2 Ocak 1936 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 10

Türkiüğün en büyük merkezlerinden Baküyu Sovyetler Tü rkiy Cümhuriyet MERKEZ BANKASI 28/12/1935 vaziyeti ne hale koydu? NE A a e oy u Kasa , bı tire Koca şehirde bir tek cami kaldı — Bakü) Alm: li kilogram 165675527 |1. 28808601. ES eskiden manen tabiolduğu Istanbuldan ie e m ii ” eni 35 2970420947 Bia eşe — artık ayrıldı, Moskovayâ döndü — Türk ğa e e Tedavüideki * anknotlar: kadını Ruslarla, Ermenilerle evleniyor Gahildeki Muhabirler : Deruhte edilen evra-ı saktiye g. 158748568 Sovyet Rusyadaki vaziyeti er) etmişlerdir. (Fakat, bizdekinden Kanunun 6 ve $ inci madde iyi bilmekle tanınari Louis Fischer | başka türlü olarak ve muhtelif şe- Tee Mel ask olsa), #AGOLEDA lerine tevfikan bâzine tarı ismindeki muharririn “Lu,, gaze-| killerde — Haber) Hariçteki Muhabirler fından vaxi tediyat 1ogozuez tesinin son nüshasında okuduğu-| Artık İstanbula tabi değliler | Altın Sefi kilogam 4401270 (619075201 Derubte edilen eyra » raktiye maz Baküya dair bir yazısını a Komünist ihtilâlinden evvel) *ltns tahvili kabil Serbest dövizle İ 9712992 90 | 1590374497 | barıyesi mem 147 840578 yağıya aynen dercediyoruz. çarlık Rusyası bütün ekalliyetleri — Hazine Tahvilleri : Karşı wmamen sy Baküda çarşaf kalmadı! Ruslaştırmak emelini güdüyordu. | “yem, “<9 evrakı meköye e ve ilâveten vazrililen 18000009 : ANE — eeskont mukabil çedavüle Baküda üç gün nafile yere pe-| Ve bu siyaset aksi tesir ederek) Kanunun o ve 8 inci mad sürelik 169 840 7g 3 çeli kadınlar aradım. 1931 sene-| müslümanlarda da birleşmek ar- peer ya be marsi © 10907 985, | 147840578 Ğ ” > For | i , Lirası Mevduatı » sinde İran hududundaki ve Çiçe-| Zusu uyandırıyor, ve islâmiyetçi senedat Cüzdanı Vadesiz ——-| 1217271 rinin Asyaya doğru uzanmış bir; hareketi doğuyordu. Hazine bonoları L 619.500. ke JE E 17. 17271484 parmak diye tavsif ettiği bu şehri) O Rusyanın diğer müslüman di -| Ticari senetler 2494881557 İ 2558331557 : İlk ziyaretimde Ali Bayramın bol.| yarlarında olduğu gibi Baküda dı Esham ve Tahvilât Cüzdanı: (2248210.6 | © şevik kütüphanesine gittiğim za-| St Petersburgtaki çardan nefret Derubte edilen evrak; nak- 8788097 12331 090 59 man içerde birkaç genç kız vardı | ediyorlar ve İstanbuldaki saltana-| A| tiyenin karşılığı esham ve | 3438456756| © © © İMehtet m R Bunlar bir erkeğin odalarına gir.) ta karşı bir muhabbet besliyorlar- tahvilât itibari kıymetle! 63041 006.04 'diğini görür gö: gerek sevki dı. Bugün dini olan bu bağla: B' Serbes Esbam ve Tabyilat İ- 4425.54580 | 3880991336 tabii, gerekse âdet saikasiyle baş-| kesilmiştir. Çünkü Türkiye ve) A'tn ve döviz üzerine avans |, Oo 2651749 larını örtüler. 1935 senesinde sev.) Sovyet Rusya lâyik olmuşlardır.) Tabvilit özerine avans İL skikrsi 4567:9906 ki tabii ile olsa bile baş örtmesi u.| Bundan başka Rusyadaki Türk e-| Hissedarlar. ——İ 4500000 — mutulmuş bulunuyor. kalliyetleri kültür bakımından ta- Xİ 11018 49R 95 Hükümet dairelerinde ve fabri-) mamiyle serbest kaldıklarından Yekün |Yösi2im Yekân Kalarda çalışan kadınlar, tabiatiy.| Rusyaya karşı nefret hissi zail ol- 2 Mari 1833 tarihinden itibaren; le, örtülerini ilk çıkaran oldular...) muş ve Azerbaycan Türklerini İs- Iskonto haddi yüzde 5 1-2 — Altın Üzerine avans yüzde 4 1-2 Bunları Sovyet propagandasının) tanbula meyletmeye sevkeden Tu- ikna ettiği kimseler takip etti, şim- rancılık hareketi de ölmüştür. gli olmamak gi şlarmaği| vini Mason bi Daimon Pilleri gülünç olmamak için çıkarmağı| Yirmiş, ya » VIM mecbur oldu. Yani en müteassıp- Bakü Türklükten uzaklaşıyor like tün bulaşık yerinin yağlı e ları bile moda saikasiyle bu eski, Şimdi Baküda çarlık zamanın-İ itır ve hepsinden brinik mi köhne Adetten vazgeçmeye mec | da olduğundan daha çok fazla , lerinide temizler. bur oldular. türkçe okutulan okul vardır. Fa - Din! inkilâplar kat Bakü asla şimdiki ol Vim yalınız bulaşık kurnasını te. Örtüyü çıkarma bu memleketi duğu kadar az Türk ol- mizlemek için değil, hatta bakır te Sovyet rejiminin kurulmasından) mamıştır... Türk halkımın. €s- kapları, bıçakları, boyalı tahta- beri vukua gelen derin değişikli, ki zamanki durumu ile bugünkü lari mükemmel temizler ve hiç ğin küçük bir teferrüatmdan baş- durumu arasında büyük fark göze pir çızıntı brakmaz. ka bir şey değildir. Sovyet ittiha-| Sarpıyor. O zaman Türkler Rus- dına dahil müslüman memleketler.) lardan ayrı yaşıyan bir kütleydi. deki dini inkılâplara karşı hükü- Rusların kendi mahalleleri İİ JAK DEKALO ve ŞÜREKASI met ihtiyatlı davranmaktadır. Biz.) kendi eğlence yerleri vardı. Çar Tahtakale zat Rusyada dinin kalkmış, kilise.) hükümetinin ustaca körüklediği ii yeri: Ödemişli TAKL İTLERİNDEN lerin kapatılmış bulunduğu bir an-| bir düşmanlık şehirdeki Ermeni ve üseyin Hüsnü SAKININIZ da bile Bakü gibi müslüman Soy-. yet diyarlarmda müezzinin sesi e- lân işitiliyor, camiler elân hımcar hınç doluyordu. Hattâ müteaddit kadın almağa bile müsaade edili- yordu. Koca şehirde tek cami Rusyanın her tarafında komü- mist şefleri papazları vazifelerin- den ayırdıkları, kiliseleri kapattık- ları halde Baküda açıkça Allaha İnandıklarını söylüyorlardı. Fakat bugün propaganda sayesinde aha- İlinin taassubu azaldıkça camiler hiç bir itiraza maruz kalmada” kapatıldı ve bugün Baküda açık olan sade bir cami kaldı. Bu tek camiden şehrin bütün diğer kısımları görülür. Şehirde-| ki büyük endüstriel faaliyet cami avlusunun tenhalığı ile büyük bir tezat teşkil ediyor. Tıbbın içtima. ileştirildiği bir diyarda, mutaassıp lar, caminin parmaklıklarına, di-i leklerinin olması, dertlerinin du yulması için bez parçaları âsıyor-i lar. Fenne ulühiyet veren bir mem- lekette fennin ilerlemesine engel © teşkil eden böyle tanssuplara da müsaade ediliyor. Acaba Soryet- ler geçmişin bir canlı müzesi olan; bu şeyi esiri bir dünyanm hatıras" olarak rai saklamak istiyorlar? Bu da olmıyacak bir şey değildir! Hari irkelâdi Baküda gezinen bir Avrupalı sokak isimlerini okumakta güçli ik çekmez. Atatürkün Türkiyede yap| tırdığı gibi Scvyetler'de arap harfi leri yerine Lâtin alfabesini kabul Türk kütlelerini birbirine giriştiri-| zamma Rama Se yordu. Yani Ruslar o zaman (A- yır ve hükmet) siyasetini kullanı- yorlardı. Hıristiyanlarla evlenen Türk kadınları Fakat şimdi vaziyet değişmiş» tir. Şehirde vuku bulan her beş iz- divaçtan üçü karışıktır. Ruslar Türk ve Ermeni kadınlariyle ev- lenmektedirler, Hattâ en garibi, Ermenilerle Türkler arasında izdi- vaçlar da vuku bulmağa ve çoğal- mağa başlamıştır. Türk mahalleleri Harpten evvel Baküyu ziyaret| edenler bilirler ki Türk mahalle- leri o zaman berbat şeylerdi. Dar | sokaklar, küçük alçak evler, ufa- cık pencereler, güneş görmez, pis yerler... İnsan, değil buralarda ya- şamak, sokaktan geçmek bile is- temiyordu. Fakat şimdi bu gayri sıhbi evlerin yerine güzel, modern binalar kaim olmaktadırlar. Pet. rol tröstü ameleleri burada güzel bir mahalle vücuda getirmektedir. ler. 1926 senesine kadar Bakü | 1917 senesinde ne idiyse öyleydi. Fakat 1927 senesinde burayı ziya- retimde fevkalâde bir inşaat faa- liyetine şahit oldum. Şehir daha ozaman bile iki misli büyümüş bu lunuyordu. Fekat elân şehrin iki-i ye ayrıldığını söyliyebiliriz. o Bir kısmı gayet asri, güzel evlere ma- lik, kanalizasyon teşkilâtı olan ve her itibarla bir Avrupa şehrini andıran bir sehir, diğer kısmı ise suralanmış, birbirine girmiş evleri | dışarı çıkmıyan Türk kadınları dar ve pis sokakların iki tarafma olan bir eski Şark şehri.. parka çıkarlar. Çiçek tarhları karşısında açık havada bir orkest- ranın çaldığı havaları dinlerler. 1931 senesinde şehirdeki operaya gittiğim halde bir tek kadm göre- memiştim. Fakat bu sefer park- taki kadın dinleyicilerin çokluğu nazarı dikkatimi celbetti, Birkaç sene evvel haremden Türkiyedeki vatandaşlarını takli. den bürolarda ve fabrikalarda ça- lışmağa başlamışlardır. 16 yaş evienme çağı Sovyet diyarında genç kızla- rın ancak 18 yaşında evlenmeleri- ne müsaade edildiği halde Kaf- kasyada eski âdetler nazarı itibara almarak genç kizlar 16 yaşmda evlenmeye müsaade edilmişlerdir. Yalnız babaların müstakbel da - matlarına kızlarını para raukabi - linde satmasına müsaade edilme - mektedir Yeni zihniyat Yeni evler, elektrik ışığı, Mtin' MW 8170337 AEVEN BAOTAZAS LMETED, PORT SUNLUĞIPI, AMGLRİEA, | rm CL harfleri, Avrupa kıyafeti halkın r» bu üzerinde büyük tesirler o yap- makta, Asyanm dörtnala Avrupa- ılaşmasını temin etmektedirler. Hararetli sınai faaliyeti an'anevi meskeneti, tenbelliği öldürmekte- ve yerlerine gayret, hareket, teşeb- büs, her işi zamanında görme his lerini doğurmaktadır. Bu yeni enerji kaynaması sade Baküda değil, Batum, Tiflis ve Erivon gibi diğer Türk diyarların- da da kendini göstermektedir. NM. D Asri kadının beğendiği krem CRUME SIMON iler kadınım sıhhi ve mükemme, bir kremden beklediği yani yüzde! <ildin mükemmeliyetini, yumuşaklı Zını, tatlılığını, beşerenin taravatı, »İ ve tenin beyazlığını temin eder. Her yerde satılır. S'MON KREM, SAPUN ve >» PUDRASİ «