialart reddediyor Seltlerin (Celtes) hatta pek çok köyleri gazetesi başmuharriri Buharin, Sakolni Londra 20 (Hususî) Moskova hâlâ Baykal ve Balkaş gölleri havalisin kof, Rikof gibi sabık sağ ihtilâf liderle dan gelen haberlere göre suikasd mazdeki ayni isimleri muhafaza ediyorlarsa rinin de suikasdle alâkadar olduklannı nunlannm ilk muhakemesi neticesinde bu bize tarihin ilk meskun kıt'alanndaki söylemişlerdir. Ayrıca Pravda gazetesi bazı diğer tanınmış şahsiyetlerin mah Venedik Edebiyatı Dar ve lo§ suların üstünde işlenen erij insan akınlanmn nerelerden gelip nerele başmuhariri Karl Radek, Ağır Sanayi kemeye verilmesine karar verilmiştir. büyük günah Her yerden ve her şeyden uzak... Bir mai re gitmiş olduğu ve nekadar, nekadar ka Müsteşan Petyakof, Gosbank ikinci müBunlar arasında Tomski, İsvestiya gacera filmi çevirmeğe mahkum olmadan evvel Bin senej nşmış bulundugu hakkında, üzerinde ıs dürü Orgusun da suikasdden haberdar zetesi Başmuharriri Buharin ile Posta jarla durulacak, kuvvetli fikirler verir. lik bir meydan Bir tngiliz muharririnin söyledikleri olduklarmı itiraf etmişlerdir. [Arkast Sa. 7 sütun 4 te\ Londra 20 (Hususî) Kral Seki II1IIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIHIIIIIHIIIIIIIIUMIIMIII Pirenelere gitmeden, Fransaya varma IIIII1IIIİIIIII1IIIIIIIIIIIIIIMIMIII lllllllllllll IIIIIIIIIIIIIHIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIIII clan önümüzde Roma İmparatorluğu bül, yani türlü dillerin zuhuru efsanesi bir nazaran diğer medenî dillerin menşei üze zinci Edvard Dalmaçya sahilindeki ge nun doğup battığı yerler, Yunan medeni remz mahiyetini haiz olsa gerektir. Dil rindeki çok kıymetli, çünkü prensipli me zintisini ikmal ederek bugün öğleden sonyetinin haşir ve neşir olduğu yerler, Ak lerdeki zahirî tahalüfe rağmen içyüzünde saiyi artık bundan sonra belli ve müstakil ra Korfu adasına muvasalat etmiştir. Mütenekkiren seyahat etmesine rağ denizin ve küçük Asyanın bugün toprak en uzak yerler sakinlerinin konuştuklan bir ilim çığın haline koymaktan ibarettir. men, halk İngiliz Kralını hararetli tezaaltından çıkanp anlamağa çahştığımız sözlerde dahi akla yakın olarak keşfedi Bu netice bizi bir dil enstitüsü teşkiline hüratla karşılamıştır. Korfulular millî k r medeniyetleri vardır. Bugün kat'iyetle len münasebetler bu işte mütefekkirleri sevkeder. yafetlerile danslar yapmışlar ve Kralı biliyoruz ki Türklerle meskun Sümer ül prensip kaideler bulmağa sevketse yeri Sistemin ötekisi mevcud dilimizin cum alkışlamışlardır. Kral Edvard adada bukesi medeniyette eski Mısıra pişüvalık et idi. Birçok mütfekkirlerin bu yolda pek huriyet rejiminde kendi rönesans hayatını lunan Yunan Kralı Yorginin sarayma mişrir. On binler ve on binlerce yılın uza ziyade çahşmış olduklannı ve ortaya yaşamağa başlamış olan Cumhuriyet gitmiştir. iki Kral uzun müddet görüş yıp gitmesi esnasmda bir denizin med ve dikkate, takdire ve hürmete lâyık eserler Türkiyesine lâyık canlı bir medeniyet, müşlerdir. cezri gibi kürenin o zamanki meskun koymuş bulunduklarmı biliyoruz. Ata oturaklı bir ilim ve edebiyat dili olması Korfuda hazırhk ... kıt'alan arasında dalgalanıp katışan in türkün nurlu kılavuzluğile yapılan son için sarfolunacak mesaiyi teksif edecek Atina 20 (Hususî) Korfudan busanlar, zamanla ilk soylannı teşkil ettik Türk tetkikleri işte bu hürmete lâyık, fa bir müessesedir ki o da ancak bir akademi ra gazetelerine gelen telgraflarda bugünleri kavimlere tabiî, ikisi ayni şey demek kat azçok karmakanşık mesaiyi, tıpkı bir olabilir. lerde beklenilmekte olan lngiltere Kralı olan, fikir ve dil yönünden miraslar bı dağ üstünden parlıyarak ortadaki alaca Kuvvetle inanıyoruz ki Atatürkün Sekinzinci Edvardı karşılamak için K o r jaktılar. karanlığı, hatta karanhklan birdenbire dehası etrafında kaynaşan dıl çalışmaları fu ile bütün İyöniyen adalarında büyük Bu işin esrarını anlamak için yalnız aydınlatan güneş gibi, aydınlatmıştır. bugün artık bu iki sisteme bağlanacak bir hazırlıklar yapılmakta olduğu bildiril Venedikte Plazzo Ducale denilen saray bazı kelimeler arasında mevcud hayret Bizce bu sayede Türk dili için bundan olgunluk devresine varmiş bulunuyor. mektedir. Kralın Korfuyu ziyaretinde Görmeden bildiğiniz şehirler vardır. meden bilirsiniz ki, kaldınm yerine blunacak benzeyişler ve hatta ayniyetlere sonra takib olunacak iki sistem taayyün Eğer Kurultayın kanaat ve işareti de o bulunmak üzere pek çok ecnebi gazeteci" Resim, edebiyat, filim, fotoğraf, tarih, su döşenmiş ve güpegündüz bile ka îstinad etmek yetemezdi. Dillerin esası etmiş bulunuyor. Bizce Atatürk Türkiye yolda tecelli ederse Türk milleti hakika ler adaya gelmişlerdir. anekdot, sayahatname ve görenlerin hi ranlık sokaklarile, Arab harflerinin küfî birken Babil kulesinin inşası zamanında sinin dil üzerindeki mesaisi meseleyi sis ten övünülecek bir fikir ve medeniyet kâyeleri, ayak basmadığınız bu şehirleri yazılmış «b» harfine çalan siyah tahtaAcaba ne yapmış? orada çahşanların zamanla birbirlerini temleştirmek neticesine varmıştır »rtık. merhalesini daha ikmal etmiş sayılacaktır. Atina 20 (Hususî) Siyasî bir cü size karış kanş gezdirir ve öğretir. Vene lı, beyaz tenteli ve siyah pantalonlu, beBu iki sistemin biri dilimizin ye ona gnlamamalan neticesi husule gelen tebelYUNÜS NADl ^Arkası Sa. 3 sütun 4 tej İArkası Sa. 5 sütun 2 de] dik te bunlardan biridir. Oraya git Ispanya ihtilâlinin korkunc bilânçosu Üçüncü Dil Kurultayı Bir ayda 55000 kİşi öldü" hazırlıkları ilerliyor Ispanyadan gelen bir gazeteci ihtilâlin çeyrek milyon cana mal olacağını söylüyor Kurultayı açacak olan Maarif Vekili dün gelerek hazırlıklarla meşgul olmağa başladı. Ecnebî âlimler de peyderpey geliyorlar Madridin garbında asiler bozuldu. Bir asi kruvazörü battı. Amerika tavassut teklifini kabul etmiyor. Ispanya sularındaki Alman gemileri bir daha durdurulursa Alman harb gemileri ateş açacak Sigortaları soyan şebekenin marifetleri bilhassa Uticvab edildi. Hükumete aid haklar da yenmiş... İzvestiya ve Pravda gazeteleri başmuharrirleri Yaşarla Ahmed haraBuharinle Radek te bu işle alâkadar mıdırlar? retle karşılanacak Suikasd meselesine bazı yeni isimler karıştı GUreşçilerimiz, Tahkikat ilerledikçe yeni yeni sahtei Sporcularımız kârlık vak'aları meydana çıkıyor bugün geliyorlar Şimdiye kadar 28 vak'a tesbit edildi; Dün 8 kişi daha Cumhuriyetin Büyük Avrupa Anketi İngiliz Kralı Sekizinci Edvard Venedikte bir gezinti Dün Korfuya çıkarak Yunan Kralile görüştü İ