24 Kasım 1935 Tarihli Haber Gazetesi Sayfa 2

meme. j Siyaso: Fransa ufuklarında bulutlar Son zamanlarda Fransada büyük bir asabiyet göze çarptığı gibi, dahil de bazı mühim hâdiseler (arifesinde bulunduğumuzu gösteren emareler de vardır, Fransa yalnız mali, siyasi de. il rahi bir buhran karşısındadır da. Bu satırları yazarken rejimin tehlike- de olduğunu söylemek © istemiyoruz. Fransa, ne olursa olsun, bür kalacak, Fransız fikirleri serbestçe haykıra caktır, Bununla beraber Fransız hal. kınm mühim bir kısmı Fransada bazı değişiklikler yapılması icap ettiği fik. rindedir. Fransiz halkınm mühim bazı sı . nıflarla beraber Tardieu ve bir çok Fransız şahsiyetleri de bu fikirdedir. Bunlar da kuvvetli bir hükümet, po - litikanın gündelik o cereyanlarımdan, ihtiraslarından salim kalabilecek bir icra kuvvetine şiddetle ihtiyaç göster mektedirler. ... Fransada görülen asabiyet sebep- siz değildir. Bu haleti ruhiye derin se. beplere dayanmaktadır. Fransız ne parasından emin, ne de iç ve dış iya.| saların bugünkü gidişinden memnun! dur. Fransa açıkça bu gidişten kork.| makta, yarından şüphe etmektedir. Umumi savaştan hayli hırpalanmış olarak çıkan Fransız maliyesinin bir türlü yoluna konulamaması hoşnut . suzlukları başında gelmektedir. 1926 da Poincare'nm gayretleri, neticesi olarak Fransız maliyesi düzelmiş, büt! çenin masraf ve gelirinde beraberlik temin edilmişti, Fakat bu iylik çok de- vam edemedi. 1929 da başlıyan iktisa. di buhran her tarafta olduğu gibi Fransada da tesirlerini gösterdi. Poin care'nin ihtiyatları bu buhranda eri - diği gibi Fransız bütçesi, ve ekonomisi büyük sarsıntılar karşısmda (kaldı. Bütçede senede dört beş milyar franklık yani dört beş yüz milyon Uralık açıklar tabit bir şekil aldı. Se- nevi elli milyar frank, yani dört mil. yar liralık bütçenin yarısını memur ve harp malölleri ve devamlı borç fa. izlerine hasretmek mecburiyeti de du- rumu ağırlaştırıyordu. Artık beklenilen imkân yoktu. Bir. an evvel tedbir almak, bütçe açığını mütemadiyen istikrazlarla kapatmak siyasasına bir nihayet vermek lâzım - dı. Bütçeyi sağlam esaslara istinat ettirmeliydi. Birkaç ay evvel iş başma gelen Lâ-| val kabinesi tereddüt etmedi. Bir çok| güçlüklere rağmen Fransiz teşrii mec Tislerinden fevkalâde salâhiyetler a . larak bütçede büyük tenkihat, maaş - larda mühim tenkisler yaptı. Masraf bütçesinde bu suretle sekiz omilyar franga yakm bir tasarruf temin edil- di. Fakxt bütün bu gayretler kâfi gel. medi, İktisadi bulhrandan dolayı ver- gi gelirlerinde görülen büyük eksikler durumu gene karıştırdı. Fransada es. ki maliye bakanı (Reynard gibi bazı şahsiyetlerin Fransız parasını bugün. kül fiyatlarm seviyesine İndirmek yo- Tundaki propagandaları gönülleri bu. Tandırdı. Dahilt durumdan da zaten müteessir olan frank son günlerde ge. ne sarsılmağa, Fransa bankası iskon- to fiyatını yükseltmeğe mecbür kaldı, Bankadaki altınlar, Fransız sermaye. Sini süratle dışarı çıkmağa, daha e - min verler aramağa koyuldu. Fra “© gene tehlikeye (girmiş, İşe yeni baştan başlamak (tehlikesi baş göstermişti. Fransanm bugünkü dertleri ara - sında mall ve iktisadi durumun büyük bir rol oynadığı şüphesizdir. Fakat bunların doğumunda dahili durumun ve boşmutsuzluğun da alâkası vardır. Fransız halkı mütemadiyen değişen hükümetlerden, icra kuvvetini iş yap. maktan meneden tesirlerden (bıkmış vaziyettedir. Teşrii kuvvetin İcranın normal işlerine bile (karışmasından müştekidir. Fransa mali, iktisadi dış we iç siyasalarında daimiyet aramak. tadır. vey eamerkan Sans YEMMS YE v4 hisseditmele baslanam ba ihtiya. «m başlanmeta ehemmiyetsiz görülen bir vaka büyük hrz verdi. Üç sene ev. vel patlıyan ve bugünlerde davası e) e e ili ... Harp Habeşler lehine HABER — Ak dönüyor Italyanlardan şehirlerinden ikisini geri aldılar Habeş veliahtının öldüğü yalanlanıyor Doğu Afrikadan gelen dünkü haberler Habeşlerin O lehinedir. Brüksel vasıtasiyle gelen bir telg- raf Habeşlerin şimalde Makalle ve cenupta Gorahai şehirlerini |. talyanlardan geri aldıklarmı bil. dirmektedir. o Vaziyetin cephe cephe mütalcası şöyledri: Makallecephesi Adisababadan bildirildiğine gö re Habeşler bu cephede mütema- diyen muvafakıyetler kazanmak. ta ve gitgide kuvvetlenmektedir. ler. Diğer taraftan Berlin menşe- li bir telgrafta yerli İtalyan kuv- vetleri arasmda büyük bir isyan çıktığını ve neticede 30 İtalyan subayınm öldürüldüğü bildirilmek tedir. İsyana sebep olarak da İtal. yanların ön saflara daima kendile- rini sürmüş olmaları gösterilmek- tedir. Diğer taraftan Italyan kaynak. larından gelen haberler, Oyaden cephesindeki Habeşlerin mütema- diyen İtalyanlara iltihak ettikle- rini bildirmektedir. Adisababa tarafmdan şiddetle tekzip edilen dı, Sol fırkalara mensup bazı şahsi . yetlerin uzaktan veya (yakından bu işte isimleri geçmesi büyük hir fırtına kopardı. Her sınıfa mensup Fransız lar tevali eden rezaletlere bir nihayet vererek Fransada işlere yeni bir isti . kamet vermek bir temizlik — politika. sı takip etmek üzere bir çok teşekkül- ler kuruldu, Az zamanda bunlardan bazılarınm azası yüz binleri buldu. Durum arışmış, memlekette yeni kuvvetler belirmişti. Bunları hiçe say.| mak imkânı yoktu. ... Bazı değişiklikler yapmak fikir ve arzusile kurulan bu teşekküllerin ma. nası sol fırkaların gözünden kaça » mazdı, Bu fırkalara göre bu teşek . küllerin maksadı açıktı. Bunlar cum. huriyeti tehdit etmek, derin değişik - likler istemekle rejimi değiştirmek is. tiyorlardı. Mukabil tedbirler o gecik. medi. Sol cenah fırkaları başta s0s- yalistler, Komünistler de omüttehit bir cephe kurdular, Fransanın en bü. yük fırkalarından biri olan Radikal sosyalist fırkası da minen hattâ kıs. men de filen bu cepheye iştirak etti, Bu suretle Fransa ikiye ayrılmış- — ... Bu ikilikten Fransız dış siyasası da müteessir olmakta hali kalmadı. Halkın bir kısmı Rus , Fransız ittifa. kırma karşı geldiği gibi bir kısmıda son Habeş ihtilâfında şiddetle İtalya- yı iltizam etti, İngiltere şiddetle ta. rizlere uğradı. ..» bu haberlere bakılırsa dehalet e- denler Hâbeşlere karşı harp et- mek için İtalyanlardan müsaade denberi tayyare ile de hiç bir ge- zinti yapmamıştır. Binaenaleyh tayyare ile düşüp öldüğü havadisi tamamiyle uydurmadır. Gene İtalyan Omenbalarından!İtalyanlardan alınan ganimetler gelen bir haber Takaze o nehrini geçmek isteyen Habeşlerin şidetli bir mukavemetle karşılaştıklarmı ve ağır zayiat verdiklerini bildir. mektedir. Bu haberler dikkatle (gözden geçirilirse Habeşlerle İtalyanlar arasında sıkı çarpışmalar olduğu anlaşılır. İtalyanların © ilerleme melerinin sebeplerinden biri ye- ni başkumandan mareşal Bodogli- onun henüz oraya varmamış olma- sı şeklinde detefsir edilebilir. Bu na mukabil (OHabeşlerin deciddi surette İtalyanlara karşı koyacak- ları anlaşılmıştır! Vaziyet birkaç gün içinde daha ziyade tavazzuh edecektir. Somali cephesi Habeşler bu cephede Vehip pa- şanım tavsiye ettiği çete harplerine devam etmekte, ve muvaffakıyet- ler kazanmaktadırlar. Habeş çe- telerinin güttükleri gaye İtalyanla rın erzak ve mühimmat yollarını tutmak, depoları berhava etmek- tir. İleri hatlara erzak ve mühim- mat nakleden birçok tralyan mur. rezeleri baskma uğramıştır. Bu cephede Habeşler şimdiye kadar 24 tane tank zaptetmişler- dir. Bu tanklar fil avlamak için yapılan tuzaklarla, ve fedakâra- ne hücumlarla ele geçirilmiştir. Bu cephedeki yağmurlar da Ha beşlerin çok işine yaramaktadır. Şimdiki halde Italyan kuvvetleri tamamiyle atıl bir vaziyette dur. maktadır. Cephe gerisi İmparator Haile Selâse D.N. B. ajansınm Adisababadaki özel muhabirine şu sözleri söylemiştir: — Yakında büyük bir harp ola- caktır. Harp tebliglerinin verdik. lamıyacağını biliyorlar.,, Habeş vellahtı ölmemiş Adisababa, 23 — Veliahdın öl- düğüne dair olan şayialar burada resmen yalanlanmıştır. Prens tam sıhhatte olup Desseiden geldiğin- Son günlerde sol fırkalar sağa) Ni mensup teşekküller hakkında şiddet. le hareket etmiyen Lâval kabinesi 8- lehine harekete (geçtiler, Ve bütçe dolayısile Tâvale hücum ettiler. Fakat bütün bu hücumlar bir ma. nevradan ibarettir. Asıl maksat baş. kadır. Sola mensup fırkalar iş başma gelip cumhuriyeti tehdit, Adeta sar - san feşekküllerin dağıtılmasını temin A edecek bir hükümetin geçmesini is. tiyorlar. Fransadaki durum çok karı. şıktır. yeni bir kabinenin kurulmasi.| le düzelmiyecektir, Fransanım istediği! şeyler ünha çok derindir. Fransa ya l rm mali ve siyasal tehlikelerini at.| hyacak ve karşılayabilecek oadamlar aramakta, esaslı tedbirlerin alınması» nı istemektedir. | - Maili Er ve avukatlara tavsiye olunan kılık. Staviski rezaletinin mütefessih mi pasında boğulmamak — için, hâkimler,! İmparatorun © sarayında bazı harp ganimetleri teşhir edilmiştir. Bunların arasmda bilhassa İtal yan tanklarından alınmış altı mit. ralyöz vardır. Bu ganimetler im- pâratorun cephedeki seyahatini yapmış olduğu tayyare ile Adisa- babaya getirilmiştir. Habeş şefleri cepheye arslanlarla gidiyorlar Bazı Habeş şeflerinin hududa beraberlerinde arslanlar da götür dükleri görülmektedir. Cenuptaki Habeş başkumanda- nı Ras Destanm küçük kardeşi Deyasmaç Aleba 10.000 kabile mensubiyle birlikte cemaba doğru hareket ettiği sırada, beraberine üç tane de yavru arslan almıştır. — Pres Asosiyeşin aytarından — İtalyanın Habeşistan elçisi Mancester Gardiyan gazetesi. nin yazdığına göre İtalyanın Adi- sababadaki elçisi kont Vinçi, ..Ci- butiye, oradan da Adene gelmiş tir, Simdi Fransesko Kripni isimli İtalyan gemisiyle İtalyan somalir sinde Mogadiskiyoya gitmektedir. Orada İtalyan kuvvetlerine ikti- hak edecektir. Garahal zaptedilme miş Roma, 24 — Basm bakanı Gorahaf nin Habeşler tarafından işgal edildi. ğine dair çıkan haberleri yalanla - maktadır, Ayni zamanda yerli İtalyan askerlerinin isyan etmiş olduğu şayi- asının boş olduğunu bildirmektedir. Çin - Japon görüşmeleri Şimali Çine 21 SONTEŞRİN — 1935 - |Şeker buhran! yok Bu bazı perakend cilerin ihtiyaçlar! miktarınca tedbirli bulunmamalarıdı" Şeker fabrikalar! genel direktörü ne diyor? Dünkü nüshamızda yazdığı” gibi, ortada gözle görünür bir #* ker kıtlığı olmamasma rağ” bilhassa çukulata ve şeker fab katörlerinden bazılarmın sebebi yet verdiği bir şeker buhran! de dikodusu devam edip gidiyor Halbuki bizim bitaraf ole”! piyasada yaptığımız tetkikat içyüzünün şöyle olduğumu mİ dana çıkarmıştır: İstanbulda — iddia edildi gibi — piyasada buhran çev edecek ve halka şamil bir ge sıkıntısı yoktur. Şeker buhran! ye büyütülen şey, başta çukulat* cılarla şekerlemeciler olan #88, dut bir perakendeci sınıfının; mazan ve bayramın yaklaşı” | dolayısiyle artacak olan şekeri fiyatı karşısında hazırlıklara “ $ı evvelce tedbirli bulunmam! rından ileri gelmiştir. Dün Eskişehirden şehrimize len şeker fabrikaları genel di, törü Kâzum Teşkent de bu eft etrafında bir muharrimize #9 yanatta bulunmuştur: “.— Bir şeker buhranı medi bulunduğu hakkmda gazetele” çıkan yazıları gördüm. Şekeri kalındığı hakkında herhangi tüccar tarafından bize şikâyet dilmiş değildir. Biz aldığımı# parişleri on gün zarfında yesl etmeyi taahhüt ettik ve bu hüdümüzü simli. Ladar A4 bir surette yerine getirdik çit gün için de vaziyet böyledir. ii ortalıkta bir şeker sıkımtısı mişse bu, olsa olsa, bu ski çeken alâkadarların noksan * bir almalarından ileri g' ai “İstanbulda günde şeker Heli lâki âzami (6) vagondur. yi ki bu ayın on beşinden yi “ kadar — yirmisi “dahil — İs” bula 47 vagon şeker gelmiştir” “Gene bu ayın yirmi bi yi” 19, 22 sinde 17, 23 ünde 32 i şeker gelmiştir. Bu miktarla” p muhtariyet verilmesi| fazladır. R. işi suya düştü Şimali Çin hakkındaki Çin — Ja. pon görüşmeleri, daha ziyade finan - sal işlere münhasır kalacak gibi gö - rülüyor. Tokyonun lâkayt durumun . dan, şimali Çine muhtariyet verilme- si meselesinin şimdilik görüşülmiye » ceği anlaşılmaktadır. Çin dışbakanı yabancı ülkelerdeki mümessillerine şunu bildirmiştir. “Şimali Çinin güya istiklâlini te . min için yapılacak herhangi bir te - şebbüse, Çin hükümeti tarafından as. lâ cevap verilmiyecektir.,, inebolu faciası Vapurun fena istiften attığı anlaşıldı İzmirde, İnebolu © vapurunun batması faciası etrafında Büyük bir kaçakçı ak — kesi çalışıyordu . . Yakalandı ai Atinadan bildirildiğine gör? “54” İstanbula Atina arasında er9i” gel çakçılığı yapan büyük bir şebeke dana çıkarılmıştır. Ve işle k kimseler tevkif edilmiştir. istanbuldan gelen bir telgraf 9” yük bir rol oynamıştır. Uludağda makta olan tahkikat bitirilmek ö| Karların yüksekliği, zeredir. Şimdiki halde ( varılan netice, vapurun fazla yük ve fena istiften dolayı muvazenesini kay. bettiği ve bundan dolayı battığını göstermekte lir. Diğer tara'tan gemideki eşya- nım 250.000 liraya sigortalı olduğu da anlaşılmıştır, Deniz mütehassıslarının hadise nin teknik taraflarını gösteren ra: porları ekonomi bakanlığına gön- ranaız karikatürü) İ derilmistir. şimdiden iki metr“ geçti Bursadan £ bildirildiği”* yele” şimdiye kadar Uludağa çit karların itirafı 2 metreyi si tir, Bundan bu seneki kışı” Ni geçeceği bükmü çıkar" dır. Bursa dağcılık klübü | seyahatler tertip etmeğe yaşla” tır.