18 Mart 1936 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 3

' 18 MART — 1945 İşsizleri nasıl teşkilâtlandır- malı ? Dün, işsizlerden bahsederken İki yol olduğunu söylemiştim: 1 — Şimdi çalışan işçileri, sen- ka halinde teşkilâtlandırmak... tekaüt sandığına ben- er bir karşılıklı yardım sandığı Yasıtasiyle, işsiz kalanlara muave- Nette bulunmak. 2 — Sendikaya girememiş olan İizleri de, yol yapmak tarzında- ki umumi hizmetlerde boğaz tok- kığuna çalıştırmak. Fakat; Bütün bunları gelişi güzel yap- Mâyıp, garptan mütehassıslar ge- Ürerek bu mühim içtimai mesele- Nin plânı onlara yaptırmak... Ta ki, kaş yapalım derken göz çıkar Mıyalım, yüzümüze gözümüze bu- lrm. . 4 * Bir dostum, ikinci noktadaki z tokluğuna,, tabirime takıl- Miş: — Nedir bu? Krunu vustada mı Yaşıyoruz? İnsanları boğaz toklu- İnna çalıştırmağı teklif ediyor- *ün! . dedi. Acr acı cevap verdim: — Türk yurtdaşmın tam mana- *iyle müreffeh olmasını. yalnız ye- Mek, içmek gibi tabii ihtiyaçlarını değil, radyodan sinemaya, turist- tenisçiliğine kadar bütün Medeni ihtiyaçlarını da temin ede- i kim istemez?... Fakat, *hveni şer diye bir şey vardır... So- aç kalan insana temin edile- İSME gayr vel boğaz Tolliğrdir. ın pek olması, dam altımda Yatması da bunları takip eder. Bu AsRari ihtiyaçları evvelâ bir içti- Mai mesele olarak temin etmeli- Yiz, İnşallah arkadan medeni ih- ların temini de gelir. ... Faşistlerle komünistler, birbi- tinin müthiş düşmanlarıdır. Fakat, faşizmin marksizmden pek çok is- tifadeleri olmuştur. Keza, Marks, Kendi nazari hasmı olan Hegel'den vli şeyler öğrenmiştir. Ve, tecrübeler, böylece, elden «le, ilden ile geçer. durur... sö 5 İşitiyoruz, resimlerini görüyo- Yuz. okuyoruz: Naziler, issizliğin önüne geç- Mek için, onları adetâ askeri bir disiplin altma almışlar: “Bir lok- Ma, bir hırka,, kanaatkârlığıyla, yg hizmetlerde çalıştırıyorlar- p “ Naçar kalmış nice gençler, köp- tü altlarında, viranelerde kıvrılıp Yatacaklarına, teselliyi esrar çek- Mekte arryacaklarına, bataklık ke- aki paviyonlarda uyuyor- İr; basit fakat ihl! yemekler yi- Yerek ve ayni uslâp üzere giyine- tek kurutma işlerinde çalışıyorlar. Hem kendileri kara sefaletten kur , hem de muazzam işler ba- » İste söylediğim buydu: Meselâ, Sovyetlerdeki Sahane | AK ay idaresi hareketinin bizim seraitimiz-' de tatbik edilmesi imkânları var diye nasıl arastırmalar yapmak ysburiyetinde isek, Alroanyada- $u işsizler kamplarını da ayni e mütalea etmeliyiz. | » ” r Sanayi hayatına yeni giren Tür. kiyenin, bu yolda arızasız olarak Wo) Orta tedrisat . ge. e. ue U. müdürünün Şehrimizdeki tetkikleri Bir müddettenberi şehrimizde bulunan orta tedrisat müdiri u - mumisi Cevat, beraberinde Maa- rif müfettişleri bulunduğu halde orta mektepler ve liseleri gezerek tetkikat yapmaktadır. Bu tetkikat daha ziyade idari işler üzerinde bulunmaktadır. Bil. hassa muhtelif semtlerin lise ve orta mektebe olan ihtiyaçları, mevcut mekteplerde yeniden sıf açmağa imkân bulunup bulunma- dığı, bu mekteplerin binaları - nın tevsii imkânı ve yeni mektep- lerin nerelerde açılması lâzım gel- diği tetkik edilmektedir. Yeni dershane ve mektepler için keşifler de yapılmaktadır. Bu meyanda Eyüp orta mektebinde yapılan tetkikatta burada 650 ta - lebe olduğu görülmüş ve bu mek- tep talebesinin bir kısmınm Ka - sımpaşa orta mektebi bir an evvel açılarak oraya nakli, Eyüpte de bir lise tesisi tekarrür etmiştir. Yıldan yıla nüfusu artmakta olan İstanbulda ilk mekteplerin artışı nisbetinde orta mektepler artamadığından orta mektep ta - lebeleri mektep adedine nazaran fazla bulunmaktadır. Bunun için orta mektep ittihaz edilen binaların bütün odaları dershane olarak kullanılmakta ve ekseri mekteplerde zaruri olan coğrafya, beden terbiyesi, resim salonları, fizik ve kimya lâboratu- varları hattâ yemekhane bulun - mamaktadır. Bugün 250 seyyah gelecek Şehrimize sık sık seyyah geti- ren Alman bandıralı General fon $töyben vapuriyle bugün şehri - mize 250 Alman seyyahı gelecek- tir. Vapur seyyahlara evvelâ Bo - ğaziçinde bir gezinti yaptıracak, şehre çıkarak görülecek yerleri gezeceklerdir. Seyyahlar bu geceyi vapurda geçirecekler ve yarın da şehri gez- dikten sonra Yunanistana hareket edeceklerdir. Yürükali plâjı Belediye bu sene Büyükadada Yürükali plâjında yapılacak te- sisatın projesini ikmal etmiştir. Bu proje plâj mevsimine ka. dar ikmal edilecektir. Tesisata 11,000 lira sarfedilecek ve plâj yeni şeklile asri bir şekle girecek- tir. Ren hâdisesinin akisleri Piyasamızla Almanya arasında ticaret Sekteye mi uğradı Müstahsillerin tuzağa düşmemelerini, fiyatı düşürmemelerini tavsiye ederiz Almanların Reni işgali üzeri - ne karışan dünya siyasası beynel- milel ticaret işlerine tesir etmek - geçmişlerdir. Bunun neticesi olarak müşteri- lerimizin başlıcası olan Almanya ile ticari münasebatımız mütered- dit bir safhaya girmiş ve ihraç ta- cirlerimiz şimdilik Almanyaya ih- racalı kesmeği daha muvafık gör- müşlerdir. İhraç tacirlerimizi böyle bir harekete sevkeden sebep Alman- yaya karşı zecri tedbirler tatbik edilmesi hattâ bir harp vukuu ih - timalleri ve o vakit şimdi ihraç e- dilen ma'ların bedelini alamamak korkusudur. İtalyanın Habeşistana taarru - zu ve diğer devletler tarafından alman tedbirler dolayısiyle iyi bir ders almış olan piyasa şimdi Ren işinin tevlit edeceği vaziyete karşı Bütün malzemesi yerli vapurlar Şirketi Hayriyenin Hasköyde- ki fabrikalarında yeni iki yapur ması için projeler hazırlan - a yakalı WE Bu projeler, Deniz ticaret mü- dürlüğü tarafından tetkik edil - mek üzere İktisat vekâletine gön- derilmiştir. Şirketin burada yapacağı va - purlar 75 ve 76 numarayı alacak ve küçük olacaktır. Bu vapurla - rm kazanlarından maada bütün malzemesi yerli olacaktır. HE ağ re 4.46 12,21 15,45 18,19 1048 45 10,27 0,08 0,57 I200 İsaldor GEÇEN SENE BUGÜN NE OLDU? Bugün Çanakkale zaferimizin yrtdöntmlü dür. Almanya Versay rwnbodesini bozlak mecburi askerlik usulün! kabul etmiştir. çok hassas bulunmakta ve ileride vereceği neticeye karşı tedbirli bulunmağı tercih etmektedirler. Bütün bu vaziyetlerden dolayı ihraç tacirlerimiz şimdi Alman - yada bloke bulunan paralarımızın süratle tahsili için de harekete geçmişlerdir. HABER: Siyasi vaziyeti ya kından takip edenler, artık zecri tedbirlerin Almanyaya tatbik e - dilmesi ihtimali hemen hemen kalmadığını kolaylıkla anlıyacak- lardır. Binaenaleyh, bu havadis olsa olsa, bazı açıkgöz toptancıların (Artık Almanyaya mal gitmi. yor!) diyerek fiatleri düşürmek ve ucuz mal kapatmak için uydur dukları bir hiledir. Müstahsillerin buna inanma - malarını, fiati düşürmemelerini tavsiye ederiz. Mütehassıs denizci yetişecek gençlerimiz Hükümet hesabma Almanyada denizcilik tahsil edecek olan genç. lere ay sonunda hareket edecek leri ve bazır olmaları bildirilmiş - tir. Bu gençler Almanyada maki- ne ve inşaiye mühendisi olacak lardır. Vekâletin evvelce Almanyade staj görmelerine karar verdiği bi: genç kaptan ve makinistin de bu gençlerle beraber hareketi muva. fık görülmüştür. Beş yıl mecburi hizmeti taah - hüt ederek Almanyaya giden bu gençler dört yıl orada kalacaklar dır. Avdetlerinde bu genç makin ve İnşaiye mühendisleri (Deni: yolları, Akay fabrika ve havuzlar. da mütehassıs olarak çalışacak. lardır. Bu gençlerin dönmesine kadar fabrika ve hayuzlarm yeni vapur inşa etmek için bütün nok sanları tamamlanacak ve dönüş lerinde memleketimizin muhtaç kadifedendir, ucunda kürk vardır. askerden dönen işçileri işe almıyor mu? Bir işçiden aldığımız mektupda deniyor ki; “Ben üç sene eski Seyrisefain idaresinde Seyrisefain dağıldıktan sonra da Akay idaresinde çalıştım ve oradan vatani hizmetimi yapmak üzere askere gittim. Askerliğim bitip de Akay idaresine tekrar müracaat edip eski işimi isteyince, beni en küçük memurlardan biri si (bügün gel, yarın git) diye atlatmağa başladı. Derdimi ey anlatmak için büyük memurlardan bir sata müracaat et lemesi için, her tedbire başvur-| tim. O da bana ancak mayısta müracaat etmemi söyledi. X v Vatanf hizmetini yapmak üzere işinden ayrılan işçileri en küçük hususi şirketler bile askerden dönünce (tekrar El | işe alırken, Böyle resmi bir müessesenin bana yaptığı mu” amele doğru mudur. Akay İdaresinin 16 adet vapuru vardır. Bu vapurların her birinde 4 tayfa 4 de kömürcü vardır. Bu kadar yer varken beni dört aydır atlatmak yazık değil o midir? Bu şirkete bu kadar emek vermiş bir işçinin çoluk çocuğunun aç kalması günah değildirde nedir?!) HABER: Bu işçi çok haklıdır. Değil Akay gibi resmi bir müessese, bir çok hususi şirketler bile askerden dönen işçilerini derhal eski yerlerine almaktadır. Akay idaresinin bu haksızlığı biran evvel düzelteceğini umuyoruz, ram Ek âAlimlerimiz e mnin ökmen Zaman renkmüzüş OD, k. imsasile şu satırlar okunmuştur; Meşhur mizahçı Buthaneddin Fele- ğin ilmi konferansında bulunan bir dramcı söyledi: Mizahçı Felek konferansçı oldu.Hit ler gibi cerbezeli.. Türkiye efkârumır miyesini tenvir ediyor. Meşhur mizahçi Fzıl Ahmet de Fransız efkârtumumiyesi ni tenvir etmek için konferansçılığa gitti, Korkarım dünya mizahçılarm eline geçi yor. Sovyet Rusyadan manzaralar Le m va e Nadir Nadi, Moskovaya vardığı #ü» man üzerinde basıl olan ilk intiba söyle naklediyor; İlk göze çarpan şeylerden biride ışıklı reklâmların hemen hemen yok de necek kadar az olması. Aspirinden otomobile, piyango gişe sinden Emlâk Bankasına kadar rengi renk ilnâlara alışmış olan gözlerimiz on* ların birdenbire yok olmasını yadırgıyotş » .. Karla örtülü, tenha ve geniş cağ deler korkunç bir yarıkaranlık içinde w yuyorlar. Reklâmların azlığı, ferdi teşebbüsün olmamasından ileri geliyor. Kim kiminle rekabet edecek? ... Burada aspirini de, ötomobili de devlet yapıyor. Otelleri devlet işletiyor, Sinemaları, tiyatroları yalnız devlet oy” natıyor. Burada fert sadece passif bir amele dir. Başında bulunduğu işte o menfaati veya mes'uliyeti olanlarımsayısı pek az, İkinci intiba da şu: Trende yorulmuşum, sabahleyin biraz geç kalktım. İlk işim eve yazmak Üzere kartpostal aramak oldu. Yok. Bu işle meşgul olan kız sant bilmem kaçta kaça kadar otelde R mektup yazayım dedim, pul istedim. O da yok. Bütün bu işlere ayni kız bakar miş. ,.. Ferdi teşebbüs aksaklıklarma karşı, Sovyetler, Stakanovist cereyanının ileri sürmüşlerdir ki, muhtelif fırsatlarla ger zetemizde bundan bahsettik. o Stakana. vistlik, işçinin, kendi teşebbüsile, istibe salini arttırması, buna karşılık da, daha fazla ücret alması demektir. Nadir Na» di, Rusyaya bu hareketi tetkik için ge len bir İngiliz gazetecisinin ağzından bize şurları naklediyor.? i — Bu, işçiyi istismar için yeni bir . usuldür, Vasati istihsal seviyesi yüksek diğinden dolayı amele normal gündeliğie ni alabilmek için daha fazla bir gayret sarfetmeğe mecbur oluyor, Prim alam latın sayısı ise tabil eskisine, nazaran daha azdır. Bu işten kâr eden hükümeğ' tir. ... Fikrimizi söyliyelim: Sovyet Rusya, nin bugünkü şeraiti içinde, İngiliz gaze tecisinin anladığı manada in devletine fazla kâr temin ediyor, diğer bir ferde değil.. Ayni Ozamanda da bu usul sayesinde umumi verim O yükseli- yor. Moskovadaki ilk intibalara gelince, fert teşebbüsünün, hattâ Oo memuriyet tertibi hizmetlerin © Sovyetlerde hayli aksak olduğu muhakkaktır. Bakalım, Stakanovist hareket, (kartpostal satan bayanları da heveslendirecek mi? (Hat — Sür) Bir sarhoş camide Un kapanında Yavuz Sinan mahallesinde Fırın sokağmda © turan Ahmet oğlu Eyüp isminde biri sarhoş olmuş, aklma namaz kılmak gelmiş, Beyoğlunda Bos- taniçi camiine girmiştir, ' Eyüp camide namaz kılarken düsüp kalkmaya başlaymca yanm dakiler işin farkma varmışlar, no- lise şikâyette bulunmuşlardır. Es £ yüp yakalanmıştır.