MART 198 AK Ne vi em ga DİZER ge Np a ge e dadaş Edebiyat alan nda: | işçinin sıhhatini 20060: Kim iz korumamız lâzımdır (italik hediye MAP alâthane adı verilen yerlerin er ie kim yok n : u birer ahırdan farksızdır b — — 12 İŞ Olrleniie beş © kuruş ietitedelei İÇ LİSESİ Zİ emmi li ye | ahasına Türk işçisinin sıhhati feda ediliyor Rüneri Ke Rminmi, — Nerede koptu? ——— << 664 — Neriman Adapazarı Ticaret bânl Diyeceksiniz. Nerede olacak, e- Va ER debiyat alanında... O diyor: birinde zayıf... Birinde vezin, ka- fiye düzgün; birinde yampuru... İşte çıkacak olan iş kanununun Birinde selâset var birinde rekâ- Bugün işçi anketinin en mühim İkısmına giriyoruz. İşçilerin, iş yer. lerinin ve işçiliğin hıfzıssıhhası ar yi sıhhi vasıf ve ki hn ileride bir nizamname ile te Fabrika mı, ahir mı? bit edileceğini yazar. i Fakat maalesef bu hâlâ tesbit) O Aşağıda okuyacağınız satırlar İ edilmiş değildir. Ve şimdiye ka - dar tesbit edilmemesi de, bu işte çok geri kalındığını göstermekte dir. Bu sebepten dolayı hiç bir ni- zamname ile bağlı olmayan fabri- ka ve imalâthane sahipleri keyif Berbat yerler Bazı müesseseler istisna edi en büyük faidelerinden biri de bu gibi sermayedarlara bizim tek sı nıflı bir millet olduğumuzu ve bir mecmuadan aynen alımmıştır. Bayezit civarında bir matbaayı gezen bir yazıcı, orada çalışan iş- gileri ve iş yerini şöyle anlatıyor: “Matbaa diye gittiğimiz yer, üstü örtülmüş dört dıvardı. Ve dr. varlar çarpılmıştı. Zemin katı top adam değil, tavuk geçemez... Bizde mürettipler, pek te ro- mantik olmayan tarifini yukarıya koyduğum ahırda çalışırlar Bizde İhsan Yavuz kadın erkek terziha- nesinde kumaşları kendilerine ait fotoğraf makinesi kazanan. 1584 — Tramvay şirketinde Kemal 15 lira kiymetinde kadın kol saa- ti kazanan, 1797 — Rabia Akgün İzmir o Akbiseri eski hükümet caddesi 66, Kadın kumaşları kazanarlar. 32— İrfan Uludağ Cerrahpaşa Hobyar mahal lesi büylik tulumta sokak © 27, 488 — papasyan Pangaltı lisesi 17, 916 — Mehmet Baki Fatih Kıztaşı pazar meydanı (caddesi 28, 067 — Atdürrahman Yenikapı o Sandık burnu 26, 17167 — Fatma Koral (o Tekirdağ Memleket hastanesinde hemşire, 1708 — Yük 1795 — Lütfullah Gümüşhane Ortaokulu yardirektörü, Büyük çay takımı. 1156 — Dr. Abdülkadir Gülhane asabi, ye asistanı, başlıya: de Karamürsel sepeti mi sanıyor- sunuz? biyat alanmdan devran aynasınm arkasma çekilmiş gördükçe ne sa- ha girmedik ya! Haydi biraz da sizi görelim, madem ki sizden son- ra biz varız! diyorsunuz, çıkım or- taya, eser koyun meydana, göre- — Ben varım, sen yoksun! Bu diyor: Berikiler buna gülüyor: — Hah hah, hay! Genç, orta yaşlıya, cevval ağır — Siz bizi böyle küçücük görüp Derken üstadın onlara: — Ya siz bizi şimdi böyle ede- ket., Birinde teşbihler, bol salçalı, birinde yavan... istiareler len, asıl lâzım olan ve her hangi vadide olursa olsun san'ata karsı .gerçekten ve derinden susamış ya- nik yürekleri suluyacak, aç ruhla- rı doyuracak malzeme ise, #anir- sam, bunlar değildir. San'atın hangi vadisinde olursa olsun kendilerini suluyacak ken- dilerini doyuracak eser arıyan bu gibi yürekler, bu gibi ruhlar ken- dilerini tatmin icin kimi bekliyor- ii ii : lar bilir misiniz? “ İllerinin istediği gibi hareket etmek| raktı. İğreti bir merdivenden bi;| »el Ron Kadiköy Feneryolu Bağdat caddesi nıyorsunuz? Biz unumuzu eleyip misiniz p İ te, işçilerini gayet fena hıfzıssıh rinci kata çıktık. Bir kapıdan eği wi b i yüzümüzün akıyla eleğimizi du- Gözler kapalı olduğu halde gök ha şartları altında çalıştırmakta | lerek girdik. Mürettiphane. Sade ira kıymetinde konsol saati | vara astık ve üstadlık basamağına) yüzündeki ayın, güneşin, yıldızın dır. iki pençeresi var. Pençerelerden kazanan, çoktan ayağımızı bastıksa güna-| içini görüp bize onlardan bir şey- ler anlatacak, bize edebiyatta Ok- yanuslarla Himalâyaları seviştire- cek, döğüştürecek ve Okyanuslar- la, Himalâyaları göklerdeki “bü- meselesine. .—Ş, Gri Bek vel alâ l daki ı Umumi hıfzıssıhha kanununun) kendisile çalıştırdığı işçi arasında Gm mek haki vi ii Ölekiler diyer fa > pa m ED ibi i İl eakelleiini iç bir fark olmadığını anlat, — Fdvar Maksut Tüketim meydanı e wen a 7 e iii ” Ha i Sa Sağ EE ie lira kıymetinde Zays marka bir Bizden sonra şinanay! Eserde asıl aranan, asıl bekleni: i i 4 lira kı le konsol saati P » ie m > > ürettiplik ayakta yapılir. Sabah: ei EZ lim! ç lutlara doğru hallaç pamuğu gibi 5 iz li oi “| tan akşama kadar ayakta duran) © 270 — ierahim Ahmet © Sultanahmet, İyi amma, yaşlı veya orta yaşlı| atacak san'atkârı, yahut sonun m a iv : a aki adamları düşünün. Bunlar alaca) 90 — Pedia Fuat Cihangir yokuşu 4, üstadlardan bazılarının kendile-| müjdecilerini, vardacılarını bekli- “| tanhamam, Eminönü, Galata gibi| karanlıkta çalışmaya başlarlar.) ©“, “yea km Pay p) RE 6 . 5, bugünü i EE Bulund Tan o kedi Besli Mi Beyoğlu Harsaibaşı| ser denilen şey ne mene şeydir, a- Bugünküleri, bugünün gençle- j » | Yerleri dolaşım. Nekadar köhne ukları ge marazi caba? rini, bugünün ortaya tümen tümen -İ harap, rütubetli han varsa hepsi hin içinde bir veya birkaç fabrika bulunmaktadır. Küf kokan rütubetli dıvarlar v -hava ve. aşık. almayan | kırık pençereli, taş zeminli kovuk tıcıdır ki, çeneleri havayı gökten diş çeker gibi sökmese yaşıya - mazlar, İşte bizim Babiğli camekânla- rna dolduran aşk neşideleri, hülyâ kitapları böyle hazırlanır.,, 2,5 lira kiymetinde şapka kaza. nanlar (Ahmet Cemali mağaza. stndan) 456 — Yaver Çora Kadıkiiğ Rasim paşa Niznme ondit sokak 12, 692 Mebmet » Hayri Alaldi süvari yüzbaşı, 1344 — ere? Ketenci, Ter Hall ban 8, Dalm ( Şebir Hyatrosunde, mizah mı, hezel mi? üstadların kendilerinden sonra Şiir mi, hikâye mi, roman mı, Eğer bazı yaşlı veya orta yaşlı görmek istedikleri eser böyle şey» sunulan eserlerini beğenmiyenle- rin içinde hiç olmazsa Fecriâti partisinin bir Yakubu, bir Falihi, bir Hâşimi, bir Refik Halidi olsa veya aralarında bir Halide Edik;““* / p:i z 28? Cedidiy lerse, ortada bunlardan kıyamet! bir Hüseyin Rahmi bulunsa o'z0- | İarda kurulan bu fabrikalar işçi Şüphe yok ki, bütün matbaalar sai Baş vk lay Gir re kadar var; kendilerinden sonra da! man haydi ne ise diyelim! Fakat, i ler için birer mezar, birer işkence böyle değildir. İçlerinde modern | üsest tır, böyle şeyler tümen tümen çıkmış, | dünkü basit ve harcı âlem edebi j Yerinden farksızdır. Bu sebepten | dolayı hastalanıp verem olan iş çilerin sayısını bilmiyoruz. Fakat «| bu sayıların bir hayli kabarık ol. Yine tekrar ediyorum, hıfzıs- İ sıhha kanununun 179 uncu madde *inde yapılacağı vadedilen nizam. ame katiyen vakıt geçirilmeden hazırlanmalı, Türk işçisinin haya. “İ ln: kurtarmak işinde acele edil - melidir, Sağlam işçi için iyi | işçi ve çalışmak şeraiti hıfzıssıh ha kanunlarına uygun olanları da vardır. Fakat bunlar o kadar az, ve aksi de o kadar çok ki... ğe lüzum görmüyorum, Dikkatli bir teftiş bütün haki katleri meydana çıkaracaktır. Devlet nasıl inhisar vesaire fabrikalarını modern ve hıfzıs - sıhhaya uygun bir şekilde inşa e- diyorsa, diğer fabrika sahipleri de buna mecbur edilmelidirler. zaif, hastalıklı, dejenere olan in- Diş tozu — Ayazpaşa mezarirk çıkmazı Ox. manpaşa apartmanı, 311 — Agopoviç Pangal| tı Altınhakkal 207, 458 — Hasan (o Gürsoy Deniz Küçük nakliye cemiyeti muhasibi, yat Dinçkal Lâleli Çukurçeşme — sokak 17, 1370 — Fındikir hamam sokak 12, 1876 —| Muazteğ Sabri, Aksaray (Sinekli (o bâkkal| Ahmet kâhya camli soksk 16, MIS — dun Yaşaroğlu Nişantaşı Vali konak cüddesi! 41, 1439 — Saliha Kadıköy Gazhane Hürriyet! sokak 64, 1450 — Refahat G.Arap camli Hoca| bünrm sokak 25, 1465 — Niliier Balat Mar ko efeni! Apartıman 2, 1548 — Bergüzar Maçka 144 No. ı apartıman, 1550 — Halil Kunduracı, 1634 — M. Tarık Yamaç Gaziça| — manpaşs orlaclculu 817, 1674 — Gazi Alpay İstanbul Hisesl bifeci, 1710 — Mehmet Sabri tümen tümen çıkacaktır da... © tadlardan bazıları, kendilerinden tümen tümen de çıkıyor ve daha Eğer yaşlı veya orta yaşlı üs- hakları vardır. Çünkü eskisi, yeni- si bunlar, anha minha, hep ayni şeyler demektir. Bunlar aşağı yukarı: “Teptim keçe, siyrilttim külâh!,. soyundan nesnelerdir! Nedir ki birinde İi- san daha ağdalı, birinde daha a- cami sokak 10, 673 — Seniye Sönmez Eyüp, Ortaokulu 592, 699 — Enver Olgaç Ankarıl Gençleri ürkütmemeli, soğutmamalı; bilâkis onları teşvik © yat kisilerinin bugünkülere: — Biz varız, siz yoksunuz! Demesi bizce hiç bir mana ifa- de etmez. san'attan etmeli ki artık ne çıkacaksa ne bekleniyorsa rahmetlilerden, ya» hut tekaütlerden değil, onlardan çıkacaktır. Sarıca Oğlan si, 1096 — Ferhat Şişli Gazi Ocaddesi 258, (06T — Kemal Rahmi Nak Seynhat âcentast iş veri Mühim bir nokta | Şişi tremvay deposunda 360 numaralı kom A ere zatişleri a ye Galata rıhtımı, 1264 — Besim Hikmet Cibo» , 1790 — Küs Tarkinyan Beyoğlu ye, | JE: 979 — Cazibe Beyoğlu .İ W Küçükmustata paşa Vakıf mektep & Sarak Düşünülmelidir ki, bir işçinin Daha evvel yaptığım kısırlaş şi enddesi 26, “ ei e ge ar enem esi G hayatı fabrikada geçer. Oranm| tırma anketinde bütün doktorlar | ç40lâlalı Lüks marka büyük kutu| vler anadesi 100, 1079 — ani EDE — İTIZAR — m Li hıfzıssıhha şartlarma uygun olup bisküvi Köy Pazaryolu İzzettey & apartıman 8, 1435) yük müsabakamızda kazananların olmaması o işçinin sıhhati üzerin. © İ de yüzde yüz tesir yapar. Ömrünü -İ bir ahırdan farksız, rütubetli, ka- ranlık ve berbad bir yerde geçi. * Sİ Yen bir işçinin sağlam olmasına ve sağlam bir nesil yetiştirmesine imkân var mı? Yok! Memleketin yüksek menfaati sağlam yapılı ferdlere muhtaçtır. Binaenaleyh sırf hasis menfaati, | beş on lira daha ucuz olsun diye işçilerini böyle berbad yerlerde çalıştıranlar memleketin bu yük. sek menfaatini de ayakları altma alıyorlar demektir. Türk işçisi na. sıl milliyetçi ise Türk sermayeda- Tı da öylece milliyetçi olmalıdır. Memleketin yüksek menfaatini sanların cemiyete nasıl bir yük ol duğunu anlatmışlar, bazıları bun. larm kısırlaştırılarak kendileri gi bi çürük bir nesil yetistirmelerine imkân verilmemesini ileri sür- müşlerdi. Bence bundan evvel yapılacak şey, sağlam olan kimselerin sıhha- tini korumaktır. İş kanununu hazırlıyan encü - menin bütün bu noktaları göz ö- nüne alması, ve bilhassa hıfzıssıh ha meselesinde çok titiz ve has - sas davranması lâzımdır. Bu bah se yarın da devam elereğiz . MURAD SERTOĞLU © —TEŞEKKÜR — Çocuğum Yor- goryu büyük bir hastalıktan kur- kendi hasis sermavesi karşısımda| tardığmılan Doktor Kalai'ye ale- hice ' savan bir adam her cezaya| nen tesekkür ederim. 37 — Hasan Karaduman Yedikule istas, yon caddesi 33, 236 — Nedime Zeyrek Fazl Tet sokak 16—19, 427 — Aliye Nermin Boğaz kesen caddesi Türkgücü sokak Safer bay a. Partıman, 499 — Mehmet Tevfik o Ortaköy İmamlar sokak 7, 600 — M. Naciye Küçükpa, zar Arap ban sahibi, 846 — Hayri (Tophane kumbarası yokuşu örtmenlti o sokak 21/2, 869 — Şakir Saygm Eyüp Wkele sokak 2. 1028 — Kümtl Toros Firuzağa kumrulu s0) kak 4, Lüks kolonyası orta boy 43 — Macit Öpeel Tophane Karabaş ma, hallesi dereboyu 25, 258 — Müsüvver Rifati Atay Belediye karşınnda Şe o aparımanı ikinci kat, 319 — Mehmet Serial, o Karagüm- rük Karabaş kaşıkçı sokak 3, 683 — Norkaç Büylik postane karşısı Firzurum ban P. 877 — Emin oğlu Şemxi Süvari Binicilik O mektebi gedikli, 920 - Kemal Öner Sirkeci Kanarya enddeni 32, 1054 — Ferhat Şener Üsküdar Rülbüldere Kösedayı sokak 11, 1073 — K. H. Aslan Tarlabaşı 173 numara Vatandaş apartı man, 1173 — Keriman Sha Nişantaşı Kuyum, ca İrfan sokak 38, 1278 — İsmall Ülke Un. kapan! Atlamataşı caddesi 3. Nesin kolanva orta bov ' na hn sa — Beyazıt Kâtip Sinan mektep sokak 14 Sovam ağa mahailesi, 1500 — Tomas İstikisi cadde. #i Adalar lokantasında garson, 1805 Mi İmali Yeşildirek Kocahâmid caddesi 9, Pertev kolonyası orta boy 0 — anin Güm Samat gimme caddesi 45, 417 — Samim Süleyman Işık sl 440, 642 — ke sere m — Habib Nasi Park otel 1145 — Fehmi A» Doğukan Çatalca Kum ambar müdürü 1218— Suat Akglin Bahçekapt Celâl bey han altm.' da mahallehici dükkânında 23, 1384 — Naci Sirkeci taksiminde şotör, 1877 — Didar Kal yoncu kulluğu ik! kuyulu sokak 24, vs — Yarık Tengiz Pangaltı hamamı tramvay is tasyonu 7, Pertev losyon numara 4 230 —Cengiz Ersan Emniyet ikinci şube birin ; dl kımında Fevzi o Ersanoğtu, 280 — Nezir Ortaköy dereboyu 171 numaralı apartıman £ dalre 3, 432 — Tbrahim Hakkı Gelsta perşem İ be pazarı Sindoğman tütün deposunda dikici"; «05 — Şi ae büyük Abut Toskanı tas İ sinde 418 numaralı kuponun adresi 417 , numara ile bir yanlışlık neticesi olarak biribirinin yerine geçmistir. Hediyeler esasen kupon nümaralarıma göre verile çeğinden bu iki okuyucumuzdan Özür ei a İ Hediyelerin dağılacağı günler Bu listede ismi geçen okuyucularımız | 30 ve 31 mart pazar ve pazartesi güm leri matbaamıza öğleden sonra müra caat eğerek hediyelerini alsınlar, Şayet gecikirlerse, ancak bir ay kadar sonra hediyelerini takdim edebilece giz. Çünkü, diğer günler, müessese semiz, diğer listelerin hediyelerini da Zıtmakla meşgul olacaktır. Taşradaki okuyucularımız icin, böyle bir kayıt, tabistile mevcut değildir. . 5 | ması lâzımdır. İş yerlerinin berbadlığı. fabri. Haberin bir aylık abonesini | sonra çıkan bu tiimen tümen eser- Sonra bir mesele daha var: , İ Eminim ki, bitaraf bir heyet bel ka denilen bazı ahırların iş yeri kazananlar leri beğenmiyorlarsa bu yeni eser) Gençlerin bir kısmı, hele son güm“ © r © | Müesseseleri tetkik edecek olsa| olarak nasıl kullanıldığı hakkım | pumer mey in Deki Sekmağesi sahiplerinin de onlarmkileri be-| lerde yeni türeyenler pek Fatır fi- © İ bunların yüzde doksanı kapatır.| da daha fazla misaller gösterme | çükparar değirmen sokak 10, 1858 — Zey.) #enmemekte yerden göğe kadar| soşeyler... Lâkin hepsiöylemiya? o