6 Ocak 1936 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 4

Italyanlar boyuna kızılhaçları bombalıyo Habeşler bir tahkik heyeti istedi Imparatordiyor ki: “Zehirli gaz kullanıyorlar. Fakat o da fayda vermiyecektir,, Bugün gelen harp haberlerinin hemen hepsi Mısır Kızılhaçmı 1 - talyan tayyarelerinin bombardı » man etmesi meselesi üzerindedir. Yeni askeri hareketlere başlandı. ğına veya başlanacağına dair hiç bir haber yoktur. Havas ajansı muhabiri beş İtal. yan tayyaresinin Daggaburu yeni- den bombardıman ettiklerini ve bu sırada Amerikan Kızılhaçının da büyük hasara uğradığını bil -. dirmiş ise de sonradan gelen ha - berler bunun aslı olmadığmı, bu yanan hastabanenin Mısır Kı - zılhaçma ait olduğunu bildirmek- tedir, Uluslar Kurumundan tahkikat yapılması istendi Habeş hükümeti Milletler Ce - miyetine başvurup iki muhasım ordunun ne suretle savaştıkları hakkımda bitarafane bir tahkikat yapmasını istemiştir. Hükümet bu tahkikatın 13 ler komitesi ta- rafmdan yapılmasını, zira İtalya hükümeti imha harbine amansız devam edeceğini matbuatla bil - dirdiği zaman vaziyeti tetkik için gene bu komitenin ayrılmış oldu- © oğumur söylemektedir. Habeş hükümeti, bütün Ameri- ka kıtasmda hatır ve hayâle gel - miyen vahim neticeler doğurabi- lecek ve hatırası Amerikada sul - hün iadesine ebedi engel teşkil decek olan fecayiin önüne gçil - mesini Milletler Cemiyetinden ni- yaz elmektedir. Bu münasebetle Ha beş hükümeti neşrettiği bir resmi tebliğde: Kızıhaça karşı taarruz. lar devam ediyor. Bu sabah düş - man uçakları tarafından bombar- dıman edilmiş olan seyyar sıhhi. ye otomobili bütün askeri kamp- lardan çok uzakta bulunuyordu. Atılan bombalar, büyük hasarlar yapmışlardır. Bu otomobilde iki Mısırlı doktorla doktor Refael ve asistanları, İngiliz David Stokes ile Davvkins bulunuyorlardı, de - mektedir. Bombardıman devam ediyor İtalyanlar tarafından cenup cephesinde yapılan şiddetli tayya. HABER — Aksam postası Ruzveltin nutku müsait tesirler uyandırdı Italyan matbuatı sulhten bahsetmiye başladı Yunanistan zecri tedbirlerden müt müteessir oluyormuş Ingiltere Türkiyenin Boğazları kapamasına , taraftarmış Amerika Cumur Başkanı Ruz- veltin, dün neşrettiğimiz söylevi Avrupada çok müsait tesir hasıl etmiştir. Zecri tedbirlere dahil bulunmı- yan devletlerden Almanyanın mat buatında bile yaptığı akisler iyi- dir. “Diplomatişe Korespandan,, i- simli Alman gazetesi diyor ki: “Amerikanm bütün siyasası, Almanyanın harbin başlangıcın - danberi takip etmekte olduğu si - yasaya uymaktadır. Bu siyasa ortaya çıkmış bir harpten men - faat temin etmek yoluna gitme - mektir. Siyasal çevenlere göre, yeni bi- taraflık projesi, yeni bir bitaraf- lik telâkkisi ortaya atmaktadır ki, Bir harp zuhurunda mücrimler. le mücrim olmıyanlar arasında fark gözetmemek,.,, Sovyet gazeteleri ne diyor Sovyet gazetelerinden “İzves tiya şunu yazıyor: “Ruzveltin sözleri harp tehli kesi yuvast haline gelen ve yahut harp.etmiş olan, .. memleketlerde şiddetle çınlıyacaktır.,, Cenevredeki akisler Ruzveltin söylevinin Cenevrs- de yaptığı akislere gelince; çok daha müsaittir. Eğer bitaraflık kanununu Amerikan kongresi tas- vip ederse, İtalyan - Habeş anlaş- mazlığmın, önümüzdeki istihalesi üzerinde müessir olacağı zanne dilmektedir. İtalyan matbuatında sulh sözleri İtalyan matbuatında sulh söz: leri bugünlerde gene sık sık işiti!. mektedir. Recim Faşista isimli Roma gazetesi: “ Herhangi bir sulh teklifini doğrudan doğruya Necaşi (Ne- güs) ve yahut Milletler Cemiyeti yapabilir. Hem de bu teklif, bizi mütaarrız sayan telâkkiyi geri al mak suretiyle yapılabilir.,, demek- tedir. ... Diğer İtalyan gazetelerinin de re bombardımanları şimdi şimal | yazdıkları gene ayni mealdedir. cephesinde de başlamıştır. İtal - Bazı sormysi a milletle» cemiyeti misakını bozmamış ol- duğunu kabul etmenin kâfi gel miyeceğini, “Habeşistanın takın: dığı tavırlar neticesinde, İtalya- nm bu aksülâmele kapıldığının temin edilmesini istiyorlar. .»,. * Bir diğer münasebetle gene Rejima Faşista gazetesi, İngilte - re tarafından bir sulh teklifi ya - pılması ihtimalini uzak gördük - lerini yazarak şunu diyor: “İngilterenin ortaya çıkaracağı her proje daima şiddetli İtalyan düşmanlığı kokacaktır ve bundan dolayı daha evvel reddedilmeli dir. Bize her hangi bir barış tek lifi ancak Habeş imparatoru ve yahut milletler cemiyeti tarafın - dan yapılabilir. Bunun için de milletler cemiyeti (o evvelemirde hakkımızdaki mutaarrız hükmünü iptal etmelidir.,, Yunanistan zecri tedbirlerden Yunan gâzetesi bundan sonra, Lozan muahedesi mucibince, Bo- ğazları gayri askeri bir hale niçin koyduğumuzu anlatıyor ve sulhun uzun boylu temin edileceğine i- nandığımızı söylüyor, Halbuki © zamandanberi vaziyet çok değiş miştir, Yunan gazetesi bunları böyle yazdıktan sonra, birkaç ay önce Türkiyenin Boğazların tahkimi meselesini Cenevrede ortaya at - mış olmasına gelerek, İngilterenin o zamanki itirazına ve şimdiki takındığı tavra ait şunları diyor: “İngiltere ilk defa buna hiç ya- naşmamış ve tahkime müsait dav- ranmamıştı. Fakat bugün va- ziyet hiç de böyle değildir. Mü- him siyaset mahafiline göre, İn- giltere artık tahkim meselesine iti- raz şöyle dursun, Türkiyenin Bo ğazları tahkim etmesine yardır: bile edecektir. Çünkü İngiltere- nin bunda faydaları çoktur. Ve müteessir mi oluyor 7? bu tahminler tahakkuk ettiği tak Atinadan gelen bir ajans ha-| dirde Türkiye bilâkaydüşart İr. berine göre, Yunan hükümetinin! çiltere tarafından cephe almış bu- elele Magi edilmekte 0:| umncaktırı; an zecri te rden “müteessi: Ş “o l i Yunan gazetesi bundan sonra < ei : halkin Türkiyenin İtalyaya karşı her han da kolaylıklar elde etmek maksx-| harekete iştirak etmesinin baş diyle, Fransa ve İngiltere hükü-| 8! hatetete işirak ende. z : - ka sebepleri de olduğunu ileri sü- metleri nezdinde teşebbüslerde bu lunmuş olduğu söylenmektedir. Boğazlar meselesi Resmen tekzip edildiği gibi Türkiyenin Akdenizdeki yardım vadi, Boğazların tahkimine bağl. değildir. Bu yolda bir ajansm verdiği haberi naklen kendi mütaleaları- nı serdeden “Katimerini,, isimli Yunan gazetesi diyor ki: “Türkiyenin bu mesel&nin hal line verdiği ehemmiyetin derece- sini anlamıyan yoktur. Türkiye şimdiye kadar Boğazlar mesele sindeki noktai nazarının alâkadar devletler tarafından kabul edil - mesine diplomatik yollarla çalışt: > Türkiye memleketinin müdafaası- na taallük eden bu meselenin ta- vik edilmesine karşı endişe duy- duğunu da tekit etti.,, yan uçakları büyük bir faaliyetle | da tüfenk ateşiyle bir tayyarenin “Kolonya suyu mu atacağız?, Habeş tahşidatını keşfetmeğe ça. lişmakta ve gördükleri her toplan- tıyı bombardıman etmektedirler, Tayyarelerin bu faaliyeti, Ha- beş Sü Bakanı Ras Mulugatanın | iyi teçhiz edilmiş bir ordu ile Ma- kalleye yaklaşmakta olduğunun rivayet edilmesinden ileri geldi - ği zennedilmektedir. Diğer taraftan Ras Kassa ve Ras Seyyum kuvvetlerinin garp) ve şimali garbide şimdiye kadar elde ettikleri yerleri genişletme - ğe çalıştıkları ve bu suretle İtal - yan münakalâtını tehlikeye düştr- dükleri söylenmektedir. Tayyareler hiç durmadan bom- bardımanlar ve keşifler yapmak - tadır. Habeşler İtalyan uçakları - nın şimaligarbideki Koftayı bom- düşürüldüğünü bildirmektedir . (Dünkü İtalyan haberleri bunun kendi kendine düştüğünü söylü - yorlardı.) İtalyanlar zehirli gaz v kyllanıyormuş Habeş hükümeti çıkardığı bir tebliğde İtalyan tayyarelerinin Makallenin cenubunda Ambaala - ziya biriçok zehirli gaz bombala- tı attıklarını bildirmektedir. İmparator Havas ajansı mı birine verdiği bir beyanalta: Askeri hareketin şimdiye ke - dar aldığı şekilden çok memnu nuz. talyanlartarafmdan gaz kul. lanılması muharebeye bizim şim. diye kadar tanrmadığımız bir un- sur katmaktadır. Bununlaberaber bunun düşman için bir faide teşkil diyor İtalyanların, Habeşistandaki Kı . zılhaçları bombardıman etmesi dola. yısiyle, bilhassa İsveç matbuatı hü . cumlar yaparken İtalyan gazetele . rinden Giornale Ditalya şu dikkate değer mazereti ileri sürüyor: “Habeşlerin bugünkü harp usül . | leri karşısında, biz İtalyanların piya. delerimize, süngülerinin ucuna man. İ bombalara kölonya suyu doldurma. | larmı mı &mredeceğiz, anlıyalım! “Stokholm (İsveçin merkezi), bil. İ melidir ki; şü dakikada, üzerinde kı. i zılhaç teşhir etmiyen hiçbir Habeş -) kulübesi yoktur. | “Onun için Stokholm bize anlat. İ sın, tayyarecilerimiz bombardıman ameliyesine başlamazdan önce, para. rafta bir İsveç doktoru bulunup bu. İ Tunmadığrar tayin etsin de ondan son. ! tar takmasını ve (tayyarecilerimize İ şütle aşağıya iki arkadas bırakıp, et.| * rerek bir takım târih vakaları ya- zıyor. .. Bunlar için denecek bir şey varsa, Türkiyenin kimseyi şahsac istihdaf edip aleyhine yürümedi gidir. Ortada dünya sulhunu ko- rumağa hadim bir misak vardır. Onun icabatına kahir bir ekseri yete uymak suretiyle iştirak edi liyor. Ve Boğazlarm tahkimi, Tür. kün ve dolayısiyle Avrupanın mer faatleri icabatmdan olmasma rağ mem bu mesele Akdenizde yar dım meselesiyle birlikte ileri sü. rülmemiştir. Bu, Habeş mesele ortaya çıkmazdan aylarca önce ve müstakil bir dava olarak, ayrıca mülâhaza edilmek üzere ileri sü rülmüş ve müzaheret de görmüş tü. Habeşislanda İtalyan zaylatının blânçosu Roma, 6 (A, A.) — Habeş harbı başlangıcındanberi ölen İtalyan as , kerlerinin miktarı 390 T bulmuştur. İtalyan amelesinden de 259 kişi öl. müş 14 kişi kaybolmuştur. O Maktül düşen zabitlerin miktarı da 86 dır. Yerli askerlerin zayiatı da ayrı. dır. Habeşistanda © çalışan ameleler 61.000 e baliğ olmaktadır. Bunların 11.000 i tekrar İtalyaya iade edilmiş italyanların ric'ati İngiliz gazetelerinin aldıkları ha . berlere göre, Habeş Harbiye Nazırı Ras Mulugutanın tehdidi karşısında, İtalyanlar Makallenin cenubu şarki . sinden, cenubundan ve cenubu garbi. sinden ricat etmektedirler. Ras Muluguta'nın idaresinde Av. rupa usulü talim görmüş kral muha. fızları da vardıt, Bundan başka, İmnaratorun mek| teplerinden biri olan Fitarrare Ger | ma 12000 kişi ile, Harbiye Nazırını Haftanın siyasası Fransada Horun Paris teklifleri izinde istifa etmeğe mecbur olmasından 49 ra Lavalin de suya düşen bu proj dolayı istifaya mecbur edileceği zan diliyordu, Fakat Fransız mento siyasal hâdisesi olarak kaydedilebilifi Dolaşan rivayetlere göre Leopold İt yan Veliahtının karısı olan kardeşin den aldığı bir mektuba göre Italyan şimdiki halde siyasal gidişini bir barbe gidiş addettiğini öğrenerek İngi liz Kralma italyaya daha muzahir d ranılması ve bu suretle felâketin önü alınması için ricaya gitmiş... Fakat m selenin bundan daha derin ve bütü Avrupayı alâkadar eden bir şümulü ok duğü şüphesiz. İngilterenin umur harbe Belçikann Almanya tarafınd istilâsı üzerine girdiği hatırlanırsa B çika Kralının Londraya İtalyadan 24 de kendi memleketini ilgilendiren mesele için gitmiş olduğu vuzuh ke: takdirde Beleikanın yaşivani ——- zik olacağına göre Kral Hngilterer böyle bir tehlike karşısmda takın durumu öğrenmek istemiş olsa gerek tir, Her ne kadar Lokarno paktı Belç kayı bu hususta temin ediyorsa da bın bin türlü hali vardır, Almanyada Habeş . İtalyan barbi dünyayf velveleye verirken bir de OUzak Ş meselesi Dış Bakanların işgal edi * yor. Sovyet Rusya, İngiltere ve Amer ka Japonyanm şimali Çindeki barekâ * tının Uzak Şark sulhünü tehlikeye d şürdüğünü iddia ederken bu e Avrupada da akisler uyandırmağa bat ladı. Bir Alman . Japon anlaşma me selesinin İngilterede büyük bir ile karşılandığı şüphesizdir. Bilh böyle bir anlaşma £ şayiasının Eden Eden Rus dostu olarak tanındığı iç ve Hitlerle arasınm (pek iyi olmadıf bilindiği için Almanya ve. Japonyı bu İngiliz Rus yakmlaşmasını aynı dişeyle takip ettiklerini anlıyoruz. Amerikada i Umumi harbe sürüklendikten s0 Amerikan efkârı umümiyesi artık A merikanın Avrupa (işlerine kat'i karışmamasını ve herhangi bir hi ne pahasma olursa olsun il herhalde bitaraf kalmasını istemekte dir, Fakat bitaraflığın nasıl olması i€ ettiği meselesinde Amerikan siyas” olursa olsun harbe girmesine mâni © mak için bütün tedbirleri alması lâz#” geldiği kanaatındaydı. Diğer taraf meseleyi vicdani noktai (o nazardan tetkik ederek (o hükümetin her harpten istifade edilmesine, ticaret pılmasına mâni olmasını İsti z Roosevelt'in son günlerde girişti teşebbüsler gösteriyor ki | ikinci tff zifesini kolaylaştmacağı ve ko emniyet sistemini de kuvvetlendire" şüphesizdir,